پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
رئیس انجمن فین‌تک، با انتقاد از بانک مرکزی بیان کرد که این نهاد کارمزد این صنف را به رسمیت نمی‌شناسد و بانک‌های کشور تمایلی به همکاری در حوزه لندتک ندارند.
در یازدهمین همایش بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت، نشست تحلیلی زیست‌بوم پرداخت‌های اعتباری با حضور مدیران و کارشناسان این حوزه برگزار شد.
در این نشست، موضوعات کلیدی مانند سهم اندک کسب‌وکارهای کوچک و متوسط از تسهیلات بانکی، اهمیت سرزندگی اکوسیستم اعتباری، ضرورت شفاف‌سازی در نظام اعتبارسنجی، چالش‌های تنظیم‌گری و پایداری مالی، و نقش فناوری‌های نوین در توسعه نظام پرداخت اعتباری مورد بررسی قرار گرفت. همچنین تأکید شد که بهبود دسترسی به اعتبار، شمولیت مالی و همکاری بانک‌ها با صنعت فین‌تک می‌تواند زمینه‌ساز تقویت اقتصاد دیجیتال و رفع موانع فعلی باشد.
از جمله حاضرین در این نشست هومن امینی، مدیرعامل دیجی‌پی، رضا قاسم‌پور، مدیرعامل شرکت مشاوره رتبه‌بندی اعتباری ایران، الهام چیت‌سازان، مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی، سید محمدمهدی فاطمیان، رئیس انجمن فین‌تک و محمدصادق آزادانی، رئیس کمسیون لندتک سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران (نصر) بودند.
سهم ۴.۵ درصدی کسب‌وکارهای کوچک و متوسط از کل تسهیلات بانکی
در ابتدای این نشست، محمدصادق آزادانی به ارائه‌ای درباره زیست‌بوم اعتباری با نگاهی به ظرفیت‌های اقتصاد دیجیتال پرداخت.
او در این ارائه بر تعریف سرزندگی زیست‌بوم اعتباری تأکید کرد و توضیح داد که اکوسیستم سرزنده، دارای قابلیت خود تنظیمی، پایداری و تاب‌آوری است و به وجود تنوع و تعامل میان موجودیت‌های آن وابسته است.
آزادانی در ادامه، به اهمیت این سرزندگی اکوسیستم اشاره کرد و بیان کرد که این امر توان رقابت‌پذیری و تعامل با تأثیرات محیطی را افزایش می‌دهد و شرایط مناسبی برای عملکرد و بقای تمام ارکان اکوسیستم فراهم می‌آورد.
او همچنین تصریح کرد که این وضعیت، زمینه را برای ورود بازیگران جدید و رشد کلی سیستم اکوسیستم مهیا می‌سازد.
او با اشاره به چالش‌های موجود در زیست‌بوم اعتباری افزود:«تنظیم‌گری، پایداری تأمین مالی، توسعه فراگیر مالی و دسترسی به داده و توسعه نظام اعتبارسنجی از مهم‌ترین چالش‌های این زیست‌بوم است.»
پیش از پایان نشست، آزادانی به وضعیت مالی کشور نیز اشاره کرد و اعلام کرد که نسبت مطالبات غیرجاری شبکه بانکی بین ۱۰ تا ۱۲ درصد و سهم کسب‌وکارهای کوچک و متوسط از کل تسهیلات بانکی کشور ۴.۵ درصد است.
او بیان کرد که این کسب‌وکارها نقش قابل‌توجهی در اقتصاد ایفا کرده و نزدیک به ۸۰ درصد از اشتغال کشور را شامل می‌شوند.
او در پایان بر لزوم بهبود دسترسی به اعتبار در زیست‌بوم تأکید کرد و گفت: «ضروری است که با ایجاد قواعد و فرایندهایی برای استفاده از داده بر بستر ظرفیت‌های فناوری جدید، چالش‌ها را حل کرده و نظام تنظیم‌گری را بهبود ببخشیم.»
ضرورت شفاف‌سازی فضای کسب‌وکارها برای خودتنظیم گری
رضا قاسم‌پور، مدیرعامل شرکت مشاوره رتبه‌بندی اعتباری ایران، در نشست اخیر به تاریخچه اعتبارسنجی در ایران و تأثیر ظهور فین‌تک و لندتک بر این حوزه پرداخت.
او در پاسخ به پرسشی در خصوص الگوی اعتبارسنجی، اظهار داشت: «در کشور ما تا سال ۲۰۰۷ هیچ اتفاقی در حوزه اعتبارسنجی انجام نشده بود و اولین شرکت اعتبارسنجی ایران در سال ۱۳۸۵ با سهام‌داری کل بانک‌ها تأسیس شد.»
قاسم‌پور تأکید کرد که مأموریت ما تنها به امتیاز اعتبار برای تسهیلات محدود نمی‌شود، بلکه هدف اصلی شفاف‌سازی فضای کسب‌وکار و اقتصاد است.
او ادامه داد:«می‌خواهیم قبل از هر تعامل اقتصادی، شفاف‌سازی انجام دهیم و با اعتبارسنجی، خودتنظیم‌تری را در این فضا ایجاد کنیم.»
رگولاتور باید به ما به‌عنوان تسهیل‌گر بازار اعتماد کند
هومن امینی، مدیرعامل دیجی‌پی، در نشست تحلیلی زیست‌بوم پرداخت‌های اعتباری به نقش این شرکت در رشد اقتصاد دیجیتال و چالش‌های موجود در این راستا پرداخت.
او بیان کرد:«ما در حال کمک به رشد اقتصاد دیجیتال هستیم، اما فاصله بسیار زیادی با تحقق کامل آن داریم.»
امینی در زمینه خرید دیجیتال تأکید کرد که در مرحله اول، این شرکت بر توانمندسازی افراد در کسب‌وکارها تمرکز دارد و هدفش اعتباردهی به آنها است.
او تصریح کرد:«برای این منظور، نخست به شناساندن مشتریان کمک می‌کنیم.»
او یکی از چالش‌های اصلی را نداشتن شناخت کافی از افراد دانست و گفت:«ما آدم‌ها را به‌خوبی نمی‌شناسیم، اما می‌توانیم با اعتمادسازی بر مبنای اعطای اعتبار، این مشکل را حل کنیم.»
مدیرعامل دیجی‌پی افزود:«در فضای دیجیتال، ما بهترین تلاش را انجام می‌دهیم تا مشتری شناخته شود. با رفتار و روش‌های تعامل می‌توانیم مطمئن شویم که با شخص واقعی در ارتباط هستیم و بررسی کنیم که او چقدر توان مالی دارد تا به او اعتبار اعطا کنیم و اطمینان حاصل کنیم که او این اعتبار را به طور بهینه مصرف خواهد کرد.»
امینی همچنین به اهمیت شمولیت مالی اشاره کرد و اظهار داشت:«ما به دنبال شفاف‌سازی هستیم تا کاربران بتوانند بر اساس رفتار مالی خود، تسهیلات دریافت کنند. رگولاتور باید به ما به‌عنوان تسهیل‌گر بازار اعتماد کند.»
بااین‌حال، او به چالش‌های آموزشی نیز اشاره کرد و گفت:«مشکلی که هنوز نتوانسته‌ایم برطرف کنیم، نداشتن سواد مالی کاربران است. در دیجی‌پی، بسیاری از تماس‌های ورودی درباره وام دیجی‌پی است که این نشان‌دهنده نیاز به آگاهی‌بخشی در زمینه سواد مالی است و این موضوع هزینه زیادی برای ما در بر دارد.»
امینی در پایان بیان کرد که فرهنگ اعتبارگیری هنوز در ایران جا نیفتاده است و گفت:«باید با هوشمندسازی مشکلات مربوط به ریجکت افراد در دریافت اعتبار را بررسی کنیم تا آنها بتوانند تسهیلات موردنیاز خود را بگیرند.»
بانک مرکزی کارمزد صنف لندتک را به رسمیت نمی‌شناسد
سید محمدمهدی فاطمیان، رئیس انجمن فین‌تک، در پاسخ به سؤالی درباره تمهیدات تشکل صنفی خود در زمینه خودتنظیم‌گری، به تشریح وضعیت فعلی پرداخت.
او اظهار داشت که در زمینه خودتنظیم‌گری، باتوجه‌به اختیارات قانونی موجود، این فرایند در بستر کمیسیون کسب‌وکارهای لندتک انجام می‌شود و قوانینی با توافق اعضا تدوین و باید رعایت شوند.
فاطمیان همچنین به شفاف‌سازی مسائل جاری در این حوزه اشاره کرد و گفت:«معضلی که در حوزه لندتک وجود دارد، به رسمیت نشناختن پول کسب‌وکارها از سوی بانک مرکزی است. این نهاد، کارمزد این صنف را به رسمیت نمی‌شناسد و بانک‌های ما تمایلی به همکاری در حوزه لندتک ندارند.»
او افزود که بانک مرکزی باید الزام کند بانک‌ها درصدی از فعالیت‌های خود را به برون‌سپاری اختصاص دهند و در این راستا، نیاز به یک تعریف روشن در مورد تسهیلات یار احساس می‌شود.
فاطمیان با تأکید بر اهمیت این موضوع، گفت:«بانک مرکزی فقط به یک حوزه از تسهیلات توجه کرده و این نقص چشم‌بستن بر بخشی از بازار است که می‌تواند در سال‌های آینده چالش‌های جدی ایجاد کند.»
او در پایان ادامه داد که بانک مرکزی باید نیازهای بازار را مشاهده کرده و قوانین را هر شش ماه یکبار بهروزرسانی کند تا با شرایط روز بازار هماهنگ باشد.
