پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
شاپرک؟ شرکتهای PSP؟ بانکها؟ کدام مقصر واقعی است؟
فارس نوشت: کندی سرعت و قطعی هر ازچند گاه کارتخوانهای فروشگاهی که از نظر دارندگان کارت و صاحبان دستگاه، مقصر آن بانکها هستند، معضلی است که مردم و پذیرندگان این دستگاهها آن را از چشم بانک میبینند در حالی که ریشه مشکل، شاید جای دیگری باشد.
در فروشگاههای دارای دستگاه POS یا همان پایانههای فروشگاهی که گام میگذاری این ترس با تو همراه است که آیا از کارت همراهت برای خرید میتوانی استفاده کنی یا نه!
مردم از تکنولوژی استقبال میکنند
دلائل فراوانی برای این دلهره وجود دارد؛ دلائلی که در زمانهای مختلف، کم و زیاد نیز افزوده میشود. همین چند ماه پیش بود که برخی از فروشگاهها پس از مواجه شدن با کندی سرعت عمل این دستگاهها و برخی نیز با شنیدن شایعه رصد شدن میزان واریز این دستگاهها از سوی سازمان امور مالیاتی، دستگاههای خود را جمع کردند.
بگذریم از اینکه همان فروشگاهها پس از مدتی با کم شدن مشتریان و اطمینان از عدم ارتباط این دستگاهها به سازمان امور مالیاتی به استفاده مجدد از آن روی آوردند.
فقط بانک نیست، دیگرانی هم هستند
مشکل همچنان باقی اما همان کندی سرعت و قطعی هر از چند گاهی دستگاههاست که از نظر دارندگان کارت و صاحبان دستگاههای کارتخوان، مقصر آن بانکها هستند. غافل از آنکه ارائه سرویسهای خدمات الکترونیک بانکی توسط شرکتهایی انجام میپذیرد که اغلب مردم و پذیرندگان از وجود آنها بی اطلاعند و صرفا نام بانکی را که بر دستگاه POS حک شده میشناسند.
این شرکتها که در عرف بانکداری الکترونیکی به آنها PSP میگویند در واقع مسئولیت تهیه، توزیع دستگاههای پوز یا همان کارتخوانها را بر عهده دارند. این شرکتها واسطه میان بانکها و فروشگاههای دارای دستگاههای کارتخوان هستند.
شاپرک، ضلع سوم
اخیراً نیز ضلع سومی به این دو اضافه شده که همان شرکت شاپرک است. از انجایی که برخی شرکتهای پی اس پی در چند سال اخیر دچار مشکلاتی در ارائه خدمات و حفظ امنیت اطلاعات مشتریان بانکها شدند، بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر بر شبکه بانکی کشور، شرکت شاپرک را راه اندازی کرد و این شرکت مأمور نظارت بر عملکرد پیاسپیها شد البته در تمامی زمینهها.
بنابراین در مواجهه و تحلیل مشکلات موجود در مسیر استفاده از دستگاههای کارت خوان باید مجموعهای از عوامل را مورد بررسی قرار داد؛ زیرساخت بانکها، خدمات پیاسپیها، زیرساختهای الکترونیکی کشور و….. اما آنچه در عمل شاهد آن هستیم این است که کابران این سیستم اعم از دارندگان کارتهای بانکی و دارندگان دستگاههای کارتخوان، تنها بانکی را که آرم بانک روی آن نصب شده، مقصر میدانند.
مردم چه نظراتی دارند؟
گشتی در خیابان های شهر و پرسوجو از مغازه دارها به خوبی این واقعیت را نشان می دهد و البته این حقیقت را نیز گوشزد می کند که مسئولان باید تلاش بیشتری برای ارائه اطلاعات کافی به جامعه و فرهنگ سازی در زمینه استفاده از خدمات بانکداری الکترونیکی به خرج دهند.
محمد توسلی صاحب سوپرمارکتی در خیابان ستارخان معتقد است معمولا از ساعت 5 عصر به بعد بهتر است از هر کارتی با دستگاه مربوط به همان کارت استفاده شود.
وی در باره کندی سرعت پایانههای فروشگاهی میگوید: وقتی کارت یک بانک را از POS همان بانک میکشیم، خیلی کم پیش میآید مشکلی داشته باشد اما وقتی بار اول موفق نشدی دیگر نباید امتحان کنی و بهتر است از کارت دیگری با POS دیگری استفاده کنی. به اعتقاد وی، صادرات و مسکن و رفاه بانکهایی هستند که وقتی قطع شوند حداقل 2 تا 3 ساعت قطع هستند.
حسین مردی صاحب یک کارواش و تعمیرگاه خودرو در حوالی طرشت از مسائل و مشکلاتی که قطعی این سرویسها در شب عید برایش ایجاد کرده صحبت میکند. معطل شدن رانندگان برای پرداخت کارتی، دوری از اولین دستگاه ATM و نداشتن دستگاه POS از مشکلاتی بود که وی را به شدت حتی از کلمه بانکداری الکترونیک گریزان کرده بود. او که کاسبی قدیمی است مدتی طول کشیده بود تا با نصب یک دستگاه POS توسط پسرش موافقت کند اما پس از مواجه شدن با این مشکلات از پسرش خواسته است که همچنان طبق روال قبل هر صبح اسکناس خرد به کارواش بیاورد تا مردم معطل نشوند. او معتقد است برخی بانکها به فکر مردم نیستند فقط میخواهند شعباتشان خلوت باشند تا کارمندانشان چرت بزنند!
پسر او که فردی تحصیلکرده در رشته مکانیک است اما نظر دیگری داشت؛ او معتقد است اگر مردم با این مشکلات کوچک کنار بیایند به نفع همه است. به نظر وی، در حالی که دنیا به سمت استفاده از موبایل برای پرداخت میرود خیلی بد است که ما هنوز نمیتوانیم یک دستگاه POS را که به مشتریان دادهایم، مدیریت کنیم و این همه نارضایتی در مردم و مشتریان بانکی ایجاد کردهایم.
او فکر میکند اگر روزی بتواند با رئیس کل بانک مرکزی صحبت کند حتما از وی درخواست خواهد کرد به گزارشهای نارضایتی دارندگان POS رسیدگی کند و شرکت یا بانکی را که باعث ایجاد این نارضایتیها از بانکداری الکترونیکی شده جریمه و حتی از شبکه بانکی اخراج کند.
صاحب یکی از داروخانههای خیابانی پرتردد در مرکز شهر که مجهز به چند دستگاه POS از بانکهای مختلف است، اطلاعات بیشتری دارد. او که مطالعاتی در این زمینه هم دارد گفت: بانکهایی که بیشترین تعداد POS را دارند بیشتر مواقع کندی سرعت دارند اما وقتی از کارت یا POS بانکهای کوچکتر استفاده میکنیم، بهتر جواب میگیریم. به نظر وی، بانکهای ما از ابتدای ورود بانکداری الکترونیکی فقط به فکر جذب مشتری بیشتر بودند و هیچ نوسازی و تغییری از 10 سال پیش تا امروز در نرم افزارها و سخت افزارهایشان انجام ندادهاند.
وی معتقد است: افزایش جمعیت استفاده کننده از کارت بانک مانند سیلی است که به سمت دستگاهها هجوم میبرد و ابزارهای بانکی طاقت و تحمل فشار این سیل را ندارند. او کندی سرعت در انجام تراکنش این دستگاهها را در برخی مراکز مثل بیمارستانها و داروخانهها عامل خطرناک و باعث ایجاد مخاطرات غیر قابل جبران میداند.
وی گفت: وقتی فردی برای دریافت دارویی که جان بیماری را نجات میدهد به داروخانه مراجعه میکند، گذشت هر ثانیه برای او مهم است. پس وقتی مردم برای سرعت بیشتر استفاده از خدمات بانکی رو به بانکداری الکترونیکی میآوردند، بهترین زمان برای اینکه از آن بهره ببرند همین استفاده در امور پزشکی و بیمارستانی است و باید فکری برای این مراکز بشود تا در ساعات ترافیک دچار مشکل نشوند.
وی معتقد است اگر برای صنف طلافروش واریز آنی حیاتی است برای جامعه پزشکی هم پرداخت الکترونیک سریع حیاتی است و به جان مردم ربط دارد.
خانم «ر» کارمند بانکی در یکی از میادین شلوغ شهر هم از نارضایتی و اعلام شکایت مشتریان از دستگاههای POS خبر میدهد. وی گفت: مدتی است برخی از فروشندگان و افرادی که جهت امور واریز و دریافت خود را به دلیل استفاده از POS کمتر در شعبه حاضر میشدند، مجددا رفت آمد خود را به شعبه و انجام تراکنشهای بانکی حضوری آغاز کردهاند.
وی که کارمند یکی از بانکهای دولتی است، گفت: شرکت ارائه دهنده خدمات پرداخت الکترونیک ما شرکتی خوشنام و متخصص در این زمینه است اما ما کارکنان شعب مورد عتاب و بازخواست دارندگان POS های بانکمان قرار میگیریم که چرا سرویس خوب نیست و چرا این دستگاهها این همه مشکل دارند.
وی گفت: ما میدانیم که مشکل از بانک نیست و این وظیفه شرکت PSP است که این خدمات را به بانک ما ارائه میدهد اما مردم این را نمیدانند و فقط به آرم روی دستگاه POS اعتماد میکنند و همین باعث میشود که زمانهای قطع سیستم و یا عدم پاسخگویی سریع به ما مراجعه کنند و نارضایتی خود را به ما منتقل میکنند.
با شنیدن و خواندن این گلایه ها یه نظر می رسد لازم باشد مسئولان شبکه بانکی کشور، مدیران خدمات الکترونیکی بانک ها، مدیران خدمات انفورماتیک بانک مرکزی، مدیران پی اس پی ها و….. توضیحاتی برای روشن شدن افکار عمومی ارائه دهند.
آنچه خواندید گزارشی بود از خبرگزاری فارس، نظر شما در مورد قطعیهای دستگاههای کارتخوان چیست؟ به نظر شما مقصر کیست؟ بانکها؟ شرکتهای psp؟ شاپرک؟ بانک مرکزی؟