پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
متولدین نسل هزاره چگونه میتوانند عرصه را بر فدرال رزرو تنگتر کنند؟
متولدین نسل هزاره عاشق ایده زود بازنشسته شدن هستند و این امر میتواند قدرت فدرال رزرو را کمرنگتر کند.
جنا اسمیالک / نیویورک تایمز / تابستان سال گذشته، تابلوهای تبلیغاتی در سطح 15 شهر چسبانده شد با این عنوان: «آنها میگویند متولدین نسل هزاره تنبل هستند؛ زود بازنشسته شوید و به آنها اثبات کنید که راست میگویند.»
طبق شنیدهها، این تابلوهای تبلیغاتی توسط شرکت ارائهدهنده خدمات مدیریت سرمایهگذاری پرودنشال نصب شدهاند و حاوی پیامی هستند که آرزوی کارمندان 30 ساله و کابوس فدرال رزرو است.
کارشناسان بانک مرکزی، مدت طولانی است که به منظور کمک به رشد کشور در دوران نابسامان اقتصادی، نرخ بهرههای بانکی را کاهش دادهاند. ولی بخشی از نسل جوان امروز، مبلغ قابلتوجهی از درآمد خود را در حسابهای پسانداز بانکی قرار داده و این امر، دست بانک مرکزی را برای کاهش بیش از پیش نرخ بهره کوتاه کرده است.
متولدین نسل هزاره زمانی میتوانند زودتر از زمان معمول خودشان را بازنشسته کنند که نسبت به ایجاد صندوقهای کلان پسانداز اقدام کرده و مبلغ بالایی برای زمان بازنشستگی کنار گذاشته باشند. در صورتی که تقاضا برای این امر افزایش یابد، احتمال دارد رشد اقتصادی کاهش پیدا کند و بانکداران به منظور ترغیب مردم به خرج کردن، مجبور به کاهش نرخ بهره شوند. اگر نیروی کار امروز زود بازنشسته شود، حجم نیروی کار کاهش پیدا خواهد کرد و فشار وارده به قابلیتهای اقتصادی افزایش مییابد.
متولدین نسل هزاره، که بین 24 تا 39 سال سن دارند، با پدیدهای به نام جهش صعودی قیمتها، بیگانه هستند و بر خلاف سایر گروههای بزرگسال، تصور چندانی در مورد تورم ندارند. نهادینه شدن باور عدم افزایش قیمت بین متولدین نسل هزاره، میتواند کسبوکارها را در افزایش کارمزد با مشکل مواجه کند و در نهایت به کند شدن روند افزایش قیمت منجر شود. نرخ بهره فدرال رزرو مستقیما روی تورم تاثیرگذار است؛ بدین ترتیب، فضا برای کاهش نرخ بهره تنگتر خواهد شد.
احتمال دارد چنین آیندهای محقق نشود. ممکن است با گذشت زمان و افزایش سن متولدین نسل هزاره، نگرانی آنها در مورد تورم افزایش پیدا کند؛ در نتیجه شرکتها دست بازتری برای افزایش قیمت خواهند داشت. متولدین این نسل پس از دوران دشوار رکود اقتصادی وارد بازار کار شدهاند، به همین دلیل اغلب آنها زیر بار وام دانشجویی هستند و نمیتوانند در سنین جوانی به بازنشستگی برسند. با این حال، شواهد و قرائن نشان میدهد اغلب آنها تمایل دارند زودتر از زمان معمول محیط کار را ترک کنند. اقتصاددانان میگویند این آرزوی بلندپروازانه، در صورت عملی شدن، میتواند به ایجاد مشکل در اقتصاد کلان منجر شود.
جوزف گنیون، یکی از اقتصاددانان موسسه اقتصاد بین المللی پیترسون است. او میگوید: «در صورت تحقق این آرزوی بلندپروازانه، نرخ بهره کاهش خواهد یافت و این یک واقعیت است. بازنشست شدن زودهنگام نیروی کار جوان، از دو جهت مایه دردسر است. چنین پدیدهای هم به افزایش حسابهای پسانداز میانجامد و هم باعث میشود سرمایه تزریق شده به کارخانهها و ادارات کاری رو به کاهش بگذارد.»
بنا به گفته اقتصاددانان، نرخ بهره بانکی طی دهههای گذشته با روند کاهشی روبرو بوده و اطلاعات جمعیتشناسی، فاکتوری اساسی در این کاهش به شمار میرود. در صورتی که مردم پس از پشت سر گذاشتن سنین میانسالی، دیگر همانند گذشته وقتشان را به کار کردن اختصاص ندهند، زمان بازنشستگی طولانیتری را تجربه خواهند کرد، بنابراین باید پسانداز پر و پیمانی داشته باشند تا بتوانند در دوران بازنشستگی طولانی خود از آن استفاده کنند.
متولدین نسل هزاره، پیش از این متهم شدهاند که صنعت تولید دستمال کاغذی و سس مایونز را با خطر نابودی مواجه کردهاند. انتظار میرود این نسل همچنین در آینده، آتش کاهش نرخ بهره که توسط بیبی بومرها جرقه زده شده را شعلهورتر سازند.
طبق دادههای منتشر شده توسط تی. رو پرایس، 43 درصد کارکنان متولد نسل هزاره که بر اساس برنامه مزایای بازنشستگی 401 (کی) فعالیت میکنند، انتظار دارند پیش از سن 65 سالگی بازنشست شوند. در مورد متولدین نسل ایکس، که در حال حاضر بین 40 تا 55 سال سن دارند، این عدد 35 درصد است. درست است که در نظرسنجی تی. رو پرایس تنها گروه مشخصی از کارکنان مورد نظرسنجی قرار گرفتهاند، ولی در نظرسنجیهای گستردهتر نیز نتایج مشابهی به دست آمده است.
متولدین نسل ایکس پسانداز کمی دارند، به همین دلیل احتمال دارد تا سنین بالا کار کنند؛ ولی افراد جوانتر هنوز فرصت زیادی در اختیار دارند؛ این افراد فعالیتشان را با سرعت پایین آغاز کردهاند، ولی هنوز زیر 40 سال سن دارند. متولدین نسل هزاره زمانی به کار مشغول شدهاند که رشد اقتصادی در یکی از درخشانترین دوران خود قرار داشت، به همین دلیل میتوانند از دستمزد و مزایای بیشتری بهرهمند شده و مبلغ بیشتری را به پسانداز اختصاص دهند.
حتی یک جنبش نیز ایجاد شده که از صرفهجویی در هزینهها به منظور بازنشستگی زودهنگام حمایت میکند. جنبش مذکور «استقلال مالی، بازنشستگی زودهنگام»، یا به اختصار، فایر نامیده شده است.
اسکات ریکنز 36 سال دارد و همسرش تیلور، 35 ساله است. آنها از سال 2017 برنامه فایر را دنبال میکنند. این زوج که یک فرزند نیز دارند، خودروی استیجاری و آپارتمانی که ماهانه سه هزار دلار کرایه داشت را در سن دیگو رها کردند و به «بند» در «اورگن» نقلمکان کردند. آنها حساب کردهاند که اگر 50 درصد از درآمدشان را پسانداز کنند، میتوانند 1.7 میلیون دلار سرمایه جمع کرده و در اوایل دهه چهل سالگی بازنشست شوند. البته لازم به ذکر است آقای ریکنز، به شکل کامل، کار کردن را متوقف نخواهد کرد.
وی به تازگی یک مستند در مورد جنبش فایر تهیه کرده است. بالغ بر 10 هزار نفر از 200 شهر مختلف این مستند را مشاهده کردهاند. به گفته ریکنز، مخاطبان این مستند اکثرا افراد جوانتر هستند. وی توضیح داد جنبش فایر بیشتر از همه برای متولدین نسل هزاره جذابیت دارد، یکی از دلایل این امر، آن است که متولدین نسل هزاره در شغلهایی نامطمئن و بدون حقوق بازنشستگی به فعالیت مشغول هستند.
وی میگوید: «ممکن است لحظهای تصور کنید که هیچ کنترلی بر زندگیتان ندارید و ترس وجودتان را فرا بگیرد، اما واقعیت این است که شما میتوانید کنترل زندگی را به دست بگیرید.»
شاید ریکنز به شکل افراطی به پسانداز اهمیت میدهد، ولی اکثر متولدین نسل هزاره که هدفی برای زندگیشان دارند، پسانداز را به اولویت خود تبدیل کردهاند. طبق نظرسنجی اخیر بانک آمریکا، 25 درصد از پساندازکنندگان هزاره, اندوخته خود را به بیش از 100 هزار دلار رساندهاند. این آمار در سال 2018، 16 درصد بوده است.
آنها دلیل خوبی برای این کار دارند. هزارهها در طول زندگیشان همواره شنیدهاند که وقتی نوبت به آنها برسد، خزانه سازمان تامین اجتماعی خالی خواهد شد. دوران کودکی و نوجوانی این نسل، مصادف بوده با بدترین رکودهایی که پس از دوران بحران اقتصادی بزرگ رخ دادند، بنابراین متولدین نسل هزاره خیلی هم با احساس ناامنی اقتصادی غریبه نیستند.
در مورد صرفهجویی در هزینهها، با یک تناقض روبرو هستیم: درست است که پسانداز در سطح فردی، یک رفتار پسندیده به شمار میرود، ولی اگر تعداد زیادی از افراد، یک مرتبه با هم نسبت به پسانداز کردن اقدام کنند، اقتصاد با مشکل مواجه خواهد شد. در صورتیکه پسانداز افراطی پول نقد ترویج پیدا کند، پدیدهای به نام رکود مزمن اتفاق خواهد افتاد. لاورنس اچ. سامرز، یکی از اقتصاددانان دانشگاه هاروارد، این پدیده را معرفی کرده است. در دوران رکود مزمن، هم رشد و هم نرخ تورم اقتصادهای توسعهیافته رو به کاهش میگذارد.
وقتی مصرفکنندگان، بخش بزرگی از درآمدشان را پسانداز میکنند، طبیعتا نمیتوانند مثل سالهای قبل به رستوران یا سینما بروند و خودرو اجاره کنند؛ بدین ترتیب کسبوکارها از سرمایهگذاری در تجهیزات و تکنولوژیهای مربوطه ممانعت میورزند و چراغ بهرهوری خاموش میشود، در نتیجه کارفرماها نمیتوانند حقوق بیشتری به کارکنانشان پرداخت کنند و نرخ دستمزد پایین، باعث میشود تمایل مردم به خرج کردن بیش از پیش کاهش پیدا کند.
پسانداز برای دوران بازنشستگی، تنها عاملی نیست که به مرگ کاذب اقتصاد و کاهش نرخ بهره میانجامد. نابرابری، جلوی دستودلبازی مردم را گرفته؛ به طوری که تنها گروه کوچکی از مردم میتوانند به راحتی دست در جیب کرده و پولهایشان را خرج کنند. سرعت پایین رشد نیروی کار و شتاب بالای پیشرفتهای تکنولوژیکی نیز میتواند در پدیده رکود مزمن تاثیرگذار باشد.
پایین آمدن نرخ بهره که از بالا بودن آمار پسانداز نشات گرفته، در ظاهر خبر خوبی به نظر میرسد، ولی در واقعیت، اقتصاد را در معرض شوک قرار میدهد. به عنوان نمونه، در ایالات متحده، نرخ بهره حدود 1.5 الی 1.75 درصد است، بدین ترتیب، دست فدرال رزرو باز است تا در صورت بروز رکود اقتصادی، کاهشی 1.5 درصدی را در نرخ بهره اعمال کند. لازم به ذکر است در بحران اقتصادی اخیر، نرخ بهره تا 5 درصد افزایش یافته بود.
مقامات فدرال رزرو معتقدند خرید انبوه اوراق قرضه و دادن وعده برای پایین نگه داشتن نرخ بهره در طولانیمدت، قدرت لازم برای مقابله با رکود را به آنها تزریق خواهد کرد؛ اما این مقامات هنوز مشخص نکردهاند آیا گزینههای جایگزین مذکور، محدودیت ایجاد شده برای اعمال تغییر در نرخ بهره را جبران خواهند کرد یا خیر.
حتی بن اس. برننکی، رییس سابق فدرال رزرو که دیدگاه خوشبینانهای دارد و معتقد است بانک مرکزی در شرایط رکود اقتصادی از قدرت کافی برای سرپا نگه داشتن اقتصاد برخوردار است نیز میگوید اگر نرخ بهره به شکل قابلتوجهی کاهش پیدا کند، مقامات در تنگنا قرار خواهند گرفت.
در مورد بالا و پایین شدن یا ثابت ماندن نرخ بهره، حدس و گمانهای متفاوتی وجود دارد. سامرز میگوید: «احتمال ادامه یافتن روند نزولی، با احتمال بازگشت به حالت ایدهآل، برابر است. اغلب محرکهای ساختاری که به این روند دامن میزنند، هنوز ادامه دارند.»
چیزی که باعث میشود رفتار بازنشستگی متولدین نسل هزاره بسیار جذاب باشد، این است که هنوز مشخص نیست نرخ بهره به آرامی رو به افزایش خواهد گذاشت یا به شکل سریعی به سمت کمتر شدن حرکت خواهد کرد.
سیاستها و خطمشیها میتوانند بر روندهای آینده تاثیر بگذارند. دولت میتواند کارکنان را به سمت بازنشستگی دیرهنگام سوق دهد یا کسری بودجه مربوط به سنین پیری را جبران کند. تحقیقات سامرز نشان داده تخصیص بودجه دولتی باعث افزایش نرخ بهره میشود. از طرف دیگر، عدم اطمینان در مورد آینده امور مالی و نامعلوم بودن احتمال رسیدگی به کسری بودجه، میتواند هزارهها را به سمت پسانداز بیشتر سوق دهد.
چیزی که مشخص است، این است که نرخ بهره به این زودیها افزایش نخواهد یافت. چنین روندی باعث خواهد شد حفظ آرام و پایدار تورم بیش از پیش اهمیت پیدا کند.
حفظ تورم پایدار کار دشواری است. طی سال گذشته میلادی، شاخص ترجیحی فدرال رزرو تنها 1.6 درصد افزایش داشت. از سال 2012 که فدرال رزرو شاخص ترجیحی دو درصد را هدف قرار داد، این شاخص هیچگاه به شکل پایدار بالاتر از دو درصد نبوده است.
این کمبود، امیدها را در مورد رسیدن به اهداف تعیینشده برای تورم، نقش بر آب میکند. آمریکاییهایی که تورم شدید دهه 1970 را تجربه کردهاند، به خاطر میآورند که در آن زمان، قیمت کالاها و خدمات به سرعت رو به افزایش بود و اگر میخواستند در آینده نسبت به خرید چیزی اقدام کنند، به صورت پیشفرض قیمت آن را بالاتر از زمان حال در نظر میگرفتند.
داستان متولدین نسل هزاره و نسل زد متفاوت است. اجارهها و شهریهها رو به افزایش گذاشتهاند، ولی آن دسته از محاسبات کامپیوتری که یک نسل قبل میلیونها دلار هزینه برمیداشت، اکنون در یک گوشی تلفن همراه 600 دلاری گنجانده شدهاند. سرگرمی رایگان فراوان است. خاطرات عمومی مردم آمریکا از افزایش فوقالعاده زیاد قیمتها، رو به کمرنگتر شدن گذاشته و نسل جوانتر این کشور، اصلا انتظار ندارند در آینده شاهد رشد چشمگیر قیمتها باشند.
جان سی. ویلیامز، رییس بانک فدرال رزرو نیویورک، ماه گذشته در سخنانش عنوان کرد: «هنوز زمان داریم و میتوانیم نتیجه را تغییر بدهیم.» به گفته وی، افزایش دادن تورم و حفظ این روند میتواند نظر متولدین نسل هزاره را در مورد بازنشستگی زودهنگام عوض کند.
او گفت: «در این مورد، مایه خوشبختی است که نسل جوان در مقایسه با مسنترها، انعطاف و تاثیرپذیری بیشتری دارد.»