ویروس کرونا دلیل مناسبی برای کنار گذاشتن پول نقد نیست

زمانی که بانک‌های مرکزی چین، کره جنوبی و آمریکا تصمیم گرفتند که در بحبوحه شیوع کووید ۱۹ پول نقد آلوده را قرنطینه کنند، دلیل واضح به نظر می‌رسید؛ پول نقد باید توانایی گسترش بیماری را داشته باشد. درست است؟ اگر این موضوع حقیقت داشته باشد، به نظر می‌رسد که بالاخره بهانه‌ای ساده برای برچیدن پول نقد باشد. شرکت‌های پرداخت دیجیتالی، شماری از تجار و حتی برخی از سیاست‌گذاران، به اسم راحتی و هزینه تلاش می‌کنند از سکه و اسکناس دوری کنند و خطر شیوع بیماری می‌تواند مزید برعلت شود.

لی هویی لی، رییس سابق بانک دولتی چین اخیراً استدلال کرد که با توجه به همه‌گیری ویروس کرونا، بانک مرکزی چین باید عرضه ارز دیجیتالی خود را، که قرار است جایگزین پول نقد شود، سرعت بخشد. اخیرا سخنگوی سازمان جهانی بهداشت در پاسخ به سوال روزنامه دیلی تلگراف، که آیا پول نقد می‌تواند ویروس کرونا را گسترش دهد؟ و آیا استفاده از پرداخت‌های غیرتماسی می‌تواند ایده خوبی باشد؟ ظاهراً اینگونه پاسخ داد که ایده خوبی است که در صورت امکان از پرداخت‌های غیرتماسی استفاده شود. (بعداً سازمان جهانی بهداشت شفاف سازی کرد که این اظهارات درواقع راهنمایی‌هایی مختص ویروس کرونا نیست و این سازمان هیچگونه هشدار رسمی مبنی بر پول نقد منتشر نکرده است.) مطلب «تب استفاده از راهکارهای پرداخت غیرتماسی با شیوع ویروس کرونا داغ شده است» را نیز پیشنهاد می‌کنیم در این خصوص، مطالعه کنید.

اما حقیقت این است که شواهد زیادی درباره این موضوع که کنار گذاشتن پول نقد می‌تواند باعث ایجاد تفاوت‌هایی شود، حداقل در مورد کووید ۱۹ وجود ندارد. با این‌حال عواقب قابل توجهی برای بسیاری از افرادی که به پول نقد برای دسترسی به کالا و خدمات تکیه کرده‌اند، خواهد داشت و این موضوع می‌تواند چرایی پاپس کشیدن سریع سازمان جهانی بهداشت در رابطه با پرداخت‌های غیرتماسی را توضیح دهد. مطلب «در دوران کرونا پول نقد پادشاه است» را نیز می‌توانید در این خصوص مطالعه کنید.

آنچه ما می‌دانم این است: ویروس‌های عفونی، ازجمله دیگر انواع ویروس کرونا می‌توانند ساعت‌ها و روزها روی سطوح بی‌جان مانند فلز، کاغذ و پلاستیک زنده بمانند. تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که ویروس کرونا جدید می‌تواند یک روز کامل روی مقوا و تا سه روز روی فولاد و پلاستیک زنده بماند. (+) شبیه‌سازی‌های آزمایشگاهی نشان داده‌اند که انواع دیگر ویروس‌ها نه‌تنها می‌توانند روزها روی اسکناس و ‌سکه زنده بمانند بلکه قابلیت انتقال خود را نیز حفظ می‌کنند.

نفرین پول نقد

اما برای میکروب تنها زنده ماندن روی یک سطح بی جان کافی نیست. جوزف آیزنبرگ، استاد اپیدمیولوژی در دانشگاه میشیگان می‌گوید:‌ «ذرات ویروس روی اسکناس باید برای آلوده کردن انسان از «سیر اصلی عفونت» پیروی کند. درمورد کووید ۱۹ اینطور به نظر می‌رسد که افراد با استنشاق ذرات آلوده در هوا از سرفه و عطسه فرد دیگر و یا پس از تماس دست با ذره ویروس و لمس کردن چشم، بینی و دهان مبتلا می‌شوند.» آیزنبرگ می‌گوید: «آنچه که ما نمی‌دانیم این است که این ویروس چگونه قادر به انتقال از هر نوع سطح بی جان به انسان است.»

مرکز کنترل بیماری در آمریکا می‌گوید: «این موضوع ممکن است که یک فرد با لمس یک سطح یا شیء که ویروس روی آن است و سپس با لمس کردن دهان و بینی و احتمالاً چشمان خود مبتلا به کووید ۱۹ شود. اما تصور نمی‌شود که این راه اصلی‌ترین روش شیوع ویروس باشد.» اما این پیام از شدتِ ترس موجود درباره اسکناس‌های آلوده به ویروس که شاید قرنطینه کردن بخش‌هایی از بانک مرکزی به آن دامن زده است، نکاسته.

به نقل از بلومبرگ، فدرال رزرو در برابر تماس‌های گروه‌های صنعتی مبنی بر صدور بیانیه‌ای جهت اطمینان خاطر دادن به آمریکایی‌ها درمورد اینکه خطر استفاده از پول نقد حداقل است، مقاومت کرد. مریلین رابرتز، میکروبیوژیست دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه واشنگتن می‌گوید:‌ «ما هیچ شواهدی مبنی بر اینکه پول، به هر شکلی، تا به حال منشا هر نوع عفونت باشد، نداریم.» و با توجه به شیوه‌ای که به نظر می‌رسد کووید ۱۹ منتقل می‌شود، او استدلال می‌کند که تمرکز روی پول یک نکته خیلی مهم را از قلم می اندازد: «آیا شما در یک سینما و یا تئاتر شلوغ حضور دارید؟ یا آیا در رستوران هستید؟ احتمال اینکه شما مبتلا به ویروس کرونا شوید ازطریق افرادی که در معرضشان هستید بیشتر است تا از انواع روش‌های پرداخت!»

رابرتز قرنطینه کردن پول نقدِ بانک‌های مرکزی را با درخواست یک فست فود زنجیره‌ای منطقه سیاتل مبنی بر اینکه مشتریان از پرداخت با پول نقد خودداری کنند، مقایسه می‌کند. شواهد اندکی ‌وجود دارد که نشان دهد این اقدامات مانع از گسترش شیوع این بیماری می‌شود. در مورد رستوران یک مانع شیشه‌ای بین صندوقدار و مشتری محافظت‌کننده‌تر خواهد بود. او‌ می‌گوید :«من فکر می‌کنم تمرکز روی پول و یا چگونگی پرداخت‌ها، صراحتاً پیام اشتباهی است.»