پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
مرآتنیا و بیات از اهمیت فرهنگسازی در صنعت بانکداری الکترونیک میگویند
برای رسیدن به یک توسعه پایدار و همهجانبه در بانکداری الکترونیکی باید به کاربران نشان دهیم که بهرهبرداری گسترده از خدمات بانکداری الکترونیکی در تمامی وجوه زندگی آنها اعم از حفظ محیطزیست، بهداشت عمومی و رفاه اجتماعی نقش موثری دارد.
توسعه دولت الکترونیکی و بهکارگیری رسانههای گروهی برای ارتقای آموزش مردم در زمینه استفاده از خدمات بانکداری مجازی نقش بسیار مهمی در فرهنگسازی توسعه بانکداری الکترونیکی کشور دارد.
.
بیات: فرهنگسازی دو زوایه دارد
دکتر محمد مراد بیات مدیر عامل مرکز فابا درباره توسعه بانکداری الکترونیکی و فرهنگسازی در این زمینه در برنامه اقتصاد فردا در رادیو اقتصاد گفت: «فرهنگسازی در حوزه بانکداری الکترونیکی از دو زاویه قابلبررسی است؛ یکی از زاویه کاربران که باید برای استفاده بیشتر از خدمات بانکداری الکترونیکی، دانش و آموزشهای لازم در اختیار آنها قرار گیرد و زاویه دیگر در سطح مدیران ارشد، تصمیم گیران و تصمیم سازان این عرصه است که باید از آخرین دانش و دستاوردها و خدمات روز دنیا آگاه باشند تا بتوانند آن را در کشور پیاده کنند و از سوی دیگر با انباشت مستمر دانش خودشان خالق فناوریهای جدید و نوین در این عرصه باشند و فناوری را در کشور روبهجلو ببرند.»
.
شهرستانها را دریابیم
وی با اشاره به اختلاف سطح دانشی که در میان فعالان و مسئولان این عرصه در استانها و شهرستانهای مختلف وجود دارد و باعث میشود که بهعنوان کاربران اولیه قادر به انتقال دانش کافی و وافی به کاربران نهایی خود یعنی مردم نباشند، گفت: «اگر ما به دنبال دست یافتن به توسعه پایدار در عرصه بانکداری الکترونیکی در کشورمان هستیم باید آن را فراگیر کنیم و در سطح شهرستانها نیز به آموزش و اشاعه فرهنگ در این زمینه اقدام کنیم.»
بیات بر سه بخش فنی و ارتباطی، حقوقی و فرهنگی و آموزشی بهعنوان زیرساختهای ضروری نظام بانکی تأکید کرد و گفت: «در تمام دنیا این سه زیرساخت را بهعنوان همزاد و همراه پیش میبرند اما در کشور ما در قسمت حقوقی و بهویژه اشاعه فرهنگی کمبودهایی وجود دارد و اگر بخواهیم به یک توسعه همهجانبه در این زمینه برسیم باید این سه را همراه و همزاد هم ببینیم و لازم است با مدیریت دانش این مشکل را حل کرده و فناوری اطلاعات را در تمامی سطوح فراگیر کنیم.»
.
استفاده از بانکداری الکترونیک به نفع همه ماست
مدیرعامل مرکز فرهنگسازی بانکداری الکترونیکی با اشاره به پیشرفت خوب در بخش فنی ادامه داد: «البته در بخش حقوقی نیز کارهای خوبی در دست انجام است و در برنامه ششم توسعه نیز با کمک کارشناسان و خبرگان عرصه فناوری اطلاعات، برنامهریزیهای خوبی صورت گرفته که تا حدود زیادی کاستیهای موجود را حل میکند. در بخش فرهنگی نیز اقداماتی شده اما باید بیشازپیش کارهایی صورت گیرد و آنچه تاکنون انجامشده، کافی نیست. کاربران باید درباره مزایا و ضرورتهای استفاده از بانکداری الکترونیک کاملاً توجیه شوند و از نتیجه و آثار استفاده از این خدمات در تمامی عرصههای زندگی اعم از آلودگی محیطزیست، ترافیک و غیره آگاه شوند؛ البته این موضوع که امروز 70 درصد تراکنشهای بانکی کشورمان بهصورت مجازی و غیرحضوری صورت میگیرد، بیانگر وجود این آگاهی و دانش در میان کاربران هست اما هنوز جا برای اشاعه آن وجود دارد.»
وی افزود: «لازم است توجه مردم را بیشازپیش به این موضوع جلب کنیم که اگر امروزه تهدیدهای محیط زیستی نگرانی زاست اما استفاده از خدمات مجازی بانکی، استفاده از کاغذ را کم میکند و درنتیجه درختان کمتری قطع میشوند و این کمکی به حفظ شادابی محیطزیست و کاهش آلایندگیهای شهرهای بزرگ است و از سوی دیگر این تکنولوژی در کم شدن جابهجاییهای درونشهری و مسئله مصرف انرژی کشورمان که بالاتر از سطح استانداردهای جهانی است و کاهش حجم ترافیک شهری تأثیرگذار خواهد بود. وقتی فرد به درک و آگاهی کاملی از این مسائل برسد، قطعاً در هر شرایطی خدمات بانکداری مجازی را انتخاب خواهد کرد. درواقع اگر ما ضرورتهایی که در زندگی امروزمان با آن مواجهیم و مزایایی را که بانکداری الکترونیکی برای ما به وجود میآورد برای کاربران و مردم توضیح داده و معرفی کنیم، بستر بیشتری را برای استفاده از این خدمات ایجاد کردهایم.»
.
هنوز قبوض کاغذی داریم
بیات با بیان این مطلب که هنوز هم مسئله صدور قبوض مشترکان از برخی ادارات کشور نظیر برق، گاز و تلفن حذف نشده است، تصریح کرد: «برای رسیدن به یک توسعه همهجانبه و فراگیر در این زمینه باید به مقوله فناوری اطلاعات و اشاعه آن در همه سازمانها توجه کنیم و آن را در برنامه کار خود قرار دهیم. این موضوع که امروز بیش از 300 میلیون کارتبانکی در اختیار مردم قرار دارد، نشان از پیشرفت فنی کشور ما در حوزه فناوری اطلاعات است و با اطلاعرسانی صحیح به کاربران ضرورتی برای ارائه بسیاری از خدمات حضوری در سازمانها وجود ندارد، همچنان که امروز ثبتنام در کنکور دانشگاهها بهصورت الکترونیکی به امری رایج تبدیلشده است؛ پس با توسعه دولت الکترونیکی هم پای بانکداری الکترونیکی ما را به یک توسعه همهجانبه میرساند.»
وی تأکید کرد: «در امر ترویج بانکداری الکترونیک همه اجزای جامعه درگیرند نه صرفاً بانکها؛ چراکه این مسئله بر همه ابعاد زندگی اجتماعی و شخصی افراد تأثیر دارد؛ قطعاً با حذف اسکناس، بهداشت عمومی نیز در جامعه ارتقا مییابد و رسانههای عمومی در این فرهنگسازی نقشی بسزا دارند و باید همپای دولت الکترونیکی و بانکداری الکترونیکی در این مسیر پیش بروند.»
.
مرآتنیا: تجارت الکترونیکی بستر مناسبی برای دولت الکترونیکی است
در بخش دیگر از برنامه، مهندس احمد مرآتنیا بهعنوان میهمان تلفنی برنامه با تأکید بر نقش و جایگاه دولت الکترونیکی در فرهنگسازی توسعه بانکداری الکترونیکی، گفت: «بانکداری الکترونیکی بستر تجارت الکترونیکی است و تجارت الکترونیکی نیز بهنوبه خود بستر مناسبی برای دولت الکترونیکی است.»
وی با اشاره به رشد کمی و کیفی بانکداری الکترونیکی طی چهار سال گذشته در کشور، رشد فرهنگسازی در این زمینه را کافی ندانست و افزود: «طبق ارقام و آمار اعلامشده توسط بانک مرکزی در شهریورماه 89 مقدار تراکنشهای خودپرداز، 148 میلیون بوده که در شهریورماه 93 این رقم به 433 میلیون رسیده است و همچنین مبلغ این تراکنش از شهریورماه 89 به میزان 185 میلیارد ریال به مبلغ 177 تریلیون ریال در شهریورماه 93 رسیده است. بر اساس همین آمار، 32 هزار میلیارد ریال تراکنش دستگاه کارتخوان در شهریورماه 89 به 873 هزار میلیارد ریال در شهریورماه 93 افزایشیافته است و این بدان معنی است که مردم آگاهانه و با رضایت از کیفیت خدمات ارائهشده الکترونیکی بهسوی آن گرایش یافتهاند اما این میزان رشد به نسبت پیشرفتهای خوب فنی ما در این عرصه هنوز کافی نیست. ما باید کاری کنیم که مردم بهجای برداشت پول نقد از دستگاههای خودپرداز، هرچه بیشتر به انجام عملیات خرید و پرداختی خود از درگاههای پرداختی نظیر کارتخوان، موبایلبانک و اینترنتبانک روی بیاورند و رسانهها در کنار تلاش دولت برای ترویج دولت الکترونیکی در اشاعه این فرهنگ بسیار تأثیرگذارند.»
.
رسانهها باید ورود جدی کنند
مرآتنیا افزود: «طبق نظرسنجی انجامشده توسط مرکز افکار سنجی عمومی کشور از میان 1100 نفر از شهروندان پاسخگو، 60 درصد این افراد اطلاعات خود را از رسانه صداوسیما دریافت میکنند و پایگاههای اینترنتی و شبکههای ماهوارهای و مطبوعات داخلی در درجات بعدی قرار دارند و بر اساس همین نظرسنجی میزان اعتماد به این اطلاعات در سطح اول به صداوسیما و پسازآن به پایگاههای اینترنتی و مطبوعات داخلی اختصاص دارد. این موضوع نشانگر نقش بسزایی است که صداوسیما میتواند در مقوله فرهنگسازی بانکداری الکترونیکی کشور داشته باشد، همانطور که قبلاً این نقش را در مورد فرهنگ مصرف صحیح برق و بستن کمربند ایمنی ایفا کرد و تا حدود زیادی نیز موفق بود.»
.
شیوه درست استفاده از خدمات را به مردم بیاموزیم
مراتنیا گفت: «بانک مرکزی و بخشهای ذیربط تلاش خود را در مسیر این پیشرفت میکنند و ارقام ارائهشده بیانگر این امر است و وقتی میبینیم که در مسئله پرداخت یارانهها علیرغم فشار وارده به سیستم خدماترسانی الکترونیکی این کار بهخوبی انجام میشود، این به همان معنی رشد زیرساختی فنی ما در این مقوله است اما اینجاست که رسانهها با آموزش و تبلیغات درست خود میتوانند به مردم بیاموزند که نیاز و ضرورتی برای برداشت سریع این مبالغ یارانه از حسابهایشان ندارند و این پول در حساب آنها محفوظ و متعلق به خودشان است و میتوانند با کمک کارتبانکی خود و بهرهمندی از خدمات بانکداری الکترونیکی تمامی خریدها و پرداختهای خویش را بدون نیاز به برداشت نقدی از خودپردازها انجام دهند.»
منبع: مرکز فابا