راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

چرا سامانه‌های مختلف از جمله نیما و بازار متشکل ارزی موفق به کنترل فساد نمی‌شوند؟

احمد کیمیایی اسدی، فعال اقتصادی؛ ماهنامه عصرتراکنش / تصمیمات غیرکارشناسی و ناهمسو با اتفاقات بازار که از سوی بانک مرکزی در یک سال اخیر گرفته شده، عامل اصلی ایجاد رانت و فساد است که نتیجه آن را در تشکیل یکی پس از دیگری دادگاه‌های جرائم اقتصادی می‌بینیم. دولت در برخی سیاست‌گذاری‌ها نتوانست موفقیت قابل توجهی به دست بیاورد، یا به هدف خود برسد. مثلاً سامانه نیما که با هدف ایجاد موزانه بین عرضه و تقاضای کالاهای وارداتی و ارز حاصل از صادرات تشکیل شده است، در اوج بحران ارزی با مشکلاتی مانند عدم استقبال صادرکننده‌های عمده مانند پتروشیمی‌ها روبه‌رو شده بود. قرار بود این سامانه نقش اصلی در ایجاد تعادل ارزی ایفا کند، اما موفق به انجام این کار نشد.

عدم فروش ارز شرکت‌های صادراتی بزرگ در سامانه نیما و فروش آنها در بازار آزاد باعث تلاطم قیمت‌ها شد، اما سامانه نیما نمی‌توانست نقشی در این خصوص بازی کند، چون اساساً از ابتدا برای کنترل فساد راه‌اندازی نشده بود و این قابلیت را هم نداشت. سایر کشورهای دنیا، سامانه‌هایی مثل نیما ندارند. آن‌ها از شبکه بانکی و سوئیفت برای نقل‌وانتقال مالی استفاده می‌کنند، اما ایران به‌دلیل قرار گرفتن در شرایط تحریم‌ها و شناسایی بسیاری از کانال‌های ارتباطی مالی‌اش مجبور است به شیوه‌های دیگری دست بزند.

بسیاری از تجار خارجی سامانه‌هایی مانند نیما را به رسمیت نمی‌شناسند، به همین دلیل تجارت سخت می‌شود. البته اکنون شرایط بهتر شده، چون اختلاف نرخ ارز بازار و نیما بسیار کم شده است. استفاده از فناوری‌های نوین می‌تواند به دولت‌ها برای ایجاد شفافیت مالی و محدود کردن فساد و رانت کمک کند، به شرطی که سامانه‌ها منطبق بر شرایط واقعی اقتصاد باشند.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.