پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
احسان محمودی / نشست خبری با موضوع «دستاوردهای جدید در حوزه سامان‌دهی آگهی‌های الکترونیکی خودرو» با حضور محمدصادق مفتح، قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بازرگانی؛ علی رهبری، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیک وزارت صنعت؛ اشکان آرمندهی، مدیرعامل دیوار و نماینده‌های پلتفرم‌های شیپور و باما و نیز صادق کیان، به نمایندگی از بیمه مرکزی برگزار شد. در این نشست به قابلیت‌های جدیدی که بر بستر پلتفرم‌های ثبت آگهی‌های الکترونیکی خودرو افزوده شده، اشاره شد.
مروری بر مقدمه و تاریخچه موضوع
سیدصدرالدین نورالدینی، مدیر سامانه ملی احراز مشتریان تجارت الکترونیکی با مروری بر مقدمه و تاریخچه اتفاقاتی که در زمینه آگهی‌های خودرو و پلتفرم‌های این حوزه رخ داده، گفت: «با توجه به نقش مهم سکوهای آگهی الکترونیکی خودرو در بازار خودرو و ثبت روزانه بیش از 60 هزار آگهی در سکوهای بزرگ، شاهد افزایش بی‌رویه قیمت خودرو از ابتدای سال 1398 بودیم که نحوه این اتفاق، ثبت آگهی‌های غیرواقعی با قیمت‌های صوری بالا بود. بنابراین این مسئله در بخش‌های مختلف حاکمیت از جمله کارگروه رونق تولید، کمیسیون‌های مرکز ملی فضای مجازی و… مطرح شد که سبب برخورد قهری با این موضوع و دستور حذف قیمت‌ها از سکوهای آگهی الکترونیکی شد که در ادامه آن شاهد مهاجرت کاربران به شبکه‌های اجتماعی بودیم.»
به گفته او، با آسیب‌شناسی که در این رابطه صورت گرفت، مشخص شد که عدم احراز هویت، احراز صلاحیت کسبوکاری آگهی‌دهنده، عدم احراز وجود خودرو و عدم کنترل تعداد آگهی منتشرشده در این حوزه به بروز مشکلاتی منجر شده است.
مروری بر مسیر طی‌شده در طول سال‌های گذشته
او در ادامه با مروری بر مسیر طی‌شده در طول سال‌های گذشته افزود: «آماده‌سازی زیرساخت‌های احراز هویت و صلاحیت کسبوکاری در لایه حاکمیت با پیاده‌سازی سامانه اِمتا در مردادماه 1398 صورت گرفت؛ همچنین ضوابط فعالیت و نظارت بر سکوهای آگهی الکترونیکی به‌صورت سیاست‌گذاری سخت تدوین و توسط کمیته نظارت بر کسب‌وکارهای مجازی در آبان‌ماه 1398 ابلاغ شد. از طرف دیگر اقداماتی اختیاری توسط سکوها از جمله رصد قیمت کف بازار، عدم نمایش قیمت‌های بالاتر از سطح متعارف، محدودیت در ثبت آگهی و…. صورت گرفت.»
نورالدینی ادامه داد: «افزایش مجدد بی‌رویه قیمت‌های خودرو، دستور حذف مجدد قیمت‌ها را در ابتدای سال 1399 به‌دنبال داشت، به‌طوری که ابلاغیه توسط دادستانی مبنی بر الزام سکوها به احراز هویت و صلاحیت کسبوکاری از طریق سامانه اِمتا در شهریور 1399 صادر شد که این موارد توسط یک سکو به‌صورت ناقص اجرایی شد.»
اشاره به دستاوردهای جدید
به گفته او، امروز شاهد دستاوردهای جدید و اتخاذ رویکرد هوشمندانه و سیاست‌گذاری نرم توسط وزارت صمت در قالب دستورالعمل سامان‌دهی آگهی‌های الکترونیکی خودرو هستیم؛ به‌طوری که با به‌کارگیری روش هوشمندانه، وب‌سرویس‌هایی که در گذشته در اختیار حاکمیت بود، به سکوها ارائه شد، همچنین سیاست‌گذاری نرمی که احرازها را در قالب سرویس ارزش‌افزوده و در صورت تمایل آگهیکننده مورد استفاده قرار می‌دهد، اعمال شد.
محورهای اصلی دستورالعمل سامان‌دهی آگهی‌های الکترونیکی خودرو در بستر پلتفرم‌ها:
- احراز هویت آگهی‌دهنده؛
- احراز صلاحیت کسبوکاری آگهی‌دهنده؛
- احراز وجود خودرو؛
- اختصاص نشان مجزا برای هر یک از احرازهای فوق؛
- نمایش مجموع تعداد آگهی منتشرشده توسط یک آگهیکننده؛
- اعلام روش جاری نظارت بر قیمت آگهی‌های خودرو.
فرازونشیب‌هایی که پلتفرم دیوار طی کرد
اشکان آرمندهی، مدیرعامل دیوار با اشاره به اینکه در طول مدت دو سال گذشته با فرازونشیب‌هایی در این زمینه روبه‌رو بودیم، معتقد است که دستورات قضایی حذف قیمت خودرو از بستر پلتفرم‌های ثبت آگهی الکترونیکی خودرو در دو بازه چهارماهه و هشت‌ماهه در سال‌های 1398 و 1399 دستوری غیرتخصصی بود، به‌طوری که حذف قیمت‌ها سبب کاهش شفافیت در بازار خودرو می‌شود و این تصمیم به نفع مصرف‌کننده و تولیدکننده نخواهد بود.
او معتقد است ایجاد شفافیت در بازار به‌واسطه پلتفرم‌های این حوزه، به خلق ارزش و دسترسی آسان‌تر کاربران برای معامله کالای مورد نظر منجر خواهد شد. به گفته او، از یک سال گذشته احراز اصالت و موجودیت خودرو جزء دغدغه‌های اصلی دیوار بوده، به‌طوری که بتوان از طریق وب‌سرویس‌های موجود در این زمینه، اعتماد و سلامت آگهی منتشرشده توسط آگهی‌دهنده را افزایش داد.
به گفته او، اولین قدم در جهت شفافیت برای احراز اصالت و موجودیت خودرو از طریق وب‌سرویس بیمه صورت گرفته است، با این حال به‌عنوان بخش خصوصی از سایر نهادهایی که در این مسیر و از طریق API و وب‌سرویس‌هایی می‌توانند در انواع دسته‌بندی‌ها، اصالت و موجودیت کالا و خدمات ارائه‌شده در بستر دیوار را بررسی کنند، استقبال می‌شود. بخش خصوصی برای اینکه بتواند پارامترهایی را در دسته‌بندی‌های مختلف ایجاد کند، نیازمند همکاری و توجه بیشتر از سوی نهادهای حاکمیتی و دولتی است.
تحقق دغدغه‌های نهادهای نظارتی تنها در بستر پلتفرم‌ها
حسین اسلامی، رئیس سازمان نصر تهران با بیان اینکه تجربه جدید همکاری بین دولت و بخش خصوصی در حال تکرار است، به‌طوری که این موضوع از اجباری و قهری‌شدن به سمت اختیاری‌شدن در حال حرکت است، گفت: «در 10 سال گذشته و در نبود فناوری‌های امروز، تحقق احرازهای چندگانه در این فضا دور از دسترس بود؛ با این حال این پلتفرم‌های ثبت الکترونیکی آگهی سبب رضایت کاربران و سهولت معاملات در این حوزه شده است. دغدغه‌های نهادهای نظارتی تنها در بستر این پلتفرم‌ها قابلیت پیاده‌سازی دارد، در حالی که در قالب سنتی این موارد قابلیت اجرایی‌شدن را ندارند.»
او معتقد است توجه به کسب‌وکارها از اهم موارد در زمینه نظارت است، به‌طوری که در سایه اجرایی‌شدن نظارت‌ها می‌توان به توسعه بیشتر کسب‌وکارها نیز کمک کرد؛ بنابراین اختیاری‌بودن احراز اصالت و موجودیت خودرو سبب افزایش اعتماد مردم نیز خواهد شد و می‌توان در این راستا تهدید را به فرصت تبدیل کرد. با این حال پیاده‌سازی این اقدامات با توجه به فشار و حجم بالای آگهی در بستر این پلتفرم‌ها، نشان می‌دهد که پلتفرم‌ها نیز به کسب چنین تجاربی علاقه‌مند هستند.
به اعتقاد او مجموعه وزارت صمت و مرکز توسعه تجارت الکترونیکی باید نگاه خود را به سمت توسعه تجارت معطوف کنند، به‌طوری که اقداماتی که در این زمینه قرار است اجرایی شود، با گفت‌وگو و اقناع بخش خصوصی صورت بگیرد تا حاکمیت، دولت، بخش خصوصی و مردم از این تعامل و همکاری بهره‌مند شوند.
استعلام بیمه‌نامه برای مردم سودمند است
به گفته صادق کیان، وب‌سرویس مورد نیاز برای احراز سوابق بیمه خودرو آگهی شده، در اختیار پلتفرم‌ها قرار گرفت، در حالی که از سوی قانون اجباری بر پیاده‌سازی آن وجود نداشت و به سبب سودمندی آن برای مردم، در دسترس قرار گرفت. به گفته او، اگر تمامی بخش‌ها کمک کنند تا شناسنامه‌ای از تمامی سوابق برای کالایی مانند خودرو جمع‌آوری شود، می‌توان به واقعی‌‌شدن آگهی‌های درج‌شده کمک کرد؛ همچنین سبب افزایش رضایت معامله گران خواهد شد.
به گفته او، از تاریخ 8 دی‌ماه سال جاری در بستر پلتفرم دیوار، 12 هزار و 84 مورد بیمه‌نامه استعلام شد؛ همچنین از تاریخ سوم بهمن‌ماه سال جاری در بستر پلتفرم شیپور، 180 مورد بیمه‌نامه استعلام شد و از تاریخ 27 دی‌ماه امسال نیز در بستر پلتفرم باما، 8 هزار و 602 مورد بیمه‌نامه مورد استعلام قرار گرفت.
علی رهبری، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیک وزارت صنعت، معدن و تجارت بر این باور است که اضافه‌شدن قابلیت‌های جدید در بستر سکوهای ثبت الکترونیکی آگهی خودرو، به اطمینان‌بخشی خدمات ارائه‌شده در این پلتفرم‌ها منجر می‌شود، همچنین این موضوع بر شفافیت و سلامت این حوزه تأثیرگذار است. علاوه بر این سبب می‌شود تا مراجعه و استفاده به این کسب‌وکارها افزایش یابد که مجموع این اقدامات، توسعه را به همراه خواهد داشت. باید در نظر داشت که یکی از زیرساخت‌های توسعه ایجاد اعتماد نسبت به کسب‌وکارها و خدمات قابل ارائه از سمت آنهاست.
به گفته او، در گام بعدی وب‌سرویس‌های بیشتری از سمت بخش‌های مختلف حاکمیت تهیه خواهد شد و در اختیار پلتفرم‌ها قرار می‌گیرد، یکی از وب‌سرویس‌های آتی در زمینه بیمه، استعلام سوابق خسارت خودرو و هزینه‌های پرداختی از سوی بیمه است که از سمت بیمه مرکزی در اختیار پلتفرم‌ها قرار می‌گیرد.
تغییر روابط تجاری سنتی با استفاده از فضای سایبری
محمدصادق مفتح، قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بازرگانی با بیان اینکه فضای سایبری امکانی را فراهم می‌کند که با توسعه زیرساخت‌های آن در کشور و نیز با توسعه مبانی علمی آن در سطح دنیا، بتوان روابط تجاری سنتی را تغییر داد، افزود: «تقویت ابزارها و امکانات موجود در این زمینه برای بهره‌مند شدن بیشتر از فضای مجازی امکانی را ایجاد می‌کند تا اطلاعات و قدرت انتخاب بیشتری در اختیار معامله‌گران قرار بگیرد؛ از این رو تحقق‌بخشیدن به این موارد گام بزرگی در جهت قرار گرفتن در مسیر عدالت اجتماعی در حوزه بازرگانی و تجارت کشور است.»
به گفته او، امروزه با توجه به گسترش شهرها و مشکلات جابه‌جایی، احراز صلاحیت و سلامت کالا به یک ضرورت تبدیل شده است؛ از این رو با استفاده از فضای سایبری در جهت توسعه بخش بازرگانی و تجارت کشور، می‌توان با افزایش اتکا بر پلتفرم‌ها به‌عنوان ابزارهای آسان، در دسترس و ارزان برای عموم مردم در جهت امکان مقایسه کالاهای مختلف، به رقابتی‌تر شدن این فضا کمک کرد.
او معتقد است با عرضه کالاهای مصرفی و روزمره در بستر پلتفرم‌ها که کالاهای استاندارد تلقی می‌شوند، این اقدام در به تعادل رسیدن قیمت این کالاها مؤثر بوده؛ با این حال استفاده از این ابزار مورد تأکید وزارت صمت است. از طرف دیگر در کالاهایی مانند مسکن و خودرو، به‌خصوص خودروهای کارکرده با پیچیدگی‌های بیشتری روبه‌رو هستیم. به گونه‌ای که اگر حضور فیزیکی برای معامله را در نظر نگیریم، برای آنکه از فضای مجازی برای معامله خودرو بیشتر استفاده کنیم، امکان قرار گرفتن در تله‌های کلاهبرداری وجود دارد.
پیاده‌سازی احرازهای چندگانه از وظایف ذاتی وزارت صمت است
او با اشاره به اینکه احراز هویت و اصالت و در اختیار قرار گرفتن این اطلاعات امری ضروری و از وظایف ذاتی وزارت صمت به‌شمار می‌رود، گفت: «این اقدامات تنها از بستر این سکوها تحقق‌پذیر است. با این حال به‌عنوان اولین گام در مورد کالایی مانند خودرو، با وجود اینکه پارامترهای کمتری در مقایسه با سایر کالاها دارد، این قابلیت‌ها در مدت دو ماه صورت گرفته است که تحقق آن در سایه همکاری این پلتفرم‌ها به وجود آمد.»
به گفته او احراز فروشنده و کالا و نیز استعلام بیمه‌نامه از مراحل اولیه همکاری با این سکوهاست که در مراحل بعدی استعلام سوابق خسارت خودرو نیز می‌تواند از سوی بیمه مرکزی محقق شود؛ از این رو از سایر سکوها نیز دعوت می‌شود تا بتوان با همکاری متقابل موضوعات این‌چنینی را پیاده‌سازی کرد.
در پایان از نمایندگان پلتفرم‌های دیوار، شیپور و باما در جهت همکاری و تعامل در راستای ایجاد فضایی مطمئن‌تر برای معامله‌گران خودرو تقدیر به عمل آمد.