صنعتی بزرگ اما کوچک!

برخی بانکداری و پرداخت الکترونیک را یک صنعت نمی‌دانند. از نظر آنها ترکیب صنعت بانکداری و پرداخت الکترونیک، بی‌معنی است و چیزی که در واقعیت وجود دارد چند شرکت هستند که به بانک‌ها و برخی نهادهای بزرگ دیگر خدماتی نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری ارائه می‌‌کنند. در بخش نرم‌افزار چند شرکت هستند که خودشان برنامه‌هایی نوشته‌‌اند و در بخش سخت‌افزار ما مانند بسیاری از صنایع دیگر شاهد مونتاژ و واردات محصولاتی از کشورهای مختلف هستیم.

بنابراین عده‌ای معتقدند گردهم‌ آمدن چند شرکت کوچک و بزرگش نامش صنعت نیست. صنعت در ادبیات مدیریت به مجموعه شرکت‌هایی گفته می‌‌شود که می‌توانند جایگزین یکدیگر شوند. وقتی جایگزینی شرکت‌های خدمات‌دهنده هزینه‌های زیادی دارد عملا چیزی به نام جایگزینی معنا ندارد. وقتی جایگزینی معنا ندارد رقابتی وجود ندارد و وقتی رقابتی نیست صنعتی هم در کار نیست.

به عبارتی ما با سیستمی بسته مواجه‌ایم که تغییر نمی‌کند. چند شرکت داریم و چند بانک. برخی از این شرکت‌ها به برخی از این بانک‌ها خدمت می‌‌دهند. همه هم سعی می‌کنند حداقل‌ها را رعایت کنند و تمام. این همه آن چیزی است که به آن می‌گوییم صنعت بانکداری و پرداخت الکترونیک.

اما نگاهی به دنیا چشم و گوش ما را باز می‌‌کند. در فضای رقابتی کشورهای توسعه یافته، تعداد زیادی شرکت ارائه دهنده خدمات بانکداری الکترونیک داریم که مرزشان با شرکت‌های پرداخت الکترونیک کاملا مشخص و روشن است. چند شرکت بزرگ در حوزه پرداخت الکترونیک داریم. برای حوزه‌های جدیدتر هم یک جنگ واقعی در جریان است و شرکت‌های بزرگ فناوری برای پیش‌روی در آن به شدت با هم رقابت می‌کنند. نتیجه چیست؟ فناوری‌های نوین پرداخت تلاش می‌‌کنند مهرشان را در دل مردم بیندازند. شرکت‌های بزرگی مثل گوگل و اپل بر سر آینده پرداخت الکترونیک و همراه با هم می‌جنگند و خیر این به مردم می‌رسد. این ور ما شاهد چه چیزی هستیم؟ آسه برو آسه بیا که گربه شاخت نزنه! با این روند به هیچ کجا نمی‌رسیم.

 رضا قربانی

منبع: هفته نامه عصر ارتباط، شماره 671