پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
آیا وصله ناجور پولشویی به بیت‌کوین می‌چسبد؟
نسبت بین پولشوییهای ارز فیات به رمزارز به طور حیرت‌انگیزی، 800 به 1 است
منتقدان رمزارز همواره موضوع پولشویی را به عنوان یکی از نقاط ضعف این فناوری نوپا مطرح کرده‌اند. ماهیت ناشناس تراکنش‌هایی که از طریق رمزارزها انجام می‌شوند، باعث شده بسیاری از افراد تصور کنند که این نوع ارز به عنوان یک ابزار کاربردی برای پولشویی در اختیار مجرمان و کلاهبرداران خواهد بود.
اتهام وارده به بیت‌کوین در زمینه پولشویی و کلاهبرداری از سوی دولتمردان نیز تکرار شده است. در معروفترین این اظهارنظرها، «استیون منوچین»، وزیر خزانه‌داری آمریکا مدعی شد که بیت‌کوین و دیگر رمزارزها برای اهداف مجرمانه مورد استفاده قرار می‌گیرند. وی بیان کرد که «رمزارزهایی چون بیت‌کوین به عنوان پشتوانه مالی فعالیت‌های غیرقانونی چون جرائم سایبری، فرار مالیاتی، اخاذی، مواد مخدر و قاچاق انسان مورد استفاده گرفته‌اند. بسیاری از مجرمان سعی در استفاده از رمزارزها برای تأمین مالی رفتارهای نامشروع خود دارند. این موضوع در واقع یک مساله امنیت ملی است». وی همچنین به موضوع پولشویی از طریق رمزارزها اشاره کرده و گفته است: «نباید اجازه دهیم ارز دیجیتالی بیت کوین به حساب بانکی سوئیس در عصر جدید تبدیل شود و به عنوان ابزاری برای مخفی کردن فعالیت‌های نامشروع به کار رود.»
برای روشن شدن ابعاد موضوع پولشویی در دنیای کریپتو و همچنین مقایسه آن با پولشوییهای صورت گرفته با ارزهای فیات، معروفترین پولشویی‌هایی که با این ارزها صورت گرفته است را مقایسه کرده‌ایم.
سیلک‌رود، جنبه تاریک رمزارز
شاید یکی از دلایلی که بدبینی را نسبت به رمزارزها و به ویژه بیت‌کوین دامن زده است، بازار غیرقانونی سیلک‌رود باشد که نام آن با بیت‌کوین گره خورده است.
سیلک‌رود، یک بازار سیاه بدنام در دارک‌وب بود که در آن کاربران تقریباً می‌توانستند همه‌چیز از گذرنامه‌های جعلی، مواد مخدر و اسلحه گرفته تا نرم‌افزارهای هک و مواد شیمیایی خطرناک خرید وفروش کنند. سیلک‌رود در سال 2011 توسط راس اولبریکت 26 ساله تأسیس شد. اولبریکت بعدتر عنوان کرد که قصد دارد یک بازار آزاد بدون هیچ قیدوبند و نظارت حکومتی ایجاد کند که کاربران بتوانند در آن هر چیزی را خریدوفروش کنند. در این بازار اینترنتی بیش از 200 میلیون دلار تراکنش با استفاده از بیت‌کوین صورت گرفته بود. بیت‌کوین به کاربران این امکان را می‌داد که به صورت ناشناس و نسبتاً غیرقابل ردیابی فعالیت کنند. این بازار در سال 2013 توسط اف‌بی‌آی تعطیل شد اما این پایان ماجرا نبود و اولبریکت در سال 2015 پس از آن‌که به اتهام قاچاق مواد مخدر، هک کردن کامپیوتر و پولشویی مجرم شناخته شد، به حبس ابد محکوم شد.
بحث سیلک‌رود شش سال بعد مجدداً بر سر زبان‌ها آمد، هنگامی‌که اعلام شد «هیو هانی» به اتهام تلاش برای شستشوی بیش از 19 میلیون دلار بیت‌کوین که از طریق فروش مواد مخدر در سیلک رود به دست آورده بود، دستگیر شده است.
به گفته دولت، هزاران فروشنده مواد مخدر، از سیلک‌رود برای فروش مواد مخدر و دیگر محصولات غیرقانونی خود به بیش از 100.000 خریدار ناشناس و پولشویی صدها میلیون دلار حاصل از این معاملات استفاده کرده بودند.
گزارش چین‌آنالیز
اما موضوعی که بار دیگر توجهات را به سمت دنیای کریپتو و ارتباط آن با پولشویی جلب کرده است، گزارشی است که شرکت معروف چین آنالیز(chainalysis.com) منتشر کرده و در آن مدعی شده در سال 2019 مجرمان به طور کلی معادل 2.8 میلیارد دلار بیت‌کوین را به صرافی های رمزارزی وارد کرده‌اند. طبق گزارش این شرکت، در سال 2019 بایننس و Huobi، از بزرگ‌ترین صرافی‌های رمزارز، به ترتیب 27.6 و 24.7 درصد از کل نقل و انتقالات مجرمان را پذیرا بوده‌اند.
این دو صرافی بیت‌کوین غیرقانونی را از 300 هزار حساب مرتبط با فعالیت‌های مجرمانه دریافت کرده‌اند و نکته جالب‌توجه این است که تنها 810 مورد از این حساب‌ها، 75% از بیت‌کوین‌های غیرقانونی را در اختیار داشته‌اند.
تحلیل‌گران چین‌انالیز عنوان کردند که بسیاری از حساب‌های غیرقانونی بزرگ احتمالاً مربوط به کارگزاران فرابورس (OTC) است. ازآنجاکه این نوع معاملات به طور مستقیم میان دو معامله‌گر و بدون نظارت صرافی‌ها انجام می‌شود، بعضی از این کارگزاران ممکن است به پایگاهی برای ارائه خدمات پولشویی به مجرمان تبدیل شوند.
در گزارش این شرکت آمده است «کارگزاران OTC معمولاً الزامات احراز هویت بسیار کمتری نسبت به صرافی‌هایی که با آنها کار می‌کنند، دارند. بسیاری از آنها از این شکاف استفاده کرده و برای مجرمان فرصت پولشویی را فراهم می‌کنند. معمولاً ابتدا بیت‌کوین و دیگر رمزارزها را به تتر به عنوان یک ارز واسطه پایدار و سپس به ارز فیات تبدیل می‌کنند».
معروفترین پولشویی‌ها با ارز فیات
دانسکه بانک با یکی از بزرگ‌ترین رسوایی‌های پولشویی تاریخ دسته و پنجه نرم می‌کند. این بانک 150 سال پیش تأسیس شد و در حال حاضر بزرگ‌ترین موسسه مالی در دانمارک است و در 16 کشور فعالیت دارد. مدیران این بانک در سال 2018، پس از سال‌ها انکار، در نهایت به نقش خود در بزرگ‌ترین رسوایی پولشویی در تاریخ اروپا اذعان کردند. این پولشویی شامل بیش از 200 میلیارد دلار تراکنش‌های مشکوک بین سال‌های 2007 تا 2016 بود که در یکی از شعب کوچک دانسکه در کشور استونی صورت گرفت.
در اکتبر سال 2018، پس از آن‌که وزارت دادگستری ایالات‌متحده اعلام کرد که تحقیقات جنایی خود را در مورد این پولشویی آغاز کرده است، سهام دانسکه به پایین‌ترین سطح چهار سال اخیر خود رسید. دانسکه بانک از سوی طیف وسیعی از رگولاتورهای دانمارکی، استونیایی و اروپایی نیز مورد تحقیق و تفحص قرار گرفت.
در سپتامبر سال 2018، دانسکه بانک اعتراف کرد که شیوه‌های نظارتی دراین‌باره کاملاً شکست خورده است و سیاست‌های کنترل بر پولشویی در استونی ناکافی بوده است و سیاست‌های ضد پولشویی نتوانسته ریسک‌های مرتبط با پولشویی را کاهش دهد. در نتیجه، مدیرعامل و رئیس هیئت‌مدیره این بانک استعفا کردند و تعدادی از کارکنان شاغل در شعبه استونی و دفتر مرکزی که اثبات شد به تعهدات قانونی خود در این بانک عمل نکرده بودند اخراج شدند.
واکوویا و کارتل مواد مخدر
در سال 2008، وال‌استریت‌ژورنال گزارش داد که دادستان‌های فدرال تحقیقات خود در مورد واکوویا و دیگر بانک‌های ایالات‌متحده که به صرافی‌های مکزیکی و کلمبیایی در پولشویی مواد مخدر کمک کرده بودند را آغاز کرده است.
طبق اسناد دادگاه، واکوویا به این صرافی‌ها خدمات مختلفی را ارائه می‌داد، به طوری که به مهاجران مکزیکی و کلمبیایی ساکن در ایالات‌متحده امکان انتقال پول به اقوام خود در آمریکای لاتین به صورت انتقال وجه الکترونیکی فوری و پول نقد را فراهم می‌کرد.
ازآنجایی‌که واکوویا فاقد یک سیستم منسجم برای شناسایی تراکنش‌های مشکوک بود، حدود 373 میلیارد دلار در انتقال وجه الکترونیکی فوری و بیش از 4 میلیارد دلار به صورت پول نقد از این صرافی‌ها به حساب‌های واکوویا بین سال‌های 2004 تا 2007 انتقال یافته بود.
بخشی از این پول برای خرید هواپیما جهت انجام فعالیت‌های قاچاق مورد استفاده قرار گرفته بود. دفتر وکلای ایالت متحده اعلام کرد که بیش از 20.000 کیلوگرم کوکائین از این هواپیماها ضبط شد. تحقیقات در مورد منشأ این پول آغاز شد و در نهایت مشخص شد که انتقال اولیه این پول تحت نظارت یک دفتر واکوویا در میامی صورت گرفته است.
واکوویا برای حل‌وفصل اتهامات مجرمانه خود در مورد عدم به‌کارگیری یک برنامه ضد پولشویی کارآمد با وزارت دادگستری مذاکره کرد و در نهایت موافقت کرد که 110 میلیون دلار به وزارت دادگستری و 50 میلیون دلار به خزانه‌داری ایالات‌متحده جریمه بپردازد.
واکوویا پس از بحران مالی سال 2008 توسط ولزفارگو خریداری شد. ولزفارگو اعلام کرد که پیش از شروع تحقیقات در مورد پولشویی واکوویا از این موضوع آگاهی داشته و برای تسویه‌حساب جریمه‌های آن از قبل برنامه داشته است.
مقایسه پولشویی در رمزارزها و ارزهای فیات
همان‌گونه که در مصادیق فوق نیز کاملا مشخص است، مقایسه پولشویی آمارهای موجود نشان می‌دهد که جرائم مالی که توسط رمزارزها صورت می‌گیرند در مقایسه با ارزهای فیات بسیار ناچیز هستند. نسبت بین پولشوییهای فیات به رمزارز به طور حیرت‌انگیزی، 800 به 1 است. به این معنا که معادل هر یک دلار که با بیت‌کوین پولشویی صورت می‌گیرد ، 800 دلار پولشویی با استفاده از ارزهای فیات اتفاق افتاده است بنابراین به راحتی نمی‌توان گفت که رمزارزها باعث فساد و پولشویی هستند، اتهامی که بیشتر از سمت دولت‌‌ها به رمزارزها وارد می‌شود در صورتی که آنها نتوانستند در طول سالیان متمادی جلوی پولشویی دیگر ارزهای فیات را بگیرند.
