آیا NFT آینده مالکیت را تغییر می‌دهد؟ / فروش توکن‌های غیرمثلی در سال 2021 به 25 میلیارد دلار رسید

نسیم بنایی / از کاریکاتورهای میمون‌ها گرفته تا ویدئوکلیپ‌ها، فروش توکن‌های غیرمثلی (NFT) در سال 2021 به 25 میلیارد دلار رسید. طبق اطلاعات شرکت «دَپ‌رادار» که در زمینه رصد بازار فعالیت می‌کند، در این سال محبوبیت این نوع از دارایی رمزی مبتنی بر سفته‌بازی به اوج خود رسید، گرچه در بخش انتهایی سال نشانه‌هایی از افت این رشد محبوبیت هم به چشم می‌خورد.

قیمت بعضی از توکن‌های غیرمثلی، یعنی دارایی‌هایی رمزی که نماینده چیزی دیجیتال مانند تصویر، ویدئو یا حتی زمین در دنیاهای مجازی هستند، در سال گذشته با چنان سرعتی رشد کرد که بعضی از سفته‌بازان حاضر در این بازار طی چند روز توانستند دارایی خود را با سود به فروش برسانند یا اصطلاحاً «فلیپ» کنند.

به گزارش رویترز، دنیای هنر به‌سرعت وارد این عرصه شد و تالارهای حراج آثار هنری، توکن‌های غیرمثلی مربوط به کاریکاتورهایی ساده را به قیمت میلیون‌ها دلار به فروش رساندند، بدون اینکه کالایی فیزیکی دست‌به‌دست شود. یکی از این آثار در حراج کریستی ماه مارس توانست به رکورد فروش 69.3 میلیون دلاری برسد.

مجموع حجم فروش توکن غیرمثلی در سال 2021 به 24.9 میلیارد دلار رسید، در حالی‌ که در سال 2020 این رقم تنها چیزی در حدود 94.9 میلیون دلار بود. شرکت «دپ‌رادار» داده‌های خود را از بلاکچین‌های متفاوتی جمع‌آوری می‌کند که برای ثبت‌کردن مالکیت توکن غیرمثلی استفاده می‌شوند.

تخمین‌های متنوعی که درباره حجم فروش ارائه‌ شده‌اند، وابسته به بنگاهی که داده‌ها را ارائه می‌دهد و معامله‌ای را که تحت تعریف فروش توکن غیرمثلی می‌گنجاند، متفاوت هستند. برای مثال وب‌سایت NonFungible.com که تنها بلاکچین اتریوم را دنبال می‌کند، فروش سال 2021 را 15.7 میلیارد دلار نشان می‌دهد.

معنی این اعداد بسیار جالب است؛ پولی که در سال 2021 روی توکن‌های غیرمثلی خرج شده‌ است، تقریباً معادل هزینه‌ای است که در کنفرانس تغییرات اقلیمی گلاسکو برای خارج‌کردن زغال‌سنگ از چرخه تولید انرژی از سوی کشورهای مختلف تقبل شد؛ یا معادل صندوقی که از سوی بانک جهانی برای خریداری و توزیع واکسن‌ کووید 19 ارائه‌ شده است.

داده‌های به‌دست‌آمده از بزرگ‌ترین بازار توکن غیرمثلی، یعنی OpenSea، نشان می‌دهند که فروش این نوع دارایی در ماه آگوست به اوج خود رسید و پس‌ از آن در ماه‌های سپتامبر، اکتبر و نوامبر افت کرد و مجدداً در ماه دسامبر اوج گرفت. هم‌بستگی و رابطه‌ای مشخص بین این وضعیت و نوسانات قیمت رمزارزها که عمدتاً برای خرید توکن غیرمثلی استفاده می‌شوند، مشاهده نمی‌شود، زیرا بیت‌کوین و اتر در دوره سپتامبر تا نوامبر رشد کردند.

در سال 2021، تقریباً 28.6 میلیون کیف دیجیتال یا همان «والت» به معامله توکن غیرمثلی پرداختند، در حالی‌ که این تعداد در سال 2020 تنها 545 هزار عدد بود. در حالی‌ که به نظر برخی افراد، توکن‌های غیرمثلی آینده مالکیت در جهان آنلاین را رقم می‌زنند و خرید این توکن‌ها را نشانه اعتماد به توسعه «وب 3» یا همان متاورس می‌دانند، افراد دیگر هنوز حیران هستند که چرا چنین حجم بالایی از پول باید روی اقلامی هزینه شود که به‌صورت فیزیکی وجود ندارند.

پژوهش منتشرشده در ژورنال «نیچر» نشان می‌دهد که 85 درصد از کل معاملات توکن غیرمثلی توسط 10 درصد از معامله‌کنندگان انجام‌ شده است. به گزارش NonFungible.com گرچه رکورد فروش توکن غیرمثلی 69.3 میلیون دلار بوده، اما بازه رایج قیمت این دارایی‌ها 100 تا 1000 دلار بوده است.

قیمت توکن‌های غیرمثلی که بیشترین توجه را به خود جلب کرده بودند، به‌شدت نوسان کرده است. قیمت فروش میانگین تصویر «CryptoPunk» از حدود 100 هزار دلار در ماه جولای به حدود 500 هزار دلار در ماه نوامبر رسید. با این‌ حال در ماه دسامبر داده‌ها نشان می‌دهند که قیمت این تصویر به حدود 350 هزار دلار رسیده است.

محبوب‌ترین دسته، توکن‌های غیرمثلی قابل جمع‌آوری یا همان «کلکسیونی» بودند و پس‌ از آن آثار هنری در جایگاه بعدی قرار می‌گرفت. از سوی دیگر فروش زمین‌ در محیط‌های آنلاین متاورسی در زمره تعدادی از فروش‌های خیره‌کننده توکن‌های غیرمثلی قرار می‌گیرند. بنگاه «ریپابلیک‌رلم» که در زمینه املاک مجازی سرمایه‌گذاری می‌کند، در جهان مجازی «سندباکس» زمینی را به قیمت 4.3 میلیون دلار در نوامبر خریداری کرد.