پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فینتک است.
جهش بلند فینتکها با ورود هوش‌مصنوعی به درگاه‌های احراز هویت / چرا باید شتاب کنیم؟
تا چند سال پیش تشخیص چهره تنها در فیلم‌های علمی-تخیلی وجود داشت، اما امروزه این فناوری شگفت‌انگیز بیش از آنچه تصور کنیم در زندگی ما ریشه دوانده است و به‌تدریج که زمان می‌گذرد، هرچه‌بیشتر با انسان‌‌‌های عصر ما همزیستی میکند. به همین دلیل دنیای پردازش الکترونیک نه‌تنها برای بهبود تجربه مشتری، بلکه برای افزایش امنیت، کارایی و بهره‌وری در فرایندهای خود به فناوریهای تشخیص چهره نیاز حیاتی دارد. در ادامه دستاوردهای مهم سامانههای تشخیص چهره برای فینتکها را مرور می‌کنیم.
فناوری تشخیص چهره چیست؟
به گزارش روابط عمومی شرکت دانش بنیان پارت، تشخیص چهره یک فناوری مبتنی بر هوش مصنوعی است که چهره انسان را تشخیص میدهد. خیلی ساده به‌‌نظر می‌‌‌رسد. اما درحقیقت، این فناوری متغیرهای مختلفی را برای تأیید هویت افراد درنظر میگیرد؛ از جمله طول خط فک، شکل استخوان گونه، عمق حفره‌‌‌های چشم، عرض بینی، فاصله بین پیشانی، چانه و غیره. این متغیرها در چهره هر فردی ثابت‌اند و با افزایش سن یا بلند و کوتاه‌شدن مو و ریش تغییر نمی‌‌‌کنند.
در قلب فناوری تشخیص چهره، توانایی دستگاه برای «یادگیری» نهفته است و این فناوری قابلیت آن را دارد که طی زمان و با دادههای بیشتر، آموزش ببیند و خود را بهینه کند. ازهمین‌رو، در چند سال آینده قدرت در دست شرکت‌هایی خواهد بود که این فناوری را در اختیار دارند. حالا همه‌چیز بستگی به شما دارد و اگر بخواهید سرآمد این میدان باشید، می‌بایست از همین حالا شروع کنید.
اهمیت غیرقابل‌انکار فناوری تشخیص چهره در احرازهویت
طبق گزارش موسسه ملی استاندارد و فناوری در سالهای اخیر، فناوری تشخیص چهره در جستجوی پایگاه داده و مطابقت‌دادن عكس نسبت به سالهای ابتدایی معرفی آن، چندین برابر بهتر عمل کرده است. می‌توان گفت فناوری تشخیص چهره نسبت به گذشته تکامل یافته و دقیق‌تر شده است؛ به‌طوری‌که الگوریتمهای آن می‌‌‌توانند تا 80 تفاوت قابل‌تشخیص در چهره را ثبت کنند.
چهره هر فرد متفاوت است، دقیقاً مانند اثر انگشت و عنبیه چشم او. تشخیص چهره که با فناوری هوش مصنوعی توسعه پیدا میکند، با استفاده از الگوریتمهای خاص، صورت هر کسی را با چهره‌‌نگار (faceprint) منحصربه‌فرد خودش شناسایی میکند. فناوری تشخیص چهره به اندازه‌ای قدرتمند است که با اسکن قسمت‌‌‌های ویژه‌ای از صورت، قادر است حتی میان دوقلوهای همسان هم تفاوت‌‌‌هایی را تشخیص دهد که هوش انسانی حتی با مشاهده از نزدیک نیز توان تشخیص آن را ندارد.
در کشورهای پیشرو، این فناوری برتری خود را اثبات کرده است!
کشورهای جهان اول سال‌‌هاست كه از این فناوری استفاده می‌‌‌كنند و طبق آمار در 20 فرودگاه برتر آمریكا، فناوری تشخیص چهره برای شناسایی مسافران داخلی و خارجی به‌کار می‌‌‌رود. این فناوری اکنون در عرصه‌‌‌های گوناگون به خدمت مشغول است: سازمانها و نهادهای دولتی، بانکها و مراکز سرمایهگذاری، دانشگاه‌‌‌ها و کتابخانه‌‌ها، بنگاههای کسب‌‌‌وکار، سازمانها و هر نهادی که سامانهای برای ثبتنام و احراز هویت دارد. اما اصلی‌ترین کاربرد آن در حوزه فینتک و فناوریهای مالی است. در این حوزه دو موضوع امنیت و اعتماد اهمیتی حیاتی دارند و فناوری تشخیص چهره هر دو حوزه را بهبود بخشیده است.
۱- امنیت: شرط اصلی تراکنش‌ها
یکی از بارزترین مزایای احراز هویت با هوش مصنوعی، افزایش امنیت است. این فناوری، روشی قدرتمند برای ایمن نگه‌داشتن دادههای کاربران در برابر فیشینگ، حملات هکرها و سایر حملات سایبری است. بنگاههای تجاری درسطح بین‌الملل که دادههای باارزشی در اختیار دارند، از این فناوری در برابر سرقت یا کاربری غیرمجاز استفاده میکنند.
۲- اعتماد: عنصر کلیدی پردازش‌‌‌های مالی آنلاین
بی‌شک اعتماد در معاملات مالی کلان حرف اول را می‌زند. به‌کارگیری تشخیص چهره به ابزارهایی مانند سوییچ‌‌های ویژه یا کارت‌‌‌های مغناطیسی احتیاج ندارد، بنابراین هیچ ابزار خارجی وجود ندارد که بتواند گم شود، به‌سرقت برود، یا دستکاری شود.
احراز هویت غیرحضوری جواز ورود به تجارت الکترونیکی در ایران
در ایران ابزارهای توسعه‌یافته‌‌‌ای برای تشخیص چهره تولید شده‌اند که می‌‌‌توانند به‌سود شرکتهای فینتک، کارگزاری‌ها، بانکها و شرکتهای سرمایهگذاری باشند. بسیاری از این روش‌‌‌ها همین حالا نیز در دسترس فین‌‌تک‌‌‌های ایرانی‌اند. یکی از بهروزترین و پربازده‌ترین این ابزارها درحال‌حاضر در برخی از بانکها و سامانههای ملی به‌کارگرفته شده است. این ابزار هوشمند که بازخوردهای شگفت‌انگیزی تا به امروز به همراه داشته، به بازشناسی و تأیید هویت دیجیتال افراد می‌‌‌پردازد و بر فناوریهای تشخیص چهره، احراز هویت با چهره، eKYC و غیره استوار است. این تکنولوژی هوش مصنوعی که متخصصان ایرانی به بازار فینتک عرضه کردهاند، نیازهای اصلی این صنعت را به بهترین نحو پوشش داده است.
هوش مصنوعی فراشناسا؛ پرچمدار فناوریهای احرازهویت در ایران
فراشناسا سامانهای است که توسط متخصصان مرکز تحقیقات هوش مصنوعی پارت توسعه داده شده است و از آن می‌توان به‌عنوان یکی از برترین فناوریهای تشخیص چهره نام برد. این سامانه برای احراز هویت از صوت، تصویر، ویدیو یا ترکیبی از این سه حالت استفاده میکند. فراشناسا هم‌اکنون در بسیاری از مراکز دولتی و غیردولتی مورد استفاده قرار گرفته است. در حال حاضر دو حوزه بورس و بانک بیشترین بهره را از این سامانه می‌برند.
احراز هویت در بورس
سجام، سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان است که افراد با ثبتنام در آن قادر به فعالیت در بورس خواهند شد. سامانه احراز هویت سجام درحال‌حاضر از تکنولوژی فراشناسا در مراحل ثبت نام کاربران بهره میگیرد. احراز هویت غیرحضوری که برای اولین بار در اپلیکیشن سیگنال در اختیار سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفته، از API فراشناسا برای احراز هویت متقاضیان حساب کاربری در بورس استفاده میکند.
کاربر برای احراز هویت باید از چهره خود یک سلفی بگیرد و همراه با یک ویدئو از خود که در آن جمله‌‌‌ای را می‌گوید یا دست خود را حرکت میدهد، از طریق اپلیکیشن سیگنال برای هوش مصنوعی فراشناسا بفرستد، تا فرایند ثبتنام کامل شود. این سامانه تا امروز نمره مطلوبی کسب کرده؛ به‌طوری‌که تاکنون بیش از 2 میلیون احراز هویت را در سامانه سجام با موفقیت ثبت کرده است.
احراز هویت در بانکها
مدتی است که بانکها از احراز هویت دو عاملی (2FA) برای افزایش امنیت استفاده میکنند؛ درحالی‌که این روش قدیمی شده و مدل‌‌‌های پیشرفته‌‌تری اکنون در دسترس‌اند که شامل احراز هویت بیومتریک و تشخیص چهره میشود. تشخیص چهره میتواند به‌عنوان یک ابزار امنیتی برای قفل‌کردن احساب های کاربری شخصی، کیف‌پول‌‌‌های الکترونیکی و دوربین‌‌‌های نظارت شخصی استفاده شود. سامانه فراشناسا با قابلیت‌های گوناگون خود، امکان احراز هویت‌‌‌های غیرحضوری در سامانههای ثبتنام (بانکها، صندوق‌‌‌های سرمایهگذاری، کارگزاری‌‌‌های بورس و بیمه و…) را میسر کرده است. این سامانه میتواند محصول خود را برای هر شرکت و نهادی بر اساس شرایط آن سازمان سفارشی‌سازی کند.
فراشناسا راه هرگونه تقلب و جعل هویت را می‌بندد
سامانه فراشناسا با اتکا بر سرویس‌های متنوع خود، احراز هویت افراد را انجام میدهد و در این مسیر با استفاده از تکنیکهای مختلف راه را بر هرگونه جعل هویت بسته است تا سازمانها با اطمینان و اعتماد بیشتری از این سامانه استفاده کنند.
- فناوری تشخیص و تطبیق چهره
در ابتدا این فناوری چهره کاربر را اسکن میکند و از این داده‌ها، مجموعه‌ای از ویژگی‌های چهره (features) استخراج میشود. سپس این ویژگی‌ها با ویژگی ثبت‌شده در سامانه ثبت احوال فرد مطابقت داده میشود تا تأیید چهره با نام فرد انجام شود.
- فناوری liveness
بعد از بررسی تأیید هویت چهره فرد، برای اینکه سامانه مطمئن شود با حضور واقعی یک فرد در پشت دوربین روبه‌رو است و نه یک تصویر ضبط شده، با تکنیک تشخیص anti-spoofing و تشخیص بافت چهره و جریان نوری ویدئو سعی میکند مانع از احراز هویت کسانی شود که از روی مانیتور فیلم تهیه کردهاند.
- فناوری سنجش هوشیاری
در این مرحله از احراز هویت، سامانه فراشناسا برای تشخیص هوشیاری فرد به کاربر دستورالعمل‌هایی حاوی عبارات متنی میدهد تا کاربر با خواندن آن‌ها حضور ِ برخط خود را به سیستم ثابت کند. در سامانه فراشناسا بیش از ده هزار جمله‌ی مختلف برای جلوگیری از تخلفات وجود دارد. همچنین این سامانه روش دیگری دارد که بر اساس حرکات دست و با تأیید اشاره‌ها برای احراز هویت مدل‌‌‌سازی شده است که از آن می‌توان برای افرادی که قادر به تکلم نیستند استفاده کرد.
بحران کرونا و فرصت عرض‌اندام احرازهویت غیرحضوری
همزمان با همه‌‌گیری کرونا در سرتاسر جهان، نحوه کار مشاغل تغییر کرده است. دفاتر به حالت نیمه‌تعطیل درآمده‌اند و کارمندان از خانه کار میکنند. بسیاری از کسب‌وکار‌ها تاب این تغییرات را نیاورده‌‌اند. فینتکها نیز از پیامدهای منفی این شرایط در امان نبوده‌اند. تجمع افراد در بانکها که تا پیش از این امری عادی بود، حالا دیگر بحران‌آفرین شده و بسیاری از بانکها و کارگزاری‌ها رویه‌های اصلی خود را تغییر داده‌اند. در این میان، آن‌هایی که هوشمندانه‌تر عمل کردهاند، احراز هویت غیرحضوری را به‌عنوان کلید راهگشای فینتک برای عبور از این تنگنا و کاهش مراجعات حضوری و خلوت‌شدن بانکها و بنگاههای مالی برگزیده‌اند.
کرونا به این زودی از بین ما نخواهد رفت و واضح است که هر سیستمی نتواند خود را با این شرایط تطبیق دهد، محکوم به نابودی است. همه این تغییرات آنی تلنگری است برای فینتکها که اگر فناوری روز را به‌کار نگیرند، از تغییرات پرسرعتی که در جریان است عقب می‌مانند و فرصت برتری را به رقبای خود می‌‌بخشند. راهکارهای هوشمندانه احراز هویت غیرحضوری با فناوری تشخیص چهره در این رکود اقتصادی به کمک ادامه حیات فینتکها آمده است.
نتیجه‌گیری
ایران از تحولات روز دنیا عقب نیست. سامانههای احراز هویتی که نخبگان در تکنولوژی فراشناسا به کاربسته‌اند، مطابق با بهروزترین الگوریتمهای هوش مصنوعی دنیا توسعه یافته‌‌اند. این راهکارهای هوش مصنوعی توانسته انقلابی در دنیای کسب‌‌‌وکارهای دیجیتال ایران برپا کند. بانکها و شرکتهای سرمایهگذاری نیز در کنار شرکتهای بزرگ و کوچک در حال یافتن راه‌‌‌‌هایی برای استفاده از آن‌اند. بنابراین، اگرچه تشخیص چهره در مراحل ابتدایی تبلور خود است، اما سرعت تکامل فناوری آنقدر زیاد است که می‌توان گفت آینده در دستان مدیرانی است که این فناوری را امروز به‌کار گیرند. تکنولوژی منتظر هیچکس نمی‌ماند و باید فرصت را غنیمت شمرد و شتاب کرد.
