پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
چهارمین رویداد ۹ ژانویه؛ گامی دیگر در مسیر توسعه اکوسیستم رمزارز ایران
در گفت‌وگوی راه پرداخت با ۷ برگزیده دوره سوم رویداد ۹ ژانویه به بهانه برگزاری دوره چهارم این رویداد چالش‌ها و فرصت‌های صنعت رمزارز در ایران از قانون‌گذاری، شفافیت و رگولاتوری بررسی شد
چهارمین دوره رویداد ۹ ژانویه دوم بهمن‌ماه سال جاری در سالن ضرغام برگزار می‌شود. رویداد ۹ ژانویه رویدادی سالانه با محوریت کسبوکارها و فعالان حوزه رمزارز، بلاکچین و دارایی دیجیتال است که هر سال به همت کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار برگزار می‌شود. در دوره سوم این رویداد که سال گذشته طی دور روز برگزار شد از ۷ چهره شاخص اکوسیستم به پاس تلاش‌های آنها برای توسعه اکوسیستم رمزارز ایران تقدیر و تشکر شد.
این ۷ نفر شامل ضیا صدر، مدرس فناوری بلاکچین و بیت‌کوین، احسان قاضی‌زاده، مدیرعامل اجرایی بیت‌مکس، امیرحسین راد، مدیرعامل نوبیتکس، رضا باقری اصل، دبیر سابق شورای اجرایی فناوری اطلاعات، نرگس مرادآبادی، تریدر حوزه رمزارز، محمد قاسمی، مدیرعامل مزدکس و سهیل نیکزاد، فعال حوزه بلاکچین بود.
راه پرداخت به بهانه برگزاری چهارمین دوره رویداد ۹ ژانویه با ۷ برگزیده دوره قبلی گفت‌وگو کرده و دو سوال از آنها پرسیده است: «اولویت‌های حوزه رمزارز در شرایط فعلی ایران چه باید باشد؟» و «راه‌کار در دوره چهارم رویداد ۹ ژانویه به چه موضوعاتی باید بپردازد؟» در ادامه شرحی از این گفت‌وگوها را مطالعه می‌کنید.
هیچ قانونی برای حمایت از کاربران وجود ندارد
نرگس مرادآبادی، تریدر حوزه رمزارز
طی سال‌های اخیر بحث‌های بسیاری در خصوص قانون‌گذاری شده است؛ اخیرا اتفاقات خوبی در این زمینه افتاد و مرکز ملی فضای مجازی قوانین معقولی در این خصوص تدوین و تصویب کرده است. با این حال در این قوانین دو موضوع مهم حوزه کریپتو یعنی سرمایه‌گذاری و پرداخت نادیده گرفته شده است.
در خصوص پرداخت ممنوعیت وجود دارد و شاید به همین دلیل به آن توجهی نشده است؛ با این حال بی‌توجهی به مسئله سرمایه‌گذاری بحثی جداست. با توجه به میزان سرمایه‌گذاری عموم افراد روی رمزارزها، به قانونمندسازی و تعریف قالب‌ها و اشل‌های قانونی نیاز است. بدین ترتیب افراد می‌توانند به صورت قانونی در ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری کنند.
در حال حاضر صندوق سرمایه‌گذاری و سبدگردانی در این حوزه انجام می‌شود اما به صورت غیررسمی. یکی از اولویت‌های فعلی ایجاد ساختار قانونی در حوزه رمزارز است، نمی‌دانم چرا به این موضوع پرداخته نمی‌شود.
در اکثر رویدادها تمرکز اصلی روی صرافی‌هاست در حالی که آنها یک پایه این موضوع هستند. صرافی‌ها ابزاری برای سرمایه‌گذاران هستند اما سرمایه‌گذاری به صورت غیررسمی انجام می‌شود که این امر می‌تواند زمینه سوءاستفاده و کلاهبرداری را فراهم کند. برخی افراد نحوه کار در صرافی‌های را بلد نیستند و برای انجام آن به افراد ناشناس اعتماد می‌کنند که می‌تواند باعث کلاهبرداری شود. درواقع اغلب کلاهبرداری‌ها و سوءاستفاده در حوزه سرمایه‌گذاری انجام می‌شود. این حوزه به شدت مغفول مانده است.
به موضوع معامله‌گری ارز دیجیتال نیز توجه زیادی نشده است، نیاز به اصناف، اتحادیه و انجمن در این حوزه داریم تا شاکله‌ای برای دفاع از حقوق کاربران ایجاد شود. حقوق کاربران موضوع مهم دیگری در حوزه کریپتو در ایران به شمار می‌رود؛ هیچ قانونی برای حمایت از کاربران وجود ندارد.
فکر می‌کنم راه‌کار در چهارمین رویداد ۹ ژانویه باید بر تعریف ساختارهای قانونی برای فعالان سرمایه‌گذاری حوزه ارز دیجیتال و حمایت از حقوق کاربران کریپتو تمرکز کند.
راه‌کار، بلندگوی بخش خصوصی در حوزه تبادل باشد
احسان قاضی‌زاده، مدیرعامل اجرایی بیت‌مکس
مهم‌ترین دغدغه فعالان صنعت رمزارز به خصوص در حوزه تبادل نگاه سلبی و بالا به پایین و عدم پاسخگویی حکومت است. در سال ۱۴۰۳ شاهد اتفاقات خوبی در رگولاتوری بودیم؛ حداقل تصور و توهم ما بر این بود که اتفاقات مثبت و رو به جلویی در حوزه رگولاتوری اتفاق افتاده است.
شاخص این اتفاقات سند بانک مرکزی بود که در آن صراحتا مفهومی به نام کارگزاری تبادل رمزارز و نهاد امین را پذیرفت. درواقع وجود و فعالیت صنعت رمزارز را در کشور به رسمیت شناخت که این امر خبر خوبی به شمار می‌رود.
از سوی دیگر در مجلس شورای اسلامی و شورای عالی فضای مجازی نیز اقدامات مثبتی انجام شد با این حال ناگهان به این نتیجه رسیدیم که اتفاق خاصی نیفتاده است و در روی همان پاشنه می‌چرخد. حاکمیت بدون هیچ‌گونه مشورت و نگاهی به تبعات تصمیماتش از اختیارات خود استفاده می‌کند و اقدامات سلبی انجام می‌دهد. درنتیجه تمام رشته‌هایی که اکوسیستم رمزارزی تاکنون رشته کرده، بانک مرکزی آنها را پنبه می‌کند. بدین ترتیب فضا و شکاف بی‌اعتمادی میان اکوسیستم و حاکمیت ایجاد می‌شود؛ گویی که به عقب برگشته‌ایم.
اولین دستاورد این نوع نگاه ناامیدی و یاس برای فعالان است، علاوه‌براین ایجاد ترس و اضطراب برای کاربران این حوزه می‌شود. خوشحال‌ترین افراد در حوزه تبادل در حال حاضر کانال‌های زیرزمینی تلگرام و پلتفرم‌های خارجی هستند که در ایران بی‌محابا کاربر می‌گیرند؛ این افراد از بسته شدن درگاه‌ها و اعمال فشار حداکثری حاکمیت بر کسب‌وکارهای بومی و داخلی بیشترین نفع را می‌برند.
اگر بانک مرکزی و حاکمیت به دنبال راهی هستند که به نفع عموم مردم کشور باشد، راهش وضعیت کنونی نیست. چندی پیش مقام معظم رهبری در صحبت‌هایشان فرمودند که هرکسی مردم را ناامید کند از دید ایشان مجرم است. کار اخیر بانک مرکزی ناامید کردن مردم هست یا خیر؟
از راه پرداخت به عنوان یک رسانه مستقل، هوشیار و تخصصی می‌خواهم که محور اصلی رویداد چهارم ۹ ژانویه را تعیین تکلیف صنعت رمزارز ایران بگذارد. بخش خصوصی در رویدادها شرکت و هزینه‌های بسیاری می‌کند اما صدایش در بزنگاه‌هایی مانند بسته شدن درگاه به جایی نمی‌رسد. از راه‌کار می‌خواهم که با صدای بلند از حاکمیت و رگولاتوری مطالبه‌گری کنند؛ صدای رسای بخش خصوصی باشد که همواره مظلوم واقع شده است. از راه پرداخت انتظار می‌رود که بلندگوی بخش خصوصی در حوزه تبادل باشد.
اگر قرار است در این دوره نیز تجلیلی از فعالان این حوزه شود، روی افراد ناشناخته‌تر تمرکز کنند. اشخاصی مانند امثال من به واسطه داشتن کسب‌وکار صدایشان شنیده می‌شود. افرادی هستند که بدون نفع مالی به رشد و ارتقای حوزه کریپتو و بلاکچین کمک می‌کنند که تریبونی ندارند.
در حال حاضر تاریک‌ترین لحظه برای تبادل است
سهیل نیکزاد، فعال حوزه بلاکچین
باتوجه به اتفاقات اخیر، مهم‌ترین مسئله حال حاضر ورود پول‌های سازمانی به حوزه کریپتو است؛ پول سازمانی به معنای پول‌های بزرگ است که مال فرد نیست. در تعطیلی اخیر اکسچنج‌های ایرانی فعال‌اند اما کاربران نمی‌توانند ریال وارد کنند؛ وقتی اکسچنج‌ها فعال هستند یعنی ریال وارد می‌شود که به احتمال زیاد از یک حساب شرکتی است.
اتفاقات در حال وقوع مهم است و مهم‌تر این است که به صورت قانونی جلوی این اتفاقات گرفته شود. طی دو تا سه سال اخیر ثبت قانونی روال تراکنش‌های رمزارزی به صورت جدی از طرف کسبوکارها پیگیری شده اما دولت هر بار به طریقی از آن استنکاف کرده است. ثبت قانونی روال تراکنش‌ها باعث ایجاد شفافیت مورد نظر کسبوکارها می‌شود اما دولت در تلاش است تا این شفافیت را از بین ببرد.
وقتی شفافیت از بین برود همه متهم می‌شوند، اعمال خوب یا بد زمانی مشخص می‌شود که چراغی روشن باشد. در حال حاضر وضعیت شفافی وجود ندارد و به هیچ‌عنوان نمی‌توان از اکسچنج‌ها صورت مالی دریافت کرد. در حال حاضر تاریک‌ترین لحظه برای تبادل است و رمزارز حرفی نمی‌زند.
در حال حاضر دو بانک مرکزی ایران و آمریکا با یکدیگر صحبت می‌کنند، یکی اجازه می‌دهد شرکت متصل به دولت فدرال تتر چاپ کند و وارد بازار ایران کند و دیگری هر چقدر که می‌خواهد ریال چاپ می‌کند. هیچ شهروندی نمی‌تواند ریال وارد این بازی کند، شهروندان تنها می‌توانند بسته به نیازهای آنی خود دارایی‌های رمزارزی خود را بفروشند. بازارهای اکسچنج ایران طی این روزها آسیب جدی خورده و شبیه به یک تنگ شربت شده که زیر فشار شیر فیات رنگ می‌بازد.
بانک مرکزی ایران و آمریکا شیر فیات را در بازار دارایی دیجیتال ایران باز کرده‌اند و تنها کریپتوی واقعی کاربر است که رنگ می‌بازد. توصیه من به کاربران این است که رمزارزهای خود را نفروشند و تا زمان به تعادل رسیدن بازار نگهداری کنند.
فکر می‌کنم این اتفاق با هماهنگی هر دو طرف انجام شده، زیرا نمی‌توان دارایی یک ملت را به دو دولت و حکومت سپرد تا به راحتی خالی شود. این اتفاق در موقعیت حساس کنونی کاربران را اذیت می‌کند و در بلندمدت نیز شکاف عمیقی میان اعتماد کاربران ایرانی و حاکمیت ایجاد می‌کند که شبیه به اتفاقی است که در حوزه ارز کاغذی افتاده است.
ایران رتبه اول را در سرانه نگهداری دلار در دنیا دارد، به عبارت دیگر مردم اعتمادی به بانک برای نگهداری ارز ندارند. در حال حاضر حاکمیت بیش از آنچه که به دست می‌آورد، خرج می‌کند. کاربران بیش از ۶۰ درصد دارایی خود را در پلتفرم‌های ایرانی نگهداری نمی‌کنند. بنابراین اقدامات حاکمیت باعث می‌شود جامعه‌ای حاکمیت‌ستیز ایجاد شود.
در چهارمین رویداد ۹ ژانویه باید به رگولاتوری و شفاف‌سازی قوانین خریدوفروش پرداخته شود. نوک پیکان بیشتر از مردم باید به سوی حاکمیت باشد. محدودیت‌هایی که بانک مرکزی برای اشخاص عادی حوزه رمزارز اعمال کرده، نمی‌تواند پاسخی برای گردش مالی ناشناخته‌ای باشد که از آن صحبت می‌شود.
یک فرد با روزی ۲۰ میلیون تومان نمی‌تواند تغییری در این اقتصاد ایجاد کند. آنچه که باعث تکان جدی بازار می‌شود، گزارش پول‌های بزرگی است که از حساب‌های دولتی و سازمانی می‌آید؛ در صورتی که قانون‌گذاری شود این اعمال جرم‌انگاری می‌شود و افراد خاطی باید جوابگو باشند.
در حال حاضر کسی علاقه‌ای به روشن کردن چراغ ندارد که می‌تواند بهترین موضوع برای پرداخت در چهارمین دوره رویداد ۹ ژانویه باشد.
کمک بلاکچین به بهبود فرایند توکن‌سازی
محمد قاسمی، مدیرعامل مزدکس
امسال شاهد پیشرفت‌های چشمگیری در حوزه بلاکچین و رمزارزها هستیم. یکی از مهم‌ترین مباحثی که در حال حاضر توجهات زیادی را جلب کرده، بحث توکنیزاسیون است. این موضوع به معنای تبدیل دارایی‌های واقعی به توکن‌های دیجیتال است.
این روند در حال حاضر توسط بسیاری از نهادهای بزرگ مالی دنیا مانند سوئیفت، بلک‌راک و جی‌پی‌مورگان دنبال می‌شود. آنها در حال تحقیق و پیاده‌سازی راهکارهایی برای توکن‌سازی دارایی‌ها هستند تا آنها را از حالت فیزیکی به حالت دیجیتال تبدیل کنند.
این موضوع به یکی از هایپ‌های اصلی بلاکچین تبدیل شده است و به نظر می‌آید که در آینده نزدیک تأثیر زیادی در تغییر شیوه‌های مالی خواهد داشت.
در ایران، یکی از مهم‌ترین چالش‌های موجود، مسائل مربوط به رگولاتوری و نحوه تنظیم قوانین مربوط به صرافی‌های رمزارز است. در حال حاضر، بانک مرکزی به عنوان متولی این حوزه شناخته می‌شود، اما مشکلاتی در این زمینه وجود دارد.
قطعاً اگر تعیین تکلیف در این حوزه صورت گیرد، مسیر صنعت مشخص‌تر و شفاف‌تر خواهد شد. یکی از نکات مهم این است که فعالان این حوزه، اعم از صرافی‌ها، انجمن‌ها و اصناف، باید با هم تعامل بیشتری داشته باشند تا مشکلات قانونی و رگولاتوری حل شود.
یکی از نیازهای مهم بازارهای ما در حال حاضر، استفاده از بلاکچین برای تأمین مالی است. بلاکچین می‌تواند به بهبود فرایند توکن‌سازی پروژه‌ها کمک کند. به ویژه پروژه‌های بزرگ توسعه‌ای، پروژه‌های مربوط به شرکت‌ها و کسب‌وکارهای نوپا می‌توانند از این فناوری بهره‌مند شوند.
استفاده از توکن‌ها برای تأمین مالی پروژه‌ها به نهادهای مالی این امکان را می‌دهد که در فرایند تأمین سرمایه برای پروژه‌ها نقش مؤثری ایفا کنند. علاوه بر این، اتصال به زیرساخت‌های کریپتوکارنسی می‌تواند به پرداخت‌های بین‌المللی و خرید دارایی‌های داخل کشور کمک کند.
یکی از مشکلات بزرگ بانک‌های ایرانی، فریز شدن دارایی‌های آنها در املاک است. بلاکچین و فرایند توکن‌سازی املاک می‌تواند در حل این مشکل نقش زیادی داشته باشد. به طور خاص، توکن‌سازی املاک می‌تواند به بانک‌ها کمک کند تا دارایی‌های خود را به حالت نقد درآورند و منابع مالی خود را آزاد کنند. این امر می‌تواند به جذب نقدینگی بیشتر برای بانک‌ها کمک کند و در نتیجه این منابع آزاد شده برای پرداخت وام به کسبوکارها و توسعه پروژه‌های اقتصادی استفاده شود.
توجه ویژه به امنیت دارایی کاربران
ضیا صدر، مدرس فناوری بلاکچین و بیت‌کوین
تنها موضوع مهم به نظر من «امنیت دارایی کاربران و تلاش آموزشی برای ارتقای امنیت افراد» است. ما باید توجه ویژه به این موضوع داشته باشیم و به افراد کمک کنیم تا بتوانند دارایی‌های خود را به شیوه‌ای امن مدیریت کنند.
مخاطرات و ریسک‌ها، بالا رفتن آمار کلاهبرداری‌ها، سرقت‌ها و خسارت‌های خودانگیخته به دلیل نبود دانش کافی در زمینه امنیت است؛ این مسائل به شدت می‌تواند افراد را تهدید کند.
لزوم توسعه زیست‌بوم ایمن در دارایی دیجیتال ایران
رضا باقری اصل، مشاور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در امور تحول دیجیتال
در مدیریت ریسک‌های دارایی دیجیتال، به یک «چارچوب حقوقی» نیاز است که تمامی ریسک‌های ذی‌نفعان را در خود جای دهد. یکی از ذی‌نفعان مهم مردم هستند که باید بتوانند ریسک‌های خود را شناسایی کرده و بر اساس قواعد کلی مدیریت ریسک، آنها را کنترل کنند.
کسبوکارها نیز باید بتوانند ریسک‌های خود را در زمینه سرمایه‌گذاری و توسعه بازارهای دارایی دیجیتال مدیریت کنند.
ریسک حاکمیت، که هم شامل حفاظت از پلتفرم‌ها و سکوها و هم از مردم است، از جمله ریسک‌های دیگری است که باید در نظر گرفته شود. این ریسک‌ها باید در چارچوب حقوقی مناسب مدیریت شوند تا از نظر امنیت ملی و حفظ پایه پولی مشکلی پیش نیاید.
در ماده ۶۶ قانون برنامه توسعه هفتم ظرفیت خوبی پیش‌بینی شده است. در این ماده آیین‌نامه‌ای برای پذیرش دارایی دیجیتال در نظام مالی کشور در نظر گرفته شده که باید توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تدوین شود. این اقدام می‌تواند به ایجاد زیرساخت حقوقی مناسبی برای شناسایی و مدیریت ریسک‌ها تبدیل شود و از سوی دیگر زمینه را برای توسعه زیست‌بوم دارایی دیجیتال فراهم سازد.
قانون‌گذار حوزه دارایی دیجیتال را به رسمیت شناخته و در کنار آن انتظار دارد که قواعد آن در آیین‌نامه‌ای ذکر شود که به کمک وزارت امور اقتصادی و داریی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات انجام می‌شود.
به نظرم در رویداد چهارم ۹ ژانویه باید روی توسعه زیست‌بوم ایمن در حوزه دارایی دیجیتال تمرکز شود. در این زیست‌بوم به نهادهایی در رگولاتوری، کاستودی، کیف‌پول و اکسچنج‌ها نیاز است. توسعه زیست‌بوم موضوعی است که باید به آن بیشتر پرداخته شود.
رگولاتوری به تخریب صنعت رمزارز منجر نشود
امیرحسین راد، مدیرعامل نوبیتکس
اکوسیستم رمزارز ایران در تمام این سال‌ها باوجود تمام محدودیت‌ها و موانع موجود توانسته به رشد خود ادامه دهد و تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین بازیگران اکوسیستم اقتصاد دیجیتال کشور شود.
در این شرایط طبیعی است که رگولاتور برای اجرای نقش نظارتی خود تلاش کند. با این حال نگرانی اصلی ما این است که نوع رگولاتوری به دلیل عدم شناخت مناسب از بازار رمزارز به سویی برود که منجر به تخریب صنعت رمزارز شود، طوری که در سال‌های آتی این صنعت به شکل امروزی وجود نداشته باشد.
بنابراین از تمام افراد از بازیگران گرفته تا رگولاتوری دعوت می‌کنیم که به کمک آنها سازوکاری طراحی شود یا تفاهمی صورت بگیرد که درنهایت به نفع کشور و اقتصاد دیجیتال ایران باشد.