پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
نوشین سمساریلر، مدیر پروژه در گروه فناوری پرند / بدون شک بیماری کرونا باعث شد صنعت خدمات مالی با یک تصویر ذهنی کاملاً متفاوت سال ۲۰۲۱ را شروع کند و به‌طور کلی چشم‌انداز جهانی نسبت به این صنعت تغییر پیدا کرده است. پاندمی کرونا باعث شد کسبوکارها استراتژی‌های آینده خود را برای ورود به دهه جدید تغییر دهند.
در سال 2020 یعنی همزمان با شیوع جهانی کرونا، کسبوکارها با سرعتی مثال‌زدنی فناوری‌های دیجیتال را پذیرفتند. البته این مسئله باعث شد بسیاری از حوزه‌های کاری نیازمند تغییرات بنیادی و جدی باشند. بانک‌ها و مؤسسات مالی، بیشتر از گذشته به میراث خود با دیده تردید و نقادانه می‌نگرند. آنها با این سؤال مواجه هستند که آیا فناوری به کار گرفته‌شده در این مؤسسات طی ۲۰ سال اخیر، می‌تواند برای دهه پیش رو نیز کاربردی و مؤثر باشد.
مصرف‌کنندگان امروزه علاقه خود را به دریافت خدمات فیزیکی از دست داده‌اند و ترجیح آنها استفاده از خدمات آنلاین است. پول نقد و چک از رده خارج شده و کارت‌های بانکی جای آن را گرفته‌اند. روش‌های نوین پرداخت شامل کیف پول‌‌های دیجیتال، خدمات انتقال بین‌بانکی و تأمین‌کنندگان اعتبار، باعث شده‌اند شرکت‌های فعال در صنعت بانکداری به فکر تغییراتی باشند.
با توجه به آنکه ترجیح مشتریان در استفاده از انواع خدمات تغییر کرده است، سازمان‌ها باید اپلیکیشن‌ها و رابط‌های کاربری به‌روز و ساده‌ای را برای کاربران‌شان ارائه دهند. دستیابی به رضایت مشتریان و طراحی رابط کاربری، از عناصر اصلی جنگ سرد «نگهداری مشتری» هستند! در حالی که بانک‌های سنتی از تازه‌واردان دیجیتال این صنعت الگوبرداری نیز می‌کنند.
در کنار مزایای فناوری، از وجود مجرمین سایبری نیز نباید غافل شد، زیرا تمام تمرکز و توجه آنها روی مؤسسات مالی معطوف شده است. در حالی که این صنعت از شدیدترین محافظت‌های امنیتی بهره می‌برد، ولی کافی است یک لینک آلوده باعث نشر داده‌ها و خدشه‌دار شدن اعتبار مؤسسه شود. اگرچه بانک‌ها به سوی استفاده هرچه بیشتر از فناوری گام برمی‌دارند، ولی در این میان باید مراقب هکرها نیز باشند.
مؤسسه FinTech Futures نظرسنجی‌هایی را در این صنعت انجام داده که مربوط به آخرین روندهای رایج، فناوری‌ها، بخش‌ها و استراتژی‌های حیاتی برای موفقیت در سال 2021 بوده است. از بانکداری دیجیتال گرفته تا رمزارز‌ها (Cryptocurrency) و جرائم سایبری، با مطالعه بازار می‌توان دلیل رفتارهای بازار را درک و پیش‌بینی کرد.
پرسش اول: پیشرفت‌ها و عوامل زیر چه تأثیری روی بازار بانکداری طی دو سال آینده خواهند داشت؟
| عنوان | به‌شدت مثبت | تا حدودی مثبت | تا حدودی منفی | به‌شدت منفی |
|---|---|---|---|---|
| گسترش خدمات دیجیتال | 59% | 28% | 13% | |
| گذار شرکت‌های غیربانکی به سمت خدمات مالی | 49% | 29% | 14% | 6% |
| ارائه خدمات جدید توسط مؤسسات مالی موجود | 38% | 57% | 4% | |
| همکاری میان بانک‌ها و فین‌تک‌ها | 61% | 36% | 2% | |
| رشد مدل «خدمات‌رسان» | 55% | 36% | 6% | 2% |
| استحکام بازار از طریق ادغام و تملک (M&A) | 23% | 52% | 17% | 6% |
| قوانین و مقررات | 32% | 42% | 21% | 4% |
| تهدیدات امنیت سایبری | 29% | 8% | 23% | 38% |
پرسش دوم: پیشرفت‌های فناوری زیر چه تأثیری روی کسبوکار بانکداری طی دو سال آینده خواهند داشت؟
| عنوان | به‌شدت مثبت | تا حدودی مثبت | تا حدودی منفی | به‌شدت منفی |
|---|---|---|---|---|
| مدرن‌شدن مستمر فناوری‌های مرتبط با کسبوکار | 64% | 34% | 2% | |
| رابط‌های برنامه کاربردی (APIs) | 78% | 20% | 2% | |
| فناوری ابری (Cloud) | 64% | 34% | 2% | |
| زیست‌سنجی دیجیتال (بیومتریک) | 38% | 59% | 2% | |
| زنجیره بلوکی (بلاکچین) | 36% | 57% | 6% | |
| هوش مصنوعی (AI)، یادگیری ماشین (ML) و رباتیک | 67% | 28% | 2% | 2% |
| اینترنت اشیا (IoT) | 24% | 69% | 4% | 2% |
| واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) | 22% | 62% | 16% | |
| راهکارهای قدیمی مرتبط با فناوری اطلاعات (Legacy) | 13% | 23% | 28% | 35% |
پرسش سوم: شما فکر می‌کنید درصد رشد انواع خدمات زیر طی دو سال آینده چه میزان خواهد بود؟
| عنوان | به‌شدت مثبت | تا حدودی مثبت | تا حدودی منفی | به‌شدت منفی |
|---|---|---|---|---|
| اپلیکیشن‌های بانکداری تلفن همراه | 81% | 19% | ||
| اپلیکیشن‌های یکپارچه / تجمیعی | 50% | 48% | 2% | |
| شعبه‌های فیزیکی سلف‌سرویس | 20% | 45% | 29% | 4% |
| شعبه‌های دوگانه شامل فضای کاری و محل نوشیدن چای و قهوه | 36% | 52% | 11% | |
| خدمات فروشگاه مجازی | 33% | 52% | 14% | |
| تأمین سازوکار سایر تأمین‌کنندگان | 33% | 51% | 16% | |
| بانکداری استاندارد و پیاده‌سازی شده و خدمات مالی | 29% | 42% | 22% | 6% |
طی دو سال اخیر تقاضا برای دریافت خدمات دیجیتال رو به افزایش گذاشته و این روند بیش از هر صنعتی در صنعت بانکداری و خدمات مالی، شتاب گرفته است. این مسئله در پیش‌بینی پاسخ‌دهندگان به نظرسنجی نیز منعکس شده است، به‌طوری که بیش از 40 درصد معتقدند که ارائه خدمات دیجیتال و سنتی به‌زودی در هم می‌آمیزند و غیر قابل تفکیک خواهند بود. همین تعداد افراد نیز معتقدند عصر فناوری سنتی و قدیمی به پایان رسیده و تا سال 2023 دیدگاه‌های سنتی به‌طور کامل در سراشیبی سقوط قرار خواهد گرفت و کسبوکارها به‌طور روزافزون به سوی فناوری‌های مدرن و به‌روز حرکت خواهند کرد.
حال پرسش اصلی این است که با توجه به اینکه در فضای نوین تحول دیجیتالی در صنعت بانکی و خدمات مالی، کلیه خدمات در محیط دیجیتال بازآفرینی می‌شود و خدمات کسبوکار وابسته به فناوری اطلاعات است، ارائه‌دهندگان خدمات مالی چگونه می‌خواهند خدمات فناوری اطلاعات خود را در این عصر پرشتاب مبتنی بر بررسی و بازخورد تجربه مشتری از دریافت خدمات، مدیریت کنند؟ آیا زمان آن فرا نرسیده که به جای توسعه رویکردهای وظیفه‌ای، در سازمان‌های خود تغییر فرهنگ سرویس را تعریف و با استفاده از ابزارهای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات و بسترهای بهروشی چون ITIL و به‌صورت بنیادین به آن رسیدگی کنند؟