راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

شماره 63 ماهنامه عصر تراکنش منتشر شد / روایت پول به بهانه توپ

شماره 63 ماهنامه عصر تراکنش که ویژه‌نامه‌ای به مناسبت رویداد جام جهانی فوتبال قطر است، منتشر شد. تمام این شماره حول یک چیز می‌گردد؛ اسکناس. در این شماره سعی کرده‌ایم کشورها را به میانجی اسکناس‌های آنها و در واقع شمایل و تصویرهایی که روی آن اسکناس‌ها نقش بسته، بشناسیم. کشورهای منتخب برای این ویژه‌نامه همان کشورهای حاضر در جام‌ جهانی قطر هستند. سردبیری مهمان این ویژه‌نامه را که محصولی دیگر از کارخانه نوآوری رسانه راهکار است، علی ورامینی برعهده داشته است.


چرا اسکناس مهم است و چرا خواندن این ویژه‌نامه (حتی در این روزهای ما) ضرورت دارد؟


مطالعه تصاویر چاپ‌شده روی اسکناس یک کشور حقایق جالب توجهی درباره آن ارائه می‌دهد. اینکه چرا در جایی از دنیا، برای نقش روی اسکناس، تصویر هنرمندان را انتخاب کرده‌اند، در جایی دیگر تصویر سیاست‌مداران یا مکان‌ها را، خود تحلیلی از شرایط فرهنگی و سیاسی آن کشورها ارائه می‌دهد. اسکناس‌ها روایت‌گران خاموشی هستند که تاریخ، فرهنگ و سیاست یک ملت را بازگو می‌کنند؛ روایت‌گران بی‌ادعایی که در هر زمان و مکانی در کیف پول‌مان همراه ما هستند.

اسکناس مهم‌ترین و پرتکرارترین تصویر در زندگی روزمره مردم یک کشور است. آن‌قدر تکرار می‌شود که به مرز فراموشی می‌رسد. کمتر کسی آگاهانه در هر بار استفاده به طرح یا نقش‌‌‌ونگار پول توجهی می‌کند و این توجه‌نکردن به حدی زیاد است که تقریباً اگر بخواهیم پول‌های در گردش خودمان را هم یادآوری کنیم، گاهی برایمان دشوار می‌شود.

در حقیقت ما اطلاعات زیادی درباره اسکناس‌‌های کشورهای دیگر نداریم. تصور می‌کنیم می‌دانیم، ولی در واقع چیز زیادی نمی‌دانیم؛ حتی کشورهایی مانند آمریکا و اسکناس‌های دلار هم برای بسیاری از ما در اسکناس یک‌دلاری و صد‌دلاری خلاصه شده و اسکناس‌های دیگر کشورها هم حتی در همین حد شناخته‌شده نیستند. با گسترش فناوری‌های دیجیتال و حتی رواج رمزارزها، شاید مرور اسکناس‌های کشورهای گوناگون عجیب به نظر برسد، اما همین امر عجیب دریچه‌ای است برای درک جهانی که فراموش می‌کنیم کنار ما زندگی می‌کند. اسکناس هر کشوری معمولاً مهم‌ترین نمادهای آن کشور را در یک چیز کوچک کنار هم جمع کرده و با نگاه به اسکناس یک کشور می‌توان به این رسید که درون آن کشور چه خبر است.

شماره 63 ماهنامه عصر تراکنش سه بخش دارد: در بخش اول تاریخ معاصر ایران از زمان قاجار تا به امروز را به میانجی عکس‌ها بررسی کرده‌ایم. دبیری این بخش را محسن آزموده، روزنامه‌نگار و پژوهشگر تاریخ برعهده داشته است. بخش دوم و در واقع بخش عمده این ویژه‌نامه به 31 کشور دیگر در جام جهانی می‌پردازد. در این بخش به کشورهای حاضر در جام جهانی از دریچه اسکناس‌های آنها نگاه شده است. دبیری این بخش را محسن محمودی، پژوهشگر علوم‌ سیاسی، مترجم و نویسنده بر عهده داشت. در بخش کوتاه سوم هم کتاب‌های مهم درباره پول که به زبان فارسی ترجمه یا تألیف شده‌اند را مرور کرده‌ایم.

در نهایت تهیه این ویژه‌نامه جز سختی کاری نو، رنج دیگری هم داشت؛ رنج کارکردن در روزهای ملتهبی که شاید آخرین دغدغه مردم اسکناس، جام جهانی و اصلاً خواندن باشد. از قضا همین‌ نقب‌زدن به تاریخ و مشخصاً اسکناس می‌تواند به کار امروزمان بیاید. می‌توان از اسکناس‌ها مسیر کشورهای توسعه‌یافته را یاد گرفت. می‌توان به‌واسطه اسکناس‌ها دریافت که دغدغه اصلی مسئولان و تصمیم‌گیران هر کشوری که عمدتاً روی اسکناس‌هایشان بازتاب داده شده، تا چه میزان بر دیروز و اکنون‌شان تأثیرگذار بوده است. البته در این ویژه‌نامه جز اسکناس به سیاست و فوتبال کشورها هم سر زدیم و چه جالب که این سه چطور در پیوند وثیقی با هم قرار دارند. در تهیه این ویژه‌نامه کشورهایی دیدیم که برای 50 سالِ فوتبال‌شان برنامه‌ریزی دارند، همان‌طور که می‌دانند کدام پول در چند سال آینده به گردش درخواهد آمد و برای هر دو سیاست‌گذاری‌های دقیقی کرده‌اند. چه کشورهایی هم دیدیم که فوتبال پناه‌شان است. پناه مردمی برای جهیدن از دام فقر و بیچارگی، پناه مردمی که جایی جز استادیوم ندارند تا بتوانند بدون ترس و یک‌صدا شعار بدهند و پناه مردمی که با بردوباخت فوتبال، باخت‌های مدام‌شان را سر می‌کنند. ویژه‌نامه را در این روزها ورق بزنید و به تاریخ جهان سفر کنید.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.