پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
گزارش مهرماه شاپرک منتشر شد / کاهش تعداد کارت‌خوان‌های فروشگاهی کم تراکنش و فاقد تراکنش تمامی شرکت‌های پرداخت
گزارش اقتصادی مهرماه شاپرک (شماره ۶۴) منتشر شد. طبق این گزارش، در مهرماه ۱۳۹۹ بالغ‌بر ۲ میلیارد و ۸۰۲ میلیون تراکنش با ارزش ۴.۸۳۹ هزار میلیارد ریال در شبکه الکترونیک پرداخت کارت پردازش شده که نسبت به شهریورماه افت ۴.۱۲ درصدی در تعداد و کاهش ۰.۷۴ درصدی در ارزش ریالی داشته است.
بر اساس گزارش مهرماه شاپرک، تعداد ابزارهای شاپرکی درمجموع نسبت به شهریورماه رشد ۴.۲۰ درصدی را تجربه کرده‌اند که به نظر می‌رسد سبب این تغییر، افزایش ۲.۷۸ درصدی تعداد ابزار کارت‌خوان فروشگاهی است. ابزارهای پذیرش اینترنتی در مهر ۱۳۹۹ نسبت به شهریورماه رشد ۱۶.۷۱ درصدی را تجربه کرده‌اند و تعداد ابزار پذیرش موبایلی نیز در مدت مشابه با افزایش ۰.۹۱ درصدی همراه بوده است. در جدول زیر آمار سهم بازار هر یک از ابزارها نشان داده شده است.
عملکرد هر ابزار پذیرش به لحاظ تعداد و مبلغ تراکنش‌ها
سهم تراکنش‌های هر یک از ابزارهای پذیرش نیز شاخص دیگری است که در جدول زیر نشان داده شده است. همان‌طور که مشخص است کارت‌خوان فروشگاهی با سهم ۹۰.۳۸ درصدی، بیشترین تعداد تراکنش را در بین سایر ابزارهای پذیرش داشته است و ابزار پذیرش موبایلی و ابزار پذیرش اینترنتی به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. بیشترین سهم بازار تراکنش‌های شاپرکی در اختیار ابزار کارت‌خوان فروشگاهی است.
متوسط تراکنش هر ابزار پذیرش شاپرکی در مهر ۱۳۹۹، ۲۳۴ تراکنش است که این تعداد نسبت به مقدار مشابه در ماه گذشته کاهش ۲۰.۳۳ واحدی را تجربه کرده است. بیشترین کاهش متوسط تعداد تراکنش مربوط به ابزار پذیرش اینترنتی است. در مهرماه متوسط تعداد تراکنش‌های اینترنتی با کاهش ۳۲.۳۹ درصدی از ۱۳۲ تراکنش در شهریورماه ۱۳۹۸ به ۱۰۰ تراکنش رسیده است. متوسط تعداد تراکنش هر ابزار پذیرش موبایلی ۷۹ تراکنش است که این مقدار نسبت به ماه گذشته با کاهش ۴.۴۰ واحدی همراه بوده است. متوسط تعداد تراکنش هر ابزار کارت‌خوان فروشگاهی نیز با ۱۸.۶۲ واحد کاهش نسبت به شهریور ۱۳۹۹ به ۲۸۲ عدد در مهرماه رسیده است.
در نمودار زیر نیز اطلاعات مربوط به تغییرات سهم تعدادی و مبلغی تراکنش‌های هر ابزار پذیرش در مهرماه ۱۳۹۹ ترسیم شده است. همان‌گونه که در نمودار زیر مشاهده می‌کنید، سهم تعدادی و مبلغی تراکنش‌های ابزار کارت‌خوان فروشگاهی در مهر ۱۳۹۹ نسبت به ماه گذشته افزایش ۰.۵۱ و افزایش ۵.۴۴ درصدی داشته است.
عملکرد شاپرک به ازای نوع خدمت
تصویر زیر مبین آن است که در مهر ۱۳۹۹، ۸۶.۹۸ درصد خدمات ارائه‌شده توسط شبکه شاپرک از نوع خدمت «خرید کالا و خدمات» بوده که نسبت به ماه گذشته این سهم کاهش ۰.۰۱ درصدی داشته است. همچنین خدمت «مانده گیری» با ۴.۷۳ درصد سهم، کمترین سهم از کل خدمات در بین خدمات ارائه‌شده را داشته است.
عملکرد کلی شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت
طبق این گزارش به ترتیب شرکت‌های به‌پرداخت ملت، پرداخت الکترونیک سامان، تجارت الکترونیک پارسیان، آسان پرداخت پرشین و کارت اعتباری ایران کیش بیشترین سهم بازار را ازنظر تعداد تراکنش‌ها در مهرماه ۹۹ داشتند.
همچنین بر اساس این گزارش، به ترتیب شرکت‌های به‌پرداخت ملت، پرداخت الکترونیک سامان، کارت اعتباری ایران کیش، تجارت الکترونیک پارسیان و پرداخت الکترونیک سداد بیشترین سهم بازار را ازنظر مبلغ تراکنش‌ها در مهرماه ۹۹ داشتند.
همان‌گونه که در دو شکل بالا ملاحظه می‌شود، شرکت به‌پرداخت ملت با سهم ۲۱.۲۷ درصدی از تعداد تراکنش‌ها و سهم ۲۱.۸۸ درصدی از مبلغ آن‌ها، همچنان بیشترین سهم را به خود اختصاص داده و در جایگاه نخست هر دو بازار قرار گرفته است. در این ماه همچنان اختلاف سهم مبلغی شرکت پرداخت الکترونیک سامان با این شرکت به حدود شش درصد رسیده است. این شاخص در مولفه تعدادی نیز دو درصد است.
مقایسه دو شکل بالا با شکل‌های مشابه در گزارش شهریورماه ۹۹ حکایت از آن دارد که نوسانات این سهم‌ها در مولفه تعدادی و مبلغی چندان قابل‌توجه نبوده اما با این وجود در مولفه سهم مبلغی جابه‌جایی بین شرکت‌های کارت اعتباری ایران کیش و تجارت الکترونیک پارسیان اتفاق افتاده است.
در تصویر زیر نیز سهم شرکت‌های مختلف ارائه‌دهنده خدمات پرداخت از تعداد تراکنش‌های هر یک از ابزارهای پذیرش نمایش داده شده است.
همچنین در تصویر زیر سهم شرکت‌های PSP از مبلغ تراکنش‌های سرویس‌های مختلف را در مهرماه ۱۳۹۹ مشاهده می‌کنید.
نتایج بررسی‌های این بخش حاکی از آن است که شرکت الکترونیک کارت دماوند همچنان کمترین سهم تعدادی و مبلغی تراکنش‌ها را در بین شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت داشته و سهم آن از بازار کلیه سرویس‌های خدمات پرداخت کارت ناچیز است.
برای بررسی روند تغییر تعداد کارت‌خوان‌های فروشگاهی کم‌تراکنش و فاقد تراکنش مالی، شکل زیر طی ابتدای سال ۱۳۹۸ تا مهرماه ۱۳۹۹ ترسیم شده است.
تعداد کارت‌خوان‌های فروشگاهی کم تراکنش و فاقد تراکنش در مهرماه بالغ‌بر ۴۲ درصد کاهش نشان داده است. پایین آمدن تعداد آن‌ها در تمامی شرکت‌ها مشاهده می‌شود. این کاهش در ارقام شاخص سهم تعداد کارت‌خوان‌های فروشگاهی کم‌تراکنش و فاقدتراکنش مالی از کارت‌خوان‌های فعال سیستمی هر شرکت نیز تاثیرگذار بوده است. در ماه مهر ۱۳۹۹ سهم کارت‌خوان‌های کم‌تراکنش و فاقد تراکنش مالی، ۱۷.۶۷ درصد از کل کارت‌خوان‌های فروشگاهی فعال سیستمی شبکه شاپرک را شامل شده است.
وضعیت بانک‌های صادرکننده و پذیرنده
طبق این گزارش به ترتیب بانک‌های ملت، ملی، صادرات، سپه، پارسیان و کشاورزی بیشترین سهم از کل تعداد تراکنش‌های شبکه پرداخت را در مهرماه ۹۹ داشتند.
همچنین به ترتیب بانک‌های ملت، ملی، صادرات، تجارت، کشاورزی و سپه بیشترین سهم از کل مبلغ تراکنش‌های شبکه پرداخت را در مهرماه ۹۹ داشتند.
از دو شکل بالا ملاحظه می‌شود که بانک ملت با سهم ۲۰.۶۷ درصدی از تعداد تراکنش‌ها و سهم ۲۱.۴۵ درصدی از مبلغ تراکنش‌ها، همچنان با اختلاف زیاد، بالاترین سهم از پذیرش تراکنش‌های بازار را به خود اختصاص داده و در جایگاه نخست در بین تمام بانک‌های پذیرنده قرار گرفته است.