پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
اگر با طلا مانند رمزارز برخورد شود، کسب‌وکارها به کجا خواهند رفت؟
سعید صادقی، عضو هیئت‌مدیره و معاون بازاریابی میلی‌گلد، با تأکید بر لزوم برخورد اصولی و شفاف با این صنعت، هشدار داد که هرگونه برخورد چکشی با بازار طلا می‌تواند کسب‌وکارهای قانونی را آسیب‌پذیر کند و مردم را به سمت بازارهای غیررسمی و صرافی‌های خارجی سوق دهد
در دنیای پیچیده کسب‌وکارهای آنلاین، صنعت طلا نیز با چالش‌های خاص خود روبه‌روست. به‌ویژه پس از مواجهه بازار رمزارزها با محدودیت‌های شدید و بسته‌شدن درگاه‌های پرداخت، بسیاری از فعالان حوزه طلا در جستجوی راهکارهایی هستند که مانع از بروز مشکلات مشابه در این بازار شوند. سعید صادقی، عضو هیئت‌مدیره و معاون بازاریابی میلی‌گلد، با تأکید بر لزوم برخورد اصولی و شفاف با این صنعت، هشدار داد که هرگونه برخورد چکشی با بازار طلا می‌تواند کسب‌وکارهای قانونی را آسیب‌پذیر کند و مردم را به سمت بازارهای غیررسمی و صرافی‌های خارجی سوق دهد.
او همچنین به نقش حیاتی خدمات پرداخت‌یارها در تسهیل روند معاملات و کاهش ریسک‌ها اشاره کرد و تأکید داشت که این خدمات می‌توانند به کسب‌وکارهای نوپا در حوزه فین‌تک کمک کنند تا در فضایی قانونی و امن رشد کنند. صادقی در پایان افزود که برای جلوگیری از تکرار اشتباهات گذشته، باید پروتکل‌های شفاف و ایمن در بازار طلا برقرار شود تا از یک سو مردم از مزایای این بازار بهره‌مند شوند و از سوی دیگر کسب‌وکارها در فضایی قانونمند و پایدار رشد کنند.
فرایند طی شده در کسب مجوز در بازار آنلاین طلا
سعید صادقی، عضو هیئت‌مدیره و معاون بازاریابی میلی‌گلد با اشاره به وضعیت درگاه‌هایی که در اختیار دارند و فرایندی که طی کردند گفت: «میلی‌گلد کاملا قانونی است و تمامی مجوزهای رسمی را دارد و بستر قانونی لازم برای فعالیت را در اختیار داریم. در واقع، ضوابط آیین‌نامه‌ای که از گذشته وجود داشته، این امکان را فراهم کرده است تا مجوز معاملات آنلاین طلا و خریدوفروش طلای آب‌شده از اتحادیه کسب و کارهای مجازی دریافت کنیم. یکی دیگر از این مجوزها، مجوز خرده‌فروشی و بنکداری طلاست که به‌صورت رسمی و قانونی از اتحادیه طلا و جواهر تهران صادر شده است. تمامی این مجوزها می‌توانند نماد اعتماد الکترونیکی را از مرکز توسعه تجارت الکترونیکی دریافت کنند. طبیعتاً ترکیب این مجوزها و نمادهای اعتماد الکترونیکی موجب می‌شود که سرویس‌هایی که از شرکت‌های پرداخت (PSP) دریافت می‌کنیم، کاملاً قانونی و معتبر باشند. در نتیجه، تمام فعالیت‌های ما در یک فضای رسمی و قانونمند انجام می‌شود. در صنعت طلا، شفافیت و نظارت بیشتری نسبت به سایر بازارها وجود دارد و همین شفافیت باعث می‌شود که هیچ‌گونه ابهامی در ارتباط با خدمات مالی و پرداخت‌ها پیش نیاید.»
اهمیت پرداخت‌یاری‌ها برای کسب‌وکارهای فین‌تکی
در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت مجوزهای سایر فعالان این حوزه و رویکرد آنها در فعالیت‌های آنلاین، سعید صادقی توضیح داد: «در صنعت طلا، مدل‌های مختلفی از فعالیت وجود دارد. برخی از کسب‌وکارها به دلیل تمرکز بر فضای سنتی و فیزیکی، هنوز به طور رسمی وارد حوزه آنلاین نشده‌اند و فعالیت‌های خود را بیشتر در قالب صرافی‌ها و به‌صورت غیررسمی ادامه می‌دهند. البته، برخی از همکاران برای ورود رسمی به این فضا، به اتحادیه‌های مربوطه مراجعه کرده و نمادها و مجوزهای لازم را دریافت کرده‌اند. بااین‌حال، در این میان، کسب‌وکارهایی نیز هستند که ممکن است از خدمات غیررسمی یا حتی از پلتفرم‌ها و سایت‌های دیگر استفاده کنند. پرداخت‌یاری‌ها که نوعی خدمات بانکی تجمیع‌شده هستند، برای تمامی این کسب‌وکارها، به‌ویژه برای فعالان حوزه فین‌تک، ابزاری ارزشمند محسوب می‌شوند. این خدمات امکان ارتباط مستقیم با بانک‌ها را فراهم می‌کنند و خدماتی مانند تسویه‌حساب آنی، احراز هویت، کیف پول دیجیتال و سایر امکانات را در اختیار آنها قرار می‌دهند. در مجموع، هر کسب‌وکاری بسته به نوع فعالیت و اهداف خود، از مدل‌های مختلف مجوز و خدمات بهره می‌گیرد، اما آنچه اهمیت دارد، حرکت در مسیر قانون‌مندی و شفافیت است.»
با اشاره به اهمیت خدمات پرداخت الکترونیکی در توسعه کسب‌وکارهای نوین، سعید صادقی درباره چالش‌های مرتبط با مدل‌های غیررسمی و محدودیت‌های اعمال‌شده اخیر اظهار داشت: «برخی کسب‌وکارها به دلایلی به سراغ مدل‌های غیررسمی می‌روند، چراکه استفاده از خدمات شرکت‌های پرداخت (PSP) برای آنها از نظر اقتصادی به‌صرفه نیست. اما باید توجه داشت که این خدمات برای کسب‌وکارهایی مانند ما که درحال‌توسعه هستیم و نیاز به رشد سریع داریم، اهمیت حیاتی دارد. خدمات PSP نه‌تنها بار فنی و مدیریتی را کاهش می‌دهد، بلکه ریسک‌های مرتبط با پرداخت را نیز به طور چشمگیری کم می‌کند. درصورتی‌که PSPها نتوانند به‌خوبی سرویس دهند یا با محدودیت‌هایی مواجه شوند، فشار بیشتری به کسب‌وکارهایی مانند ما وارد خواهد شد که هنوز در مرحله راه‌اندازی و توسعه هستند. به‌ویژه محدودیت‌های اخیر که از سوی بانک مرکزی برای صرافی‌ها اعمال شده است، مشکلات جدی را در صنعت طلا و سایر صنایع مشابه ایجاد کرده است. این تصمیمات سخت‌گیرانه نه‌تنها موجب بهبود شرایط نشده، بلکه باعث شده است که بخش قابل‌توجهی از فعالیت‌ها به سمت بازارهای غیررسمی و دلالی سوق پیدا کند. در نهایت، اتخاذ چنین تصمیماتی در حوزه نظارتی، به‌جای حل مشکلات ساختاری، صرفاً ریسک‌ها را افزایش داده و شرایط را برای کسب‌وکارها و کاربران دشوارتر می‌کند.»
با اشاره به چالش‌های پیشروی کسب‌وکارهای قانونمند در صنعت طلا، صادقی بر لزوم شفافیت در قوانین و نظارت‌های کارآمد تأکید کرد و گفت: «ما به‌عنوان یک کسب‌وکار که مجوز قانونی داریم، در شرایط سخت‌تری قرار گرفته‌ایم و مجبوریم فعالیت‌های خود را بادقت بیشتری مدیریت کنیم. بااین‌حال، اگر قوانین شفاف‌تر و شرایط بازتری فراهم شود، ترجیح می‌دهیم از پرداخت‌یارها استفاده کنیم تا بتوانیم از خدمات بانکی متنوعی بهره ببریم و رشد بهتری را تجربه کنیم. به نظر می‌رسد که به‌جای اعمال سخت‌گیری‌های بی‌مورد، باید سازوکارهای شفاف و کارآمدی برای نظارت بر این بازار ایجاد شود. این رویکرد نه‌تنها می‌تواند موجب حمایت از کسب‌وکارهای داخلی شود، بلکه جلوی رشد بازارهای غیررسمی و پیامدهای منفی آن را نیز خواهد گرفت. در نهایت، بانک مرکزی و نهادهای نظارتی باید توجه داشته باشند که اعمال محدودیت‌های غیرمنطقی، به‌جای حل مشکلات، صرفاً به ایجاد چالش‌های بیشتر برای کسب‌وکارها و کاربران منجر می‌شود و زمینه را برای گسترش بازارهای غیررسمی فراهم می‌کند. نظارت‌های هوشمند و متعادل، بهترین راهکار برای حمایت از کسب‌وکارهای شفاف و قانونی است.»
نقش بانک مرکزی در نظارت بر صنعت طلا
باتوجه‌به تنوع نهادهای نظارتی در حوزه فعالیت‌های مرتبط با طلا و نقش سندباکس در توسعه این فضا، سؤالی که مطرح می‌شود این است که رگولاتور اصلی این صنعت را کدام نهاد می‌دانید؟ آیا بانک مرکزی نیز نقشی در این حوزه ایفا می‌کند یا برنامه‌ای برای همکاری با آن دارید؟ در پاسخ به این پرسش، صادقی گفت: «به‌عنوان یک کسب‌وکار فعال در این حوزه، رگولاتور اصلی خود را اتحادیه کشوری کسب وکارهای مجازی می‌دانیم. با ورود مرکز توسعه تجارت الکترونیک به این فضا، وضعیت نظارت و تنظیم‌گری در حال تغییر است، اما به نظر می‌رسد که بانک مرکزی هنوز نقش فعالی در این حوزه ایفا نکرده است. تاکنون هیچ جلسه‌ای با بانک مرکزی نداشته‌ایم، اما همواره آماده همکاری با این نهاد هستیم و امیدواریم که در آینده بتوانیم در راستای تقویت نظارت‌ها و توسعه پایدار این صنعت تعامل بیشتری داشته باشیم.»
صادقی درباره همکاری میان نهادهای حاکمیتی در حوزه نظارت و تنظیم‌گری صنعت طلای آنلاین توضیح داد: «در دوران مدیریت آقای کلاهدوزان در مرکز توسعه تجارت الکترونیکی (تتا)، کمیته‌ای تحت عنوان «کمیته اقدام مشترک» تشکیل شد که اعضای این کمیته متشکل از نهادهای مرتبط با این حوزه هستند. از جمله پلیس اقتصادی، پلیس فتا، پلیس اماکن، اتاق اصناف ایران، سازمان توسعه تجارت الکترونیکی، اتحادیه مربوطه و نمایندگانی از بانک مرکزی و دادستانی کل کشور که کمیته اقدام مشترک را تشکیل می‌دهند. در این جلسات، نمایندگان بانک مرکزی نیز به طور فعال حضور داشتند و به مسائلی مانند نظارت بر بازار و شکل‌دهی به یک حوزه مالی جدید پرداخته شد. بااین‌حال، هنوز مشخص نیست که مسئولیت اصلی این فرایند به طور قطعی به کدام نهاد محول خواهد شد؛ آیا وزارت صمت، بانک مرکزی، وزارت اقتصاد یا نهاد دیگری. اما آنچه برای ما روشن است، این است که درهرصورت آمادگی داریم تا در این مسیر با رگولاتورها همکاری کنیم و نقش خود را در ایجاد یک بازار شفاف و قانونمند ایفا کنیم.»
او در ادامه با اشاره به نقش بازار و نیاز کاربران گفت: «ما به‌عنوان یک کسب‌وکار با بیش از سه میلیون کاربر در مدت یک سال، به‌وضوح نشان داده‌ایم که تقاضای زیادی برای خدمات ما وجود دارد. استقبال گسترده از بازار طلا، ناشی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این بازار مانند پشتوانه، شفافیت و عمق آن است که باعث اعتماد مردم به این بازار می‌شود. این تقاضا و نیاز بازار را به‌خوبی مشاهده می‌کنیم و در همین راستا، در تلاشیم تا با ارائه خدمات شفاف و قانونمند، به این نیاز پاسخ دهیم. هدف ما این است که به‌عنوان پیش‌گام در این بازار، به رگولاتورها کمک کنیم تا سازوکار نظارتی به‌جای دخالت‌های غیرضروری، بیشتر در جهت شفاف‌سازی و افزایش ظرفیت‌های توسعه بازار حرکت کند. ما برای همکاری با نهادهای نظارتی کاملاً آماده‌ایم و حتی اگر لازم باشد، تکنولوژی‌های خود را برای تسهیل این فرایند توسعه خواهیم داد. امیدواریم تجربه مشابه آنچه در بازار رمزارزها رخ داد، در بازار طلا تکرار نشود. طلا یک دارایی با پشتوانه فیزیکی است که شفافیت بالایی دارد، و به همین دلیل ما در تلاشیم تا این حوزه از مشکلات مشابه بازار رمزارزها دور بماند و در مسیر رشد و توسعه‌ای پایدار گام بردارد.»
چگونه باید از تکرار مشکلات رمزارزها در بازار طلا جلوگیری کنیم؟
سؤال آخر از صادقی در مورد اتفاقاتی است که اخیراً در حوزه رمزارز افتاده، به‌ویژه بستن درگاه‌ها و تأثیرات آن بر کسب‌وکارها بود پرسیده شد. باتوجه‌به این که در طی چند سال گذشته، به‌ویژه از سال ۹۶، روند فعالیت‌های مرتبط با رمزارز در ایران به‌طورجدی دنبال شد و تغییرات زیادی در نسل‌های مختلف کسب‌وکارها به وجود آمد، سیستم بانک مرکزی هم با شیوه‌های مختلف تعامل داشت.
اما در نهایت، رویکرد دستوری اتخاذ شد و درگاه‌ها بسته شدند. در حال حاضر، به نظر می‌رسد که یک تغییر اساسی در حال رخ‌دادن است. باتوجه‌به این تحولات، پرسش این است که چه اقداماتی باید در بازار طلا صورت گیرد تا از تکرار مشکلات مشابه رمزارزها جلوگیری شود. چرا که طلا و پلتفرم‌های طلا نیز مانند رمزارزها به یک نیاز واقعی پاسخ می‌دهند و در صورت نبود این کسب‌وکارها در ایران، مردم مجبور خواهند شد به بازارهای زیرزمینی، کانال‌های تلگرامی، یا صرافی‌های خارجی که به زبان فارسی خدمات می‌دهند، روی بیاورند. این وضعیت مشابه تجربه‌ای است که پیام‌رسان‌ها در ایران داشتند. در نهایت، سؤال این است که چطور باید از بروز چنین مشکلاتی در بازار طلا جلوگیری کرد؟ او در پاسخ به این سؤال بیان کرد: «باید بگویم که قوانین همیشه باید به نفع مردم باشند، نه علیه مردم. نکته‌ای که شما اشاره کردید دقیقاً درست است. وقتی ما در مدت یک سال سه میلیون کاربر جذب می‌کنیم، این نشان‌دهنده یک نیاز واقعی است. پیش‌بینی ما این است که این تعداد در دو سال آینده به ده میلیون کاربر برسد. وقتی این میزان تقاضا مشاهده می‌شود، نباید آن را نادیده گرفت و باید به آن توجه کرد. مردم در واقع به دنبال راهکارهایی هستند که نه‌تنها به حفظ دارایی‌شان کمک کند، بلکه به آنها در مدیریت این دارایی‌ها نیز یاری برساند. طلا به‌عنوان یک دارایی با پشتوانه، علاوه بر اینکه به مردم کمک می‌کند تا ثروت خود را حفظ کنند، به دلیل شفافیت و عمق بازار، فرصتی برای سرمایه‌گذاری و ایجاد آرامش روانی فراهم می‌کند. در شرایط اقتصادی کنونی که تورم جزئی از زندگی روزمره مردم شده، این بازار به یک پناهگاه امن تبدیل شده است. همین باعث می‌شود که مردم اعتماد بیشتری به طلا داشته باشند.»
صادقی با اشاره به اهمیت رویکرد مناسب در نظارت بر بازار طلا و جلوگیری از تکرار مشکلات مشابه در بازار رمزارزها گفت: «اگر با بازار طلا همانند بازار رمزارزها برخورد دستوری داشته باشیم، این امر تنها به کسب‌وکارهای قانونی داخلی آسیب می‌زند و مردم را به سمت بازارهای غیررسمی و صرافی‌های خارجی سوق خواهد داد. این تجربه‌ای است که در بازار رمزارزها هم شاهد آن بودیم و نتیجه‌ای جز ناامنی بیشتر برای مردم ندارد. اگر نظارت بر بازار طلا به طور شفاف و اصولی انجام شود، این مشکلات هیچ‌گاه به وجود نخواهند آمد.»
او ادامه داد: «ما آمادگی داریم تا با نهادهای نظارتی و قانون‌گذار همکاری کنیم و یک سازوکار نظارتی شفاف و امن برای این بازار ایجاد کنیم. هدف این نظارت باید این باشد که به کسب‌وکارهای قانونی آسیب نرساند و درعین‌حال از تخلفات جلوگیری کند. در همین راستا، طی یک سال گذشته بیش از سه میلیون کاربر جذب کرده‌ایم و ثابت کرده‌ایم که این بازار نیاز واقعی مردم را برطرف می‌کند. به‌ویژه طلا به‌عنوان دارایی با پشتوانه، جایگزینی امن و شفاف برای مردم است. ما نیز از پروتکل‌های امن و استاندارد استفاده می‌کنیم که نه‌تنها تجربه کاربری امنی را فراهم می‌آورد؛ بلکه به نظارت بهتر نیز کمک می‌کند.»
یکی از نکات بسیار مهم این است که نهادهای مختلف نظارتی باید با یکدیگر هماهنگ باشند. او در این باره توضیح داد: «ما در مجموعه میلی‌گلد همواره از سامانه‌های رسمی مانند سامانه جامع تجارت و سامانه مودیان برای ثبت فاکتورها و رعایت قوانین مالیاتی استفاده می‌کنیم. این همکاری میان نهادهای مختلف، علاوه بر اینکه به شفافیت کمک می‌کند، باعث جلوگیری از بروز مشکلات قانونی و اقتصادی خواهد شد. ما حتی پروتکل‌های امنیتی مانند AFIO و قوانین ضد پول‌شویی را به طور کامل رعایت می‌کنیم تا هیچ‌گونه تخلفی در روند کسب‌وکارها صورت نگیرد. این که چندین نهاد نظارتی وجود دارد، برای ما به‌عنوان کسب‌وکار مهم است. اما نکته اینجاست که وقتی این نهادها با هم هماهنگ نباشند، می‌تواند مشکلات زیادی ایجاد کند. درست است که نظارت برای جلوگیری از تخلفات ضروری است، اما این نظارت باید به‌گونه‌ای باشد که بازار را از چابکی و نشاط نیندازد. ما به‌عنوان یک کسب‌وکار فعال در این حوزه، هر جا که نیاز باشد، آمادگی داریم که در جهت استانداردسازی و نظارت شفاف همکاری کنیم.»
به گفته صادقی برای جلوگیری از تکرار مشکلاتی که در بازارهای مشابه رخ‌داده است، لازم است ضوابط سال ۹۹ اتحادیه کشوری کسب وکارهای مجازی اصلاح شود و اصلاح آن از طریق اتاق اصناف و تایید هیئت عالی نظارت صورت بگیرد. او در این باره بیان کرد: «این قوانین باید نه‌تنها از کسب‌وکارها حمایت کند، بلکه به نظارت دقیق و کارآمد نیز توجه داشته باشد. برای اینکه مردم از مزایای این بازار بهره‌مند شوند و حاکمیت بتواند نظارت دقیقی داشته باشد، باید پروتکل‌های شفاف و امن برقرار شود. ما به‌عنوان کسب‌وکار آمادگی کامل برای همکاری با نهادهای نظارتی داریم تا بازار طلا به طور سالم و امن رشد کند.»
