راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

ظهور ماشین‌های مالی و تبدیل شدنشان به اربابان جهان

گوردون گکو کاراکتر فیلم وال استریت را فراموش کنید. سلطه کامپیوترها بر بازارهای مالی روزبه‌روز درحال افزایش است.

مترجم: سپیده ترشگو / وظیفه بازارهای سرمایه پردازش اطلاعات به‌گونه‌ای است که پس‌انداز مردم را به‌سوی بهترین پروژه‌ها و شرکت‌ها به جریان درآورند. این امر باعث می‌شود سرمایه‌گذاری‌های بزرگ خیلی ساده به‌نظر برسد ولی در واقعیت تکان‌دهنده و دیوانه‌کننده است و البته بر جهان درحال تغییر نیز تاثیرگذار است. به‌عنوان مثال بازارهای امروز با یک جنگ تجاری و نرخ‌های سود بانکی پایین دست و پنجه نرم می‌کنند، اما این شرایط نشان‌دهنده تغییر فضای سرمایه‌گذاری است که این بازارها در یک مبارزه دائمی برای به دست آوردن مزیتی رقابتی درحال تغییر و تحول هستند.

طبق گزارش‌های ما، آخرین انقلاب هم درحال وقوع است و در آینده کامپیوترها کنترل بازار سرمایه‌ را نه تنها در خرید و فروش اوراق بهادار بلکه در صنایع بخش خصوصی و تخصیص سرمایه نیز دردست می‌گیرند.‌

بودجه‌هایی که توسط کامپیوترها نوشته و اجرا می‌شود و تابع قوانین تعیین شده توسط انسان‌ها است شامل ۳۵ درصد بازار بورس آمریکا ، ۶۰ درصد سهام دولتی و ۶۰ درصد از فعالیت‌های تجاری می‌شود. برنامه‌های جدید هوش مصنوعی نیز قوانین سرمایه‌گذاری خودشان را می‌نویسند، به‌گونه‌ای که انسان‌های خالق آنها فقط تاحدودی قادر به درک این برنامه‌ها هستند. فناوری درحال ایجاد تحول در صنایع مختلف، از ارسال پیتزا گرفته تا هالیوود است، ولی سرمایه‌گذاری امری منحصربه‌فرد است زیرا می‌تواند در بحث رای‌دهی به شرکت‌ها اعمال قدرت کند، باعث توزیع مجدد ثروت شود و ایجاد هرج و مرج در اقتصاد کند.

از آنجا که معاملات فاینانس در حجم بسیار بالا انجام می‌شود، همیشه منابع مالی کافی برای بهره‌مندی از پیشرفت‌ها را داشته است. اولین پروژه کانال ارتباطی زیر اقیانوس اطلس که تکمیل آن به سال ۱۸۶۶ بازمی‌گردد، منجر به ایجاد ارتباط در خصوص قیمت پارچه در لیورپول و نیویورک شد.

تحلیلگران وال استریت اولین کسانی بودند که در دهه ۱۹۸۰ میلادی از نرم‌افزارهای مالی همچون اکسل استفاده کردند. از آن زمان تاکنون بخش‌هایی از صنایع مالی به سلطه کامپیوترها درآمده‌اند. اولین کار آنها انجام سفارش‌های خسته‌کننده خرید و فروش روزانه بود. اگر شما امروز به مراکز معاملات سربزنید، بیش از این که هیاهوی معامله‌گران را بشنوید، صدای پردازش سرورها به گوشتان می‌رسد. حجم گسترده تراکنش‌ها منجر به تفاوت‌های ناچیز در قیمت‌ اوراق بهادار مشابه می‌شود.

در یک دهه گذشته کامپیوترها در مدیریت پورتفولیوها حرفه‌ای شده‌اند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس(ای‌تی‌اف‌اس) و صندوق‌های مشترک بطور خودکار شاخص‌های سهام و اوراق قرضه را رصد می‌کنند. ماه گذشته این کامپیوترها ۳/۴ هزار میلیارد دلار در بازارهای سهام آمریکا سرمایه‌گذاری کردند که این حجم معامله برای اولین بار از معاملات انسانی پیشی گرفت. یک استراتژی نام «بتا هوشمند»، یکی از متغیرهای آماری نوسانات سهام‌هایی که این استراتژی را نمایش می‌دهد، کنترل می‌کند.

تعدادی از معروفترین صندوق‌های پوشش ریسک که اکثرشان در سواحل شرقی امریکا مستقر هستند نیز با بکارگیری عملیات ریاضی پیچیده تحت عنوان «جعبه سیاه» به رقم سرمایه‌گذاری بالغ بر یک میلیارد دلار رسیده‌اند. این کامپیوترها همزمان با اینکه عملکرد خود را در بازارهای سهام و بازارهای تابعه اثبات می‌کنند، در حال پیشرفت در بازارهای بدهی نیز هستند و در این تحولات کامپیوترها به خودمختاری رسیده‌اند.

برنامه‌های نرم‌افزاری که از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند بدون نیاز به راهنمایی انسان، استراتژی‌های خود را پیاده می‌کنند و این جریان اطلاعات منجر به رشد و توسعه بازارها می‌شود. مدیران صندوق‌ها گزارش‌های این کامپیوترها را می‌خوانند و با رعایت قوانین سخت‌گیرانه تجارت و قوانین افشای اطلاعات با شرکت‌ها نشست تجاری می‌گذارند. این قوانین برای این تدوین شده‌ است تا به بخش عمومی نظارت کند و به مردم این اطمینان را بدهد که همه حق دسترسی به این بازارهای سرمایه را دارند.

اکنون حجم عظیمی از داده‌های جدید و قدرت پردازش آنها در بازارهای مالی به چشم می‌خورد و این امر منجر به شکل‌گیری روش‌های نوین ارزیابی انواع سرمایه‌گذاری‌ شده است.

بعنوان مثال، برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری سعی دارند با بهره‌گیری از ماهواره‌ها محل پارک ماشین‌ خرده‌فروشان را ردیابی کنند و یا با استفاده از سایت‌های تجارت الکترونیک، اطلاعات نرخ تورم را ذخیره کنند. در نهایت اطلاعات مالی کامپیوترها در مقایسه با اطلاعات اعضای هیئت مدیره شرکت‌ها به‌روزتراست.

تاکنون ظهور کامپیوترها از طریق کاهش هزینه‌ها موجب رقابتی شدن انواع روش‌های تامین ‌مالی شده است. هزینه‌ صندوق‌های ای‌تی‌اف که با کامپیوتر اداره می‌شوند، سالانه تنها 0/1 درصد است در صورتی که هزینه‌های یک صندوق فعال انسان‌محورممکن است به یک درصد برسد. علاوه بر این شما می‌توانید خرید و فروش سهام ای‌تی‌اف خود را با استفاده از تلفن همراهتان انجام دهید و به این شکل تداوم جنگ قیمت‌ها به معنای روند نزولی هزینه‌های معاملات سهام خواهد بود.

در این شرایط، نقدینگی بازارها معمولا بیشتر از گذشته خواهد بود. به‌ویژه هنگامی که بازگشت سرمایه‌گذاری‌ها کندتر از روند امروزی باشد، مزیدی برعلت خواهد بود. با این وجود، روش سرمایه‌گذاری توسط کامپیوترها نگرانی‌هایی به همراه دارد، نگرانی‌هایی که ممکن است هر یک از مزایای آن را با چالش‌هایی مواجه سازد.

یکی از این دغدغه‌ها ثبات مالی بازار است. سرمایه‌گذاران فصلی شکایت می‌کنند از این که کامپیوترها می‌توانند منجر به اخلال در قیمت دارایی‌ها شوند زیرا بسیاری از الگوریتم‌های اوراق بهادار را با ویژگی‌های یکسان دنبال و سپس بطورناگهانی از آنها صرف‌نظر می‌کنند. رگولاتورها نیز نگران هستند که میزان نقدینگی با سقوط بازارها از بین برود.

البته این ادعاها خیلی قابل اثبات نیستند زیرا انسان‌ها از هر جهت قادر به خسارت زدن به خودشان هستند و در این بین کامپیوترها می‌توانند در مدیریت ریسک به آنها کمک کنند. با این وجود، اختلال در قیمت سهام ای‌تی‌اف در سال ۲۰۱۰، سقوط استرلینگ در اکتبر ۲۰۱۶ و رکود در قیمت‌های بدهی در دسامبر سال گذشته از جمله اتفاقات برجسته و حوادث عجیب به شمار می‌روند. همزمان با سلطه نامحدود کامپیوترها احتمال جابجایی قدرت از انسان به کامپیوتر شدیدتر و بی‌رحمانه‌تر خواهد شد.

یکی دیگر از نگرانی‌ها این است که چگونه تامین مالی کامپیوتری شده می‌تواند منجر به تمرکز ثروت شود. از آنجا که بیشتر عملکردها در این حوزه به داده‌ها و قدرت پردازش آنها بستگی دارد، افرادی که بانفوذتر هستند می‌توانند بصورت نامتناسبی پول‌های عظیم بدست آورند و تعداد کمی از سرمایه‌گذاران معتقدند که همه این حواشی به زودی از گردونه رقابت خارج می‌شوند. با این حال، برخی از صندوق‌ها برای تضمین حقوق انحصاری داده‌ها، پول خرج می‌کنند.

به‌عنوان مثال، تصور کنید اگر مدیرعامل آمازون، جف بزوس که قبلا برای یک صندوق پوشش ریسک کار می‌کرد با استفاده از اطلاعات اختصاصی خود در تجارت الکترونیک شروع به تجارت می‌کرد، یا شرکت جی‌پی مورگان چیس از داده‌های داخلی کارت‌های اعتباری‌اش برای تجارت در بازار اوراق قرضه وزارت خزانه‌داری استفاده می‌کرد، چه اتفاقی می‌افتاد. این تناقضات فرضی احتمال تبدیل شدن به واقعیت را دارند. نگرانی نهایی حکمرانی شرکت‌ها است. ده‌ها سال است که هیئت مدیره شرکت‌ها توسط مدیران صندوق‌ها و به نمایندگی از مشتریانشان منصوب می‌شوند.

چه اتفاقی می‌افتاد اگر این کامپیوترهای آگنوستیک که این سهام‌ها را معامله می‌کنند، می‌توانستند به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شوند که به اهداف کوچکی همچون وادار کردن شرکت‌ها به پرداخت سود سهام به هر قیمتی می‌رسیدند.

البته انسانها می‌توانند این مسئله را نادیده بگیرند، مانند بلک راک بزرگترین شرکت ای‌تی‌اف که در حوزه سیاست‌های استراتژیک و محیط زیستی مشاوره می‌دهد. اما این مسئله یک مشکل بهراه دارد، این که چنانچه جریان دارایی‌ها به تعداد معدودی از مدیران صندوق‌ها تعلق بگیرد، قدرت رای‌دهی آنها اثرات نامتقارنی در اقتصاد ایجاد خواهد کرد.

.

سلام سیری. می‌تونی پس‌اندازم را برایم سرمایه‌گذاری کنی؟

نوآوری‌های عظیم در بخش سرمایه‌گذاری متوقف نمی‌شوند و تا زمانی که جای پایشان محکم‌ نشود، می‌توانند بحران‌های بزرگی در این حوزه ایجاد کنند. در قرن ۱۸ میلادی شرکت‌های سهامی خاص پیش از این که به کسب‌وکارهای بزرگی در قرن ۱۹ میلادی تبدیل شوند، حباب‌هایی در اقتصاد ایجاد کردند.

پدیده تبدیل کردن دارایی‌ها به اوراق بهاردار مشکلات و معضلات بسیاری به‌همراه داشت اما امروزه یکی از ابزارهای مهم برای مقابله با ریسک به شمار می‌رود. با این وجود اصول کلی مقررات بازارها همیشه ثابت هستند. اصولی همچون رفتار برابر با همه مشتریان، دسترسی آزاد به اطلاعات و تقویت رقابت‌پذیری. اما اینطور که به نظر می‌رسد انقلاب کامپیوترها برچسب تاریخ‌گذشته بر قوانین فعلی بازارها خواهد زد. سرمایه‌گذاران انسانی به زودی متوجه خواهند شد که در این بازار دیگر برگ برنده در دست آنها نیست.

منبع: Economist

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.