پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
بی خبری رئیس کل گمرک از واردات 10.2 میلیون دلار دستگاه ماینینگ / وقتی هیچکس خبر ندارد
اگر بپذیریم که رئیسکل گمرک شبیه اغلب رؤسای کل نسبت به جزئیات آمار و ارقام بیاطلاع است؛ بازهم آمار و گزارش اعلام شده از سوی معاون فنی گمرک، مبنی بر واردات 20هزار بسته ماینر به معنی آمار تمامی ماینرهای وارداتی حتی از مبادی رسمی در چند سال اخیر نیست. بههرحال تعیین ردیف تعرفه خاص برای دستگاههای استخراج رمزارزها عمر زیادی نداشته و محدود به یک سال اخیر است.
بعد از هیاهوی گسترده درباره ماینینگ و حواشی مربوط به آن، حالا دیگر گمرک هم به این داستان پرسروصدا وارد شده؛ اگرچه انتظار میرفت گمرک به دلیل خط مقدم عبور ابزار و وسایل مربوط به ماینینگ زودتر از این، وارد چنین داستان پرمخاطبی شود، اما بههرحال با کمی تأخیر این نهاد هم شروع به اعلام آمار و دادههایی درباره واردات دستگاههای ماینر به کشور کرده است.
پیشازاین تا سال 98 ورود دستگاههای ماینر نیازی به ثبت سفارش نداشت. واردکنندگان دستگاههای ماینر با استفاده از ردیف تعرفهای (۸۴۷۱۹۰۹۰) دستگاههای ماینر را به مناطق آزاد و ویژه اقتصادی وارد میکردند. اما گمرک از سال گذشته تصمیم جدیدی درباره روند واردات دستگاههای ماینر گرفت. از سال گذشته ردیف تعرفه انحصاری و مذکور (۸۴۷۱۹۰۲۰) در کتاب مقررات صادرات و واردات سال ۱۳۹۹ برای ماینرها تحت عنوان «دستگاههای استخراج رمزارزها (ماینر)» با مأخذ حقوق ورودی ۵ درصد ایجاد شد.
این ردیف تعرفه مشمول مفاد مصوبه هیئتوزیران و مصوبات اصلاحی آن برای عدم نیاز به ثبت سفارش برای ورود به مناطق ویژه و آزاد نبود. برایناساس ورود ماینرها به مناطق آزاد تجاری – صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی صرفاً با اخذ و ارائه مجوز ثبت سفارش و رعایت کامل مقررات انجام شد و گمرک هم بخشنامه آن را به همه مبادی رسمی اعلام کرد.
حالا بعد از تقریباً یک سال و داغ شدن دوباره تنور اخبار مربوط به ماینینگ؛ آمار مستند جدیدی درباره واردات ابزار ماینینگ منتشر شده است. بر اساس اعلام معاون فنی گمرک ایران تاکنون واردات حدود ۱۰.۲ میلیون دلار دستگاه استخراج بیتکوین (ماینر) با ردیف تعرفه مشخص در گمرک ثبت شده است. بر همین اساس از سال گذشته تاکنون حدود ۲۰ هزار بسته ماینر با مجموع وزن ۱۵.۲ تن در ردیف تعرفه ۸۴۷۱۹۰۲۰ وارد کشور شده است.
۱۰.۲ میلیون دلار ماینر وارد شده
مهرداد جمال ارونقی با اعلام اینکه ارزش ماینرهای وارد شده حدود ۱۰.۲ میلیون دلار بوده است، گفت: «این ماینرها عمدتاً از کشور چین وارد و با ارز نیمایی از طریق حواله ارزی و گاهی اوقات برای تأمین ارز شده و دارای ثبت سفارش و کد تأیید منشأ ارز است. همچنین ارزش گمرکی واردات این ماینرها حدود ۴۳ میلیارد تومان است.»
امروز، تقریباً همزمان با اعلام آمار واردات دستگاههای ماینر از طرف معاون فنی گمرک، مهدی میراشرفی، رئیسکل گمرک هم اعلام کرد ورود ماینر از مبادی رسمی وجود ندارد. او در این باره با اعلام توضیحاتی گفت: «واردات انواع ماینر برای استخراج ارزهای دیجیتال به کشور نهتنها ممنوع است بلکه HS کدی هم برای آنها تعریف نشده است. هیچ دستگاهی برای استخراج بیتکوین از مبادی رسمی به کشور وارد نشده است، اما این امکان وجود دارد که قطعات رایانهای به کشور وارد شوند و در کشور سر هم شوند.»
تضاد و تناقض در اظهارنظر دو مقام مسئول یک نهاد خود بهاندازه کافی گمراهکننده است. هرچند این روزها با یک جستجوی ساده چندین فروشنده دستگاه ماینینگ را پیدا میکنید. دسترسی ساده به دستگاههای ماینینگ با وجود همه حواشی که درباره مزارع استخراج رمزارز وجود دارد، این سؤال را در ذهن ایجاد میکند که آیا آمار منتشر شده از طرف گمرک صحت دارد؟ کدام ادعا را باید پذیرفت؟ همچنین این نکته مهم را نباید از قلم انداخت که آمار قابل استناد اعلام شده از طرف معاون فنی گمرک نهایتاً مربوط به یک سال گذشته و تعیین ردیف تعرفه مشخص برای واردات دستگاههای ماینینگ است. در چنین شرایطی تکلیف چندین دستگاه دیگر چه خواهد شد؟
اگر بپذیریم که رئیسکل گمرک شبیه اغلب رؤسای کل نسبت به جزئیات آمار و ارقام بیاطلاع است؛ بازهم آمار و گزارش اعلام شده از سوی معاون فنی گمرک، به معنی آمار تمامی ماینرهای وارداتی حتی از مبادی رسمی در چند سال اخیر نیست. بههرحال تعیین ردیف تعرفه خاص برای دستگاههای استخراج رمزارزها عمر زیادی نداشته و محدود به یک سال اخیر است. دولت اواسط سال ۱۳۹۸ بعد از اما و اگرهایی که دررابطهبا استخراج بیتکوین و صدور مجوز برای آن در ایران وجود داشت، طی مصوبهای با استخراج رمزارز موافقت کرد و آن را بهعنوان یک فعالیت صنعتی و با اخذ مجوز از وزارت صمت مجاز دانست. این در حالی است که تا آن زمان هنوز واردات رسمی ماینرها شکل مشخصی نداشت.
باز هم ماینینگ مهره اصلی است
حالا در شرایطی که مدام با اخبار متعدد درباره دستگیری قاچاقچیان دستگاه ماینینگ و ماینرهای غیرقانونی مواجه میشویم و از سوی دیگر وزیر نیرو با بیتوجهی نسبت به آسیبهای موجود در صنعت برق کشور، ماینینگ و گرمای هوا را دلیل اصلی قطعی برق اعلام میکند، ناگهان گمرک تصمیم به انتشار آمار ابزار و وسایل استخراج رمزارز به کشور میگیرد. این روزها پازل نامنظمی روی صفحه ماینینگ و قطعی برق کشور در حال شکلگیری است.
البته با محاسبهای ساده همچنان میتوان به پرسشهای طرح شده پاسخ داد. تاکنون حدود 20 هزار بسته ماینر در یک سال گذشته به شکل قانونی وارد کشور شده است. حتی اگر رئیسکل گمرک آن را قبول نداشته باشد. شاید نزدیک به دوبرابر این عدد و رقم هم از مبادی غیررسمی و غیرقانونی وارد شده باشد. هرچند هیچ سند رسمی و قابل استنادی درباره واردات غیرقانونی وجود ندارد.
بههرحال اگر قرار باشد بر اساس این آمار و ارقام داستان ماینینگ غیرقانونی و قانونی را کنار هم رصد کنیم؛ نتیجه چیزی نیست مگر آسیب ماینینگ به صنعت برق. اما نکته عجیب این روایت همزمانی آن با اعلام و واکنش مسئولان صنعت برق و توانیر است. گویا همچنان ترتیب و چیدمان مهرههای بازی بهگونهای است که ماینینگ مقصر اول و آخر مشکلات برق کشور باشد. البته این در حالی است که تمرکز بیش از آنکه بر ماینینگ غیرقانونی باشد بر جریان ماینینگ قانونی کشور است.