پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در پی توسعه بازارهای بین‌المللی / گفت‌وگو با مدیرعامل توسن؛ اولین شرکتی که سامانه یکپارچه بانکی ایرانی ساخت
روح‌الله فاطمی رسالت «هوش مصنوعی» را در شکل‌دهی آینده نزدیک بانکداری بسیار جدی می‌داند. البته این‌طور نیست که این مهم، امری جدای از دامنه تحول دیجیتال باشد و صرفا به‌دلیل اهمیت آن، به‌صورت مجزا روی آن تاکید داشتم. به همین منظور هم گروه توسن سازمان‌دهی جداگانه‌ای برای این محور فناوری هوش داده‌محور و هوش مصنوعی در نظر گرفته است.
ماهنامه عصر تراکنش شماره ۳۱ و ۳۲ / توسن، در عرصه بانکداری کشور نامی شناخته‌شده است؛ شرکتی که ۲۰ سال پیش، با هدف توسعه زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری صنایع مالی، بر پایه اندیشه‌های دکتر سیدولی‌الله فاطمی اردکانی شکل گرفت و به پشتوانه تلاش و تجربه جوانان و نخبگان این مرزوبوم، امروز علاوه بر بانک‌ها و موسسات مالی کشور، نام شرکت‌های ایرانی در آن سوی مرزهای جغرافیایی نیز شنیده می‌شود.
توسن امروز از نظر نیروی انسانی، تعداد مشتریان و درآمد، خیلی بزرگ‌تر از سال‌های ابتدایی فعالیت خود شده است. این در شرایطی است که محیط کلان کسب‌وکار به نسبت گذشته پیچیدگی بیشتری پیدا کرده و تحریم‌ها کار را بسیار سخت کرده است.
جناب فاطمی، ضمن سپاس از فرصتی که در اختیار ما قرار داده‌اید، بفرمایید برنامه‌ها و نتایج توسن در سال 1398 را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در سایه لطف پروردگار و با تلاش و کوشش همکاران و همراهان همیشگی، توسن در مسیر 20ساله رشد خود تجربیات ارزشمندی کسب کرده است، مهم‌ترین دستاورد توسن در سال 1398 پذیرش در فرابورس و شروع فرایند سهامی عام و عرضه در بورس است که ان‌شاءالله در ابتدای سال 1399 محقق خواهد شد؛ همچنین امسال در حوزه توسعه بازار داخلی ارائه راه‌حل جامع ارزی «اکسیر» به بانک مسکن و تجربه طراحی و ویژه‌سازی راهکار مورد نیاز «تعاونی اعتباری کارکنان ایران‌خودرو» با وجود تمام پیچیدگی‌های خاصی که با آن روبه‌رو بودیم، نمونه یک حرکت ضربتی و چابک را رقم زد.
یکی دیگر از مهم‌ترین اتفاقاتی که برای صنعت نرم‌افزار کشور به‌عنوان یک افتخار بزرگ تلقی می‌شود، توسعه صادرات نرم‌افزار بود که با در نظر گرفتن تمام موانع صادراتی ـ که ناشی از جایگاه سیاسی ایران در اقتصاد جهانی است ـ با مساعدت و تلاش شبانه‌روزی همکاران من محقق شد. ما امسال توانستیم نسبت درآمد حاصل از صادرات را به بیش از پنج درصد کل فروش توسن افزایش بدهیم و امیدواریم این رویکرد در سال‌های آتی نیز با شدت و قوت هرچه بیشتر ادامه پیدا کند.
همچنین، امسال در حوزه تولید نرم‌افزار ما شعار All-in-One را در حوزه یکپارچگی محصول بنکو محقق کردیم؛ به گونه‌ای که ادعا می‌کنیم محصول بنکو و مجموع سیستم‌های کارت و بانکداری مدرن ما روی یک ماشین قابل پیاده‌سازی و عملیاتی‌شدن است. این تلاش با هدف نصب مجموعه پکیج بنکو ما روی ماشین‌های مین‌فریم اتفاق افتاد که به لطف خداوند، گروه توسن در نمایشگاه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت امسال از آن رونمایی خواهد کرد.
با این اوصاف، مهم‌ترین ارزش افزوده‌ای که در سال 1398 برای مشتریان خود خلق کرده‌اید را در کدام حوزه می‌دانید؟
در بخش مشتریان بین‌المللی، این ارزش‌افزوده شامل به‌دست‌آوردن یک راهکار جامع و قابل اطمینان و منطبق با روندهای روز با هزینه‌ای بسیار منطقی‌تر از سایر نمونه‌های خارجی و در فضای بازار داخلی نیز، قابلیت «خلق ارزش مقیاس‌پذیر» مبتنی بر پیاده‌سازی مدل‌های کسب‌وکاری پلتفرم‌گرا (Bank as a Platform) و رویکرد «فرایند به‌مثابه خدمت» (Process as a Service) بوده است.
اهمیت این ارزش‌افزوده آنجا بیشتر نمایان می‌شود که کلیه این تغییرات در یکپارچگی کامل با کلیه کانال‌های بانکی بوده و آنها را به سکوهایی قابل اطمینان و کارآمد برای توسعه‌های آتی در قالب «اومنی‌چنل فرایندی» تبدیل کرده است. فرایندگرایی این محصولات، حتی امکان ارائه فرایندهای خارج از محدوده بانک در حوزه همکاران استراتژیک بانک را با چابکی بالا فراهم می‌سازد. این نگاه باعث می‌شود بانک‌ها به‌سادگی بتوانند با ذی‌نفعان خود تعامل سازنده داشته باشند.
مهم‌ترین چالش‌هایی که در سال 1398 با آن مواجه بودید، چه بودند؟ راهکارهایی که برای حل این چالش داشتید، کدام است؟
با توجه به اهداف استراتژیک توسن و اهمیت جایگاه صادرات در محقق‌شدن این برنامه‌ها، تحریم‌هایی که برای ایران وضع شده است را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی می‌دانیم که متاسفانه راهکارهای مقابله با آن در اختیار ما نیست. سال 1398 برای ما چند فرصت خوب صادراتی وجود داشت که در نهایت به‌خاطر موانع ناشی از تحریم، امکان جمع‌بندی را برای آن چند بانک خارجی سخت کرد.
مساله تورم نیز از سویی قدرت خرید مشتریان ما را کاهش می‌دهد و از سویی دیگر هزینه‌های ما را با افزایشی عجیب روبه‌رو می‌کند. مهم‌ترین مرکز هزینه در توسن، حوزه نیروی انسانی است که به‌صورت مستقیم از تورم تاثیر می‌پذیرد. مهاجرت هم امروز متاسفانه به انتخاب بزرگ بسیاری از جوانان تبدیل شده و ظرفیت‌های تولیدی را به آن سوی مرزها سوق می‌دهد.
البته چالش‌های دیگری نیز به‌موجب محیط متلاطم کسب‌وکار وجود دارد که مشابه سالیان گذشته در بیشتر موارد در مواجهه با آنها سربلند بوده‌ایم. در واقع ریسک‌های سازمانی و محیط رقابتی مسائلی نیستند که ما به‌عنوان توسن ثابت کرده‌ایم که در ۲۰ سال گذشته می‌توانیم آنها را مدیریت کنیم، اما مشکلات اصلی درست در جاهایی نظیر تحریم و تورم و مهاجرت رخ می‌دهد که متاسفانه ما بر آن هیچ کنترلی نداریم.
برنامه کلی حرکت شرکت شما برای سال 1399 چگونه است؟ در سال 1399 به چه اهدافی می‌خواهید دست پیدا کنید؟
در ادامه رویکرد امسال و با هدف بهره‌برداری هرچه بهتر از مسیرهای کسب‌وکاری ایجادشده در این سال‌های اخیر، تمرکز توسعه بازار بین‌المللی برای ما اولویت بالایی خواهد داشت. مسیر توسعه محصول نیز همچنان به سمت ارتقای قابلیت خلق ارزش مبتنی بر اکوسیستم، تمرکز بر تجربه مشتریان نهایی و افزایش امکان انطباق با مدل‌های کسب‌وکاری «پلتفرم»گرا است.
ما همچنان پرقدرت، مسیر توانمندسازی بانک‌ها برای تحول دیجیتال را از طریق ارائه محصولات منطبق با روندهای جهانی و همین‌طور مشاوره‌های کسب‌وکاری ادامه خواهیم داد؛ برای هم‌افزایی دیجیتال نهادهای بازارهای مالی؛ به‌خصوص بورس، بانک و بیمه برنامه‌های خود را دنبال خواهیم کرد و راهکارهایی نو برای تعامل هوشمند و پویا با مشتریان و کاربران معرفی خواهیم کرد.
با نهایی‌شدن پروژه پیاده‌سازی مفهوم «هویت دیجیتال» در گستره محصولات و کانال‌های موجود و جدید، فرصت‌های تحقق «اقتصاد هوشمند» به بهره‌برداری خواهد رسید که در آینده به همه این موضوعات به تفصیل بیشتر پرداخته خواهد شد.
با توجه به شرایط بازار و روندهای فناورانه، پیش‌بینی می‌کنید کدام‌یک از محصولات یا راهکارهای فعلی شما، دستخوش بیشترین تغییرات و به‌روزرسانی شود؟
پیشران‌هایی که از آن صحبت می‌کنید، طی دو سال گذشته به‌صورت پیش‌نگرانه شناسایی و برنامه‌ریزی شده و ویژگی‌های کارکردی و غیرکارکردی تمامی محصولات توسن را دربر خواهد گرفت. عمده این موارد، برخاسته از روندهای حال حاضر صنعت فناوری مالی است و حوزه‌هایی نظیر «اقتصاد اشتراکی»، «بانکداری پلتفرم‌گرا»، «مدیریت داده‌محور کسب‌وکار»، «بانکداری باز»، «بانکداری بدون مرز»، «هوش مصنوعی» و امثالهم را شامل می‌شود که تمامی این موضوعات، به‌نوعی قلمرو بانکداری دیجیتال را در حوزه فناوری و راهبرد کسب‌وکار ترسیم می‌کند.
رویکرد غایی این رهیافت، توسعه اقلیم تراکنش‌های ایستا به تعامل‌های هوشمند و پویا با مشتریانی است که با بانک خود در حال زندگی‌کردن هستند. برای رسیدن به این چشم‌انداز، ما ناگزیر هستیم هم در حوزه کانال‌های هوشمند و همه‌کاره، هم در حوزه دامنه سرویس و زیرساخت متمرکز و مشابه آن در حوزه پلتفرم‌های کلان‌داده برنامه‌های خود را با جدیت هرچه بیشتر دنبال کنیم.
حوزه دیگری نیز که برای توسعه مدنظر قرار دارد، مربوط به دستورالعمل‌های بانک مرکزی است که اگر آنها نیز در راستای روندهایی باشد که پیش از این به آنها اشاره کردم، موجب هم‌افزایی و بهره‌وری هرچه بیشتر خواهد شد.
علاوه بر موضوع تحول دیجیتال، مهم‌ترین روند یا فناوری که در سال 1399 روی آن تمرکز ویژه‌ای خواهید داشت را چگونه توصیف می‌کنید و برای تحقق آن چه برنامه‌ای دارید؟
از برخی رویکردهای فنی، کسب‌وکاری و عملیاتی می‌توان به‌عنوان توانمندسازهایی یاد کرد که تحول دیجیتال را تسریع می‌کنند. فلسفه تحول دیجیتال، در وهله اول ایجاد قدرت شناخت رفتارها و انتظارات دقیق مشتریانی است که در دوره بانکداری الکترونیک از شعبه‌ها دور شدند.
شعبه‌ها اگرچه قابلیت عملکردی‌شان محدود است و وسعت پردازش ابزارهای الکترونیکی را ندارند، اما در گذشته تنها مجرای تعامل با مشتری و شناخت مشتری بودند. پس با کمرنگ‌شدن آنها به ناگزیر کانال‌های سلف‌سرویس توسعه یافت، در وهله بعدی باید بتوان بر پایه شناخت ایجادشده توسط سامانه‌های تحلیلی، بهترین اقدام بلادرنگ را برای ارائه پاسخ مناسب به مشتری طراحی و عملیاتی کرد. با این اوصاف، توسن رسالت «هوش مصنوعی» را در شکل‌دهی آینده نزدیک بانکداری بسیار جدی می‌داند.
البته این‌طور نیست که این مهم، امری جدای از دامنه تحول دیجیتال باشد و صرفا به‌دلیل اهمیت آن، به‌صورت مجزا روی آن تاکید داشتم. به همین منظور هم گروه توسن سازمان‌دهی جداگانه‌ای برای این محور فناوری هوش داده‌محور و هوش مصنوعی در نظر گرفته است.
بودن عضوی از هلدینگ گروه توسن، چه مزایا و فرصت‌هایی را به‌عنوان یک شرکت برای شما فراهم کرده است؟
حضور به‌عنوان عضوی از هلدینگ «تکوستا»، فرصت قرار گرفتن در مسیر گردش اطلاعات، تجربیات و توانمندی‌های همگرا است. این موضوع به ما اجازه می‌دهد که بتوانیم مجموعه کاملی از قابلیت‌های مورد نیاز بانکداری و پرداخت را ـ اعم از نرم‌افزاری، سخت‌افزاری و کسب‌وکاری ـ در اختیار همراهان استراتژیک خود قرار داده و از آنجایی که سازوکارهای جامعی برای هماهنگی این موجودیت‌ها طرح‌ریزی شده و مفروضات، نگرش‌ها و اهداف بنیادین یکپارچه‌ای در بین این شرکت‌ها حکمفرماست، باعث مسرت است که با همیاری هم توانسته‌ایم ظرفیتی پرتوان برای هم‌افزایی و خلق ارزش مشترک ایجاد کنیم.
