پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
محمد صادقی از علت عدم سرمایهگذاری مناسب بانکها بر فناوری اطلاعات گفت / هزینههای دلاری، درآمد ریالی
خلق ارزش در کسبوکار صنعت بانکداری رابطه مستقیمی با توسعه و تقویت فناوری اطلاعات در این صنعت دارد و از طرف دیگر میزان هزینهکرد در بخش فناوری اطلاعات تأثیر مستقیمی بر سودآوری دارد؛ به نحوی که طبق نتایج مطالعه مؤسسه گارتنر، در ازای تخصیص هر پنج درصد از بودجه کل به بخش فناوری اطلاعات، سود حاصله در حوزه بانکداری تا ۲۴ درصد افزایش مییابد. در این میان سؤال این است که در ایران سهم بخش فناوری اطلاعات از بودجه بانکها چقدر است. در این گزارش، این موضوع را بررسی کرده و نظر یکی از کارشناسان این حوزه را پرسیدهایم. محمد صادقی، مدیرعامل شرکت بهسازان ملت، در گفتوگو با «عصر تراکنش» نگاهی به بودجه اختصاصیافته به فناوری اطلاعات در بانکها داشته و از تأثیر آن بر نوآوری صحبت کرده است. او معتقد است که اکنون شاهد رکود شدیدی در نوآوریهای الزامی در نظام بانکی هستیم. صنعت بانکداری همواره از سایر صنایع جلوتر بوده، اما این فاصله در حال کمتر شدن است، زیرا سرمایهگذاری مناسبی در این بخش انجام نشده است. اما اینطور نیست که بانکها آگاهانه نخواهند سرمایهگذاری کنند، بلکه ممکن است امکان سرمایهگذاری لازم را نداشته باشند، یکی از ادله محکم این است که هزینههای لازم برای حوزه فناوری ارزمحور است، اما درآمد بانکها ریالمحور است و انقباض مالی و ناترازی بانکها باعث عدم سرمایهگذاری مناسب شده است.
انقباض مالی و ناترازی بانکها؛ عامل عدم سرمایهگذاری مناسب
محمد صادقی، مدیرعامل شرکت بهسازان ملت که پیشتر در مقام معاون فناوری اطلاعات بانک اقتصاد نوین فعالیت میکرده، با اشاره به اینکه بودجه فعلی بانکهای کشور در بخش فناوری اطلاعات در مقایسه با استانداردهای جهانی کافی نیست، گفت: «بانک ملت در میان بانکهایی که روی شرکتهای حوزه فناوری اطلاعات سرمایهگذاری میکنند جزو سرآمدترینهاست. نگاه درست مدیریت بانک ملت در تخصیص بودجه به بخش فناوری اطلاعات، با دید سرمایهگذاری، نه هزینه، بسیاری از موانع را از سر راه معاونت فناوری و شرکتهای هلدینگ بهسازان فردا برمیدارد. بر پایه همین استراتژی، سرمایهگذاری بانک ملت در این بخش از سایر بانکها بالاتر است. اما اگر بخواهیم به آنچه در دنیا اتفاق میافتد، نگاهی کلی داشته باشیم و همپای پیشرفت تکنولوژیها و ترندهای جهانی قدم برداریم و در کشور مانند گذشته پیشران باشیم، با توجه به افزایش قیمت ارز و به تبع آن افزایش قیمت تجهیزات زیرساختی و شبکه و نرمافزارهای لازم، اعداد و ارقام تخصیصی کافی نیست و باید حداقل سه یا چهاربرابر شود تا به استانداردهای دنیا نزدیک شویم.»
او توضیح داد که آنها تا به امروز روی زیرساخت سرمایهگذاری کردهاند، اما اگر بخواهند به سمت تحول دیجیتال و آنچه در دنیا اتفاق افتاده حرکت کنند، باید چندبرابر میزان فعلی هزینه کنند: «این هزینهها، صرفاً برای زیرساختهای تکنولوژی مصرف نمیشود، بلکه برای مواردی چون انتقال دانش و منابع انسانی باید استفاده شود.»
صادقی با اشاره به اینکه ناترازی بانکها و سرمایهگذاریهای نادرست و بدون بازگشت و بدون نتیجه گذشته، عامل اصلی در نبود سرمایهگذاری مناسب در این بخش است، گفت: «کم بودن بودجه در بخش فناوری اطلاعات تأثیر زیادی در نبود نوآوری دارد. سرمایهگذاری روی فناوری به شکلی است که پاسخدهی و رسیدن به نقطه باردهی آن دو یا سه سال زمان میبرد. اکنون شاهد رکود شدیدی در نوآوریهای الزامی در نظام بانکی هستیم. صنعت بانکداری همواره از سایر صنایع جلوتر بوده، اما این فاصله در حال کمتر شدن است، زیرا سرمایهگذاری مناسبی در این بخش انجام نشده است. البته اینطور نیست که بانکها آگاهانه نخواهند سرمایهگذاری کنند، بلکه ممکن است امکان سرمایهگذاری لازم را نداشته باشند، یکی از ادله محکم این است که هزینههای لازم برای حوزه فناوری ارزمحور است، اما درآمد بانکها ریالمحور است و انقباض مالی و ناترازی بانکها باعث نبود سرمایهگذاری مناسب شده است.»
مدیرعامل شرکت بهسازان ملت درباره دلیل موفقتر بودن فینتکها در این حوزه توضیح داد: «فینتکها در حالت کلی از بانکها جلوتر نیستند، فقط در ارائه سرویس چابکترند و علت این موضوع هم به رگولاتور و فرایندهای کند و پیچیده بانکها و نداشتن چابکسازی آنها برمیگردد. فرایندها و تصمیمگیریها در لایههای بانک به دلیل نظارت و سختگیری بانک مرکزی و خود بانکها، کند است اما فینتکها به دلیل سرعت در تصمیمگیری و پاسخدهی به بازار، چابکترند و در نهایت موفقتر دیده میشوند. این موضوع باعث شده که به نظر برسد فینتک از بانکها جلوترند. در صورتی که طیف محصولات و خدمات بانکها و بودجهای که به این بخش اختصاص میدهند، اصلاً قابل مقایسه با فینتکها نیست.»
به گفته صادقی، در حال حاضر در ایران به جز چند استثنا، فینتک قدرتمند و نوآوری وجود ندارد و بالای ۸۰ درصد از فینتکهای کشور روی کارمزد مستقیم حاصل از تراکنشهای بانکها کار میکنند.