پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
۱۳ نفر از اعضای کامیونیتی رمزارز ایران از نقش خود در توسعه این صنعت می‌گویند / تلاش برای استفاده عموم از بیت‌کوین تا برحذر داشتن مردم از ترید
«راه پرداخت» پیش‌تر در گزارش «به مناسبت رویداد ۹ ژانویه اهمیت کامیونیتی رمزارز در ایران بررسی شد / چگونه جامعه کاربری ارز دیجیتال این صنعت را هدایت می‌کند؟» به اهمیت کامیونیتی رمزارز و اینکه چطور یک کامیونیتی می‌تواند این صنعت را هدایت کند، پرداخت. اکنون نیز به بهانه رویداد نهم ژانویه در این مطلب به بررسی نقش ۱۳ تن از فعالان این حوزه در گسترش کامیونیتی رمزارز فارسی‌زبان پرداخته‌ایم و از آنها درباره مهمترین دغدغه‌شان در این فضا پرسیده‌ایم.
کامیونیتی رمزارز فارسی‌زبان در پنج سال گذشته اقدامات زیادی در راستای افزایش آگاهی مردم، آموزش، تنظیم‌گری و بلوغ این صنعت انجام داده است. فعالان صنعت ارز دیجیتال و بلاکچین، صرافی‌ها، آکادمی‌ها و رسانه‌های تخصصی این حوزه هر کدام به‌نوعی جزو کامیونیتی رمزارز فارسی‌زبان محسوب می‌شوند که نقشی در راستای توسعه آن داشته‌اند.
سال گذشته در دومین رویداد نهم ژانویه در نشست «نقش آموزش، شبکه‌سازی و فرهنگ‌سازی در توسعه اکوسیستم‌های رمزارزی» به اهمیت و ضرورت آموزش و همچنین نقش فعالان این حوزه در آگاهی‌سازی مردم پرداخته شد.
مهدی فاطمیان، مدیرعامل زیبال در این نشست درباره نقش پرداخت‌یارها در آموزش کریپتو توضیح داده بود که پرداخت‌یارها به‌واسطه نوع تعامل‌شان با کسب‌وکارهای رمزارزی، نمی‌توانند خودشان را جدا از رمزارزها بدانند. پرداخت‌یارها بین نهادهای ناظر و کسب‌وکارهای رمزارزی قرار گرفته‌اند و می‌توانند در آموزش به نهادهای ناظر و سیاست‌گذار مؤثر باشند تا شاهد تصمیماتی مانند محدودیت واریز صدمیلیونی و کاهش سقف برداشت و واریز نباشیم.
صرافی‌ها در خط مقدم گسترش آموزش
بابک مقدم، مدیرعامل سابق اکسکوینو همچنین در ادامه پنل درباره ضرورت آموزش در صنعت بلاکچین و رمزارز گفته بود که نکته مهم در آموزش این است که یک طبقه‌بندی از مخاطبان این صنعت شکل بگیرد، زیرا از سیستم‌ها و نهادهای نظارتی گرفته تا مشتریان به‌عنوان مخاطبان این صنعت به آموزش نیاز دارند. لازم است در متاورس فضای امنی ایجاد کنیم که در این زمینه، ایجاد فضای آموزشی خاص کمک‌کننده است و صرافی‌ها در راستای گسترش آموزش در این حوزه نقش اول را بازی می‌کنند.
مقدم معتقد بود که مردم آگاه‌تر شده‌اند، ولی این به معنای بلوغ نبوده و کافی نیست. او اعلام کرد در این صرافی استودیویی آموزشی ایجاد شده تا هم خودشان مشتری بیشتری داشته باشند و هم مشتری با آگاهی از پرریسک بودن بازار وارد این فضا شود.
محمدحسین امیری، مدیرعامل وینداد نیز در این پنل گفته بود یکی از موارد مهمی که در حوزه بلاکچین و رمزارز نادیده گرفته شده، آگاهی مشتریان و فعالان این حوزه است؛ در حالی که مصرف‌کننده نهایی و کسب‌وکارهای این حوزه از حقوق خود آگاهی ندارند که این موضوع چالش‌هایی ازجمله کلاهبرداری، فیشینگ و… ایجاد کرده است.
توجه به موضوع تفکیک آموزش
جمشید عباس‌پور، رئیس هیئت‌مدیره کوینینو نیز در این نشست توضیح داده بود که با این موضوع که صرافی‌ها باید نقش آموزش در این حوزه را برعهده بگیرند، مخالف است. در بحث آموزش با طیف‌های متفاوتی مواجه هستیم و آموزش به برنامه‌نویس، صرافی و مشتری این حوزه با یکدیگر متفاوت است و هر یک از این گروه‌ها باید آموزش متناسب با فعالیت خود را دریافت کنند. وظیفه همه نهادهاست که به موضوع آموزش در حوزه بلاکچین و رمزارز ورود کنند. صرافی در نهایت یک بنگاه اقتصادی است و باید بین میزان ورودی خود و حفظ کاربر تعادل برقرار کند.
او همچنین تأکید کرده بود که باید به موضوع تفکیک آموزش متناسب با نوع مخاطب توجه شود؛ طوری که همه نهادهای این حوزه به وظیفه آموزشی خود عمل کنند. در کوینینو نیز به موضوع آموزش توجه شده و برنامه‌های متنوعی در این زمینه اجرا کرده‌ایم و این روال را ادامه خواهیم داد.
راه پرداخت اکنون به مناسبت رویداد نهم ژانویه با ۹ تن دیگر از فعالان حوزه رمزارز و بلاکچین گفت‌و‌گو کرده و از آنها پرسیده که کامیونیتی ایران در چه نقطه‌ای نسبت به سال ۲۰۱۷ ایستاده است و آنها چه نقشی در توسعه کامیونیتی فعلی داشته‌اند. همچنین دغدغه آنها در این فضا بررسی شده است.
تلاش برای استفاده اقشار مختلف از بیت‌کوین
ضیاء صدر، پژوهشگر بیت‌کوین در پاسخ به این سؤالات گفت: «رشد جامعه کاربران و طرفداران بیت‌کوین چشمگیر بوده است. در میان این افراد، علاقه‌مندانی هستند که عدم تمرکز بیت‌کوین را به‌عنوان مهمترین ویژگی آن می‌دانند و آگاهانه یا ناآگاهانه با آموزش، توسعه و مشارکت در اکوسیستم آن، نقش مهمی در ترویج بیت‌کوین ایفا می‌کنند. همچنین، شاهد رشد تعداد سرمایه‌گذارانی هستیم که ویژگی‌های بیت‌کوین مانند عدم تمرکز، مقاومت در برابر سانسور و آزادی استفاده را درک و تجربه کرده‌اند. این ویژگی‌ها سطح بی‌نظیری از امنیت در کنترل ثروت و دارایی‌ها به افراد می‌دهد که بازپس‌گیری این میزان از کنترل به راحتی ممکن نیست.»
او ادامه داد: «من به‌عنوان یکی از اعضای این جامعه، همواره تلاش می‌کنم با مشارکت آموزشی در این اکوسیستم، به رشد فرهنگ آزاد و متن‌باز کمک کنم تا اقشار مختلفی بتوانند از بیت‌کوین استفاده کنند. در کنار گسترش استفاده از بیت‌کوین، یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌ها در این اکوسیستم، امنیت در نگهداری و استفاده از دارایی‌هاست که امیدوارم با توسعه راهکارها و رویه‌های اصولی و به‌کارگیری آنها، داده‌ها و دارایی‌های دیجیتالی افراد توسط خودشان به‌درستی محافظت شود.»
دیگر نگرانی از بابت ممنوعیت کامل رمزارزها وجود ندارد
کاوه مشتاق، مدیرعامل انجمن بلاکچین این‌گونه پاسخ داد: «در سال ۲۰۱۷ جامعه کریپتوی ایران بسیار کوچک و محدود بود و به قولی کل این جامعه در یک اتوبوس جا می‌شد و به همین دلیل آینده کریپتوها در کشور بسیار نامشخص بود. همچنین دسترسی به رمزارزها بسیار مشکل بود و از کانال‌های ناامن صورت می‌پذیرفت و اینکه مراکز تبادل متعدد ایرانی داشته باشیم دور از ذهن بود. امروز جامعه کریپتوی ایران آنقدر بزرگ شده و استفاده از رمزارزها به‌قدری فراگیر گشته که دیگر نگرانی از بابت ممنوعیت کامل رمزارزها وجود ندارد. از طرفی بیشتر کسب‌وکارها در حوزه تبادل فعالیت می‌کنند و عمده کاربران از رمزارزها استفاده نکرده و آن را تنها به‌عنوان ابزار ذخیره ارزش نگهداری می‌کنند. برخلاف سال ۲۰۱۷ که بیشتر دارایی رمزارزی ایرانیان رمزارزهای با بنیادهای قوی بود، متأسفانه امروزه بیشتر سبد مردم را میم‌کوین‌ها مثل دوج و شیبا تشکیل می‌دهد.»
کاوه مشتاق بر این باور است که در توسعه فعلی این جامعه در حوزه‌های آشنایی مردم با توکن‌سازی، آموزش عمومی بلاکچین و هشدار در مورد پروژه‌های کلاهبرداری سهم داشته است. دغدغه اصلی او در این فضا نیز فراگیرشدن بیشتر «استفاده» از رمزارزها به جای گمانه‌زنی و انتظار برای گران‌شدن آنهاست.
گذر کامیونیتی کریپتو از مسیر بلوغ
رضا قربانی، هم‌بنیان‌گذار کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار در پاسخ به این سؤالات گفت: «تصور می‌کنم کامیونیتی کریپتو و رمزارز ایران در سال‌های گذشته مسیر بلوغ را طی کرده است. در سال‌های دور کسب‌وکارها وجود نداشتند و این افراد بودند که بازیگران جدی اکوسیستم بودند. به مرور کسب‌وکارها جای خود را پیدا کردند و ما امروز با کسب‌وکارهای بالغ و جاافتاده‌ای روبه‌رو هستیم که بار اصلی اکوسیستم رمزارز ایران را به دوش می‌کشند. تصور می‌کنم اکنون در آستانه ورود به دورانی هستیم که نهادها شکل خواهند گرفت و در یک لایه بالاتر این نهادها هستند که بار اصلی اکوسیستم رمزارز ایران را به دوش می‌کشند.»
او ادامه داد: «در این سال‌ها دغدغه جدی من آموزش مردم بوده است؛ هیچ‌گاه نخواستم کسی را به این فضا بکشانم یا حتی ترویج رمزارزها را انجام دهم. من همیشه تلاش کردم شرایطی را بسازم که مردم با در نظر گرفتن ریسک‌ها این فضا را انتخاب کنند. مطمئن هستم در صورتی که افراد آگاه وارد این فضا شوند در نهایت می‌توانیم شاهد توسعه متوازن اکوسیستم رمزارز ایران باشیم.»
برطرف‌ساختن نیاز هر تریدر ایرانی
سپیده پناه، مدیر مارکتینگ صرافی ارز دیجیتال تبدیل معتقد است که اقدامات صرافی ارز دیجیتال تبدیل در راستای ساختن کامیونیتی به دو بخش کلی تقسیم میشود؛ اولی ایجاد یک سیستم کامیونیتی که همه معامله‌گران بتوانند از آن استفاده کنند و دوم ارائه آموزش‌های لازم به معامله‌گران و آماده‌ساختن آنها برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال.
پناه گفت: «اولین قدم گسترش کامیونیتی، آوردن آکادمی تبدیل بود. صرافی تبدیل علاوه بر راهنمای گام‌به‌گام، یک وب‌سایت آکادمی هم دارد. در آکادمی تبدیل وبینارهای متعددی به صورت آنلاین و رایگان به منظور توانمندسازی جامعه معامله‌گران ارزهای ایران برگزار میشود. در این آکادمی، دسته‌بندی‌های متفاوتی از قبیل مفاهیم پایه، تخصصی و ترند وجود دارد که تمامی افراد مشتاق به این صنعت می‌توانند با استفاده از آن نیازهای خود را برآورده کنند.»
او با اشاره به مهمترین دغدغه صرافی تبدیل گفت: «مهمترین دغدغه صرافی تبدیل، برطرف کردن نیازهای جامعه معامله‌گران ایرانی است. مهمترین نیاز هر تریدر ایرانی نیز دسترسی به انواع مختلف ارز دیجیتال برای سرمایه‌گذاری بوده که صرافی تبدیل به واسطه زیرساخت‌های پیشرفته خود با تنوع ارزی بسیار بالای خود به این نیاز پاسخ داده است. علاوه بر این، در راستای اطلاع‌رسانی به افراد تازه‌وارد در جامعه معامله‌گری رمزارز، در وب‌سایت تبدیل به طور جداگانه صفحه‌ای به نام «تنوع ارز، سود بی‌مرز» طراحی شده که در آن برای هر ارز دیجیتال توضیحات مفصل و پایه‌ای به منظور معرفی ارز، اعلان‌های مهم و قیمت‌گذاری‌های لحظه‌ای تهیه شده است. از دیگر اقدامات تبدیل برای گسترش این فضا، می‌توان به شبکه‌های اجتماعی صرافی ارز دیجیتال تبدیل اشاره کرد.»
گسترش سطح آگاهی کاربران فارسی‌زبان
محسن صالح، سرپرست آکادمی بیتپین معتقد است که کامیونیتی‌های کریپتویی در ایران هنوز به خوبی شکل نگرفته است. از یک طرف، فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی محبوب باعث شده ایرانیان با شکل‌گیری جوامع آنلاین تا حدودی غریبه باشند و از طرف دیگر، مزایای حضور در چنین کامیونیتی‌هایی به خوبی برای کاربران شرح داده نشده است. برای مثال، بیشتر ایرانیان با پلتفرمی نظیر دیسکورد آشنا نیستند؛ در حالی که بیشتر پروژه‌های کریپتویی در آنجا فعالیت دارند. شبکه‌های اجتماعی نظیر توییتر و پیام‌رسان تلگرام همگی فیلتر هستند که این خود موردی تأثیرگذار است. دلیل دیگر، به نظرم کمبود منابع مالی و حمایتی است. مخارج برگزاری ایونت و حتی یک دورهمی ساده یا هزینه‌های مرتبط با مدیریت یک کانال تلگرامی باعث شده کامیونیتی‌ها حالت رسمی نداشته باشند.
او گفت: «امروزه بیتپین و سایر کسب‌وکارهای مشابه در همکاری با فعالان حوزه در تلاش‌اند که کامیونیتی کریپتویی در ایران را شکل دهند و در این مسیر دستاوردهای خوبی داشته‌اند، اما بهتر است فضایی ایجاد شود تا بتوانیم شاهد شکل‌گیری و رشد این کامیونیتی‌ها در فضایی مستقل باشیم. آکادمی بیتپین فعالیت خود را با هدف گسترش سطح آگاهی کاربران فارسی‌زبان آغاز کرد و در سال ۱۴۰۲ همراه با ری‌برند بیتپین، تیمی بزرگ و متمرکز بر تولید محتوا (مقاله، ویدئو، پادکست) تشکیل و توسعه داد. در آکادمی بیتپین، مقالات و اخبار مهم دنیای رمزارزها، به صورت روزانه، برای علاقه‌مندان به این حوزه آماده میشود و در کنار آن، به صورت هفتگی، ویدئو و پادکست نیز ضبط و در پلتفرم‌های مختلف منتشر میشود. از این رو، از نیمه دوم سال جاری، اولین ماهنامه تخصصی کریپتویی فارسی‌زبان، به نام دامیننس با تلاش تیم آکادمی بیتپین به صورت منظم در ابتدای هر ماه منتشر شد که در آن به بررسی موضوعات ترند، اخبار مهم و مقالات کاربردی پرداخته میشود. این ماهنامه تخصصی از ابتدای انتشار، بیش از ۴۰ هزار بازدید داشته که روند آن با سرعت روبه‌افزایش است. همچنین کتابچه‌های الکترونیک (PDF) متعددی را برای آن دسته از کاربرانی که به دنبال تعاریف دقیق و با جزئیات، از مفاهیم پیچیده بازار ارزهای دیجیتال هستند، ارائه کرده‌ایم. تلاش ما این است که تمامی نیازهای فعالان بازار کریپتو را رفع کنیم و قدمی برای افزایش دانش این عزیزان برداریم.»
آموزش و فرهنگ‌سازی
میر‌سهیل نیک‌زاد کلورزی، بیت‌کوینر و رئیس هیئت‌مدیره گروه کیمیاگران سرمایه همراه ایرانیان صاحب برند تجاری کیوسک معتقد است که جامعه فناور وب نسل ایران در مقایسه با سال ۲۰۱۷ خیلی توسعه‌‌یافته‌تر شده است؛ هم از نظر حجم بازار، هم زیرساخت‌های حقوقی داخلی و بین‌المللی و هم تنوع محصولات و خدمات.
نیک‌زاد با اشاره به دغدغه‌اش در این فضا گفت: «دغدغه‌های من در این فضا در دوران مختلف موضوعات متفاوتی بوده است. در پنج سال اولی که وارد این صنعت شدم به اقتضای شرایط آن دوران مهمترین دغدغه‌‌ام آموزش و فرهنگ‌سازی بود و تلاش زیادی برای آن داشتم و می‌توانم در یک جمع‌بندی عرض کنم افتخار حضور بین هم‌بنیان‌گذاران شنبه‌ها با نامتمرکزها و انجمن بلاکچین ایران ماحصل آن دوره بوده است. پنج سال بعدی دغدغه جدی‌ام راه‌اندازی زیر‌ساخت‌ها و ابزارهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری برای جامعه بوده که منجر به هم‌بنیان‌گذاری پلتفرم‌های ققنوس، اوپکس، ساتوشی‌پورت و تاردی‌والت شده و می‌توان گفت اگر عمری باشد تجاری‌سازی و ساختاردهی تجاری و حقوقی کسب‌وکارهایی که دور جدید فعالیت‌های بنده را شکل می‌دهند اولویت‌های کاری‌ام برای سال‌های نزدیک آتی در این صنعت به حساب می‌آیند.»
نیک‌زاد در مورد سهمش از توسعه فعلی جامعه فناور وب نسل ایران سخنی نگفت، اما توضیح داد که مشتاقانه با آغوش باز منتظر شنیدن نظرات همه اعضای جامعه در مورد این سؤال درباره نقش او در کامیونیتی رمزارز فارسی‌زبان است.
مصون‌ماندن از گزند کلاهبرداران رمزارزی با آموزش
علیرضا مفتخر، هم‌بنیان‌گذار پادکست ۳ ژانویه پاسخ داد: «دغدغه من در این فضا آموزش است و همواره تلاش کردم که مردم به صورت رایگان به دیتای دست‌اول دسترسی داشته باشند تا یاد بگیرند و از کلاهبرداری‌ها مصون بمانند. بسیاری از افراد نمی‌دانند ولی این بازار بسیار ترسناک‌تر از بازار طلا یا خریدوفروش ارز است؛ چراکه ممکن است سود خوبی بدهد، از طرفی ممکن است فرد را هم بدبخت کند. پس بهتر است با دانش کافی وارد این حوزه شد. از سوی دیگر بلاکچین و رمزارزها، حال و هوای روز‌های ابتدایی اختراع اینترنت را دارند. هرچه بیشتر از آنها بدانیم، احتمال اینکه گیر کلاهبرداران بیفتیم کمتر میشود.»
او ادامه داد: «دغدغه دیگر من هم بیزینس‌های نوآور و نوپا هستند که به دلیل نبود فضای سفید و قانونی، خیلی از آنها نمی‌توانند فعالیت درستی داشته باشند. هرچه این کامیونیتی آگاه‌تر و بزرگ‌تر شود، فشار به رگولاتور بیشتر حس میشود که زودتر مسئله قانون‌گذاری را جدی بگیرد. البته این قانون‌گذاری نباید به معنای محدودکردن باشد بلکه باید به معنای حمایتی باشد.»
سعی برای تنظیم‌گری و قانون‌گذاری
صالح خواجه‌دلویی، مدیرعامل هیتوبیت پاسخ داد: «اکوسیستم رمزارزی و بلاکچین ایران بلوغ بسیار خوبی را تجربه می‌کند و در مرحله رسیدن به بلوغ است اما هنوز به آن دست پیدا نکرده است. این وضعیت شبیه بچه‌ای است که بزرگ شده و در حال بلوغ است. در چند سال گذشته سطح دانش مردم در این حوزه افزایش پیدا کرده، همچنین افراد تازه‌کار، معامله‌گران یا عاشقان کریپتو در این حوزه از یکدیگر تفکیک شده‌اند. این موضوع در مورد کسب‌وکارها نیز اتفاق افتاده است.»
او ادامه داد: «وقتی یک ترند جدید وارد حوزه فناوری‌های نوین و مالی میشود هر کسی که در این حوزه‌ها فعال است سعی می‌کند تعریف درستی برای آن بیابد و ظرفیت‌های آن را به‌درستی بشناسد تا با کامیونیتی به اشتراک بگذارد و در نهایت از امکانات مختلف آن به‌درستی استفاده کند و آن را توسعه دهد. من و صرافی هیتوبیت هم سعی کردیم با فراهم‌کردن پلتفرمی مناسب تجربه خوبی برای کاربران ایجاد کنیم و هم بتوانیم تمام امکانات این حوزه را در اختیار آنها قرار دهیم و همچنین سعی کردیم در آموزش کاربران و تنظیم‌گری و قانون‌گذاری سهمی داشته باشیم تا در محیطی نظارت‌شده فعالیت کنیم.»
تلاش برای برحذر داشتن مردم عادی از ترید
یزدان عباسی، عضو هیئت‌مدیره بنیاد بلاکچین سور با اشاره به تفاوت کامیونیتی ایران نسبت به سال ۲۰۱۷ گفت: «از نظر تنوع محصولات در وضعیت خیلی بهتری قرار داریم. رسانه‌های تخصصی این حوزه گسترش پیدا کرده‌اند و محصولات صرافی‌ها زیاد شده است. به حوزه بازی‌های متاورسی، ان‌اف‌تی ورود کردیم. مشاوره‌های سرمایه‌گذاری رشد داشتند. در نهایت باید گفت که از نظر تنوع محصولات به‌شدت در جایگاه جلوتری قرار داریم. همین وضعیت در خصوص مقررات‌گذاری هم وجود دارد.»
او ادامه داد: «در شش سال گذشته موضوعات رمزارزی بین مردم بسیار فراگیر شده و گاردی که در آن سال‌ها به‌واسطه عدم شناخت به وجود آمده بود، کم‌کم برداشته شده و الان می‌بینم که خیلی از افراد در کنار کار روزمره خود درگیر ترید نیز هستند. این ترویج، یک ریسک را به همراه دارد. همچنین فشار مالی در ایران باعث شده مردم ریسک‌پذیرتر شوند و بیشتر دست به قمار بزنند. در این مدت یکسری پروژه‌ها نشان دادند که بدون بار علمی و تنها با مارکتینگ می‌توانند مردم را قانع کنند و چند میلیون دلار جذب سرمایه کنند.»
عباسی در خصوص نقش خود در توسعه کامیونیتی رمزارز ایران گفت: «در این سال‌ها من تا جایی که توانستم دوره آموزشی برگزار کردم و سعی کردم چیزی جز حقیقت نگویم و کسی را به مشتری یا خریدار رمزارز تبدیل نکنم و خوشحالم که در این مسیر توانستم بسیاری از شرکت‌ها را از ورود به دنیای رمزارز و بلاکچین منصرف کنم؛ چراکه خیلی از این افراد درک درستی از این موضوع نداشتند و وقتی به صورت کامل درباره هزینه‌های پیاده‌سازی و فرایندها و… توضیح می‌دادم متوجه می‌شدند که بلاکچین به کار آنها نمی‌آید و شاید اگر این توضیحات داده نمی‌شد، الان سرمایه این شرکت‌ها از دست رفته بود. در شبکه بانکی از بحث ریال دیجیتال تا بحث قوانین و مقررات سعی کردم با زبان ساده و موشکافانه موضوع را توضیح دهم. تا جایی که توانستم سعی کردم مردم عادی را برحذر بدارم از ورود به دنیای رمزارز و ترید و با آمار و ارقام به آنها نشان دهم که بیش از ۹۰ درصد افراد در این حوزه ضرر می‌کنند. دغدغه من در این فضا فعلاً به آموزش مردم عادی برای عدم ورود به این حوزه محدود میشود. در حوزه بلاکچین معمولاً عموم ورود نمی‌کنند و آثار جمعی متعددی وجود ندارد اما فضای رمزارز این‌طور نیست و متأسفانه فضا پر شده از مدرسانی که مردم را اغوا می‌کنند برای ورود به این فضا.»
رویداد ۹ ژانویه ۱۹ و ۲۰ دی‌ماه برگزار میشود و علاقه‌مندان برای حضور در این رویداد دوروزه می‌توانند از طریق صفحه رویداد در ایوند ثبت‌نام خود را انجام دهند.