پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
خبر حذفشدن تتر از صرافیهای اتحادیه اروپا چقدر جدی است؟ آیا موضوع جدی نیست یا مشکلات بزرگتری در راه است؟
تتر (Tether) بزرگترین استیبلکوین جهان است و پس از بیتکوین و اتریوم در رتبه سوم رمزارزها قرار دارد. این موقعیت به لطف ارزش بازار تتر است که ۱۳۸.۷۱ میلیارد دلار برآورد شده اما در هفتههای اخیر ارزش بازار تتر ۲ میلیارد دلار کاهش داشته است. این کاهش پس از افت قیمت تتر به پایینترین حد دوساله خود یعنی ۰.۹۹۷ دلار اتفاق افتاد. چرا این کاهش ارزش اتفاق افتاد؟
MICA درباره این موضوع چه گفته است؟
«MiCA» مخفف «Markets in Crypto-Assets» است و به مقررات جامع اتحادیه اروپا اشاره دارد که برای ایجاد یک چارچوب قانونی استاندارد برای صدور و تبادل داراییهای دیجیتال شده طراحی شده است. به عبارتی «میکا» آن نوع از داراییهای دیجیتال را تنظیمگری میکند که قوانین مالی موجود شامل حال آنها نمیشود. میکا تلاشی است در اتحادیه اروپا، با هدف محافظت از سرمایهگذاران و حفظ یکپارچگی بازار با نیاز به شفافیت و صدور مجوز برای ارائهدهندگان خدمات داراییهای رمزنگاری شده (CASP) مانند صرافیها و ارائهدهندگان خدمات کیف پول.
ناسازگاری تتر با MICA ناشی از ترکیبی از کمبود شفافیت، حسابرسیهای ناکامل، وضعیت نظارتی نامشخص و طبقهبندی آن بهعنوان یک استیبلکوین پرنفوذ است. طبق سند MICA، قوانین برای استیبلکوینی مانند تتر سختتر از استیبلکوینهای دیگر مانند USDC است.
بر اساس این مقررات، استیبلکوینها برای معامله در صرافیهای ارز دیجیتال نیاز به مجوز پول الکترونیکی دارند.
درست است که قوانین جدید اتحادیه اروپا برای رمزارزها (MICA) در تاریخ ۳۰ دسامبر ۲۰۲۴ اجرایی میشوند؛ اما در این سند آمده است که یک دوره انتقالی برای تطبیق کسبوکارها با این قوانین وجود دارد که تا جولای ۲۰۲۶ ادامه خواهد داشت. این دوره انتقالی به شرکتهایی که خدمات مرتبط با رمزارز ارائه میدهند، کمک میکند تا با قوانین جدید سازگار شوند. این دوره برای حفظ ثبات بازار رمزارزها و جلوگیری از مشکلات طراحی شده است. پس تتر حدود ۱ سال و نیم وقت دارد تا با MICA سازگار شود.
خبر حذفشدن تتر از کجا آغاز شد؟
همانطور که گفتیم، MICA گفته است که از سال ۲۰۲۵ مقررات خود را آغاز خواهد کرد. ماه آخر ۲۰۲۴ قبل از اینکه اتحادیه اروپا وارد عمل شود یا حتی صحبتی کند، صرافی کوینبیس، اعلام کرد از تاریخ ۱۳ دسامبر ۲۰۲۴ محدودیتهایی را برای برخی از استیبلکوینها مانند تتر که با الزامات MiCA مطابقت ندارند، برای کاربران اروپایی اعمال خواهد کرد. این محدودیتها شامل USDC نمیشود، زیرا این استیبلکوین به عنوان سازگار با مقررات تأیید شده است.
ارزهای تحتتأثیر این تغییر شامل USDT (تتر)، PAX (پکس دلار)، PYUSD (پیپال دلار)، GUSD (جمینی دلار)، GYEN و DAI هستند.
طلق اعلام این شرکت، کاربران اروپایی دیگر نمیتوانند از ویژگیهای خاص این استیبلکوینها استفاده کنند، اگرچه دسترسی کلی به کیف پول دیجیتال همچنان تضمین خواهد شد. پس حتی طبق صحبت خود کوینبیس این ارز مسدود نخواهد شد. کوینبیس در ادامه اطلاعیه نیز به تعریف و تمجید از USDC و شرکت سیرکل پرداخته است. پس از اطلاعیه کوینبیس، گمانهزنیها درباره مسدودی تتر و حذف آن ابتدا در فضای مجازی و سپس میان خبرگزاریها شدت گرفت و قبل از هرگونه اقدامی از جانب اتحادیه اروپا بعضی از فعالان، پایان استیبلکوین تتر را اعلام کردند.
کوین بیس از ماه گلآلود ماهی گرفت
شرکت سیرکل (Circle) یک شرکت فناوری مالی جهانی است که در سال ۲۰۱۳ توسط جرمی آلایر (Jeremy Allaire) و شان نوویل (Sean Neville) تأسیس شد. یکی از مهمترین محصولات این شرکت استیبلکوینی به نام USDC است که به همراه صرافی کوینبیس معرفی کرد. کوینبیس سرمایهگذار مهم USDC، مهمترین استیبلکوین آمریکایی خالص است؛ در برابر تتر که در یک شرکت هنگکنگی متولد شده است.
این استیبلکوین از نظر حجم بازار به گردپای تتر هم نمیرسد و سهم بازار آن هنوز یکسوم تتر؛ اما برگ برنده آن این است که بین ۱۰ استیبلکوین برتر بازار منطبق با قوانین MICA است.
استراتژی بعدی کوینبیس از کاسه داغتر آش شدن در حذف تتر، تقویت جایگاه صرافی در اروپا است. در سالهای اخیر، کوینبیس تلاش کرده تا تصویر خود را بهعنوان یک پلتفرم مطمئن و قانونمند تقویت کند و اقداماتی فرای مرزهای آمریکا رقم بزند.
بازخوردها در ایران هیجانزده است
همانطور که گفته شد، اتحادیه اروپا هنوز به این اخبار واکنشی نشان نداده است. صرافیهای بزرگ دیگر حتی آنهایی که زیر نظر اتحادیه اروپا فعالیت دارند نیز فعلاً دست نگه داشته و هنوز اطلاعیهای منتشر نکردهاند. اما در ایران تتر سقوط کرده است! بسیاری از خبرگزاریهای معتبر ایرانی خبر از حذف تتر در صرافیها میدهند.
خبرگزاریهایی مانند ایسنا و تسنیم دقیقاً از جمله حذف تتر استفاده کرده؛ اما متن ایبنا از همه جالبتر است. این خبرگزاری وابسته به بانک مرکزی از خبری با عنوان «تتر از بازار اروپا حذف میشود؟» بهعنوان تیتر استفاده میکند تا از اواسط خبر به بعد مسدودی درگاههای رمزارزی را توجیه و این اقدام را به نفع مردم بخواند.
موضوع مهمتر درباره تتر در ایران احتمال مسدودی حسابهای کاربران ایرانی به دلیل تحریمهاست؛ این ریسک متوجه ایرانیها هست که با سختگیری بیشتر بر تتر داراییهای ایرانیان در کیفپولهای تتری دچار مشکل شود.
حذف تتر در اروپا به کجا خواهد رسید؟
حتی اگر روزی تتر از صرافیهای اتحادیه شود، غیرقانونی نمیشود. در عوض، معاملهگران نمیتوانند آن را در صرافیهایی که با MiCA سازگار هستند معامله کنند. همچنین افراد میتوانند آن را در کیف پولهای غیرمتمرکز نگهداری کرده و در صرافیهای غیرمتمرکز معامله کنند.
باوجود شایعات، بازار استیبلکوینها همچنان قدرتمند است. USDT باارزش بازاری ۱۳۸ میلیارد دلار و حجم معاملات روزانه ۴۴ میلیارد دلار موقعیت خود را حفظ کرده است که ۸۰ درصد از این حجم از آسیا تأمین میشود و بعد از آسیا آمریکای جنوبی بیشترین حجم معاملات تتر را دارد.
همچنین با اینکه شایعات مربوط به تتر بهوضوح در قیمت و ارزش بازار آن مشاهده میشود، مدیرعامل Tether آن را نادیده گرفته و همچنان آن را «شایعات بیاساس» میخواند. او قبلاً نیز اظهار داشت که این شایعات برای تتر جنبه مثبت دارد. جالب اینجاست که USDT اولینبار نیست که وارد چنین جنجالهایی میشود، زیرا این استیبلکوین بارها با مسائل نظارتی مواجه شده است.
برای مثال، در اکتبر ۲۰۲۴، زمانی که دولت ایالات متحده تحقیقاتی را در مورد Tether آغاز کرد، قیمت بیتکوین ظرف چند دقیقه ۲,۰۰۰ دلار کاهش یافت. اما پس از تکذیب ادعاها توسط مدیرعامل Tether، قیمت بیتکوین سریعاً بهبود یافت و ۴۳٪ افزایش پیدا کرد.
اقدامات دیگر، مانند اتهامات سازمان ملل و تلاش برای ازدستدادن ارزش USDT در برابر دلار، باعث کاهشهای موقتی قیمت شدهاند؛ اما به دنبال آن دورههای رشد قوی بازار رخداده است
درست است که تتر حدود ۲ میلیارد دلار از بازار خود را از دست داده است اما وضعیت خود را در نمودارها به خوبی حفظ کرده است.