راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

میزان مصرف کاغذ حساس حرارتی در شبکه بانکی و پرداخت چقدر است؟ / نگاهی به یک بازار ۴۵۰ میلیارد تومانی

کاغذ حساس حرارتی یا همان کاغذ رول حرارتی که مردم معمولا آن را به نام «کاغذ رسید تراکنش» می‌شناسند، کاغذی است که نظام بانکی و پرداخت کشور از آن در دستگاه‌های خودپرداز، دستگاه‌های کارت‌خوان فروشگاهی و شعب، دستگاه‌های خودپرداز غیرنقد، کیوسک‌ها و برخی از دیگر دستگاه‌های الکترونیکی جهت چاپ رسید روی آن استفاده می‌کند که پراستفاده‌ترین موارد آن به ترتیب دستگاه‌های کارت‌خوان و خودپرداز هستند. طبق آمار و ارقامی که بدست آوردیم در سال ۱۳۹۸ تنها برای کاغذ حرارتی مصرف‌شده در دو دستگاه کارت‌خوان و خودپرداز حدود ۳۰۰ میلیارد تومان پرداخت شده است. علاوه بر بازار ٣٠٠ میلیارد تومانی کارت‌خوان و خودپرداز، سایر صنایع (بیمارستان‌ها، صندوق‌های فروشگاهی و…) هم روی هم رفته ١٢٠ الی ١۵٠ میلیارد تومان بازار مصرف این کاغذ را دارند که در جمع به یک بازار حدود ۴۵٠ میلیارد تومانی می‌رسیم. در ادامه آمار و ارقامی از میزان مصرف و قیمت کاغذ حساس حرارتی که در صنعت بانکداری و پرداخت در سال ۱۳۹۸ استفاده شده، به دست آورده‌ایم.


بازار ۲۱۲ میلیارد تومانی کاغذ حرارتی دستگاه‌های کارت‌خوان


با توجه به گزارش‌های شاپرک، در سال ۱۳۹۸ بالغ‌بر ۲۶ میلیارد تراکنش در شبکه الکترونیک پرداخت کارت پردازش شده است که ۸۸.۴۸ درصد از مجموع این تراکنش‌ها در اختیار دستگاه‌های کارت‌خوان فروشگاهی قرار داشت؛ درواقع چیزی بیش از ۲۳ میلیارد و ۶۳۹ میلیون تراکنش توسط دستگاه‌های کارت‌خوان در سال ۱۳۹۸ انجام شده است. برای به‌دست‌آوردن میزان کاغذ حساس حرارتی مصرف‌شده توسط دستگاه‌های کارت‌خوان، ما فرض را بر این گذاشته‌ایم که برای هر تراکنش تنها یک رسید چاپ شده باشد؛ درواقع تنها خریدار رسید را دریافت کرده باشد.

با توجه به اینکه به طور میانگین طول هر رسید دستگاه کارت‌خوان حدود ۶ سانتی‌متر هست، با یک ضرب و تقسیم ساده متوجه می‌شویم که میزان طول کاغذ مصرف‌شده برای تعداد ۲۳ میلیارد و ۶۳۹ میلیون تراکنش چیزی حدود ۱۴۱ میلیارد و ۸۳۴ میلیون سانتی‌متر یعنی معادل یک میلیون و چهارصدوهجده هزار کیلومتر می‌شود. با یک حساب سرانگشتی می‌توان دریافت که میزان مصرف کاغذ تراکنش کارت‌خوان در ایران طولی 35 برابر محیط زمین دارد.

علاوه بر این موارد، طول هر رول کاغذ حساس حرارتی دستگاه کارت‌خوان بین ۱۲ تا ۱۶ متر است که ما در این گزارش فرض را بر ۱۶ متر گذاشته‌ایم. درنتیجه تعداد رول‌های کاغذ حساس حرارتی مصرف‌شده برای تراکنش‌های دستگاه کارت‌خوان در سال ۱۳۹۸، حدودا ۸۸ میلیون و ۶۴۶ هزار و ۲۵۰ عدد می‌شود.

همین‌طور با توجه به پیگیری‌های راه پرداخت، قیمت هر رول کاغذ ۱۶ متری پایانه فروش حدود ۲ هزار و ۴۰۰ تومان است؛ درنتیجه یعنی قیمت رول کاغذ حساس حرارتی مصرف‌شده دستگاه کارت‌خوان در سال ۱۳۹۸ چیزی حدود ۲۱۲ میلیارد و ۷۵۱ میلیون تومان شده است. درواقع ما داریم درباره یک بازار بیش از ۲۰۰ میلیارد تومانی تنها برای دستگاه کارت‌خوان صحبت می‌کنیم.


بازار ۸۶ میلیارد تومانی کاغذ حرارتی دستگاه‌های خودپرداز


خودپرداز دومین دستگاه پرمصرفی است که از کاغذهای حساس حرارتی استفاده می‌کند که تا پایان اسفندماه ۱۳۹۸ چیزی حدود ۵۹ هزار و ۴۷۲ دستگاه خودپرداز در حال ارائه سرویس به مردم بودند. با توجه به آمارهای بانک مرکزی، در سال ۱۳۹۸ حدود ۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون عدد تراکنش توسط دستگاه‌های خودپرداز انجام شده است. برای به‌دست‌آوردن میزان کاغذ حساس حرارتی مصرف‌شده توسط دستگاه‌های خودپرداز در سال ۱۳۹۸، فرض را بر این گذاشته‌ایم که برای هر تراکنش خودپرداز، یک رسید ۸ سانتی‌متری چاپ شده باشد. درنتیجه میزان طول رول کاغذ مصرف‌شده خودپرداز در سال ۱۳۹۸، حدود ۴۴ میلیارد سانتی‌متر معادل 44هزار کیلومتر بوده است که چیزی در حدود یک دور محیط زمین است.

همچنین طول هر رول کاغذ حساس حرارتی دستگاه خودپرداز چیزی بین ۲۰۰ تا ۲۸۰ متر است که به مدل دستگاه بستگی دارد. ما در این گزارش فرض را بر رول‌های ۲۸۰ متری گذاشته‌ایم؛ درنتیجه بیش از ۱ میلیارد و ۵۷۱ میلیون رول کاغذ حرارتی توسط دستگاه‌های خودپرداز در سال ۱۳۹۸ مصرف شده است.

علاوه بر این موارد با توجه به اینکه قیمت هر رول کاغذ حرارتی دستگاه خودپرداز ۲۸۰ متری حدود ۵۳ هزار تومان هست، در میابیم که قیمت کل کاغذ حرارتی مصرف‌شده توسط خودپرداز در سال ۱۳۹۸، بیش از ۸۶ میلیارد و ۴۲۸ میلیون تومان بوده است.


۳۰۰ میلیارد تومان؛ بازار کاغذ حساس حرارتی دستگاه‌های کارت‌خوان و خودپرداز


درنهایت متوجه می‌شویم که در سال ۱۳۹۸ تنها برای دو دستگاه کارت‌خوان و خودپرداز حدود ۳۰۰ میلیارد تومان بابت میزان کاغذ حساس حرارتی مصرف‌شده پرداخت شده است. توجه داشته باشید که این بازار ۳۰۰ میلیارد تومانی تنها متعلق به دو دستگاه کارت‌خوان و خودپرداز است و دستگاه‌هایی مانند کیوسک‌ها و… را در نظر نگرفته‌ایم.

علاوه بر این موارد، طبق تخمین‌هایی که وجود دارد، سالانه حدود ۱۰ هزار تن کاغذ حساس حرارتی در شبکه بانک و پرداخت کشور مصرف می‌شود؛ این در حالی است که آمار واردات کاغذ حساس حرارتی سالانه عددی حدود ۱۴ هزار تن است. به نظر می‌رسد چیزی حدود ۶٠ درصد این مقدار در شبکه بانک و پرداخت و ۴٠ درصد در سایر صنایع استفاده می‌شود. می‌توان نتیجه گرفت علاوه بر بازار ٣٠٠ میلیارد تومانی بانک و پرداخت، سایر صنایع (بیمارستان‌ها، صندوق‌های فروشگاهی و…) هم روی هم رفته ١٢٠ الی ١۵٠ میلیارد تومان بازار مصرف دارند که در جمع به یک بازار حدود ۴۵٠ میلیارد تومانی می‌رسیم.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.