پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
دستگاه خودپرداز دستگاهی است که برای اولین بار در سال 1939 در نیویورک آمریکا ساخته و مورد بهره‌برداری قرار گرفت، ولی به‌علت عدم استقبال مشتریان در آن زمان جمع‌آوری شد و پس از 25 سال یعنی در سال 1967 در لندن اولین خودپرداز الکترونیکی نصب و مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
تاریخچه دستگاه‌های خودپرداز در ایران به استفاده بانک بیمه بازرگانان از باجه اتوماتیک در قبل از انقلاب اسلامی است. باجه اتوماتیک بانک بیمه بازرگانان، نخستین دستگاه کامپیوتری است که در خاورمیانه آغاز به کار می‌کند و با شروع استفاده از این دستگاه، همه دارندگان هر یک از حساب‌های بانکی در بانک بیمه بازرگانان با داشتن کارت اعتباری نقدی می‌توانستند از باجه اتوماتیک کامپیوتری استفاده کنند و در ۲۴ ساعت شبانه روز و هفت روز هفته، پول نقد مورد نیاز خود را به سادگی دریافت کنند.
در حال حاضر و پس از گذشت سال‌ها از نصب اولین دستگاه خودپرداز در ایران بیش از 33 هزار دستگاه در کشور نصب شده و مورد بهره‌برداری قرار گرفته است و امکاناتی چون برداشت وجه، انتقال وجه، تغییر رمز اول و دوم، خرید شارژ تلفن همراه، پرداخت قبوض، دریافت صورت حساب و… به مشتریان خود ارائه می‌دهد. امکاناتی که با توجه به اهداف، سیاست‌ها و رویکرد هر بانک متفاوت از بانک دیگر است و به‌صورت روزافزون در حال تکمیل سبد کالای خود و ارائه خدمات برتر به مشتریان هستند. دستگاه‌هایی که دارای انواع سالنی، دیواری و … هستند و با توجه به محل مورد نصب از آنها استفاده می‌شود.
دستگاه کیوسک، دستگاهی است که ازنظر ظاهر تقریبا مشابه دستگاه‌های خودپرداز است و بنا به نوع کاربرد شامل دستگاه‌های کیوسک بانکی، کیوسک اطلاع‌رسانی، کیوسک‌های اینترنتی و … و بنا به محل استقرار شامل انواع گوناگونی ازجمله دیواری، سالنی و … است. بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تفاوت این دستگاه‌ها با دستگاه‌های خودپرداز در عدم پرداخت و دریافت وجه نقد است. این دستگاه‌ها کلیه خدمات دستگاه‌های خودپرداز به‌استثنای دریافت و پرداخت وجه را ارائه می‌دهند و علاوه‌بر آن قادر خواهند بود خدمات ارزش افزوده دیگری را نیز به مشتریان خود ارائه کنند.
این دستگاه‌ها در حال حاضر در مقایسه با دستگاه‌های خودپرداز تعداد بسیار کمتری را به خود اختصاص داده‌اند و بیشتر در محل شعب بانک‌ها، شعب 24ساعته بانک‌ها و … نصب شده و مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند.
فروش و شارژ بلیت‌های اعتباری مترو و اتوبوس نمونه‌ای از خدمات دستگاه‌های کیوسک بانکی است که در حال حاضر در شهر تهران مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. نوع پیشرفته این دستگاه‌ها قادر به چاپ و صدور کارت هدیه با مبلغ، رنگ، طرح یا متن دلخواه می‌باشد. به این ترتیب در هر زمان از شبانه روز می‌توان از خدمات صدور کارت هدیه آنی استفاده کرد.
تفاوت دیگر کیوسک‌ها یا دستگاه‌های خودپرداز ارائه خدمات ارزش افزوده‌ای متنوعی است (سرویس‌های مبتنی بر کارت – سرویس‌های اینترنتی – سرویس‌های اطلاع‌رسانی – سرویس‌های سازمانی و …) که می‌توان روی دستگاه‌های کیوسک مورد استفاده قرار گیرند که ازجمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: شارژ و فروش بلیت اعتباری مترو و اتوبوس، سرویس‌های پرداخت به حساب سازمان‌های خیریه و …، قابلیت صدور کارت هدیه به‌صورت آنی، ارائه خدمات مانده حساب و صورت حساب کارت بانکی، انتقال وجه، پرداخت قبوض، تغییر رمز اول و دوم، مسدود کردن کارت، دریافت شناسه بانکی، خدمات ریالی، ارزی و نرخ روزانه ارز، دریافت اطلاعات سازمان‌ها و ادارات، نمایش نقشه و مسیریابی، بانکداری اینترنتی و خرید اینترنتی، پرداخت عوارض شهرداری، خروج از کشور و…، پرداخت هزینه‌های ثبت نام دانشگاه، حج و زیارت و…، پرداخت انواع اقساط بانکی، رزرو تور‌های مسافرتی و هتل،خرید شارژ انواع تلفن همراه، خرید بلیت هواپیما، قطار و …
از نظر قیمت تمام‌شده دستگاه‌ها نیز، دستگاه‌های خودپرداز به مراتب قیمت چند برابری در مقایسه با دستگاه‌های کیوسک دارند که این خود می‌تواند مزید بر علت برای استفاده از دستگاه‌های فوق باشد. جایابی و مکان‌یابی نصب این ابزار‌ها نیز نکته قابل اهمیتی است که هر سازمانی با توجه به سیاست‌های خود اقدام به بازاریابی مکان‌های مختلف می‌کند. در کل تعداد دستگاه‌های نصب‌شده خودپرداز به‌مراتب خیلی بیشتر از دستگاه‌های کیوسک است، ولی وجود قابلیت‌های ارائه شده و همچنین عنصر مهم قیمت، احتمالا باعث افزایش دستگاه‌های کیوسک در آینده‌ای نه چندان دور در کشور خواهد شد.
پیمان رحمانی، دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت کارآفرینی دانشگاه تهران
منبع: دنیای اقتصاد