پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
نگاهی به برنامه‌های سید رضا فاطمی امین در آستانه ورود به وزارتخانه صمت / اجرای 36 پروژه تحول آفرین در اقتصاد ایران
زهرا داستانی / سید رضا فاطمی امین از سوی ابراهیم رئیسی به عنوان وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت دولت سیزدهم به مجلس معرفی شده است. او با تحصیل در دکترای تخصصی مدیریت راهبردی دانش در حال اخذ مدرک خود از دانشگاه دفاع ملی است. او دو رشته تحصیلی دیگر را نیز در دانشگاه خوانده است. از جمله مهندسی الکترونیک در مقطع کارشناسی و رشته مهندسی سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی در دانشگاه علم و صنعت. او تالیف چند کتاب را در کارنامه خود دارد که یکی از آنها با عنوان برنامه راهبردی صنعت، معدن و تجارت در سال 1392 از سوی انتشارات جهاد دانشگاهی واحد شهید بهشتی منتشر شده است. فاطمی امین در آستانه تصدی مقام وزارت، شرحی از برنامه‌های کاری آینده خود را در قالب یک نوشتار چند صفحه‌ای در فضای مجازی منتشر کرده است. در این گزارش نگاهی انداخته‌ایم به برنامه‌های او به خصوص آنهایی که به فناوری‌های نوین بی‌ارتباط نبوده‌اند.
سید رضا فاطمی امین اگر بتواند رای و نظر نمایندگان مجلس شورای اسلامی را جلب کند، چندین برنامه را به صورت کوتاه مدت و بلند مدت برای حوزه‌های وابسته به وزارتخانه مهم صنعت، معدن و تجارت در نظر دارد. برنامه‌هایی که قرار است به ثبات نرخ ارز، تنظیم بازار و کسری بودجه دولت بینجامد.
برنامه‌های کوتاه مدت برای مهار تورم
بنابر آنچه که در برنامه وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت آمده است، اولویت‌های کوتاه مدت او به چند حیطه از جمله تنظیم بازار، صادرات و رفع موانع تولید محدود می‌شود. گزینه پیشنهادی دولت سیزدهم برای وزارتخانه صمت در نظر دارد با افزایش صادرات، امکان تامین مواد اولیه وارداتی را فراهم آورد و به تداوم تولید کمک کند. با افزایش صادرات، توازن بازار ارز را بهبود بخشد و از افزایش تورم جلوگیری کند. از دیگر اهداف فاطمی امین برای وزارت صمت در برنامه‌های کوتاه مدتش رفع موانع تولید برای افزایش عرضه در بازارهای داخلی و صادرات است. او معتقد است که رفع موانع تولید و افزایش صادرات منجر به تحریک تقاضا برای تولید و اشتغال شده و افزایش تولید را به همراه خواهد داشت.
بنابر آنچه در این برنامه آمده، وزیر پیشنهادی صمت در صورت تایید شدنش جلوگیری از رشد نقدینگی از طریق افزایش تولید و رشد قیمت‌های خارجی برای مهار تورم را از نیمه دوم سال 1400 در این وزارتخانه آغاز می‌کند و شامل 6 اقدام موثر است.
مبارزه با فساد و قاچاق از طریق تکمیل سامانه جامع تجارت
تکمیل سامانه جامع تجارت اولین اقدام سید رضا فاطمی امین در سمت وزیری صمت است که به فناوری‌های نوین و تکمیل زیرساخت‌های این حوزه در ایران گره خورده است. او معتقد است که با رفع نواقص سامانه جامع تجارت به ویژه در حوزه تبادل اطلاعات گمرک و سایر دستگاه‌ها، امکان رصد و رهگیری دقیق کالاها فراهم خواهد شد. اشراف اطلاعاتی برای جریان کالا و پول از دیگر اهداف وزیر پیشنهادی برای تکمیل این سامانه است. او همچنین می‌خواهد تا از طریق این سامانه امکان اعمال قواعد در طول زنجیره تامین به ویژه قواعدی چون قیمت‌گذاری و ساماندهی نظام توزیع را فراهم کند.
اصلاح ساختار و ضوابط قیمت‌گذاری در زنجیره تولید تا مصرف، تامین مواد اولیه برای تولید محصولات سبد هزینه خانوار، اجرای طرح‌های ویژه تولید و عرضه محصولات نظیر خودرو، لوازم خانگی و پوشاک از دیگر اقدامات وزیر پیشنهادی برای تنظیم بازار و کاهش تورم در کشور است.
افزایش صادرات کشور تا سقف 5 میلیارد دلار
سید رضا فاطمی امین در برنامه خود در حوزه صادرات در نظر دارد تا میزان آن را تا سقف 5 میلیارد دلار در شش ماه دوم سال 1400 افزایش دهد. براساس این هدف 11 اقدام مهم را در این راستا انجام خواهد داد.
از جمله این اقدامات ایجاد کانال مالی و بانکی دوجانبه با کشورهای اولویتدار و هدف است. کشورهایی که گرچه در این برنامه به آن اشاره نشده ولی احتمال می‌رود چین، هند و روسیه از جمله کشورهایی خواهند بود که یک سر این کانال مالی و بانکی قرار خواهند گرفت. فعال‌سازی این کانال مالی فارغ از رایزنی‌های دیپلماتیک با این کشورها نیازمند تامین زیرساختی است که مبتنی بر فناوری‌های نوین است. باید صبرکرد و دید که آیا وزیر پیشنهادی در صورت تاییدش می‌تواند این زیرساخت را فراهم کند؟
ایجاد و حمایت از شرکت‌های بزرگ زنجیره تامین صادراتی با تمرکز بر حلقه‌های تامین بین‌المللی، فعال‌سازی و استفاده از ظرفیت بیمه‌های منطقه‌ای و بین‌الملی، ارتقای عملکرد صندوق ضمانت صادرات، تعیین مهلت سه ماهه برای پرداخت مالیات ارزش افزوده محصولات صادراتی از جمله اقداماتی است که وزیر پیشنهادی صمت با هدف افزایش صادرات برای آینده وزارت صمت و اقتصاد کشور در نظر گرفته است. هرچند در برنامه‌ای که برای عموم ارائه کرده خبری از نحوه اجرای این اقدامات نیست.
برنامه‌هایی برای رونق کسبوکارهای مردم
پشتیبانی و رفع موانع تولید از دیگر بخش‌های برنامه کوتاه مدت وزیر پیشنهادی است که به عنوان راه‌کاری برای ارتقاء کیفی و کمی تولید و صادرات در ایران از سوی سید رضا فاطمی امین در نظر گرفته شده است. این برنامه شامل اقدامات عمومی و ویژه است که جزئیات و مراحل اجرایی شدن آن در برنامه وزیر پیشنهادی به طور شفاف مشخص نشده است. در بخش اقدامات عمومی اشاره شده که همه کسبوکارها را در بر می‌گیرد و روی آنها تاثیرگذار خواهد بود. اما اقدامات ویژه شامل اقداماتی است که روی کسب‌وکارهایی که با معیشت مردم و صادرات مستقیم مرتبط هستند، تاثیر می‌گذارد.
تسهیل واردات مواد اولیه، واسطه‌ای و اجزا و قطعات و ماشین‌آلات بخش تولید از طریق تنوع بخشی به روش‌های تامین ارز و حذف برقی مقررات دست و پاگیر برای ثبت سفارش و ترخیص کالا از جمله اقدامات عمومی یا ویژه‌ای است که وزیر پیشنهادی برای بهبود محیط کسب‌وکار در نظر گرفته است.
همچنین از دیگر اقداماتی که در این برنامه به آن اشاره شده می‌توان به همافزایی با بانک مرکزی و بانک‌های عامل برای تأمین مالی بخش تولید، جلوگیری از ایجاد اختلال در فعالیت واحدهای تولیدی فعال از طریق جلوگیری از اقدامات اجرایی بانک‌های عامل و دستگاه‌های اجرایی و جلوگیری از اختلال در ارائه خدمات بانکی به این واحدها اشاره کرد.
شناسایی و رفع موانع بیرونی صدور مجوزها از طریق تعامل همکاری با هیئت مقررات زدایی و رفع موانع تولید و پشتیبانی کسبوکارهای اولویتدار به ویژه خودرو، لوازم‌خانگی، زنجیره صنایع پتروشیمی و فوالد از دیگر برنامه‌های وزیر در جهت بهبود کسبوکارها است که برای تحقق آن نیاز ویژه‌ای به فناوری‌های مالی و تنظیم‌گری دارد.
36 پروژه برای تحول در سازوکار وزارت صمت
سید رضا فاطمی امین برای تحول بنیادین بخش صنعت، معدن و تجارت 36 پروژه تحول را طراحی کرده که برخی از این پروژه‌ها در حوزه اشتغال و برخی دیگر در حوزه تامین مالی است. وزیر پیشنهادی در نظر دارد این 36 پروژه را با مشارکت سایر وزارت‌خانه‌ها اجرایی و محقق کند. برنامه‌هایی که به گفته فاطمی امین با اجرای آنها سازوکارهای بخش صنعت، معدن و تجارت به‌طور کامل اصلاح شده و بستر مناسبی برای حکمرانی هوشمند در کشور فراهم می‌شود.
براساس آنچه وزیر پیشنهادی صمت در برنامه خود آورده، پروژه‌های تحول تا پایان مهرماه فعال شده و مردم می‌توانند نتایج آنها را به‌تدریج از اواخر سال 1400 در اقتصاد کشور ببینند.
یکپارچه‌سازی اطلاعات کسبوکارها
اولین پروژه مد نظر وزیر پیشنهادی صمت برای تحول و اصلاح سازوکارهای این وزارتخانه پروژه تکمیل سامانه اطلاعات کسبوکارها است. در این پروژه، اطلاعات کسبوکارها، تکمیل و یکپارچه‌شده و امکان تبادل اطلاعات بین دستگاه‌ها فراهم می‌شود. با ایجاد داشبورد مدیریتی، امکان مشاهده و پایش اطلاعات مذکور با تعریف سطوح دسترسی مختلف متناسب با بهره‌بردار موردنظر، فراهم خواهد شد.
نگاه مثبت وزیر به گسترش تامین مالی زنجیره‌ای
پروژه تکمیل سامانه جامع تجارت نیز از دیگر پروژه‌های مهم و موثر در مدیریت هوشمند تنظیم بازار است. در این پروژه اطلاعات جریان کالا و پول در زنجیره‌های تأمین تکمیل و یکپارچه می‌شود. با تکمیل سامانه جامع تجارت، امکان پایش و تنظیم بازار، کنترل قاچاق، کنترل محصولات تقلبی، شناسایی مودیان و فعالیت‌های اقتصادی برای اخذ مالیات و کنترل رانت و فساد فراهم است.
وزیر پیشنهادی صمت همچنین قرار است با اجرای پروژه گسترش تامین مالی زنجیره‌ای علاوه بر تامین نقدینگی متناسب با تولید کالاها در کشور از انحراف منابع مالی جلوگیری کند و مصارف مالی و هزینه‌های تامین مالی را کاهش دهد. فاطمی امین در نظر دارد این پروژه را با مشارکت بانک مرکزی، وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک‌ها به سرانجام برساند.
حمایت مالی کسبوکارها از طریق صندوق تامین مالی ارزی
پروژه راه‌اندازی صندوق‌های ارزی یکی دیگر از 36 پروژه وزیر پیشنهادی است. صندوق‌هایی که می‌تواند برای تأمین مالی پروژه‌های بزرگ و کوچک و متوسط ارزی کاربرد داشته باشد و اثرات مستقیمی بر وضعیت اقتصادی کشور می‌گذارد. فاطمی امین کاهش تمایل مردم به خرید ارز فیزیکی با هدف حفظ ارزش و سفته بازی را از مهم‌ترین اثرات این پروژه می‌داند. براساس آنچه که او در برنامه خود آورده، معتقد است که پروژه راه‌اندازی صندوق‌های ارزی سبب می‌شود تا خانواده‌ها از محل سرمایه‌گذاری ارزی خود کسب سود کنند و به سمت بازارهای سنتی برای حفظ دارایی‌های خود نروند. همین امر باعث می‌شود تا انگیزه برای خروج سرمایه از کشور کاهش پیدا کند و خطرات بین‌المللی ناشی از تحریم‌ها و بدهی‌های خارجی برای دولت کاهش یابد.
تسهیل فرآیندهای دست و پا گیر کسبوکارها
وزیر پیشنهادی دولت سیزدهم انجام چند پروژه از جمله پروژه طراحی و استقرار فرایند رسیدی به تخلفات و دادرسی به شکایت مربوط به کسبوکارها و همچنین پروژه راه‌اندازی سامانه قواعد و مجوزهای کسب‌وکار را در سر دارد. پروژه‌هایی که نقش رگولاتوری و فناوری‌های مالی را بیش از پیش پررنگ‌تر می‌کند و در صورتی که این پروژه‌ها با همراهی کارشناسان در کشور اجرایی شوند می‌تواند بسیاری از موانع را پیش پای کسبوکارها بردارد و روند کار آنها را تسهیل کند.
قیمت‌ها یکسان می‌شود
از دیگر پروژه‌هایی که در برنامه وزیر پیشنهادی به آن اشاره شده، پروژه گسترش و تقویت سکوهای خدمات کسب‌وکار است. سکوهای خدمات کسب‌وکار، بازار عرضه و تقاضای خدمات کسب‌وکار را ارتقاء داده و تجمیع خدمات، تضمین و مشاوره، دستیابی به خدمات برای کسبوکارها را تسهیل می‌کنند. با اجرای این پروژه قیمت تمام شده خدمات برای کسبوکارها کاهش قابل توجهی می‌یابد و ضامن دسترسی ساده‌تر به فناوری و خدمات موردنظر، امکان ارائه محصولات با کیفیت‌تر فراهم می‌شود.
رویکرد تازه به فناوری
اغلب پروژه‌هایی که وزیر پیشنهادی در برنامه خود مطرح کرده از فناوری‌های نوین تغذیه می‌کند و تحقق آنها نیازمند حمایت از اهالی فناوری و تغییر رویکرد مدیران و تصمیم‌گیران به آنها است. نیازی که شاید وزیر پیشنهادی آن را درک کرده و گسترش و تقویت زیست بوم نوآوری و فناوری را در میان پروژه‌های خود گنجانده است. این پروژه از تشکیل و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و کسبوکارهای نوپا و دیجیتال حمایت می‌کنند و سعی دارد تا با برقراری پیوند میان دانشگاه‌ها و وزارت صمت از ظرفیت‌های موجود برای توسعه فناوری، نوآوری و تحقیق و توسعه استفاده کند.
اتوماسیون اداری بر فراز ابرها
پروژه گسترش و تقویت خدمات ابری از دیگر پروژه‌هایی است که فاطمی امین تلاش دارد تا مشکلات بروکراسی در حوزه کسبوکارها در ایران را کاهش دهد. با استفاده از خدمات ابری، دیگر نیازی به خرید نرم افزارهای متعدد مانند نرم‌افزا اتوماسیون اداری و مالی نیست. بلکه می‌توان متناسب با نیاز کسب‌وکار سرویس مورد نیاز را با هزینه کمتر فعال‌سازی کرد.
افزایش اشتغال با آموزش از طریق فناوری
تمرکز بیشتر برنامه‌ها و پروژه‌های وزیر پیشنهادی صمت بر کسبوکارها و افزایش اشتغال است. فاطمی امین با طراحی پروژه سامانه اطلاعات مشاغل در نظر دارد تا بستری برای تعامل همه ذی‌نفعان اشتغال فراهم کند. راه‌اندازی این سامانه باعث تسهیل ارتباط بین بنگاه‌های کاریابی، کارفرمایان، کارجویان، مراکز آموزشی و هدایت شغلی می‌شود. همچنین وزیر پیشنهادی در نظر دارد تا با راه‌اندازی پروژه طراحی شبکه مشاغل و ارائه تعریف دقیقی از شغل‌ها و مهارت‌ها و تجربیاتی مورد نیاز در آن شغل افراد جویای کار را به سمت شغل مورد نظرشان هدایت کند. در این سامانه میزان اشتغال موردنیاز در هر شغل و میزان درآمد مشاغل برآورد می‌شود. همچنین این سامانه آموزش‌های مرتبط با هر شغل را به کاربران ارائه می‌دهد.