پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
[mks_highlight color=”#eeee22″]راه‌های تازه برای مهار کردن سیستم آشفته بانکداری / بخشی از پرونده «هجوم فناوری به بانک‌ها»[/mks_highlight]
یو (Yu) دانشجوی ۲۵ساله اهل سئول است که در تلاش است پاسخ مناسبی برای سوال ساده مقابل پیدا کند: از کدام بانک استفاده کنیم؟ او شش حساب فعال در سه موسسه مختلف دارد. یکی از بانک‌ها را فردی به او پیشنهاد کرده است که کمک هزینه دانشجویی پرداخت می‌کند. بانک دوم مزایای جانبی خوبی را در زمان خدمت سربازی‌اش ارائه می‌داده و سومی را به اصرار کارفرمای قبلی‌اش برای پرداخت حقوق باز کرده است.
او چند حساب غیرفعال دیگر و همچنین تعداد زیادی کارت نیز دارد که برخی از آن‌ها را فراموش کرده است. یکی از حساب‌هایش را صرفا به خاطر دریافت پاداش افتتاح کرده است. یو می‌گوید: «یک فروشنده خانم به دفتر من آمد و گفت که اگر ۳۰۰۰۰۰ وون (۳۰۰ دلار) به آن واریز کنم، ۱۰۰۰۰۰ وون نصیبم خواهد شد». او فقط یک بار از این حساب خود استفاده کرده است.
این فراوانی و اسراف در کره جنوبی کاملا عادی است. بزرگسالان در این کشور به طور میانگین ۵/۲ عدد حساب بانکی و ۳/۶ عدد کارت اعتباری دارند. عواملی مانند مناسب بودن خدمات مالی و عملکرد خوب موسسه ارائه دهنده این خدمات، در انتخاب ساکنین کره جنوبی نقشی ندارند؛ بلکه اکثر این موسسات تنها از روی روابط شخصی انتخاب می‌شوند.
نمایندگان فریلنسر با دریافت کارمزد، نسبت به فروش کارت‌های اعتباری به آشنایان اقدام می‌کنند. نقصی که در جذب مشتری توسط بانک‌های کره جنوبی وجود دارد، نشان از ضعیف بودن تجربه مشتری این بانک‌ها دارد.
نقش اپلیکیشن‌های بانکداری همراه بسیار کم رنگ است. پرداخت آنلاین معمولاً مستلزم ۴۰ بار کلیک کردن و وارد کردن ۴ رمز عبور مختلف است. اما در چند سال اخیر، نسیم ملایمی از تازه‌واردان دیجیتال به بانکداری این کشور وزیده است. برخی از تازه‌واردان به دنبال این هستند که به کره جنوبی کمک کنند تا از عهده هرج و مرج و سردرگمی موجود در عرصه بانکداری برآید و برخی دیگر می‌خواهند آن را با گزینه بهتری جایگزین کنند.
موسسه مالی (Institute of Finance)، یک اتاق فکر وابسته به کمیسیون خدمات مالی (FSC) است. سو جونگ‌هو (Suh Jeong-ho) از فعالان این موسسه می‌گوید: در سال ۲۰۱۵، کمیسیون خدمات مالی که رگولاتور ملی مقررات کره جنوبی به شمار می‌رود، تصمیم گرفت فین‌تک‌ها را تشویق و حمایت کند.
این کار با هدف وارد کردن شوک به فعالان صنعت بانکداری و بهبود نحوه خدمت‌رسانی به مشتری انجام شد. یکی از جاه‌طلب‌ترین این تازه‌واردان، ویوا ریپابلیکا (Viva Republica) نام دارد. این استارت‌آپ در ماه دسامبر به اولین فین‌تک تک‌شاخ (Unicorn) کره‌جنوبی تبدیل شد و در یک مرحله جذب مالی توانست با دریافت۸۰ میلیون دلار، ارزش خود را به ۱/۲ میلیارد دلار برساند.
ویوا ریپابلیکا توسط یک دندانپزشک سابق به نام لی سونگ‌گون (Lee Seung-gun) تاسیس شده است. او پیش از ورود به حوزه پرداخت‌های دیجیتال چندین ریسک و سرمایه‌گذاری دیگر را نیز امتحان کرده بود، ولی در نهایت اپلیکیشن تاس (Toss) را راه‌اندازی کرد که یک اپلیکیشن جامع مدیریت پول محسوب می‌شود. نام تاس از این جهت انتخاب شده که یادآور یک ضربه آسان در یک بازی توپی باشد.
کاربران تاس می‌توانند حساب‌ها، کارت‌ها و وام‌های خود را در یک مکان واحد تجمیع کنند و خروجی‌های خود را که بر حسب دسته مرتب شده است، مشاهده کنند. آن‌ها همچنین می‌توانند با پرداخت حق کمیسیون به تاس، برای محصولات مالی ثبت نام انجام دهند. یو، همان دانشجویی که از بانک‌های زیادی استفاده می‌کرد، می‌گوید:
«اگر به دنبال راحتی هستید، باید از تاس استفاده کنید. از طریق تاس، من می‌توانم ببینم که در زمینه سهام خارجی و تأمین مالی همتا به همتا، چقدر خرج و یا سرمایه‌گذاری کرده‌ام.»
رشد پرسرعت این تازه‌وارد، شاهدی بر وضعیت اسفناک تجربه حاصل از بانکداری سنتی است. تاس ۱۱ میلیون کاربر ثبت‌نام‌شده دارد، که برابر با یک‌چهارم جمعیت کره جنوبی است. اما جاه‌طلبی‌های و بلندپروازی‌های تاس بسیار بیشتر از این حرف‌هاست. تاس در حال دریافت مجوز برای راه‌اندازی یک بانک دیجیتال می‌باشد. آقای لی عنوان می‌کند که هدف تاس، تبدیل شدن به ابراپلیکیشن برتر کره جنوبی در انجام تمامی کارهای کوچک و بزرگ مالی است.
او می‌گوید که بانک‌ها تاس را به عنوان یک رقیب نمی‌بینند، بلکه آن را یک همکار می‌دانند که هزینه‌های جذب مشتری را کاهش می‌دهد. او همچنین معتقد است که در درازمدت، بانک‌ها ممکن است شکست بخورند. لی می‌گوید: «ما به دستاوردهای چشمگیری در زمینه تعامل با مشتری دست خواهیم یافت و نقش بانک‌ها به یک تأمین‌کننده اولیه، تنزل خواهد یافت.»
سرویس بانک سالاد (Bank Salad) از شرکت فین‌تک رینیست (Rainist)، که در سال ۲۰۱۲ تاسیس شده است، رویکرد محدودتری را در پیش گرفته است. این سرویس ۴ میلیون کاربر دارد و خدمات تجمیع حساب و مدیریت پول را ارائه می‌دهد، اما امکان پرداخت‌ها و انتقالات را فراهم نمی‌کند.
مدیر ارشد اجرایی این بانک، کیم تائه هون (Kim Tae-Hoon) می‌گوید: بانک سالاد آرزو دارد تا نسخه‌ای از جارویس (Jarvis) در زمینه مشاوره مالی باشد؛ جارویس دستیار مبتنی بر هوش مصنوعی ابرقهرمان فیلم «مرد آهنی» (Iron Man) بود.
نقطه قوت رینیست، سیستم ارجاع داده‌محور آن است. این سیستم بر اساس الگوهای خرج کردن مشتریان، محصولات مناسب را به آن‌ها پیشنهاد می‌کند. بر اساس تحقیقاتی که انجام شده، موسسات شریک رینیست توسط روش‌های دیگری ازجمله به‌کارگیری عاملانی که برای ثبت‌نام در آن موسسه، پاداش پیشنهاد می‌دهند، نسبت به جذب مشتری برای کارت اعتباری اقدام می‌کنند و مشتریانی نصیبشان می‌شود که به طور میانگین ۶۰۰٫۰۰۰ وون در ماه خرج می‌کنند و به مدت چهار ماه در آن موسسه می‌مانند.
ولی مشتریانی که از طریق بانک سالاد ثبت‌نام می‌کنند، سه برابر بیشتر از این مبلغ را در ماه خرج می‌کنند و ماندگاری آن‌ها تقریباً سه برابر بیشتر است، بنابراین صادرکنندگان کارت رینیست در ازای حق کمیسیونی که دریافت می‌کنند، معامله ارزان و باصرفه‌ای را انجام می‌دهند.
سالاد، تاس
هر دو اپلیکیشن از طریق علمی‌سازی فرآیند جذب مشتری و بالا بردن انتظارات از سطح کیفیت خدمات، بانکداری کره جنوبی را به چالش وامی‌دارند؛ در صورتی که تاس به یک بانک دیجیتال موفق تبدیل شود، رقیب سرسختی برای بانک‌های این کشور خواهد بود. اما تاس و سالاد یک رقیب قدرتمند دیگر نیز دارند. بیش از ۹۴ درصد از مردم کره جنوبی از کاکائو تاک (Kakao Talk)، که اپلیکیشن پیام‌رسان کاکائو (Kakao) است، استفاده می‌کنند. کاکائو یک شبکه اجتماعی و غول بازی‌های تلفن همراه است.
کاکائو نیز همانند وی‌چت (WeChat)، یک سرویس پرداخت به نام کاکائو پی (Kakao Pay) دارد که ۲۸ میلیون کاربر در آن ثبت‌نام کرده‌اند. ارزش پرداخت‌های مدیریت شده توسط کاکائو پی در سال ۲۰۱۸، به بیش از ۲۰ تریلیون وون (۱۷/۵ میلیارد دلار) می‌رسد.
موفقیت یک شبکه اجتماعی در حوزه پرداخت می‌تواند توجه سایر فین‌تک‌ها را به خود جلب کند. در فوریه سال ۲۰۱۷، آنت (Ant) نزدیک به ۴۰ درصد از کاکائو پی را به ارزش ۲۰۰ میلیون دلار خرید. شین وون‌کئون (Shin Woon-Keon)، مدیر ارشد راهبردی کاکائو پی می‌گوید: آنت از آن جهت برای کاکائو پی جذاب بود که سبد پروژه آن مشابه همان چیزی بود که کاکائو پی میخواست آن‌ها را انجام دهد. آنت نیز به دنبال یک فرصت بود تا درس‌هایی را از کاکائو پی یاد بگیرد.
شین می‌گوید: «آن‌ها می‌خواستند ببینند که در یک اپلیکیشن پیام‌رسان، چه اتفاقی ممکن است بیافتد.»
کاکائو یک حمله مستقیم و روبه‌جلو را به سمت بانک‌های فعال کره جنوبی تدارک دیده است. در سال ۲۰۱۷، یک کنسرسیوم که شامل شرکت کاکائو (Kakao Corporation)، یعنی شرکت مادر این برند بود، توانست اولین مجوز برای راه‌اندازی یک بانک دیجیتال در این کشور را دریافت کند. کاکائو بانک (Kakao Bank) به یک موفقیت فراموش‌نشدنی دست یافت و در طول ۱۳ روز، ۲ میلیون نفر برای حساب‌های جاری ثبت‌نام کردند؛ این بانک در حال حاضر ۸/۹ میلیون نفر مشتری دارد. کی‌بانک (K-Bank) که یک تازه‌وارد دیگر به این صنعت است، با یک میلیون نفر، هنوز فاصله بسیاری با کاکائو بانک دارد.
کمیسیون خدمات مالی در نظر دارد به شرکت‌های غیرمالی این اجازه را بدهد که سهام بیشتری از بانک‌ها را در اختیار داشته باشند (شرکت کاکائو مالک فقط ۱۰ درصد از سهام کاکائو بانک است که بیشترین میزان مجاز محسوب می‌شود). این کمیسیون همچنین قصد دارد دو مجوز دیگر برای راه‌اندازی بانک دیجیتال در کشور کره صادر کند. تاس امیدوار است که یکی از آن‌ها را به دست آورد.
کاکائو بانک به جای این که خودش را قابل اطمینان و قابل اعتماد معرفی کند (یعنی همان کاری که معمولا بانک‌ها انجام می‌دهند)، در عوض با عنوان بازیگوش و سرگرم‌کننده پا به میدان رقابت گذاشته است.
در کارت‌های بدهی کاکائو بانک و سرویس کاکائو پی از کاراکترهای کاکائو فرندز (Kakao Friends) استفاده می‌شود. این کاراکترها هشت شخصیت عجیب هستند و به عنوان شکلک (اموجی) برای کاکائو تاک خلق شده‌اند. مثلاً موزی (Muzi) که یک تکه از یک دانموجی (Danmuji) یا ترشی ترب زرد است و مثل یک خرگوش لباس می‌پوشد. محبوب‌ترین شخصیت این شکلک‌ها رایان (Ryan) نام دارد، او یک شیر مهربان است که از پذیرش تخت پادشاهی جزیره دونگ دونگ (Doong Doong) سرباز زده و خودش می‌داند که یال ندارد.
این که آیا مردم کره جنوبی تغییر رویه داده و زندگی مالی‌شان را از طریق حساب‌های کاکائو اداره خواهند کرد یا خیر، سؤال دیگری است که باید پاسخ داده شود. هرچه باشد، وقتی شما در حال حاضر پنج حساب بانکی دارید، اضافه کردن ششمین حساب به آن‌ها کار چندان سختی نخواهد بود. اما تعداد بالای افرادی که در کاکائو ثبت‌نام کرده‌اند، گواهی بر این حقیقت هستند که انتظارات مشتریان در حال تغییر کردن است. آن‌ها به جای انتخاب یک مدیر بانک بی‌احساس و جدی برای مراقبت از پول‌شان، در حال انتخاب برندی هستند که مدیر آن، یک شیر مهربان و بی‌یال است.
منبع: اکونومیست
