پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
بیم و امیدهای استفاده از خودروهای برقی هوشمند
محمد حداد، کارشناس ارشد ارزیابی بازار، واحد بازاریابی فناپ/ تولید خودروهای برقی و در ادامه فروش آن مدتی است که به حوزهای رقابتی میان خودروسازان تبدیل شده است، البته جذابیت این موضوع برای مخاطبان نیز قابل توجه است. از طرفی، ورود هوش مصنوعی به صنعت خودروسازی جذابیت این موضوع را دوچندان کرده، به نحوی که پیشبینی شده این نوع خودروها (خودروهای دارای هوش مصنوعی) در سالهای پیش رو سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دهند؛ سهمی که کسب آن بدون چالش نخواهد بود؛ هزینههای سنگین تولید، مشکلات باتری و زیرساخت شارژ و موضوع امنیت و هک این ماشینها از دغدغههای اصلی کاربران و کارشناسان خودرو و از چالشهای اصلی وسایل نقلیه برقی است.
بررسی سیر تاریخی تولید خودروهای برقی نشان میدهد که نخستین خودروی برقی مدرن در سال 1996 تولید شد که با گذشت زمان تکامل یافت و مصرفکنندگان نیز از حق انتخاب بیشتری برخوردار شدند. شرکتهای خودروسازی مانند «بیامدبلیو»، «جنترالموتورز»، «فورد»، «نیسان»، «تسلا»، «تویوتا»، «بنز» و… میلیاردها دلار برای طراحی و تولید خودروهای برقی سرمایهگذاری کردهاند و تلاش میکنند سهم و نفوذ خود را در بازار افزایش دهند. برای مثال، شرکت خودروسازی «تسلا» مدل Y را معرفی کرده که یک SUV برای وسیله نقلیهای با بُرد 370 کیلومتر با قیمت 39،000 دلار بوده و برای مسافت 480 کیلومتر 47،000 دلار ارزشگذاری شده است.
بهطور کلی، خودروهای برقی نسبت به خودروهای معمولی که از یک موتور احتراق داخلی نیرو میگیرند،متفاوتاند. آنها با استفاده از باتریهای لیتیومی-یونی که نمونهای از آنها در گوشیهای هوشمند به کار میرود، کار میکنند. در حال حاضر، باتریهای لیتیومی-یونی میتوانند محدوده رانندگی 400 تا 500 کیلومتر را فراهم کنند، اما اگر مصرفکننده میخواهد بُرد رانندگی 700 کیلومتر یا بیشتر داشته باشد، هزینه بالای باتریهای لیتیومی-یونی باعث گرانشدن این نوع از وسایل نقلیه میشود. گفته میشود یک وسیله نقلیه برقی متوسط، برای پیمودن حدود 160 کیلومتر به 30 کیلووات ساعتبرق نیاز دارد که معادل همان مقدار برقی است که یک خانه متوسط برای راهاندازی لوازمخانگی، رایانه، چراغ و سیستم گرمایشی و تهویه هوا استفاده میکند. در همین راستا و با توجه به مطالعات صورتگرفته، پیشبینی میشود تا سال 2050 مصرف برق با افزایش 38 درصدی روبهرو شود که عمده آن بهدلیل وسایل نقلیه الکتریکی است.
موضوع مهم دیگر درباره این خودروها سفرهای طولانیمدت و نبود ایستگاههای شارژِ در دسترس است. البته به نظر میرسد «تسلا» در اینباره نیز دست به ابتکاراتی زده و با همکاری شرکتهای خصوصی و کنسرسیومهایی در حال نصب ایستگاههای شارژ سریع در سراسر ایالات متحده آمریکاست که البته به سرمایهگذاریهای زیادی هم نیاز دارد.
اگرچه وسایل نقلیه برقی ممکن است از نظر پایداری و تأثیر منفی کمتر بر محیطزیست عالی باشند، اما اغلب افراد وقتی به این نوع خودروها فکر میکنند، موضوع مسافت کم و هزینههای زیاد آن در ذهنشان تداعی میشود که حتی شاید به نصب ایستگاه شارژ در خانه خود نیاز داشته باشند؛ بنابراین شرایط کنونی و زیرساختهای موجود باعث نگرش منفی عموم مردم برای استفاده از خودروهای برقی میشود.
در سال 2015، یکی از شرکتهای آمریکایی با نگاه به شعار معروف «اگر بسازید، خواهند آمد»، 20 میلیون دلار برای نصب هزار ایستگاه شارژ در سراسر منطقه خدمات خود مانند فروشگاههای مواد غذایی، مجتمعهای آپارتمانی و مراکز تجاری هزینه کرد. این در حالی بود که در آن زمان فقط حدود 1600 وسیله نقلیه الکتریکی در کل آن منطقه جغرافیایی وجود داشت. بیشک، در دسترس بودن زیرساختهای شارژ یکی از مهمترین عوامل برای تشویق به استفاده هرچه بیشتر از وسایل نقلیه برقی خواهد بود.
شرکت «جگوار» هم اعلام کرده که تا سال 2025 هدف خود را ساخت وسایل نقلیه کاملاً برقی قرار داده و قصد دارد تا سال 2039 با سرمایهگذاری حدود 3.5 میلیارد دلار در سال برای زیرساختهای لازم مانند ایستگاههای شارژ هزینه کند. شرکت «لندرور» نیز اعلام کرده که با اولین خودروی تمامبرقی خود در سال 2024 بهتدریج به فضای وسایل نقلیه کاملاً الکتریکی وارد میشود.
همچنین، شرکت «شل» که بهعنوان غول سوختهای فسیلی شناخته میشود، بهتازگی اعلام کرده که قصد دارد 500 هزار ایستگاه شارژ برقی در مدت چهار سال ایجاد کند. این اقدامات نشانههایی از اهمیت موضوع برای شرکتهای بزرگ است، زیرا در نهایت سرمایهگذاران سرمایههای بیشتری را به این صنعت نوظهور اختصاص خواهند داد.
با این حال، در برخی کشورها رشد و توجه به زیرساخت بیشتر بوده است؛ برای مثال، چین برنامه ایجاد بزرگترین بازار خودروهای برقی جهان را بهدلیل مسائل زیستمحیطی و سیاست ملی درباره این فناوری تدوین کرده است. بر همین اساس، انتظار میرود سهم چین از بازار خودروهای الکتریکی در سالهای پیش رو با افزایش چشمگیری همراه شود. برای مثال، اگر از فرودگاه شنزن چین خارج شوید، 90 درصد کل تاکسیها الکتریکی هستند. نکته اینجاست که چین میتواند از طریق قوانین دولتی بهراحتی مسیر را هدایت کند، در حالی که انجام آن در اروپا یا آمریکای شمالی به این سادگیها شدنی نیست.