پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
بانک مرکزی مقررات انتشار رمزریال را برای اجرا ابلاغ کرد / مقررات ناظر بر عرضه رمزریال همان مقررات ناظر بر اسکناس خواهد بود
مدتها از آغاز بحث راهاندازی رمزریال در ایران میگذرد و حالا به نظر میرسد بانک مرکزی رسماً وارد فاز اجرایی این پروژه فناوریمحور شده است. پاییز سال گذشته رئیس بانک مرکزی اعلام کرده بود: «رمزپول ملی در دستور کار بانک مرکزی است و زیرساخت و دستورالعملهای مربوط به آن تدوین شده و در آینده نزدیک بهصورت آزمایشی راهاندازی خواهد شد.»
بعد از این اظهارنظر رئیسکل بانک مرکزی، بحث راهاندازی رمزریال بهصورت جستهگریخته ادامه داشت و البته مخالفانی نیز داشت. بسیاری از فعالان حوزه رمزارز معتقد بودند، این اقدام بانک مرکزی با توجه به اینکه هنوز تکلیف رگولاتور و قوانین آن با دنیای کریپتوکارنسی مبهم است، اقدام عجیبی است، اما در مقابل بانک مرکزی هدف خود از طراحی رمزریال را تبدیل اسکناس به یک موجودیت قابل برنامهریزی و برنامهنویسی اعلام کرده تا با این فرایند پول دارای موجودیت هوشمند شود.
حالا بانک مرکزی در تازهترین اقدام، سندی محتوی بر مقررات انتشار رمزریال را منتشر کرده و بسیاری از جزئیات نحوه انتشار و توزیع آن را اعلام کرده است. این نهاد با استناد به ماده (2) قانون پولی و بانکی کشور، بهمنظور تسهیل مبادلات بازرگانی و بهرهگیری حداکثری از ظرفیتهای فناوریهای نوین در ارائه خدمات بانکی، مقررات رمزریال را تدوین کرده است.
تعیین حداکثر سقف مجاز عرضه رمزریال با بانک مرکزی است
بر اساس این مقررات، بانک مرکزی مسئولیت نظارت بر میزان رمزریال انتشاریافته و تعیین حداکثر سقف مجاز رمزریال در گردش در کشور را بر عهده دارد و طبق این مقررات مجاز به عرضه بخشی از پول در قالب رمزریال به مؤسسه اعتباری است.
طبق آنچه از جزئیات این سند برمیآید، مقررات ناظر بر عرضه رمزریال همان مقررات ناظر بر انتشار، نگهداری و توزیع اسکناس و مسکوک خواهد بود.
روند کار هم به این صورت خواهد بود که زیرساختی مبتنی بر فناوری دفترکل توزیعشده وجود دارد که مؤسسات اعتباری که پیشتر از بانک مرکزی مجوز دریافت کردهاند، عضو آن خواهند بود و قراردادهای هوشمند جهت اجرا در اکوسیستم مورد پذیرش قرار میگیرند.
عضویت مؤسسه اعتباری نیز به دو شیوه عضو عادی و عضو متولی است. مؤسسه اعتباری عضو متولی قرارداد هوشمند بر پایه رمزریال و توسعه کیف رمزریال جهت ارائه به شخص متقاضی را تعریف میکند و مؤسسه اعتباری بهعنوان عضو عادی موظف است امکان انجام انواع تراکنشها و فعالسازی کیف رمزریال را از طریق عضو متولی برای اشخاص متقاضی فراهم کند.
مؤسسه اعتباری بهعنوان عضو متولی نیز علاوه بر وظایف عضو عادی، موظف به نگهداری یک نسخه از دفترکل توزیعشده و مشارکت در فرایند تأیید تراکنشها خواهد بود.
در این مقرراتنامه تأکید شده، ارائه خدمات مرتبط با رمزریال و کیف رمزریال از جمله انجام انواع تراکنشها، صرفاً پس از شناسایی شخص متقاضی در چهارچوب مقررات مبارزه با پولشویی خواهد بود. مؤسسه اعتباری موظف است در زمان فعالسازی کیف رمزریال برای شخص متقاضی، نسبت به ثبت و نگهداری اطلاعات هویتی و اطلاعات شناسه کیف وی اقدام کند.
استفاده از رمزریال صرفاً در محدوده جغرافیایی ایران
البته استفاده از رمزریال توسط اشخاص جهت انجام انواع تراکنش نیز صرفاً در محدوده جغرافیایی داخل کشور مجاز است.
در این مقرراتنامه مرجع تمامی امور مربوط به رمزریال بانک مرکزی معرفی شده، اما در مورد جزئیات بیشتر آن صحبتی نشده است، بهطوری که گفته شده شرایط عضویت مؤسسات اعتباری بهعنوان عضو عادی یا متولی در اکوسیستم بر عهده بانک مرکزی است، اما در توضیح این شرایط در این مقرراتنامه به ذکر اینکه مؤسسه اعتباری از قبل باید از بانک مرکزی مجوز داشته باشد، اکتفا شده و توضیح بیشتری نیامده است.
همچنین تأکید شده، نحوه عرضه رمزریال، حداکثر تعداد رمزریال عادی و کیف رمزریال تجاری و کارمزد ارائه کلیه خدمات مرتبط توسط بانک مرکزی تعیین و ابلاغ میشود، اما در این متن هیچ جزئیات بیشتری ذکر نشده و گفته شده: «مواردی که در این مقررات مسکوت است، تابع احکام ناظر بر اسکناس و مسکوک مقرر در قانون پولی و بانکی کشور و سایر قوانین و مقررات ذیربط است.»
در نهایت در این مقرراتنامه آمده، بانک مرکزی مسئول پایش اثرات اقتصادی رمزریال و مدیریت اثرات آن متناسب با سیاستهای پولی است.
مقررات انتشار رمزریال بانک مرکزی در جلسه روز بیستویکم دیماه 1400 شورای پول و اعتبار مطرح و تصویب شده و حالا در تازهترین اتفاق نیز بانک مرکزی متن آن را ابلاغ کرده است.
پیشتر نیز صالحآبادی، رئیسکل بانک مرکزی خبر داده بود رمزریال ملی از اوایل امسال راهاندازی و این رمزریال توسط بانک مرکزی منتشر میشود.
طبق گفته صالحآبادی، با انتشار رمزریال، افراد اسکناس ریال خود را تحویل بانک مرکزی میدهند و رمزریال تحویل میگیرند که این رمزریال قابل استفاده برای سرمایهگذاری نیست و صرفاً جایگزین اسکناس خواهد شد. معاون فناوریهای بانک مرکزی نیز توضیح داده بود: « در رمزریالی که در داخل گوشی قرار میگیرد، بانک بهعنوان شخص سوم و واسط که امکان انتقال وجه را فراهم میکند، حذف و عین پول و اسکناسی که در جیب داریم، بهصورت الکترونیک منتقل میشود.»
مصطفی قمریوفا، مدیرکل روابط عمومی بانک مرکزی نیز در تکمیل این توضیحات عنوان کرده: «ویژگیهای این ابزار جدید پولی، سرعت بالاتر در انجام پرداخت از سوی مشتری و امنیت بالاتر و فراهمشدن فضایی نوین برای توسعه تجارت الکترونیک است. در رمزریال؛ اصل و ذات پول بهصورت الکترونیکی منتقل میشود و نیاز به تسویه بینبانکی نیست. همچنین کسبه بلافاصله میتوانند وجوه تراکنشی را که به واسطه رمزریال انجام میشود، دریافت کنند و پرداخت نیز برای مردم بهصورت آنی انجام میشود.»
با توجه به انتشار و ابلاغ مقررات انتشار رمزریال توسط بانک مرکزی به نظر میرسد پروژه راهاندازی و عرضه رمزریال یک قدم دیگر به عملیاتیشدن نزدیک شده، اما بررسی جزئیاتی که شرحش رفت، نشان میدهد هنوز هم جزئیات مبهم مانند سقف و تعداد کیف پول و حجم مورد عرضه و نحوه انتشار و عرضه رمزریال وجود دارد و نیاز به تدقیق بیشتر دارد.