پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
کسری حسنی / نقش رمزارزهایی همچون بیت‌کوین در جنگ روسیه و اوکراین و نیز وضع تحریم‌ها و طی آن، آشفتگی بازار، بسیار کلیدی بوده و سبب شده سه سؤال بزرگ در زمینه چگونگی استفاده و آینده آن مطرح شود.
آیا رمزارزها گزینه خوبی برای دور زدن تحریم‌ها هستند؟
پس از حمله به اوکراین، روسیه در جهت قطع دسترسی به سیستم مالی جهانی، هدف تحریم‌های اقتصادی بسیاری قرار گرفته است. شخصیت‌ها و مؤسسات مالی کلیدی روسیه در فهرست تحریم‌های ایالات متحده قرار گرفته‌اند و این تحریم‌ها عملاً شرکت‌های آمریکایی را از تجارت با آنها منع می‌کند. در همین حال، ایالات متحده، اتحادیه اروپا و کانادا بانک‌های کلیدی روسیه را از جامعه جهانی ارتباطات مالی بین‌بانکی به نام سوئیفت حذف کرده‌اند که دسترسی آنها را به بازارهای مالی جهانی با مشکل مواجه می‌کند. این تحریم‌ها سبب شد روبل روسیه سقوط کند. این موضوع سبب طرح این سؤال شد که آیا رمزارزها، به‌ویژه بیت‌کوین، می‌توانند راهی برای فرار از محدودیت‌های تحریم‌ها باشند. دلیل طرح این سؤال، غیرمتمرکز بودن رمزارزهاست؛ چراکه توسط یک نهاد مرکزی مانند بانک مرکزی منتشر یا کنترل نمی‌شوند. انتقال رمزارزها از مسیرهای سنتی انتقال مالی صورت نمی‌گیرد، اما این راه نیز با چالش‌هایی مواجه است.
اول، بلاکچین، فناوری اعمال‌شده بر بیت‌کوین، یک دفترکل اشتراکی است؛ بنابراین امکان ردیابی انتقال وجوه از یک حساب به حساب دیگر به‌راحتی وجود دارد. این موضوع رمزارزها را به گزینه مناسبی برای اجتناب از تحریم‌ها تبدیل نمی‌کند.
«ویجی آیار»، معاون توسعه شرکت‌ها و معاون بین‌المللی صرافی رمزارز Luno، به CNBC گفت: «بزرگ‌ترین تصور اشتباه در مورد رمزارزها این است که غیر قابل ردیابی هستند و عمدتاً برای اهداف پلید استفاده می‌شوند.»
در همین حین، نقدینگی کافی برای شرکت‌های روسی وجود ندارد تا بتوانند پول خود را جابه‌جا کنند. آیار در این‌باره اظهار کرد: «نقدینگی رمزارزها هنوز به اندازه بازار ارز جهانی نیست؛ از این رو انتقال مقادیر زیادی پول با استفاده از رمزارزها دشوار است. همچنین صرافی‌ها در حالت آماده‌باش خواهند بود.»
«چارلز هایتر»، مدیرعامل شرکت CryptoCompare، به CNBC گفت: «صرافی‌هایی که با فرایندها و کدهای رفتاری قوی عمل می‌کنند، بدون شک در حال حاضر مراقب وجوهی هستند که منشاء سوء دارند.»
«برایان آرمسترانگ»، مدیرعامل صرافی و والت کوین‌بیس، گفت که هر تجارتی در آمریکا باید از قانون پیروی کند. مهم نیست که شرکت شما دلار، رمزارز، طلا، املاک و مستغلات یا حتی دارایی‌های غیرمالی را مدیریت می‌کند. قوانین تحریم برای همه افراد و مشاغل ایالات متحده اعمال می‌شود؛ بنابراین صرافی کوین‌بیس نیز باید از قوانین پیروی کند. صرافی ما در زمان ثبت‌نام افراد، آنها را در فهرست جهانی تحت نظارت دارد و تراکنش‌ها را از IPهایی که ممکن است متعلق به تحریم‌ها باشند، مسدود می‌کند. این دقیقاً عملی است که هر کسب‌وکاری در زمینه خدمات مالی انجام می‌دهد.
با همه اینها، بر اساس گزارش CryptoCompare، از زمان حمله روسیه به اوکراین، حجم تراکنش‌ها از روبل به بیت‌کوین و به تتر که استیبل‌کوین مرتبط با دلار آمریکاست، افزایش یافته است. آرمسترانگ همچنین گفته است: «اکنون که ارزش روبل سقوط کرده، برخی شهرواندان روسیه از رمزارزها به‌عنوان راه نجات استفاده می‌کنند.»
قانون‌گذاران آمریکایی از جمله سناتور الیزابت وارن از وزارت خزانه‌داری خواستند اطمینان حاصل کند که شرکت‌های رمزارزی از تحریم‌های روسیه پیروی می‌کنند. یکی از مقامات ایالات متحده اعلام کرده بعید است که روسیه بتواند با استفاده از رمزارزها، تحریم‌ها را دور بزند.
«کارول هاوس»، مدیر امنیت سایبری شورای امنیت ملی گفت: «مقیاسی که دولت روسیه برای دور زدن موفقیت‌آمیز تحریم‌های مالی ایالات متحده و متحدان آن نیاز دارد، رمزارزها را به‌عنوان یک ابزار اولیه بی‌اثر برای دولت تبدیل می‌کند.»
آیا بالاخره بیت‌کوین به طلای دیجیتال تبدیل می‌شود؟
سال‌هاست که طرفداران بیت‌کوین این رمزارز را «طلای دیجیتال» می‌نامند. بدان معنا که بیت‌کوین یک ذخیره ارزش است و می‌تواند مانند طلا یک دارایی امن در مواقع آشفتگی باشد. این نظریه با ارتباط بیت‌کوین و دارایی‌های پرریسک، به‌خصوص سهام، اثبات شده است، اما با تشدید جنگ در اوکراین در این هفته، بیت‌کوین شاهد یک جهش بزرگ یک‌روزه بود که آن را از پایین‌ترین سطح سال به بالای 44000 دلار رساند و این گمانه‌زنی را برانگیخت که زمان آن رسیده که به‌عنوان یک دارایی امن شناسایی شود.
برخی کارشناسان از جمله «لوکس تیاگارجاه»، رئیس تجارت و مدیریت حساب در شرکت خدمات مالی BCB مخالف این موضوع‌اند. به گفته چند نشریه، بیت‌کوین در حال بازیابی جایگاه خود به‌عنوان یک پناهگاه امن است، اما او کاملاً با این تصور مخالف است. پناهگاه امن دارایی‌ای است که ارزش خود را در زمان آشفتگی بازار حفظ می‌کند، اما رمزارزها از زمانی که مشخص شد فدرال‌رزرو (بانک مرکزی آمریکا) سریع‌تر از آنچه پیش‌بینی می‌شد، نرخ‌ها را افزایش می‌دهد، به‌شدت ریزش و تعریف یک پناهگاه امن را نقض کرد.
ویجای آیار در هفته گذشته گفت: «بیت‌کوین تا حد زیادی از سهام و طلا جدا شده که این امر یک نشانه مثبت در مورد استفاده از آن به‌عنوان یک پناهگاه امن است.» او همچنین اضافه کرد که بیت‌کوین به بلوغ خود ادامه می‌دهد و جایگاه طلا را از آن خود می‌کند، اما ممکن است همچنان زمان بیشتری نیاز داشته باشد.
آیا بلاکچین سودمندی خود را اثبات کرده است؟
حامیان رمزارزها اغلب از بلاکچین به‌عنوان راهی برای داشتن تراکنش‌های کارآمدتر و قابل ردیابی استفاده می‌کنند. یکی از دلایل این است که بر خلاف تراکنش‌های مالی سنتی، هیچ واسطه‌ای برای جابه‌جایی پول وجود ندارد، اما بسیاری از رمزارزها هنوز از کارمزدهای بالا و سرعت پایین تراکنش رنج می‌برند. با این حال، در طول جنگ، اوکراین شروع به پذیرش کمک‌های مالی از طریق رمزارزها برای تأمین بودجه ارتش خود کرد. به گفته شرکت تحلیلی Elliptic، اوکراین بیش از 50 میلیون دلار از طریق رمزارزها جمع‌آوری کرده است.
با توجه به هزینه بالای ارسال پول به خارج از کشور، گرفتن کمک‌های مالی از طریق روش‌های بانکداری سنتی می‌تواند دشوار باشد. همچنین ممکن است زمان زیادی طول بکشد تا اوکراین پول دریافت کند.
به گفته «گاریک هیلمن»، اینجاست که رمزارزها مزیت پیدا می‌کنند. هیلمن در این‌باره گفته: «زمانی که زیرساخت‌های حیاتی از بین می‌روند، شما می‌توانید با اینترنت و یک دستگاه محاسباتی تراکنش‌های خود را انجام دهید. از آنجایی که تراکنش‌ها در یک دفترکل اشتراکی انجام می‌گیرند تا حدی می‌توانید ببینید پولی که ارسال می‌کنید، کجا می‌رود و پس از دریافت آن چگونه مستقر می‌شود.»