پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
گزارش راه پرداخت از آخرین جزئیات فهرست بدهکاران میلیاردی سه بانک / حجم کل بدهی 15 ابربدهکار بانک سینا معادل بودجه کل دو استان
بانک مرکزی فهرست ابربدهکاران سه بانک سینا، توسعه تعاون و توسعه صادرات را منتشر کرد. این فهرست‌ها همچون فهرست ابربدهکاران دیگر بانک‌ها ناقص است و فقط در آن نام شخص حقیقی و حقوقی و حجم بدهی معوقه آمده است، اما در میان همین فهرست‌ها به نام اشخاصی می‌رسیم که سابقه مالی بسیاری از آنها مبهم بوده، با این حال توانسته‌اند وام‌های کلان از بانک‌ها دریافت کنند، بدون اینکه تسهیلات خود را بازگردانند. همچنین در این فهرست‌ها نام نهادهای عمومی مانند بنیاد مستضعفان و ستاد اجرایی فرمان امام به چشم می‌خورد.
بانک مرکزی به دستور وزارت اقتصاد از آغاز سال جدید اقدام به انتشار فهرست ابربدهکاران بانکی کرده است؛ بدهکارانی که وام‌های کلان بالای 100 میلیارد تومان از بانک‌های مختلف دریافت کرده و حتی در این فهرستهای افشاگرانه هم مشخص نیست با چه وثایق و اعتبارسنجی توانسته‌اند وام‌هایی حتی بالاتر از سرمایه شرکت‌های خود دریافت کنند.
طبق اطلاعات سازمان بازرسی کشور، 80 درصد از تسهیلات پرداختی بانک‌ها در اختیار 20 نفر بوده و این 20 شخص حقیقی و حقوقی اکنون جزء بدهکاران بزرگ بانکی هستند.
احمد رحمانیان، قائم‌مقام سازمان بازرسی کل کشور در این باره گفته: «۸۰ درصد وام‌های کشور را ۲۰ ابربدهکار بانکی گرفته‌اند و معلوم نیست پرداخت تسهیلات و اخذ وثیقه از این افراد به‌درستی انجام شده یا خیر.»
حجم کل بدهی ابربدهکاران بانکی نیز عدد قابل ملاحظه‌ای است. طبق یک بررسی، ۱۲ بانکی که تاکنون فهرستهای خود را تحت فشار بانک مرکزی منتشر کرده‌اند، ۶۳۲ هزار میلیارد تومان به ۳۳۳ نفر (حقیقی و حقوقی) وام داده‌اند و تنها سهم ۱۳ شرکت بالای جدول بیش از ۳۵۰ هزار میلیارد تومان بوده؛ عددی که با رقم کل بودجه یک سال کشور می‌تواند برابری کند.
هرچند وزارت امور اقتصادی و دارایی مدعی است که با انتشار فهرست ابربدهکاران بانکی گامی جهت شفافیت برداشته است، اما همچنان این فهرست‌ها بسیار ناقص است. به‌عنوان مثال در آخرین فهرستهای منتشرشده در مورد سه بانک سینا، توسعه تعاون و توسعه صادرات خبری از تعداد اقساط، نرخ سود، وثایق، ضمانت‌نامه‌ها، تاریخ دریافت تسهیلات، نحوه هزینه‌کرد تسهیلات و تعهدات نیست، اما جالب است که حتی انتشار همین اطلاعات ناقص را هم برخی بدهکاران بانکی برنتابیده‌اند.
معاون امور بانکی وزارت اقتصاد اعلام کرده که بعد از انتشار فهرست ابربدهکاران بانکی، «برخی بدهکاران که اسامی آنها منتشر شده، برای مذاکره با بانک‌ها وارد عمل شده‌اند که مبلغ بدهی آنها بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان است.» این موضوع نشان می‌دهد تا قبل از انتشار فهرست، فردی که بالای 500 میلیارد تومان بدهی به بانک داشته، حتی برای چانه‌زنی بر سر بازگرداندن اقساط خود هم لازم ندیده به بانک مراجعه کند.
در موردی دیگر، شرکت دارویی برکت که نامش جزء ابربدهکاران بانکی است، در نامهای به بانک مرکزی نسبت به انتشار نام خود واکنش نشان داده و اعلام کرده: «این افشاگری می‌تواند موجب سوءاستفاده دشمنان و مخفی‌شدن متخلفان واقعی در حاشیه این جوسازی‌ها شود.»
بدهی 34 هزار میلیارد تومانی 15 فرد به بانک توسعه صادرات
در فهرست ابربدهکاران کلان بانک توسعه صادرات نامهای سرشناسی به چشم می‌خورد که بدهی‌های بالای 100 میلیارد تومان به این بانک دارند؛ بدهکارانی که اکثریت آنها را شرکت‌های دولتی یا شبه‌دولتی تشکیل می‌دهند. بررسی راه پرداخت از فهرست 15 ردیفی ابربدهکاران بانک توسعه صادرات نشان می‌دهد در مجموع این 15 شخص حقیقی و حقوقی بالغ بر 34 هزار میلیارد تومان بدهی به این بانک دارند. برای درک این عدد کافی است آن را کنار اعداد مهم و سرنوشت‌ساز قرار دهیم؛ حجم کل بدهی 15 نفر فقط به یک بانک برابر است با مجموع یارانه پرداختی یک ماه 38 میلیون ایرانی و همچنین معادل است با کل بودجه امسال استان بزرگ اصفهان و برابر است با مجموع بودجه دو استان خوزستان و هرمزگان.
از جمله بدهکاران دانه‌درشت بانک توسعه صادرات، بنیاد مستضعفان و ستاد فرمان اجرایی امام هستند. بنیاد مستضعفان بالغ بر چهار هزار میلیارد تومان به این بانک بدهی دارد و با این رقم صدرنشین بدهکاران دانه‌درشت بانک توسعه صادرات است. میزان بدهی ستاد فرمان اجرایی امام هم حدود سه هزار میلیارد تومان است.
از دیگر بدهکاران بانک توسعه صادرات، شرکت فراب است که با بدهی چهار هزار میلیارد تومانی بعد از بنیاد مستضعفان دومین بدهکار بزرگ این بانک است.
مرتضی سلطانی، بنیان‌گذار زرماکارون و از جمله کسانی که لوح کارآفرین نمونه را دریافت کرده، از دیگر بدهکاران بانک توسعه صادرات است که از حجم تسهیلات دریافتی خود دو هزار و 200 میلیارد تومان را به بانک بازنگردانده است.
عبدالله عبدی نیز ابربدهکار حقیقی دیگر این بانک است که بدهی هزار و 600 میلیارد تومانی به بانک توسعه صادرات دارد. جالب است این فرد در حالی توانسته این حجم از تسهیلات را از بانک دریافت کند و بازنگرداند که همین چند وقت پیش برای پروژه جنجالی پتروشیمی میانکاله سردمدار بود و جزء سرمایه‌گذاران این پروژه بود که به‌دلیل تبعات محیط زیستی آن فعلاً متوقف شده است. عبدی همچنین در رسانه‌ها به‌عنوان فردی شناخته می‌شود که دارای دو کد ملی است.
شرکت پتروشیمی گچساران نیز با بدهی بیش از دو هزار میلیارد تومان از جمله ابربدهکاران بانک توسعه صادرات است.
پرداخت وام میلیاردی فقط در ازای دریافت سفته و چک
فهرست منتشره از سوی بانک سینا کمی مفصل‌تر است و ابربدهکاران خود را در 120 ردیف معرفی کرده است. جالب است که برخی از این ردیف‌ها تکرار شده، به تعبیر دیگر یعنی شخص حقیقی و حقوقی با اینکه به بانک بدهی داشته، اما در ردیف دیگر باز هم وام دریافت کرده و البته باز هم بازنگردانده است. صنایع مس شهید باهنر و فولاد کاوه جنوب از جمله بدهکارانی هستند که به همین روش به رویه خود ادامه دادند.
بزرگ‌ترین ابربدهکار بانک سینا، فولاد کاوه جنوب است که در چندین ردیف وام‌های کلان میلیاردی دریافت کرده و آنها را بازنگردانده است. بانک سینا گرچه در این فهرست ارزش وثایق را هم منتشر کرده، اما در مورد فولاد کاوه جنوب برخی از ردیف‌های مربوط به ارزش وثایق را خالی گذاشته و در سایر ردیف‌ها هم مشخص است که ارزش وثیقه حتی ارقامی کمتر از میزان تعهد این شرکت بوده است. در یک مورد هم فولاد کاوه جنوب توانسته فقط با در اختیار گذاشتن سفته و چک از بانک سینا وام 9 میلیاردی دریافت کند و البته آن را تاکنون بازنگردانده است.
بانک توسعه تعاون میان 14 بانکی که تاکنون اقدام به انتشار فهرست ابربدهکاران خود کرده‌اند، خلاصه‌ترین فهرست را دارد. این بانک در دو ردیف نام دو بدهکار دانه‌درشت خود را منتشر کرده که در مجموع بالغ بر دو هزار و 200 میلیارد تومان بدهی دارند.
بزرگ‌ترین بدهکار بانک توسعه تعاون بر اساس این فهرست شرکت توسعه انرژی‌های سبزماه آب است که حدود هزار و 700 میلیارد تومان بدهی به این بانک دارد. بدهکار دانه‌درشت دیگر این بانک نیز شرکت مادرتخصصی بازرگانی دولتی ايران است.