پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
چرا کسب‌وکار طراحی تراشه سافت‌بانک می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین عرضه‌های اولیه امسال باشد
ماهنامه عصر تراکنش شماره ۳۷ / افزایش مجدد عرضه اولیه سهام (IPO) شرکت‌های فناوری یکی از اعجاب‌انگیزترین اتفاقات امسال بود، اما این شور و اشتیاق تنها در بخش کوچکی از صنعت (بیشتر در حوزه نرم‌افزارها و محیط ابری) اتفاق افتاد و نام چندانی از شرکت‌های سخت‌افزار دیده نمی‌شود. آخرین باری که یک شرکت بزرگ تولید تراشه‌های کامپیوتری شروع به فروش عمومی سهامش کرد، حدود 10 سال پیش بود، اما به نظر می‌رسد که این دوران خشکسالی اکنون دیگر رو به پایان است.
به گزارش چند شبکه خبری، شرکت سافت‌بانک (نماد: SFTBY) اخیرا، تصمیم به فروش یا عرضه اولیه سهام شرکت «آرم هلدینگز» گرفت. سافت‌بانک در سال 2016 برای خرید آرم هلدینگز حدود 32 میلیارد دلار هزینه کرد؛ بنابراین می‌تواند امسال آن را بیش از 40 میلیارد دلار ارزش‌گذاری کند.
آرم هلدینگز و سافت‌بانک در مورد برنامه‌هایی که برای فروش سهام این شرکت دارند، حرفی نزده‌اند و گزارشی در این‌‌باره ارائه نکرده‌اند، اما فروش سهام «آرم» در این زمان منطقی به نظر می‌آید و می‌تواند برای سرمایه‌گذاران نشانه خوبی از آینده این کسب‌وکار باشد.
بر خلاف شرکت اینتل که یک سازنده تراشه نیمه‌رساناست و بعد از طراحی و تولید تراشه‌ها، آنها را به تولیدکنندگان دستگاه می‌فروشد، فعالیت‌های «آرم» فقط محدود به طراحی تراشه‌هاست. «آرم»، تراشه‌ها را طراحی می‌کند و سپس حق استفاده و ساخت آنها را به شرکت‌هایی از جمله «برودکام»، «مارول‌تکنولوژی» و «انویدیا» می‌دهد. سپس عقب می‌نشیند و هنگامی که این شرکت‌ها محصولات‌شان را فروختند، از آنها حق مالکیت معنوی می‌گیرد. در واقع شرکت «آرم» هیچ تراشه‌ای نمی‌سازد و هیچ محصولی نمی‌فروشد؛ بلکه فقط در ازای طراحی‌هایش و مالکیت ذهنی (IP) آنها درآمد کسب می‌کند.
طراحی‌های «آرم» مدت‌هاست که در دستگاه‌های تلفن همراه مورد استفاده قرار می‌گیرد. تا جایی که این بخش بزرگ‌ترین بازار این سازمان به حساب می‌آید. همان‌طور که خود شرکت «آرم» می‌گوید، بیش از 95 درصد تبلت‌ها و تلفن‌های هوشمند جهان با استفاده از پردازنده‌های مبتنی بر «آرم» ساخته می‌شوند.
وقتی شرکت سافت‌بانک اعلام کرد که «آرم» را خریده، «ماسایوشی سان»، مدیرعامل این شرکت گفت که فکر می‌کند «آرم» در آینده تبدیل به نیروی اصلی فناوری اینترنت اشیا خواهد شد. یکی از علل راه‌اندازی «ویژن فاند» 100 میلیارد دلاری سافت‌بانک هم به همین خاطر بود. ویژن فاند پورتفوی سرمایه مخاطره‌پذیری است که در سال 2016 (یعنی همان سالی که سافت‌بانک شرکت «آرم» را خرید) راه‌اندازی شد.
یک سال پیش «سایمون سیگرس»، مدیرعامل «آرم»، به من گفت که خصوصی‌شدن سهام «آرم» و خریداری‌اش توسط سافت‌بانک، این شرکت را از زیر فشار گزارش‌های عمومی خلاص کرد و در نتیجه باعث شد بتوانند 2000 مهندس دیگر به تیم‌شان اضافه کنند و فعالیت‌شان را در حوزه اینترنت اشیا و پروژه‌های نوآورانه دیگر گسترش دهند. او همچنین گفت که می‌خواهند سهام «آرم» را تا سال 2023 همچنان خصوصی نگه دارند.
با وجود همه اینها، شاید در عرض یک سال اتفاقاتی افتاده که توانسته نظر مدیرعامل «آرم» را درباره عرضه عمومی سهام این شرکت تغییر دهد. گزارش‌های خبری نشان می‌دهند که سافت‌بانک شرکت گلدمن ساکس را استخدام کرده تا در مورد گزینه‌های استراتژیک «آرم» به تحقیق بپردازد و به آنها بگوید که کدام گزینه برایشان بهتر است؛ اینکه تمام سهام شرکت را به یک نفر بفروشند یا اینکه دوباره سهام آن را (زودتر از آنچه برنامه‌ریزی کرده بودند) به بازارهای عمومی عرضه کنند.
فروش «آرم» در این زمان منطقی به نظر می‌رسد. از یک طرف سافت‌بانک می‌خواهد اختلاف بین ارزش بازار و ارزش دارایی پایه‌اش را از بین ببرد؛ زیرا این شرکت بیشتر سهامش در تی‌موبایل و همچنین بخش‌های کوچکی از سهام علی‌بابا و سافت‌بانک کورپ (9434. ژاپن: که یک اپراتور شبکه سیار است) را فروخته است.
بعد از این خریدوفروش‌ها، سرمایه‌گذاران به شرکت «آرم» روی آورده‌اند. اکنون بازار سهام فناوری بسیار داغ است و بنابراین، از هر زمان دیگری برای فروش سهام این شرکت طراح تراشه مناسب‌تر به نظر می‌آید.
با توجه به اینکه شرکت‌های تراشه‌سازی متعددی از طرح‌های این شرکت استفاده می‌کنند، احتمال اینکه یک خریدار استراتژیک واحد برای «آرم» پیدا شود، بسیار کم است؛ زیرا اگر «آرم» بخشی از یک سازنده تراشه بزرگ مانند اینتل یا کوالکام شود، رویکرد بی‌طرفی که نسب به کسب‌وکارش اتخاذ کرده به خطر می‌افتد. به همین خاطر، به احتمال زیاد سافت‌بانک فقط قسمت کوچکی از سهام آن را به فروش می‌گذارد؛ دقیقاً همان کاری که در دسامبر سال 2018 در رابطه با عرضه عمومی سافت‌بانک کورپ انجام داد.
این رویکرد هم برای سافت‌بانک (که 75 درصد از سهام «آرم» را در اختیار دارد) و هم برای ویژن فاند (که 25 درصد دیگر آن را در دست دارد) درآمدزایی می‌کند. سافت‌بانک به احتمال زیاد کسب‌وکار اینترنت اشیای «آرم» را نگه می‌دارد. ماه گذشته، شرکت سافت‌بانک گفت که در حال انتقال واحد اینترنت اشیا به یک شرکت فرعی کاملاً جداگانه است.
به محض پیدایش اینترنت 5G باقی سهام «آرم» هم در اختیار سرمایه‌گذاران عمومی قرار می‌گیرد. البته حوزه فعالیت «آرم» فقط محدود به شبکه‌های بی‌سیم و تلفن‌های همراه نیست. شرکت اپل اخیراً اعلام کرد که می‌خواهد در چند سال آینده پردازنده‌های مک خود را از اینتل به طرح‌های مبتنی بر «آرم» تغییر دهد. شرکت «آرم» هم در حال آماده‌کردن نسخه جدیدی از طرح پردازنده هسته، به نام v9 است. برای خوره‌های پردازنده، این رویداد بسیار مهمی به حساب می‌آید؛ زیرا با اینکه طراحی فعلی «آرم»، یعنی v8 بارها به‌روزرسانی شده، اما برای اولین‌بار در سال 2011 معرفی شده است. در نتیجه آنها مطمئن نیستند که ارزش آن در سال جاری چقدر می‌تواند باشد.
در سال 2015، یعنی یک سال قبل از اینکه این شرکت توسط سافت‌بانک خریداری شود، درآمد سالانه «آرم» حدود 1.5 میلیارد دلار بود و مبلغی که برای خرید آن پرداخت کردند 21.3 برابر فروش آن می‌شد (یعنی 32 میلیون دلار).
در آخرین سال مالی سافت‌بانک، «آرم» حدود 1.9 میلیارد دلار درآمد داشته است. اگر بخواهیم با توجه به ضریب سال 2016 این میزان درآمد را 21 برابر کنیم، شرکت «آرم» امسال باید حدود 40 میلیارد دلار ارزش داشته باشد. این رقم برای یک شرکت طراح تراشه رقم بالایی است، ولی سرمایه‌گذاران تقریباً همین میزان را برای شرکت‌های نرم‌افزاری پرداخت کرده‌اند و مدل کسب‌وکار «آرم» هم بیشتر شبیه به شرکت‌های نرم‌افزاری است تا سازندگان تراشه.
تحلیلگری به نام «پی‌یر فراگو» که در شرکت «نیو استریت ریسرچ» کار می‌کند، می‌گوید عرضه اولیه سهام «آرم» به احتمال زیاد در سال 2021 اتفاق می‌افتد و این شرکت به قیمت 40 تا 45 میلیارد دلار به فروش می‌رسد. اگر سافت‌بانک ۳۵ درصد از سهام خود را در حالتی بفروشد که کل ارزش شرکت ۴۰ میلیارد دلار است، پس می‌تواند 14 میلیارد دلار افزایش سرمایه داشته باشد که 3.5 میلیارد دلار آن به ویژن فاند می‌رسد. این عدد، برد بزرگی به حساب می‌آید. در عین حال، سافت‌بانک و ویژن فاند هر دو می‌توانند جایگاه خود را حفظ کنند و همچنین نقدینگی بیشتری به دست آورند.
از آخرین باری که یک شرکت سخت‌افزاری به‌صورت عمومی در بازار ارائه شده (و سرمایه‌گذاران فرصت این را داشتند که روی یکی از نقش‌آفرینان بزرگ صنعت تولید تراشه شرط‌بندی کنند) زمان زیادی می‌گذرد. از بین شرکت‌های عضو شاخص نیمه‌رسانای PHLX، آخرین عرضه اولیه سهام در سال 2010 و برای شرکت NXP Semiconductor (NXPI) صورت گرفت. امروزه سرمایه‌گذاران حاضرند میلیاردها دلار برای سهام جدید (مثل شرکت فروش اتومبیل‌های دست‌دوم «وی‌روم» (VRM) و شرکت نوپای اینشورتک لموناد) هزینه کنند؛ بنابراین باید پیش‌بینی صورت‌گرفته برای عرضه اولیه سهام «آرم» (برترین طراح تراشه‌های تلفن همراه در جهان) را بپذیرید.