پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
گزارش رگولاتوری از کاهش توسعه زیرساخت و کیفیت اینترنت در سهماهه دوم سال ۱۴۰۱ / وعده‌های عملی‌نشده
گزارش فصلی رگولاتوری که به‌تازگی منتشر شده به شکل شفاف نشان می‌دهد با وجود همه وعده‌های وزیر ارتباطات دولت سیزدهم، وضعیت توسعه زیرساخت‌های مربوط به پهنای باند و کیفیت اینترنت در شرایط قابل قبولی نیست و شاخص‌ها در این زمینه حتی نسبت به ابتدای سال به شکل محسوسی افت داشته است.
در حالی که وزیر ارتباطات از سال پیش و با شروع کارش تمرکز خود را روی توسعه اینترنت؛ مخصوصاً اینترنت ثابت گذاشته و در این زمینه وعده‌های مختلفی برای گسترش اینترنت به‌واسطه تکنولوژی فیبر نوری داده؛ اما گزارش فصلی رگولاتوری تا شهریور سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد تا این لحظه وزارت ارتباطات نه‌تنها در بخش توسعه دسترسی پهنای باند اینترنت ثابت توفیقی نداشته که در بخش کیفیت اینترنت (چه ثابت و چه سیار) در سهماهه دوم سال نسبت به سهماهه اول سال با یک سیر نزولی روبه‌رو بوده است.
برای نمونه طبق این گزارش مشترکان پهن‌باند ثابت از ۱۱ میلیون و ۳۳ هزار و ۶۴۲ اشتراک در سهماهه اول سال به ۱۰ میلیون و ۹۷۹ میلیون و ۱۱۹ اشتراک در سهماهه دوم سال رسیده که این مقایسه کاهش ۰.۴۹درصدی را نشان می‌دهد.
از سوی دیگر ضریب نفوذ پهن‌باند ثابت نیز از ۱۳.۰۳ درصد در سهماهه اول سال به ۱۲.۹۶ درصد در سهماهه دوم رسیده؛ یعنی ۰.۵۴ درصد کاهش در زمینه ضریب نفوذ پهن‌باند ثابت تنها در سه ماه اتفاق افتاده است.
این وضعیت نزولی در بخش کیفیت اینترنت شبکه هم دیده می‌شود. به طور مثال در شاخص تأخیر یا RTT هم، چه در بخش بین‌الملل و چه در بخش داخلی، کیفیت در این زمینه با کاهش قابل توجهی همراه بوده است. در حالی که شاخص RTT بین‌الملل در سهماهه اول سال ۹۹.۷۹۲ میلی‌ثانیه بوده، این میزان به جای بهبود در سهماهه دوم سال به ۱۱۰.۲۲ میلی‌ثانیه رسیده است. وضعیت کیفیت پهنای باند در زمینه شاخص نوسان تأخیر Jitter هم به شکل محسوسی، چه در بخش داخلی و چه در بخش بین‌الملل، کاهش داشته است. در ادامه به شکل خلاصه نگاهی به وضعیت ارتباطات کشور در سهماهه دوم سال طبق گزارش فصلی رگولاتوری خواهیم داشت.
آهنگ کند رشد توسعه ارتباطات تلفنی
این گزارش که به شکل مفصل وضعیت توسعه شبکه ارتباطات ثابت و سیار در سه ماه دوم سال ۱۴۰۱ را مورد تحلیل قرار داده، در بخش‌های مختلف تلفن ثابت، تلفن همراه و اینترنت ثابت به ارائه گزارشی از شرایط کلی ارتباطات در کشور پرداخته است.
تعداد اشتراک‌های تلفن ثابت در سه ماه اول سال ۱۴۰۱ برابر با ۲۹ میلیون و ۳۴۳ هزار و ۷۱۱ خط بوده که این میزان در سه ماه دوم سال به ۲۹ میلیون و ۳۶۴ هزار و ۶۷۶ خط رسیده و ۰.۰۷۱ درصد رشد نشان می‌دهد. در همین زمینه ضریب نفوذ تلفن ثابت از ۳۴.۶۴ درصد در سهماهه اول سال ۱۴۰۱ به ۳۴.۶۷ درصد در سهماهه دوم رسیده است.
در بخش تلفن همراه، تعداد خطوط واگذارشده تلفن همراه در سه ماه دوم سال ۱۴۰۱ نسبت به سهماهه اول سال کاهش ۰.۱۲درصدی را نشان می‌دهد. در حالی که تعداد خطوط واگذارشده تلفن همراه در سه ماه اول سال ۱۴۰۰ برابر با ۲.۷ میلیون و ۹۸۷ هزار و ۲۰۹ خط بوده و این میزان در سه ماه دوم به ۲۰۷ میلیون و ۷۲۶ هزار و ۱۸۹ خط رسیده است.
اما تعداد خطوط فعال تلفن همراه از ۱۴۱میلیون و ۴۴۴ هزار و ۹۸۸ میلیون خط سه ماه اول به ۱۴۳ میلیون و ۵۷۴ هزار و ۹۰۵ خط رسیده؛ یعنی ۱.۵ درصد رشد.
همچنین ضریب نفوذ تلفن همراه در سه ماه دوم سال ۱۴۰۱ به ۱۶۹.۵۱ درصد رسیده و نسبت به سه ماه اول ۱۴۰۱ که ۱۶۷ درصد بوده با رشد ۱.۵۰درصدی روبه‌رو بوده است.
کاهش در بخش شاخص‌های پهنای باند ثابت
از نکات بارز این گزارش، ترسیم وضعیت نه‌چندان مطلوب توسعه شبکه اینترنت در کشور است. این گزارش نشان می‌دهد در سه ماه دوم سال ۱۴۰۱ میزان رشد زیرساخت‌های توسعه و دسترسی به پهن‌باند در کشور و همچنین کیفیت پهن‌باند به شکل قابل توجهی کاهش داشته است.
این کاهش به شکل چشم‌گیری در بخش مشترکان پهن‌باند ثابت، ضریب‌نفوذ پهن‌باند ثابت، سهم اشتراک خانگی از پهن‌باند ثابت و سهم اشتراک تجاری از پهن‌باند ثابت دیده می‌شود.
طبق این گزارش، مشترکان پهن‌باند ثابت از ۱۱ میلیون و ۳۳ هزار و ۶۴۲ اشتراک در سه ماه اول سال به ۱۰ میلیون و ۹۷۹ میلیون و ۱۱۹ اشتراک در سهماهه دوم سال رسیده که این مقایسه کاهش رشد ۴۹درصدی را نشان می‌دهد.
ضریب نفوذ پهن‌باند ثابت نیز از ۱۳.۰۳ درصد در سه ماه اول سال به ۱۲.۹۶ درصد در سه ماه دوم رسیده؛ یعنی ۰.۵۴ درصد کاهش در زمینه ضریب نفوذ پهن‌باند ثابت تنها در سه ماه اتفاق افتاده است.
در همین زمینه سهم اشتراک خانگی از پهن‌باند ثابت با کاهش اندک نسبت به سه ماه اول سال مواجه بوده است. در حالی که سهم اشتراک خانگی از پهن‌باند ثابت در سهماهه اول سال ۸۹.۸۱ درصد بوده، این میزان با کاهش ۰.۰۷درصدی به ۸۹.۸۷درصد در سه ماه دوم سال رسیده است.
جالب اینکه سهم اشتراک تجاری از پهن‌باند ثابت در سه ماه دوم سال نسبت به سهماهه اول سال کاهش ۰.۵۹درصدی داشته؛ یعنی سهم اشتراک تجاری از پهن‌باند ثابت که در سه ماه اول سال ۱۰.۱۹ درصد گزارش شده بود در سه ماه دوم به ۱۰.۱۳ درصد رسیده است.
در مقابل این کاهش رشد در شاخص زیرساخت و دسترسی پهن‌باند ثابت، وضعیت رشد ضریب نفوذ در بخش پهنای باند ثابت با رشد همراه بوده است.
تعداد مشترکان پهن‌باند سیار از ۹۷ میلیون و ۸۳۹ هزار و ۸۳۱ نفر در سهماهه اول سال به ۱۰۱ میلیون و ۶۵۱ هزار و ۵۲۶ نفر در سهماهه دوم سال رسیده که رشد ۳.۹۰درصدی در این زمینه گزارش شده است.
همچنین ضریب نفوذ پهنای باند سیار هم رشد ۳.۹۰درصدی در مقایسه با سهماهه اول سال داشته است. ضریب نفوذ پهن‌باند سیار در سهماهه دوم سال ۱۲۰.۰۱ درصد گزارش شده که این میزان در سهماهه اول سال ۱۱۵.۵۱ درصد اعلام شده بود.
مقایسه دیتای مصرفی اینترنت ثابت و سیار هم نشان می‌دهد در سهماهه دوم سال میزان مصرف دیتا در اینترنت ثابت با کاهش روبه‌رو بوده است.
در حالی که دیتای مصرفی اینترنت ثابت در سهماهه اول سال ۱.۰۹۹.۵۸۰.۷۹۹ گیگابیت بوده، در سهماهه دوم سال به ۱.۰۸۴.۷۰۱.۶۲۸گیگابیت رسیده؛ یعنی ۱.۳۵ درصد کاهش میزان مصرف در این سه ماه اتفاق افتاده است.
در مقابل میزان دیتای مصرفی اینترنت ثابت در مقایسه بین سهماهه دوم سال با سهماهه اول، نشان از رشد ۲.۳۲درصدی دارد. میزان دیتای مصرفی اینترنت سیار در سهماهه دوم سال به ۳.۴۴۲.۱۷۹.۶۰۰ گیگابیت رسیده است. این میزان در سهماهه اول سال ۳.۳۶۳.۱۳۳.۵۰۵ گیگابیت گزارش شده بود.
کاهش شاخص‌های کیفیت پهنای باند
کاهش در میزان استفاده از پهنای باند ثابت در مقایسه با سیار، تنها در شاخص‌های زیرساختی و دسترسی پهنای باند دیده نمی‌شود. این کاهش در شاخص کیفیت پهنای باند مانند شاخص‌های نوسان تأخیر (Jitter) و تأخیر (RTT))هم به شکل قابل توجهی نشان داده شده است.
طبق این گزارش، شاخص PLR یا میزان اتلاف بسته‌ها در بخش داخلی از ۰.۳۹ به ۰.۳۴ درصد در سهماهه دوم سال رسیده که با رشد ۱۳.۰۴درصدی روبه‌رو بوده است. شاخص PLR در بخش بین‌الملل هم از ۰.۵۸۳ درصد به ۰.۴۴ درصد در سهماهه دوم سال رسیده و رشد ۲۴.۵۲درصدی داشته است.
در شاخص تأخیر یا RTT هم چه در بخش بین‌الملل و چه در بخش داخلی، کیفیت با کاهش قابل توجهی همراه بوده است.
شاخص RTT در بخش داخلی از ۳۸.۱۰۱ میلی‌ثانیه که در سهماهه اول سال گزارش شده بود با ۱۲.۱۲ کاهش در سهماهه دوم سال به ۴۲.۷۲ میلی‌ثانیه رسیده است.
از سوی دیگر، وضعیت شاخص RTT در زمینه کیفیت پهنای باند بین‌الملل هم کاهش ۱۰.۴۵ میلی‌ثانیه‌ای داشته؛ یعنی در حالی که شاخص RTT بین‌الملل در سهماهه اول سال ۹۹.۷۹۲ میلی‌ثانیه بوده، این میزان به جای بهبود در سهماهه دوم به ۱۱۰.۲۲ میلی ثانیه رسیده است. طبق مصوبه رگولاتوری، آستانه قطع‌شدن خدمات برای شاخص RTT برابر با ۲۰۰ میلی‌ثانیه است.
وضعیت کیفیت پهنای باند در زمینه شاخص نوسان تأخیر (Jitter) هم به شکل محسوسی چه در بخش داخلی و چه در بخش بین‌الملل کاهش داشته است.
شاخص Jitter داخلی که در سهماهه اول سال ۵.۹۱۲ میلی ثانیه گزارش شده بود، در سهماهه دوم با ۲۴.۴۹ درصد کاهش به ۷.۳۶ میلی‌ثانیه رسیده است.
وضعیت کیفیت اینترنت براساس شاخص Jitter در بخش بین‌الملل هم بسیار بدتر از سه ماه اول سال گزارش شده است. طبق گزارش اخیر رگولاتوری در حالی که شاخص Jitter بین‌الملل در سهماهه اول سال ۶.۴۱۳ میلی‌ثانیه بوده، این میزان با ۳۲.۰۸ درصد کاهش به ۸.۴۷ میلی‌ثانیه رسیده است.
آستانه قطع‌شدن خدمت در بخش شاخص کیفیت Jitter طبق مصوبه‌های رگولاتوری ۱۰ میلی‌ثانیه گزارش شده است.
همچنین این گزارش میزان سرعت انتقال داده مشترکان تلفن همراه براساس تکنولوژی 3G و 4G را هم مقایسه کرده که در این بین تنها سرعت انتقال داده مشترکان 3G همراه اول کاهش داشته است.
کاهش وضعیت توسعه شبکه در بخش زیرساخت و دسترسی و کیفیت اینترنت از طریق گزارش اخیر رگولاتوری به شکل شفاف مشخص می‌کند با وجود همه شعارها و وعده‌های وزیر ارتباطات برای توسعه پهنای باند؛ به‌ویژه در بخش ثابت؛ همچنان این بخش نه‌تنها رشدی نداشته که با کاهش در زمینه توسعه و کیفیت هم مواجه شده است. این آمارها از وضعیت افول بخش توسعه و کیفیت اینترنت در حالی منتشر شده که در برگیرنده اطلاعات شبکه بعد از شروع فیلترینگ و محدودیت‌های اینترنتی از انتهای شهریور تاکنون نیست.
