پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
تحریم‌های اقتصادی طی سال‌های اخیر اقتصاد ایران را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. این تحریم‌ها مانع دسترسی به منابع مالی و شبکه‌های سرمایه‌گذاری بین‌المللی شده و شرکت‌ها را از ورود به عرصه‌های جدید و جذب سرمایه بازداشته است. در چنین شرایطی، اقتصاد توکن به‌عنوان راهکاری نوآورانه مطرح می‌شود که می‌تواند به کشور در خروج از بن‌بست تأمین سرمایه کمک کند.
به گزارش دبیرخانه اجلاس دایا، در این اجلاس که در شهریورماه سال 1403 برگزار شد، نقش اقتصاد توکن و فناوری‌های نوین مانند بلاکچین در توسعه اقتصاد ایران موردبحث و بررسی قرار گرفت.
اقتصاد توکن: راهکاری نوین برای اقتصاد کشور
اقتصاد توکن به معنای استفاده از یک توکن مشخص (واحدهای دیجیتال قابل معامله بر مبنای فناوری بلاکچین) در فرایندهای اقتصادی است. این مدل به ساختارهای مبتنی بر بلاکچین متکی است. توکن‌ها به‌عنوان واحدهای تبادل در این سیستم عمل می‌کنند و ارزش آنها به کالاها، خدمات یا دارایی‌های دیجیتال وابسته است.
نقش اقتصاد توکن در رفع موانع تأمین سرمایه
یکی از مزایای کلیدی اقتصاد توکن این است که شرکت‌ها می‌توانند به‌طور مستقیم از سرمایه‌گذاران جذب سرمایه کنند. در شرایط تحریم که بانک‌ها و مؤسسات مالی بین‌المللی نمی‌توانند به شرکت‌های ایرانی خدمات ارائه دهند، این روش نه‌تنها سریع و کارآمد است بلکه محدودیت‌های سنتی را نیز برطرف می‌کند.
اجلاس دایا بر این موضوع تأکید داشت که چگونه اقتصاد توکن می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا بدون نیاز به سیستم‌های بانکی سنتی، از سرمایه‌های بین‌المللی بهره‌مند شوند.
فناوری بلاکچین با شفافیت و امنیت ذاتی خود، بستری فراهم می‌کند تا شرکت‌ها بتوانند دارایی‌های خود را توکنیزه کنند. این توکنیزه کردن دارایی‌ها به معنای تبدیل دارایی‌های فیزیکی یا دیجیتال به توکن‌هایی است که سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی می‌توانند در آن مشارکت کنند. این روش نه‌تنها سرمایه‌گذاری در پروژه‌های کوچک و بزرگ را ممکن می‌سازد بلکه به کسب‌وکارهای نوپا نیز فرصت می‌دهد تا بدون نیاز به وام‌های سنگین یا حمایت‌های دولتی، سرمایه لازم برای رشد خود را تأمین کنند.
سرمایه‌گذاری مبتنی بر توکن، مرزها و محدودیت‌های جغرافیایی را پشت سر می‌گذارد و سرمایه‌گذاران از سراسر جهان را به سمت پروژه‌های ایرانی جذب می‌کند. این روش فرصتی برای شرکت‌های داخلی است که با ارائه توکن‌های مبتنی بر بلاکچین، سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجهی را جذب کنند و از مزایای شفافیت، سرعت و کارآمدی این فناوری بهره‌مند شوند.
همچنین، بانک‌ها و مؤسسات مالی نیز می‌توانند با حرکت به سمت اقتصاد توکن و بهره‌برداری از قابلیت‌های آن، نقش مهمی در ورود سرمایه‌های خارجی به کسب‌وکارهای ایرانی ایفا کنند.
رشد جهانی اقتصاد توکن و فرصت‌های ایران
طبق آمارهای اخیر، در سال ۲۰۲۴ بازار اقتصاد توکن‌ها و سرمایه‌گذاری در بلاکچین با تغییرات گسترده‌ای روبرو شده است. در سه‌ماهه اول این سال، بیشتر سرمایه‌گذاری‌ها بر روی استارتاپ‌های مرتبط با حوزه بلاکچین متمرکزشده و این نوع پروژه‌ها توانسته‌اند سرمایه‌های اولیه زیادی جذب کنند.
در بخش زیرساخت‌ها، وب ۳ و حوزه‌های مرتبط با معاملات، ۴۲.۹درصد از سرمایه‌گذاری‌ها به شرکت‌های مستقر در آمریکا اختصاص‌یافته و کشورهای سنگاپور و بریتانیا به ترتیب با ۱۱.۱درصد و ۹.۷درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
سرمایه‌گذاری‌های مربوط به شرکت‌های تازه تأسیس از سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ قابل‌توجه بوده و پیش‌بینی می‌شود که این روند همچنان ادامه یابد. این آمار نشان‌دهنده علاقه سرمایه‌گذاران به نوآوری‌های جدید و مراحل اولیه پروژه‌های بلاکچینی به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند مقیاس‌پذیری، بازی‌های دیجیتال و فناوری‌های هوش مصنوعی و رمزنگاری است.
مزایای اقتصاد توکن در شرایط تحریم
فناوری بلاکچین به‌عنوان ستون فقرات اقتصاد توکن شناخته می‌شود. اقتصاد توکن با استفاده کامل از پتانسیل‌های بلاکچین، مزایای متعددی دارد که می‌توان از آنها برای خروج از بن‌بست تأمین سرمایه در کشور بهره برد. در اجلاس دایا به این مزایا و پتانسیل‌ها اشاره شد و نقش آنها در اقتصاد ایران بررسی شد.
دور زدن محدودیت‌های مالی بین‌المللی: در شرایطی که نظام بانکی کشور تحت تحریم است، استفاده از توکن‌ها و شبکه‌های غیرمتمرکز بلاکچین می‌تواند راهی مؤثر برای انتقال سرمایه و انجام تراکنش‌های بین‌المللی باشد. با استفاده از این تکنولوژی، نیازی به واسطه‌های سنتی مالی نیست و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی می‌توانند بدون نگرانی از تحریم‌ها، سرمایه خود را به پروژه‌ها و کسب‌وکارهای ایرانی منتقل کنند.
افزایش شفافیت و کاهش فساد: اقتصاد توکن به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و شفاف بلاکچین، امکان ایجاد شفافیت کامل در تراکنش‌های مالی را فراهم می‌آورد. این شفافیت می‌تواند به کاهش فساد اقتصادی و افزایش اعتماد عمومی به سیستم اقتصادی کشور کمک کند.
جذب سرمایه از جوامع بین‌المللی: استفاده از توکن‌ها به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد تا از طریق عرضه اولیه سکه (ICO) یا سایر روش‌های تأمین مالی جمعی، سرمایه‌گذاران خارجی را جذب کنند. به‌عنوان‌مثال، پروژه‌هایی که در زمینه‌های نوآورانه مانند انرژی‌های تجدیدپذیر یا فناوری فعالیت می‌کنند، می‌توانند با ارائه توکن‌های خود به بازارهای جهانی، سرمایه‌گذاری مستقیم از خارج دریافت کنند.
ایجاد بازارهای جدید برای کسب‌وکارها: توکن‌سازی دارایی‌ها این امکان را فراهم می‌کند که حتی دارایی‌های غیر نقدی نظیر املاک یا آثار هنری نیز قابل معامله شوند. این امر به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد که دارایی‌های خود را به‌سرعت نقد کرده و به سرمایه در گردش تبدیل کنند.
چالش‌ها و موانع پیش روی اقتصاد توکن
باوجود تمام مزایا و پتانسیل‌های اقتصاد توکن برای خروج از بن‌بست تأمین سرمایه، چالش‌هایی نیز در این مسیر وجود دارد. یکی از چالش‌ها نبود قوانین و مقررات شفاف در این حوزه است. بسیاری از کشورها هنوز چارچوب‌های قانونی مناسبی برای پذیرش توکن‌ها به‌عنوان دارایی معتبر ندارند که این می‌تواند مانعی برای توسعه این نوع اقتصاد باشد.
همچنین، مسائل امنیتی نیز یکی از چالش‌های اصلی است که باید به آن توجه شود، زیرا هرگونه ضعف در امنیت شبکه‌های بلاکچین می‌تواند منجر به از دست رفتن سرمایه‌ها شود. توسعه اقتصاد توکن نیازمند ایجاد زیرساخت‌های مناسب مانند صرافی‌های ارز دیجیتال، کیف پول‌های الکترونیکی و پلتفرم‌های قراردادهای هوشمند است که در کشور هنوز در این زمینه‌ها مشکلاتی وجود دارد.
در کنار این مسائل، عدم آگاهی کافی از فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال، اعتماد عمومی را کاهش می‌دهد و نیاز به فرهنگ‌سازی و افزایش آگاهی عمومی در این حوزه وجود دارد.
درنهایت، اقتصاد توکن و فناوری بلاکچین می‌توانند به‌عنوان یکی از راه‌حل‌های اساسی برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور نقش‌آفرینی کنند. این فناوری‌ها با ارائه راهکارهای نوین در تأمین مالی، دور زدن محدودیت‌های مالی بین‌المللی و ایجاد شفافیت در تراکنش‌ها، می‌توانند نقش مؤثری در توسعه اقتصادی ایران داشته باشند. برای دستیابی به این اهداف، نیاز به ایجاد زیرساخت‌های قانونی و امنیتی مناسب و حمایت از پروژه‌های مبتنی بر بلاکچین وجود دارد.
اجلاس دایا: گامی نوین در توسعه مفاهیم اقتصاد توکن
اجلاس دایا که اولین دوره آن در شهریورماه سال جاری برگزار شد، باهدف بررسی و ترویج مفاهیم اقتصاد توکن و نقش آن در صنایع مختلف پایه‌گذاری شده است. این اجلاس با گردهم آوردن کارشناسان و متخصصان حوزه بلاکچین و توکن‌سازی، بستری فراهم کرده تا شرکت‌کنندگان با جدیدترین رویکردها و فناوری‌های مرتبط با اقتصاد توکن آشنا شوند. در این اجلاس، از طریق بحث‌های تخصصی و ارائه مطالعات موردی، نقش مهم بلاکچین و توکن‌سازی در تأمین سرمایه، جذب سرمایه‌گذاران بین‌المللی و تسهیل فرآیندهای مالی بررسی شد. در سلسله اجلاس‌های دایا، هر دوره به‌طور تخصصی بر یکی از صنایع ازجمله صنعت ساختمان، پتروشیمی و … تمرکز خواهد داشت و نقش اقتصاد توکن در این صنایع مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌گیرد. این سلسله اجلاس‌ها فرصتی بی‌نظیر برای توسعه مفاهیم اقتصاد توکن در ایران فراهم کرده و به ایجاد بستری برای نوآوری در صنایع مختلف کمک می‌کند.
منبع
اجلاس دایا