پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
آیا فیسبوک کوین خواهد توانست اعتماد مردم را به خود جلب کند؟
در اوایل ماه مارس سال 2019، با قطع سرویسهای جهانی، فیسبوک برای مدتی از شبکه خارج شد و طولانیترین اختلال سرویسدهی این شبکهی اجتماعی در طی 15 سال گذشته رقم خورد. جالبتر آن که فیسبوک مجبور بود این موضوع را از طریق توییتر اعلام کند و بدون شک غرور مدیران ارشد این کمپانی کمی جریحهدار شده است.
این اختلال درست یک هفته پس از این که رسانهها از پروژه مخفی فیسبوک با نام «فیسبوک کوین» (Facebook Coin) پرده برداشتند، اتفاق افتاد. فیسبوک دو سال قبل، توانست خیلی بی سروصدا یک مجوز پول الکترونیکی را از بانک مرکزی ایرلند دریافت کند. طبق این مجوز، فیسبوک میتواند خدماتی مانند صدور پول الکترونیکی، ارائه خدمات پرداخت از قبیل انتقال اعتبار، تراکنشهای پرداخت و رمیتنس را در اختیار متقاضیان قرار دهد.
جیمی دیمون (Jamie Dimon) مدیر عامل اجرایی جیپی مورگان (JP Morgan) که یکی از بزرگترین شرکتهای بانکداری دنیاست، در نامهی سال 2015 خود خطاب به سهامداران، به آنها هشدار داد که سیلیکون ولی در حال به چالش کشیدن بانکداری و حوزه پرداخت است. موضعگیری دایمن در مورد ارزهای رمزنگاریشده، متزلزل بوده است.
وی زمانی بیتکوین را یک فریبکاری خوانده بود و در مورد حوزههایی که موسسات مالی بزرگ میتوانند از ارزهای رمزنگاریشده استفاده کنند، دیدگاهی مبهم داشت. با راهاندازی ارز رمزنگاریشدهی اختصاصی جیپی مورگان به نام جیپیام کوین (JPM Coin) در ماه گذشته، که میتواند به جای دلار مبادله شود و اغلب برای پرداختهای برونمرزی مورد استفاده قرار میگیرد، به جرات میتوان گفت که دیدگاه مبهم دایمن به دیدگاهی شفاف و مثبت تبدیل شده است.
کاملاً واضح است که موسسات مالی و غولهای فناوری سیلیکون ولی، خود را با ارزهای رمزنگاریشده و سایر داراییهای دیجیتال سازگار خواهند کرد و در حال برنامهریزی برای ایفای نقشی بزرگ در این حوزه و پیروزی بر رقبا هستند. ما مرحلهی انکار را پشت سر گذاشتهایم و در حال عبور از مرحلهی خشم و روی آوردن به پذیرش عمومی قرار داریم.
شواهد حاکی از آن است که فیسبوک کوین، که برخی آن را تقلیدی از سرویس پرداخت ویچت میدانند، به احتمال زیاد یک استیبلکوین (Stablecoin) خواهد بود. استیبلکوین یا ارز باثبات، نوعی ارز دیجیتال است که برای به حداقل رساندن نوسانات ارزش ارزهای رمزنگاریشدهای مانند بیتکوین طراحی شده است. استیبلکوینها توسط ارزهایی مانند دلار آمریکا و یا داراییهایی نظیر طلا پشتیبانی میشوند و ثابت بودن ارزش آنها نیز به دلیل همین پشتیبانی است.
پس از رسوایی کمبریج آنالیتیکا (Cambridge Analytica)، که طی آن فیسبوک اطلاعات پروفایل میلیونها کاربر خود را بدون جلب رضایت آنها برای اهداف سیاسی مورد استفاده قرار داده بود، سیاستمداران در سرتاسر جهان خواستار قانونمند شدن فیسبوک هستند. حال پرسشی مهمی که در اینجا پیش میآید این است که سیاستگذاران و رگولاتورها چه واکنشی به فسبوک کوین نشان خواهند داد؟
در پی این رسوایی، اعتماد مصرفکنندگان نسبت به فیسبوک به شدت کاهش پیدا کرد. نتایج نظرسنجی موسسه پونمون (Ponemon) مشخص میکند در پی اظهارات مارک زاکربرگ در مجلس سنای آمریکا و سردرگمی سناتورها نسبت به فعالیتهای فیسبوک، اعتماد مصرفکنندگان به فیسبوک کاهشی 66 درصدی داشته است.
پس از پشت سر گذاشتن یک درز اطلاعاتی بزرگ، از دست رفتن بخش قابل توجهی از اعتماد مصرفکنندگان، درخواست تعداد زیادی از سیاستمداران برای تنظیم مقررات مشخص و یک اختلال عظیم در سرویسدهی، اکنون فیسبوک قصد دارد تا با ارائه ارز رمزنگاریشدهی اختصاصی خود، وارد صنعت بانکداری شود. به هر حال، یک سال در دنیای رسانههای اجتماعی زمان زیادی محسوب میشود و ممکن است اتفاقات بسیاری رخ دهد.
بانکداری و خدمات مالی بر پایه اعتماد مشتری بنا شده است و فیسبوک در این زمینه از اعتبار چندانی برخوردار نیست. به نظر میرسد که حس ششم بانکدارها، سیاستمداران، سیاستگذاران، و رگولاتورها، خبر از وقوع اتفاقاتی ناخوشایند میدهد.
دههی گذشته در سایه اتفاقاتی مانند ورشکستگی مجموعه لیمن برادرز (Lehman Brothers) و رسوایی کلاهبرداری از حسابهای ولز فارگو (Wells Fargo)، یک دهه وحشتناک برای حوزه بانکداری بود و در نتیجه این اتفاقات، اعتماد و اطمینان مشتریان نسبت به بانکها از بین رفته بود. اکنون به لطف فینتک (فناوری مالی) و سایر محصولات و خدمات مالی دیجیتال، این بیاعتمادی در حال بهبود است، اما هنوز راه زیادی در پیش است.
ارزهای رمزنگاریشده با عبور از سقوط تاریخی 78 درصدی حباب داتکام و پولبک 80 درصدی در سال 2018، سال پرماجرایی را تجربه کردند. بعلاوه، رسواییهای ناشی از هک شدن مبادلات رمزنگاریشده که به ناپدید شدن دهها میلیون دلار ارز رمزنگاریشده منجر شد، اساساً زیرساخت حفاظتی مورد استفاده در این صنعت را زیر سوال برد. در واقع سقوط ارزش ارزهای رمزنگاریشده، به پس از زمانی مربوط میشود که طبق تست هاوی (Howey Test) کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، اعلام شد که تمامی توکنها از نوع بهادار هستند و باید از فروش توکنهای کاربردی (utility token) جلوگیری شود.
جالب است بدانید که جامعهی متخصصان زیرساخت دیجیتال، کارشناسان ابزارهای مالی و علاقمندان مقررات و سیاستهای مالی، از کمپانی فیسبوک به عنوان یک نمونهی فرضی برای توضیح توکنهای کاربردی به سیاستگذاران استفاده میکردهاند.
این توضیح به این صورت بود: اگر زمانی که سالها پیش در فیسبوک ثبت نام کردید، مارک زاکربرگ 10 دلار برای یک توکن کاربردی فیسبوک کوین از شما میگرفت تا با کمک مشخصات کاربری شما، یک محصول را توسعه داده و به تبلیغکنندگان و ارائهدهندگان اطلاعات شخص ثالث بفروشد، شما اکنون در ارزش بازار 485 میلیارد دلاری فیسبوک مشارکت داشتید، و احتمالاً حتی بعد از رسوایی کمبریج آنالیتیکا و اختلال در سرویسدهی، حدود 2/7 میلیارد کاربر فیسبوک شادتر و ثروتمندتر در جهان وجود داشت.
در این مورد فرضی، مصرفکننده توکن کاربردی، با محصولی که توسط توکن خریداری شده است در ارزش اقتصادی شبکه سهیم میشود و از اطلاعات شخصی خودش برای کسب درآمد شبکه و ایجاد ارزش استفاده میکند. هرچند این یک مثال غیرواقعی است و سال گذشته در بحبوحهی آشکار شدن صحت یا عدم صحت ادعای فیسبوک از آن استفاده میشد، ولی در عین حال، قدرت یک محصول توکن کاربردی و قدرت این شبکه (بدون ذکر نام بلاکچین و ارز رمزنگاریشده) را نشان میدهد.
بسیاری از متخصصان تحصیلکرده و باتجربه در حوزه فناوری و خدمات مالی، مفهوم توکن کاربردی یا ارز رمزنگاریشده را به طور کامل درک نکردهاند و این ناآگاهی یک نشانهی بد برای رمزنگاری و به طور خاص، توکن کاربردی در بازار آمریکا محسوب میشود. در مقابل، بسیاری از تنظیمکنندگان مقررات اروپایی برای قانونمند کردن توکنهای کاربردی عجله زیادی نداشتهاند و سعی دارند با ذهنی باز با آن روبرو شوند.
در تمامی رویدادها از فیسبوککوین به عنوان یک استیبلکوین نام برده میشود و نه یک توکن کاربردی. استیبلکوینها در انواع و قالبهای مختلف، نوید کاربردهای مفید بسیاری را میدهند.
واضح است که اکثر سناتورهای آمریکایی درک درستی از فیسبوک، ارزهای رمزنگاریشده و فضای دیجیتال ندارند. اظهارات زاکربرگ در مجلس سنا به اوج خود رسید که به یکباره گفت: «سناتور، ما تبلیغات میفروشیم». داستان اغراقآمیز درباره جامعهسازی و مأموریت نوعدوستانه فیسبوک را همه شنیدهاند و قضاوت درباره آن بر عهده مخاطبان است.
بسیاری از مشتریان و مصرفکنندگان به درستی با نحوه کار فیسبوک، نحوه کار ارزهای رمزنگاریشده، جزئیات و نحوه فعالیت بانکها آشنا نیستند، اما به مدیران شرکتها، سیاستگذاران و رگولاتورها اعتماد میکنند. در واقع، استفاده از محصولات، بدون ترس از فریبکاری و سو استفاده، نیازی به داشتن مدرک تحصیلی در زمینه فناوری، حقوق یا ریاضیات ندارد.
وقتی شما سوئیچ خود را میچرخانید و استارت میزنید، انتظار دارید که ماشینتان روشن شود و امکان سفری امن از مبدأ به مقصد را برای شما فراهم کند. لزومی ندارد که از نحوه کار موتور یا میزان احتمال خطراتی که ممکن است برای موتور پیش بیاید آگاه باشید، بلکه فقط به این که ماشین به خوبی کار کند و وظیفهاش را به درستی انجام دهد، اعتماد میکنید.
بار دیگر میگوییم که در حوزهی رسانههای اجتماعی، یک سال زمان زیادی است و باید ببینیم که چه کسی به بانک فیسبوک اعتماد خواهد کرد.
منبع: Forbes