عرضه اولیه‌های سال ۱۳۹۹ چقدر بازدهی داشته‌اند؟ / از وعده ورود ۱۰۰ شرکت به بورس تا محقق شدن ۲۶ شرکت

سالی که گذشت شاهد فراز و نشیب زیادی در بورس تهران بودیم. از ابتدای سال عرضه اولیه‌های مهمی در بورس و فرابورس انجام شد که در مسیر صعود و نزولی بازار تاثیرگذار بودند. پرونده بورس تهران در سال ۱۳۹۹ با ثبت بازدهی ۱۵۵درصدی بسته شد، اما با اینکه وعده عرضه ۱۰۰ شرکت در بورس داده شده بود، تنها ۲۶ شرکت جدید در بورس و فرابورس ایران وارد شدند. با این حال بازدهی اولیه ثبت شده توسط برخی از نمادها قابل توجه بود و حتی به محدوده ۷۰۰ درصد نیز رسید.

علاوه‌بر این سال گذشته قرار بود که استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای نوآور هم وارد بازار سرمایه شوند. زمزمه ورود آنها از دو سال پیش مطرح شده بود و در سال گذشته با ایجاد بازار هدف توسط فرابورس شدت گرفت. چهار شرکت تپسی، دیجی‌کالا، کافه‌بازار و شیپور آمادگی خود را برای ورود به بورس تا انتهای شهریورماه ۱۳۹۹ اعلام کرده بودند که البته این امر محقق نشد. پس از آن خبر ورود این چهار شرکت کم‌رنگ‌تر شد، اما چند ماه بعد مدیرعامل تپسی وعده داد که تا اواخر دی‌ماه ۱۳۹۹ این شرکت وارد بورس خواهد شد. با این حال باز هم تنها در حد خبر باقی ماند.

آنطور که پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) منتشر کرده در سال گذشته ۲۶ شرکت شاهد عرضه اولیه سهام خود در بازار بورس بودند که از این تعداد، ۱۶ شرکت در فرابورس ایران و ۱۰ شرکت به بورس تهران راه یافتند.

عرضه‌های اولیه در سال ۱۳۹۹، با عرضه سهام شرکت سرمایه‌گذاری صبا تأمین در نماد معاملاتی «صبا» در فرابورس ایران آغاز شد و تا تاریخ ۶ اسفندماه با عرضه شرکت فرآوری معدنی اپال کانی پارس در نماد معاملاتی «اپال» ادامه داشت. این در حالی است که، سرمایه‌گذاری مدیریت سرمایه مدار با نماد «مدار» و ریل پرداز نو آفرین در نماد «حآفرین»، نیز قرار بود رتبه آخرین عرضه‌های اولیه در سال ۱۳۹۹ را به خود اختصاص دهند، که این عرضه‌ها لغو و به زمان دیگری موکول شد.

نگاهی به فهرست ۲۶ شرکت وارد شده به بازار سهام در سال ۱۳۹۹ نشان از آن دارد که قرعه نخستین عرضه اولیه به نام «صبا» زده شد و این نماد در ۲۰ فرودین‌ماه به فرابورس ایران وارد شد. همچنین بازدهی اولیه ۱۱۹درصدی را به خود اختصاص داد.

یک هفته بعد یعنی دقیقاً ۲۷ فرودین‌ماه، یکی از بزرگترین عرضه‌های اولیه بازار سرمایه با ورود سهام شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی یا همان «شستا» به بورس تهران رقم خورد. این عرضه نیز ۸۹ درصد بازدهی اولیه را نصیب سهامداران کرد.

اردیبشهت‌ماه نیز با ورود سهام دو شرکت شیر پاستوریزه پگاه گیلان و شرکت مجتمع صنایع لاستیک یزد به فرابورس ایران رقم خورد. شرکت پلیمر آریاساسول نیز تنها عرضه اولیه خردادماه در فرابورس بود. این در حالی است که تیرماه با چهار عرضه اولیه همراه شد؛ شرکت سرمایه‌گذاری پویا و رایان هم‌افزا راهی فرابورس شدند و سهام شرکت سرمایه‌گذاری سیمان تأمین و لیزینگ پارسیان نیز در بورس تهران عرضه شد. در این میان «وپویا» با ثبت بازدهی اولیه ۳۲۶ درصدی، عملکردی درخشان از خود برجای گذاشت.

تولید نیروی برق آبادان، صنعتی زر ماکارون، توسعه مسیر برق گیلان، شرکت پتروشیمی ارومیه، تأمین سرمایه امین، شرکت کشاورزی و دامپروری ملارد شیر، بهساز کاشانه تهران و شرکت تهیه توزیع غذای دنا آفرین فدک نیز هشت شرکتی بودند که در مردادماه وارد بازار سهام شدند. در این میان نماد معاملاتی «گدنا» بازدهی اولیه خیره کننده ۶۹۲ درصدی را به خود اختصاص داد و توانست عنوان برترین نماد در اعطای بازدهی به سهامداران شناخته شود.

همچنین شهریورماه بازار سهام با عرضه اولیه سهام شرکت برق و انرژی پیوند گستر پارس، توسعه و عمران امید و سرمایه‌گذاری گروه مالی سپهر صادرات به پایان رسید و کارنامه درخشانی از عرضه‌های اولیه در تابستان ۱۳۹۹ ثبت شد.

این در حالی است که نیمه دوم سال ۱۳۹۹، رونق چندانی در عرضه‌های اولیه مشاهده نشد و تنها شش شرکت صنایع چوب خزر کاسپین، شرکت سرمایه‌گذاری کوثر بهمن، شرکت پتروشیمی بوعلی سینا، شرکت سپیدار سیستم آسیا، زغال سنگ پرورده طبس و در نهایت شرکت فرآوری معدنی اپال کانی پارس وارد بازار شدند که از این تعداد، تنها دو نماد در بورس تهران عرضه شدند.