پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
غول‌های نام‌آشنا در میدان مقابله با کرونا / شرکت‌های سرشناس بین‌المللی در زمانه بحران بزرگ برای مسئولیت اجتماعی‌شان چه کردند؟
این روزها همزمان با شیوع ویروس کووید ۱۹ در جهان بسیاری از کسب‌وکارهای بزرگ و کوچک، استارت‌آپ‌ها و فین‌تک‌ها که بسیاری‌شان حتی خوش‌نام هم نبودند، به فکر کمک مالی یا ایجاد بستری برای اقدامات درمانی مبتلایان افتادند. البته پیش از شیوع این ویروس، بحران‌های دیگری نیز شرکت‌ها را پای کار آورده بود
ماهنامه عصر تراکنش شماره ۳۴ / سروکله ویروس کرونا که پیدا شد و در گام نخست چین را زمین‌گیر کرد، مدیران ارشد بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی بزرگ، کوچک و متوسط در سراسر جهان نسبت به تهدید کسب‌وکارشان احساس خطر کردند؛ احساس خطری که درست بود و به کابوس بزرگی برای اقتصاد بین‌المللی تبدیل شده است.
در شرایط بحران این پرسش پیش روی مدیران ارشد شرکت‌های بزرگ اقتصادی قرار دارد که آنها چگونه می‌توانند کسب‌وکارشان را از مهلکه نجات دهند؛ پرسشی که نسبت مستقیمی با مفهوم «پایداری» بنگاه‌های اقتصادی دارد. یکی از راه‌حل‌ها توجه این شرکت‌ها به مسئولیت اجتماعی‌شان است؛ اینکه آنها خودشان را از وضع موجود جدا ندانند و تلاش کنند تا این کابوس هرچه زودتر تمام شود.
«سود برای شرکت‌ها مانند نفس‌کشیدن برای انسان‌هاست، اگر به قدر کافی از آن نداشته باشی، انگار بیرون از بازی هستی، ولی اگر فکر می‌کنی زندگی تو تنها نفس‌کشیدن است، باید بدانی که چیزی را گم کرده‌ای.» این جمله معروف پیتر دراکر، یکی از نظریه‌پردازان مدیریت است. این حرف یعنی اینکه شرکت‌ها باید به سویه‌هایی به جز کسب سود در کوتاه‌مدت هم بیندیشند و مسئولیت اجتماعی‌شان را در برابر ذی‌نفعان‌شان فراموش نکنند. همان‌گونه که در دیگر مطالب پرونده اشاره شده، عمل به مسئولیت اجتماعی اقدامی داوطلبانه است. این اقدامات در بعضی کشورها ارزش محسوب می‌شود و این ارزش معمولاً در مواقع بحران بیشتر از هر زمانی مهم می‌شود.
شرکت‌ها هنگام مواجهه با بحران‌های طبیعی برای عمل به مسئولیت اجتماعی گاهی با هم رقابت هم می‌کنند. نکته مهم این است که این شرکت‌ها دریافته‌اند بقای کسب‌وکارشان در بقای جامعه است و وقتی کشتی به گل بنشیند، همه سرنشینان آن ضرر می‌کنند. از همین رو است که مسئولیت اجتماعی برای بسیاری از این شرکت‌ها اقدامی تفننی یا صرفاً تبلیغاتی به‌شمار نمی‌رود؛ بلکه اقدامی راهبردی برای عملی‌کردن راهبرد فعالیت پایدار است. در این گزارش اقدامات اجتماعی برخی شرکت‌های بزرگ جهان را برای مقابله با بحران کرونا به‌صورت گذرا مرور کرده‌ایم. ناگفته نماند که ممکن است برخی از این اقدامات لزوماً با تعاریف نظری از مسئولیت اجتماعی کاملاً منطبق نباشد. در حقیقت اثرگذاری این اقدامات در آینده نزدیک و میان‌مدت کارایی آنها را نشان می‌دهد.
بحران و مسئولیت
این روزها همزمان با شیوع ویروس کووید ۱۹ در جهان بسیاری از کسب‌وکارهای بزرگ و کوچک، استارت‌آپ‌ها و فین‌تک‌ها که بسیاری‌شان حتی خوش‌نام هم نبودند، به فکر کمک مالی یا ایجاد بستری برای اقدامات درمانی مبتلایان افتادند. البته پیش از شیوع این ویروس، بحران‌های دیگری نیز شرکت‌ها را پای کار آورده بود.
بعد از زلزله هائیتی، شرکت «دیزنی» در کمک به زلزله‌زدگان حضور پررنگی داشت. به اعتقاد مجله فوربس؛ گوگل و مایکروسافت جزء کسب‌وکارهایی هستند که بیشترین توجه به مسئولیت اجتماعی را نشان دادند. بیل گیتس، در راستای مسئولیت اجتماعی مایکروسافت، بنیاد خیریه‌ای تأسیس کرده که وظیفه اصلی آن کمک به زنان بی‌خانمان و بی‌بضاعت است. این شرکت تاکنون بیش از ۲۰ میلیارد دلار را در این بنیاد خیریه سرمایه‌گذاری کرده است.
کرونا، معیاری برای سنجش
کووید ۱۹ اما معیار و محک خوبی برای شرکت‌هایی است که گمان می‌کردند در راستای مسئولیت اجتماعی قدرتمندند. بسیاری از کسب‌وکارها البته به این موضوع بی‌توجه نبودند. آمازون یکی از این کسب‌وکارهاست. این شرکت فروش اینترنتی بر خلاف سایر کسب‌وکارها که این روزها اقتصاد خوبی ندارند، در شرایط ایده‌آلی به سر می‌برد. در روزگاری که بسیاری از شرکت‌ها می‌گویند مجبورند از شمار نیروهایشان کم کنند، آمازون اعلام کرده در راستای مسئولیت اجتماعی خود حدود یکصد هزار نفر کارمند در آمریکا برای کار در انبار یا تحویل اجناس به خدمت می‌گیرد. این شرکت برای کارمندان آمریکایی و اروپایی خود افزایش حقوق ساعتی هم داشته و اعلام کرده که اگر کارمندی کرونا بگیرد تا دو هفته به او حقوق می‌دهد.
جف بزوس، بنیان‌گذار آمازون که از جمله ثروتمندترین مردان جهان به‌شمار می‌رود، پیش‌تر نیز مبلغ یکصد میلیون دلار را برای کمک به مراکز توزیع غذای رایگان در آمریکا اختصاص داده بود. فروشگاه اینترنتی آمازون همچنین مبلغ 3.5 میلیون لیر را برای خرید تجهیزات تنفسی به ترکیه اهدا کرده بود. این شرکت در راستای مسئولیت اجتماعی خود تاکنون بیش از ۲۰ میلیون دلار را در اختیار کشورهای در حال مبارزه با کرونا قرار داده است. در سمت دیگر ماجرا، در همان روزهای نخست ابتلای همگانی به کووید ۱۹ در چین، تیم کوک، مدیرعامل اپل اعلام کرد که از کمک مالی این شرکت برای مبارزه با کرونا در چین دریغ نمی‌کند.
توییتر و کمک یک میلیارد دلاری
شرکت توییتر هم برای مقابله با کرونا به کمک جهانیان آمد. جک دورسی، بنیان‌گذار و مدیرعامل توییتر در صفحه شخصی خود در این اپلیکیشن اعلام کرد که مبلغ یک میلیارد دلار را که معادل یک‌چهارم ثروتش است، برای کمک به فعالیت‌های مرتبط با مهار کووید ۱۹ اختصاص داده است. توییتر حالا با این اقدام می‌تواند بیش از پیش نزد کاربرانش در سراسر جهان اعتبار اجتماعی کسب کند. البته باید منتظر ماند و دید که آیا شیوه هزینه این مبلغ هم به‌صورت شفاف اعلام می‌شود.
اهدای دستگاه‌های تصفیه‌کننده هوا
با توجه به شیوع این ویروس در کشورهای آسیای شرقی، به نظر می‌رسد کسب‌وکارهای بزرگ در راستای مسئولیت اجتماعی خود بیشتر به این مناطق توجه کردند. به‌طور مثال شرکت شارپ که به نام «شارپ بیزنس‌سیستم» معروف است و مسئولیت فروش مستقیم قطعات الکترونیکی را داراست، حدود ۴۴ دستگاه تصفیه‌کننده هوا به چند بیمارستان در هندوستان اهدا کرده است. شارپ در توضیحات خود آورده که این دستگاه‌ها دقیقاً در کدام بیمارستان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. مقامات این شرکت در توجیه چرایی اهدای دستگاه تصفیه هوا گفتند: «تصفیه‌کننده هوا می‌تواند باکتری‌ها و ویروس‌های موجود در هوا را از بین ببرد و هوا را قابل تنفس کند.»
لیناس کمک مالی کرد
شرکت هسته‌ای لیناس که ماهیتی استرالیایی دارد و در مالزی فعالیت می‌کند هم در راستای عمل به مسئولیت اجتماعی خود علاوه بر کمک مالی، دستگاه ضدعفونی‌کننده دستی برای استفاده مقامات بهداشتی در این کشور برای مقابله با کرونا تهیه کرده است. این شرکت پیش‌تر به‌دلیل عدم رعایت موارد ایمنی در هنگام اجرای پروژه‌ها با خشم مردم مالزی مواجه شده بود، مردم حدود هفت سال پیش از مقامات کشورشان خواسته بودند تا فعالیت این شرکت هسته‌ای را به‌دلیل به خطر افتادن سلامت‌شان متوقف کند. حالا شاید این اقدام بتواند نگاه افکار عمومی را نسبت به این شرکت تا حدی‌ترمیم کند. البته بازسازی اعتماد ذی‌نفعان به این سادگی‌ها میسر نیست.
خرید و اهدای ماسک
شرکت آمه، یکی از بزرگ‌ترین و مطرح‌ترین تولیدکنندگان محصولات الکترونیکی در دنیا که در منطقه براینپورت آیندهوون هلند فعالیت می‌کند نیز در راستای عمل به ارزش، حدود یکصد هزار ماسک به دولت اهدا کرده است.
کمک به کشورهای فقیر
شرکت «بست‌وی» نیز که در فارسی به بهترین راه معروف است، با شعار معروف «فروشگاه بهترین راه، بهترین راه برای برآوردن نیازهای شماست» از قافله عقب نمانده و دست به اهدای کمک‌های مالی زده است. این گروه حدود ۶۰ هزار روپیه به پاکستان اهدا کردند تا از شیوع ویروس کرونا در این کشور جلوگیری کند.
حمایت فیس‌بوک از فعالیت‌های رسانه‌ای
در این میان بد نیست از رسانه مطرح و محبوب دهه قبل در ایران هم حرفی بزنیم. فیس‌بوک اعلام کرده که حدود یکصد میلیون دلار از سرمایه‌اش را برای حمایت از خبررسانی در روزهای شیوع ویروس کرونا اختصاص داده است. مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیس‌بوک در بیانیه‌ای اعلام کرده که صنعت خبررسانی در شرایط غیرعادی به سر می‌برد و خبرنگاران محلی دچار خسارت‌های زیادی شده‌اند. او همچنین اعلام کرده که سودهای حاصل از تبلیغات در رسانه‌ها کاهش پیدا کردند و از آنجایی که این روزها مردم به آنچه خبرنگاران مخابره می‌کنند، نیاز حیاتی دارند، بنابراین از این قشر باید حمایت کرد. فیس‌بوک البته درباره چگونگی نحوه پرداخت این یکصد میلیون دلار برنامه مشخصی را اعلام نکرده است.
تسلایی‌ها پای کار ساخت دستگاه تنفس
ایلان ماسک، بنیان‌گذار شرکت تسلا که چند ماه پیش به‌واسطه سخنرانی‌هایش درباره اسپیس ایکس و ماهواره‌هایی که قرار بود به فضا بفرستد، در فضای مجازی شهره بود، همزمان با شیوع کووید ۱۹ در دنیا اعلام کرد که به کشورهایی که با کمبود دستگاه‌های کمک‌تنفسی مواجه هستند، این دستگاه را اهدا می‌کند. او در توییتی نوشت که این دستگاه‌ها توسط شرکت‌های دارنده خودروهای برقی به‌صورت رایگان در اختیار تمام بیمارستان‌ها قرار می‌گیرد. شرکت تسلا همچنین یکی از کارخانه‌های خود در نیویورک را به ساخت دستگاه تنفسی اختصاص داده است.
علی‌بابا و کمک فوری
بخش آخر اما به شرکت بین‌المللی علی‌بابا مربوط است که شهرت جهانی دارد. جک ما، میلیاردر چینی در صفحه توییتر خود نوشته است که به‌منظور جلوگیری از ویروس کرونا به ۱۰ کشور آسیایی کمک فوری می‌کند. کشورهایی نظیر افغانستان، بنگلادش، کامبوج، مالدیو، پاکستان و مغولستان از جمله این کشورها هستند. این کمک‌های مالی شامل 1.8 میلیون ماسک، ۲۱۰ هزار کیت آزمایشگاهی برای تشخیص ویروس، ۳۶ هزار وسیله محافظتی صورت و تهویه‌کننده هواست.
نویسنده / مترجم
سوگل دانایی