پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
همه چیز درباره تنظیم‌گر وارا (VARA) / چگونه کسب‌وکار در حوزه دارایی دیجیتال در دوبی راه‌اندازی کنیم؟
مهسا نجاتی / امارات متحده عربی اکنون به بهشتی برای سرمایه‌گذاران و فعالان در حوزه فناوری تبدیل شده و این کشور در حال حاضر یکی از پیشروها در زمینه روند تنظیم‌گری و قانون‌گذاری دارایی‌های دیجیتال در جهان به شمار می‌رود.
افرادی که قصد دارند در دوبی در حوزه دارایی‌های دیجیتال سرمایه‌گذاری کرده و کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کنند، بر اساس قوانین این کشور باید از وارا (VARA) مجوز دریافت کنند.
وارا به‌عنوان اولین تنظیم‌کننده دارایی مجازی مستقل در جهان، به صورت یک مرجع راهنمای شفاف و قابل اعتماد برای دنیای در حال رشد دارایی‌های مجازی عمل می‌کند. VARA قصد دارد با ایجاد یک چهارچوب ساده برای تنظیم تجارت، هدف خود را جهانی کند. این تنظیم‌گر با استفاده از تجربیات کارشناسان و سازمان‌های جهانی و تعامل با مقامات نظارتی مالی منطقه‌ای لازم، ریسک و تسهیل عملیات فرامرزی و نوآوری برای اطمینان از پذیرش و رشد ایمن بازار را به حداقل می‌رساند.
در تاریخ ۷ فوریه ۲۰۲۳، سازمان تنظیم مقررات دارایی‌های مجازی دوبی (VARA) مقررات کامل بازار محصول (مقررات FMP) خود را منتشر کرد. مقررات FMP شامل مقررات مجوز دارایی مجازی VARA است و بلافاصله در امارت (دوبی)، ازجمله تمام مناطق آزاد آن، به استثنای مرکز مالی بین‌المللی دوبی (DIFC) اعمال شد.
توجه بزرگی به مقررات دارایی مجازی در دنیای پس از ورشکستگی اف‌تی‌ایکس معطوف شده و وظیفه دشوارتر ایجاد تعادل در حمایت از مصرف‌کننده و نیاز به فعال کردن نوآوری برعهده تنظیم‌کننده‌هایی مانند واراست. وارا در فوریه ۲۰۲۲ به‌عنوان اولین تنظیم‌کننده دارایی مجازی مستقل در جهان تأسیس شد و مقررات FMP نشان‌دهنده اوج کار یک‌ساله و رویکرد منحصر به فرد و متناسب با مقررات دارایی مجازی است.
ساختار مقررات FMP
مقررات FMP شامل مقررات دارایی‌های مجازی و فعالیت‌های مرتبط ۲۰۲۳ (مقررات VARA) و تعدادی آیین‌نامه جداگانه است. مقررات VARA پایه و اساس مقررات FMP است و اختیارات نظارتی وارا، الزامات مجوز و ثبت آن، فعالیت‌های دارایی مجازی تنظیم‌شده (فعالیت‌های VA) و همچنین الزامات ضد پول‌شویی و جرائم بازار (مانند تجارت داخلی و دستکاری بازار) را تعیین می‌کند.
آیین‌نامه‌های مختلف در مقررات FMP بر اساس مقررات VARA صادر شده‌اند و هر کتابچه مقررات در یکی از سه دسته مجزا قرار می‌گیرد:
آیین‌نامه‌های اجباری
چهار آیین‌نامه اجباری شامل آیین‌نامه شرکت، آیین‌نامه انطباق و مدیریت ریسک، کتاب قوانین فناوری و اطلاعات و آیین‌نامه رفتار بازار است. آنها برای تمام نهادهای دارای مجوز وارا برای انجام یک یا چند فعالیت VA (VASP) اعمال می‌شوند و شامل الزامات دقیق مربوط به طیف وسیعی از مسائل، ازجمله حاکمیت شرکتی، سرمایه نظارتی، جرائم مالی و امنیت فناوری هستند.
قوانین مربوط به فعالیت
هر فعالیت VA دارای یک دستورالعمل مربوط به فعالیت خاص است و VASPها ملزم به رعایت هر کتاب قانون فعالیت خاص هستند که با فعالیت VA که مجوز انجام آن را دارد، مطابقت دارد. این آیین‌نامه‌ها عموماً شامل الزامات رفتار تجاری هستند، اگرچه برخی از آنها الزامات حاکمیت شرکتی را نیز دارند. برخی از قوانین خاص فعالیت نیز محدودیت‌های معاملاتی دارند.
آیین‌نامه صدور VA
قانون صدور VA برای کسانی که دارایی‌های مجازی (همان‌طور که در ادامه تعریف شده است) در دوبی صادر می‌کنند، اعمال می‌شود و شامل الزاماتی است و الزامات اطلاع‌رسانی/تأیید و الزامات محتوای وایت‌پیپر را پوشش می‌دهد.
مقررات وارا در رابطه با بازاریابی دارایی‌های مجازی و فعالیت‌های دارایی مجازی در دستور اداری شماره ۰۱/۲۰۲۲ (مقررات بازاریابی VARA) تنظیم شده است که از سال گذشته لازم‌الاجرا بوده و توسط مقررات FMP اصلاح نشده است. مقررات FMP و مقررات بازاریابی VARA با هم چهارچوب نظارتی فعلی وارا را تشکیل می‌دهند و هر دو در وب‌سایت VARA قابل دسترسی هستند.
مروری بر مقررات FMP
صلاحیت قضایی
مقررات FMP تأیید می‌کند که حوزه قضایی VARA در سراسر دوبی ازجمله تمام مناطق آزاد آن (مانند مرکز تجارت جهانی دوبی (DWTC) و مرکز مبادله چندمنظوره کالای دوبی، ازجمله مرکز رمزنگاری (DMCC) گسترش می‌یابد. DIFC برخی از مناطق آزاد در دوبی مانند DWTC و DMCC در حال حاضر مجوزهای تجاری مرتبط با رمزارز را صادر می‌کنند. نهادهای دارای چنین مجوزهایی باید توجه داشته باشند که در صورت انجام فعالیت‌های VA (همان‌طور که در زیر تعریف شده است) ممکن است به مجوز VARA نیز نیاز داشته باشند.
هر دو سازمان اوراق بهادار و کالا (SCA) و بانک مرکزی امارات متحده عربی به‌عنوان تنظیم‌کننده فدرال در قسمت خشکی امارات (یعنی امارات متحده عربی به استثنای DIFC و بازار جهانی ابوظبی (ADGM)، رژیم‌های نظارتی مرتبط با دارایی مجازی خود را دارند. برخی عدم اطمینان در مورد هم‌پوشانی بالقوه بین حوزه‌های قضایی وارا، SCA و CB امارات وجود دارد. پس از انتشار مقررات FMP و قوانین فدرال اخیر، به نظر می‌رسد که در دوبی:
برای انجام فعالیت‌های VA معمولاً مجوز VARA و نه SCA لازم است.
ارزهای دیجیتال بانک مرکزی توسط بانک مرکزی امارات و نه وارا تنظیم می‌شود.
استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه فیات ممکن است توسط وارا و بانک مرکزی امارات تنظیم شود.
علاوه بر این، طبق مقررات وارا، VASPها ممکن است ملزم به رعایت مقررات وارا به عنوان حداقل استاندارد در رابطه با فعالیت‌های خود در خارج از دوبی باشند. به نظر می‌رسد این الزام حتی برای VASPهای مستقر در خارج از دوبی نیز اعمال می‌شود که نشان می‌دهد مقررات FMP ممکن است دامنه فراسرزمینی داشته باشد.
الزامات صدور مجوز
طبق مقررات وارا، نهادهایی که مایل به انجام یک یا چند فعالیت VA در دوبی هستند به طور کلی ملزم به دریافت مجوز از وارا (ممنوعیت عمومی) هستند. این فعالیت‌های VA در جدول ۱ مقررات وارا تنظیم شده و شامل موارد زیر است:
- خدمات مشاوره
- خدمات کارگزار – مشتری
- خدمات حضانت
- خدمات تبادل
- خدمات وام و قرض گرفتن
- خدمات پرداخت و حواله
- خدمات مدیریت و سرمایه‌گذاری VA
علاوه بر این، مقررات وارا شامل معافیت‌هایی از ممنوعیت عمومی است. این معافیت‌ها عموماً محدود به افراد حرفه‌ای (وکلا، حسابداران و مشاوران تجاری) و اشخاص معاف است که عملاً نهادهای مرتبط با دولت امارات متحده عربی هستند.
به نظر نمی‌رسد وارا لیست سفید دارایی‌های مجازی را پیاده‌سازی کرده باشد؛ به این معنی که دارایی‌های مجازی برای استفاده در دوبی نیازی به تأیید جداگانه توسط وارا ندارند. با این حال، VASPها معمولاً ملزم به پیش‌نویس استانداردهای دارایی مجازی و انجام فعالیت‌های VA فقط در رابطه با دارایی‌های مجازی هستند که چنین استانداردهایی را دارند. وارا این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که بر اساس دلایل منطقی، یک فعالیت VA را در رابطه با هر دارایی مجازی درخواست کند.
به نظر نمی‌رسد انتشار دارایی‌های مجازی و تجارت اختصاصی دارایی‌های مجازی، فعالیت VA را تشکیل دهند که الزام مجوز وارا را ایجاد کند. با این حال، تجارت اختصاصی دارایی‌های مجازی ممکن است مشمول الزامات ثبت باشد و صدور دارایی‌های مجازی مستلزم اطلاع‌رسانی قبلی یا تأیید VARA است؛ همان‌طور که در ادامه با جزئیات بیشتر توضیح داده شده است.
شرایط ثبت‌نام
برخی دیگر از فعالیت‌های مرتبط با دارایی‌های مجازی که فعالیت‌های VA را تشکیل نمی‌دهند، به جای الزامات مجوز، مشمول الزامات ثبت هستند. به طور خاص، معامله‌گران اختصاصی دارایی‌های مجازی باید در وارا ثبت‌نام کنند، اگر سبد دارایی‌های مجازی آنها به ارزش معادل ۲۵۰ میلیون دلار در طول هر دوره ۳۰روزه برسد.
معامله‌گران اختصاصی که کمتر از این مبلغ دارند، می‌توانند داوطلبانه در وارا ثبت‌نام کنند. همچنین نهادهایی که دارای مجوز تجاری یا منطقه آزاد در دوبی برای ارائه خدمات فناوری مربوط به استفاده از فناوری دفتر کل توزیع‌شده به سایر مشاغل هستند نیز می‌توانند این ثبت‌نام را انجام دهند.
الزامات صدور
به طور کلی، صدور مجوز دارایی مجازی در دوبی نیاز به تأیید قبلی از وارا دارد. یک استثنا برای دارایی‌های مجازی غیرقابل انتقال که به‌عنوان VA مجاز شناخته می‌شوند، ایجاد شده است. صادرکنندگان VA مجاز در عوض ملزم به ثبت وایت‌پیپر مجاز VA قبل از انتشار آن هستند.
صادرکنندگان VAهای مجاز و غیرمجاز ملزم به رعایت الزامات مختلف تعیین‌شده در آیین‌نامه صدور VA هستند که شامل الزامات دقیق در مورد محتوای وایت‌پیپرها، افشای ریسک و الزامات فناوری و امنیتی است.
اهداف VARA
مجوز وارا
قرار دادن دوبی به‌عنوان یک مرکز منطقه‌ای و جهانی برای دارایی‌های مجازی و خدمات مرتبط و همچنین توسعه اقتصاد دیجیتال در این شهر برای افزایش رقابت آن در سطح محلی و جهانی.
مشاوره وارا
برای الهام بخشیدن به سرمایه‌گذاران و افزایش آگاهی از خدمات و محصولات دارایی مجازی و همچنین الهام بخشیدن به نوآوری به منظور ایجاد فرصت واقعی.
قانون دارایی‌های مجازی
برای ترویج دنیای نوظهور دارایی‌های مجازی و تشویق سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها برای ایجاد عملیات در دوبی.
مشاوره حقوقی وارا
تشویق مسئولیت مشترک در تدوین قوانین کارآمد و متناسب برای محافظت از سرمایه‌گذاران و مبارزه با اقدامات غیرقانونی با همکاری نهادهای مربوطه.
ثبت‌نام وارا
ایجاد مقررات، هنجارها و استانداردهای لازم برای تنظیم و نظارت بر پلتفرم‌های دارایی مجازی، ارائه‌دهندگان خدمات دارایی مجازی و سایر فعالیت‌های مرتبط با دارایی‌های مجازی.
فعالیت‌های دارای مجوز وارا
خدمات مشاوره
خدمات مشاوره‌ای به ارائه یا موافقت با ارائه یک پیشنهاد شخصی به مشتری، به درخواست مشتری یا به ابتکار نهاد ارائه‌دهنده مشاوره، در رابطه با یک یا چند عمل یا تراکنش مربوط به هر دارایی مجازی اشاره دارد.
خدمات کارگزار-فروشنده
عبارت «خدمات کارگزار-فروشنده» می‌تواند برای هر یک از موارد زیر اعمال شود:
_تنظیم سفارش‌ها بین دو نهاد برای خرید و فروش دارایی‌های مجازی.
_درخواست یا پذیرش سفارش برای دارایی‌های مجازی و پذیرش پول نقد یا سایر دارایی‌های مجازی در ازای چنین سفارش‌هایی.
_تسهیل تطبیق معاملات در دارایی‌های مجازی بین خریداران و فروشندگان.
_عمل به‌عنوان یک فروشنده از طرف واحد تجاری برای حساب خود در معاملات دارایی‌های مجازی.
_ایجاد بازار در دارایی‌های مجازی با استفاده از دارایی‌های مشتری؛ یا
_قرار دادن، توزیع یا سایر خدمات مرتبط با صدور به مشتریانی که دارایی‌های مجازی را صادر می‌کنند.
خدمات حضانت
اصطلاح «خدمات حضانت» به حفاظت از دارایی‌های مجازی برای یا از طرف یک نهاد دیگر و اقدام منحصراً بر اساس دستورات تأییدشده از طرف آن نهاد اشاره دارد. همه VASPها باید از قوانین ذخیره و نگهداری دارایی‌های مجازی مشتریان خود پیروی کنند. فقط VASPهایی که دارایی‌های مشتریان خود را در کیف پول‌های VA جداگانه جدا می‌کنند، واجد شرایط مجوز خدمات حضانت خواهند بود.
خدمات تبادل
اصطلاح «خدمات تبادل» می‌تواند به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:
_انجام مبادله، تجارت، یا تبدیل دارایی‌های مجازی و ارز.
_انجام مبادله، تجارت، یا تبدیل یک یا چند دارایی مجازی.
_تطبیق سفارشات بین خریداران و فروشندگان و انجام مبادله، معامله، یا تبدیل بین دارایی مجازی و پول یا یک یا چند دارایی مجازی؛ یا
_نگهداری دفترچه سفارش برای پشتیبانی از موارد بالا.
خدمات وام و قرض گرفتن
اصطلاح «خدمات وام‌دهی و قرض گرفتن» به اجرای قراردادی اطلاق می‌شود که بر اساس آن یک دارایی مجازی از یک یا چند طرف [قرض‌دهنده (های)] به یک یا چند طرف دیگر [قرض‌گیرنده (ها)] منتقل یا قرض داده می‌شود. با وام‌گیرنده (های) متعهد به بازگرداندن آن، بنا به درخواست وام‌دهنده (ها)، در هر زمان، چه در طول مدت یا در پایان دوره مورد توافق، چه به نفع خود یا از طرف سایرین این کار انجام می‌شود.
خدمات مدیریت و سرمایه‌گذاری
اصطلاح «خدمات مدیریت و سرمایه‌گذاری VA» به عمل به‌عنوان یک نماینده یا امانتدار از طرف یک واحد تجاری یا پذیرش مسئولیت مدیریت، اداره یا دفع دارایی‌های مجازی آن واحد تجاری اشاره دارد.
سایر فعالیت‌های دارایی‌های مجازی
قبل از درگیر شدن در عملیات دارایی مجازی در دوبی، هر VASP که بخواهد خدمات ذکرشده را ارائه دهد، باید برای دریافت مجوز از وارا اقدام کند. از آنجا که هیچ فعالیت دارایی مجازی «عاری» از اقدامات نظارتی نیست، هرگونه خدمات یا فعالیت دارایی مجازی، اما نه محدود به فعالیت ارائه‌شده توسط ارائه‌دهندگان خدمات DLT، ممکن است به مجوز وارا نیاز داشته باشد. چنین ارائه‌دهندگان خدمات DLT باید ارزیابی کنند که آیا آنها در هرگونه فعالیت دارایی مجازی که در دسته‌های ذکرشده در بالا قرار می‌گیرد درگیر هستند یا خیر.
تجارت اختصاصی
تجارت اختصاصی VA به گواهی عدم اعتراض VARA نیاز دارد تا تأیید کند که فعالیت ممکن است با کنترل نظارتی بدون مجوز VA انجام شود. علاوه بر این، معاملات اختصاصی بالاتر از حجم معاملات خاص باید در VARA ثبت شود.
VASPها باید با مجوزهای تجاری خود (مناطق آزاد یا DET) تماس بگیرند تا پرسشنامه افشای اولیه خود را برای دریافت NOC تجاری اختصاصی ارسال کنند.
فعالیت‌های مرتبط با صدور دارایی مجازی
قبل از انجام چنین اقدامی، صادرکنندگان دارایی‌های مجازی باید تأییدیه VARA از وایت‌پیپر خود را تحت «آیین‌نامه صدور VA» دریافت کنند.
سایر الزامات و محدودیت‌ها
مقررات FMP شامل الزامات و محدودیت‌های دیگری است:
توکن‌های حریم خصوصی عموماً در دوبی ممنوع هستند.
نهادهای مستثنی موظفند به وارا اطلاع دهند و تأییدیه بدون اعتراض را از VARA دریافت کنند؛ حتی اگر از ممنوعیت عمومی مستثنی باشند.
یک VASP یا صادرکننده برای مدت ۱۰ سال پس از تاریخی که دیگر توسط VARA تنظیم نمی‌شود، تابع مقررات وارا باقی می‌ماند.
عموماً VASPها ملزم به افشای جزئیات هرگونه پیگرد قانونی یا محکومیت قبلی هر یک از اعضای مدیریت ارشد یا هیئت‌مدیره خود هستند، صرف‌نظر از اینکه چنین پیگردها/محکومیت‌هایی در امارات متحده عربی یا جاهای دیگر اتفاق افتاده است یا خیر.
VASPها ممکن است مشمول الزامات افشای اجباری ESG باشند که رویکردی نوآورانه در امارات متحده عربی و نشان‌دهنده تعهد VARA به یک اکوسیستم پایدار است. VASPهایی که دارایی‌های مجازی را استخراج می‌کنند یا در اختیار دارند، ملزم به افشای عمومی استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در جریان فعالیت‌های معدنی یا سرمایه‌گذاری و طرح‌های مربوط به کربن‌زدایی و کاهش انتشار هستند.
VASPها ملزم به حفظ دارایی‌های ذخیره معادل ۱۰۰ درصد بدهی‌های بدهکار به مشتریان در رابطه با تمام فعالیت‌های VA هستند. این علاوه بر نیازهای سرمایه و نقدینگی پرداخت‌شده است.
VASPها موظفند ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت سود و زیان را به صورت ماهانه به VARA ارسال کنند.
VASPها و اعضای گروه آنها در دوبی به طور کلی از تجارت به تنهایی منع می‌شوند (این شامل تجارت در دارایی‌های مجازی و سایر دارایی‌ها می‌شود).
فرآیندهای صدور مجوز، ثبت و تأیید
نهادهایی که قصد دریافت مجوز از VARA را دارند در حال حاضر ملزم به انجام یک فرآیند چهار مرحله‌ای هستند. این موارد به ترتیب است:
_مجوز موقت
_مجوز محصول مقدماتی با حداقل دوام (MVP)
_مجوز MVP عملیاتی
_مجوز محصول کامل بازار (FMP).
موضوعات کلیدی
این رژیم نظارتی یک رویکرد منحصر به فرد برای تنظیم دارایی‌های مجازی و فعالیت‌های VA در دوبی است. VARA رویکردی را به‌طور خاص برای دارایی‌های مجازی تنظیم کرده که به‌طور واضح به مسائل مربوط به کریپتو مانند استیکینگ و سیستم‌های پرداخت مبتنی بر بلاکچین پرداخته شده است. بسیاری از مفاد مقررات FMP نشان‌دهنده درک قوی VARA از عملکرد دارایی‌های مجازی و VASPها به طور کلی است.
در حالی که وارا لیست سفید دارایی‌های مجازی را اجرا نکرده، مقررات FMP از چندین جنبه محتاط است؛ به‌ویژه در رابطه با حاکمیت شرکتی، گزارش‌های نظارتی و افشای عمومی که نشان‌دهنده تعهد وارا به یکپارچگی بازار، حمایت از مصرف کننده و انعطاف‌پذیری نظارتی است. مقررات FMP نیز به طور قابل ملاحظه‌ای مفصل است، به‌ویژه در رابطه با قوانین رفتار تجاری که VASPها باید از آنها پیروی کنند.
با توجه به پیچیدگی و جدید بودن مقررات FMP، هر شخصی که قصد انجام فعالیت‌های مرتبط با دارایی‌های مجازی در دوبی را دارد، ابتدا باید به دنبال راهنمایی قانونی باشد.
منبع
رسانه رمزارز