راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

مصطفی علی‌مدد درگذشت؛ او بود و دیگر هیچ

«مصطفی علی‌مدد» حسابدار برجسته ایرانی در ۷۶سالگی روز یکشنبه به دلیل بیماری سرطان درگذشت. از مصطفی علی‌مدد در حالی به عنوان چهره برجسته حسابداری در ایران یاد می‌شود که از وی آثار بسیاری به جا مانده است. کتاب اصول حسابداری (جلدهای ۱ و ۲) تالیف مشترک با نظام‌الدین ملک‌آرایی به‌عنوان کتاب سال ۱۳۷۱ انتخاب شد. همچنین کتاب بررسی تحلیلی یا استفاده از تجزیه و تحلیل در حسابرسی تالیف مشترک با دکتر فضل‌الله اکبری در نوزدهمین دوره انتخاب کتاب سال به‌ عنوان کتاب درخور تقدیر در سال ۱۳۷۹ معرفی شد. مراسم تشییع پیکر «مصطفی علی‌مدد» ساعت ۹ صبح روز چهارشنبه ۱۷ خرداد از محل بیمارستان مهراد (خیابان میرعماد) و مراسم ترحیم ایشان ساعت ۶:۴۵ بعدازظهر روز جمعه ۱۹ خرداد در مسجد رضا خیابان نیلوفر برگزار خواهد شد.

زندگینامه

استاد مصطفی علی‌مدد آذرماه ۱۳۱۵ در تهران در خانواده‌ای میانه‌حال زاده شد. یک سال بعد از گرفتن دیپلم ریاضی در سال ۱۳۳۴، به عنوان کارمند در بنگاه عمران دهات مشغول به کار شد و سه سال را در دهات گرمسار کار کرد. در سال ۱۳۳۷ به تهران منتقل و در همان سال در مؤسسه علوم اداری دانشگاه تهران پذیرفته شد. در سال ۱۳۴۳ در مؤسسه عالی حسابداری ادامه تحصیل داد و در سال ۱۳۴۷ لیسانس گرفت. در مهر ۱۳۴۷ در دوره فوق لیسانس دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران پذیرفته شد و این دوره را به اتمام رساند. در نخستین سال‌های دهه‌ی ۱۳۵۰ به‌تناوب به انگلستان رفت و مطالعه و پژوهش کرد که به قول خودش «به مدرکی نینجامید».

از اواسط سال ۱۳۴۷ به وزارت علوم و آموزش عالی منتقل شده بود و در سال ۱۳۵۰ به سمت مدیرکل طرح‌ها و بررسی‌های وزارت علوم منصوب شد. در تأسیس دانشگاه بلوچستان نقش کلیدی داشت و از سال ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۷، با عنوان معاون و قائم مقام رییس دانشگاه بلوچستان خدمت کرد. یکی دوسالی در سال‌های پس از انقلاب در سمت معاون اجرایی وزارت علوم مشغول به کار و در نهایت در سال ۱۳۵۹ بازنشسته شد.

به موازات فعالیت‌های اجرایی، قبل از انقلاب دروس مختلف حسابداری را در دانشگاه‌های مختلف به صورت پاره‌وقت تدریس می‌کرد. بعد از انقلاب نیز، در کنار فعالیت پژوهشی در مرکز تحقیقات حسابداری و حسابرسی سازمان حسابرسی، در چند دانشکده‌ی مختلف، ازجمله سیستمهای حسابداری و حسابداری بانک‌ها، را درس می‌داد. حاصل فعالیت‌های پژوهشی علیمدد در سال‌های پس از انقلاب بیش از ۲۰ جلد کتاب است.

 

حسابدار اخلاقی

حسین عبده‌تبریزی

هرچند مدیرعامل شیاد و طماعی هم‌چون برنارد ابرز، با دستکاری حساب‌ها و شناسایی ۱۱‌میلیارد دلار درآمد موهوم، سهام‌داران شرکت آمریکایی ورلدکام را در سال ۲۰۰۲ به خاک سیاه نشاند و در این مسیر حسابرسان موسسه حسابرسی آرتور اندرسن را در کنار خود داشت، اما نهایتا این دو حسابدار شریف واحد حسابرسی داخلی شرکت بودند که رویه‌های فاسد حسابداری شرکت را افشا کردند و ابرز را به زندانی ۲۵ساله فرستادند و باعث شدند غول حسابرسی بزرگ دنیا یعنی آرتور اندرسن عملا منحل شود.

هر جامعه متمدن بر ارزش‌های اخلاقی استوار است؛ بدون اخلاق تمدن سقوط می‌کند. رعایت موازین اخلاقی توسط کسب‌وکارها باعث ارتقای اعتماد عمومی به کالاها و خدمات آنها می‌شود. اخلاق باید آموزش داده شود. مردم با میل به اخلاقی‌بودن و رعایت حقوق دیگران و رفاه جامعه به دنیا نمی‌آیند. چنین است که جوامع حسابداری نیز ضوابط اخلاقی را آموزش می‌دهند و رعایت آن را نیز از اعضای خود می‌طلبند.

 

او بود و دیگر هیچ

جامعه حسابداری ایران حداقل در ۲۵سال اخیر، همواره به مصطفی علی‌مدد به‌ مثابه مصداقی از حسابداری اخلاقی تکیه کرده است و او را به‌عنوان شاهد و نمونه به حسابداران جوان نشان داده است. در جو آلوده کسب‌وکار ایران، علی‌مدد چندان نگران نبود که بگوید «منِ تنها همه کار نمی‌توانم بکنم، اما نباید از کاری که می‌توانم به تنهایی بکنم غافل شوم.» چنین بود که به‌رغم همه ناملایمات محیطی، به‌طور مطلق به اصول و موازین اخلاقی خود در رشته حسابداری پایبند ماند و به‌ دنبال این نرفت که چون سایر حوزه‌های کسب‌ و کار آلوده است، باید همراه جریان شود و از اصولش کوتاه‌ آید، چه رسد به اینکه از آنها عدول کند. درگذشت استاد علی‌مدد دردی جانکاه به جان حسابداران ریخته است و تاثری عمیق در جوامع حسابداری برانگیخته است و این همه نه به‌دلیل ده‌ها جلد کتاب حسابداری ارزشمند وی و نه به دلیل نقش موثر او در تولد نهاد حرفه‌ای حسابداران و نه‌ تنها به جهت خیل انبوه دانشجویان او و نه ناشی از سهم بی‌بدیل او در پایه‌گذاری دانشگاه بلوچستان است و این واقعیت که برای شکل‌گیری آن نهاد، علی‌مدد چندین سال از عمر خود را وقف آن دانشگاه کرد، بلکه موقعیت ممتاز او حاصل تعهدات و احساس مسوولیت او در قبال کشور و ایرانیان از گذر رشته حسابداری بوده است. مصطفی علی‌مدد بالاتر از هر چیز، حسابداری اخلاقی بود که عشق خود به ایران و ارتقای موقعیت کشور را به تعهدات و مسوولیتش در قبال دانش حسابداری گره زده بود.

 

از شمار دو چشم یک تن کم

عبدالله کوثری

امروز دریغاگوی انسانی شده‌ایم که اگر بخواهیم کرده‌های نیک و یادگارهای گران‌بهایی را که برای ما برجای گذاشت یک‌یک برشماریم، باید دفتری کلان فراهم آوریم.

مصطفی علی‌مدد فراتر از هر چیز انسانی دانشور بود؛ استاد و آموزگار چند نسل از بهترین حسابداران بود. در کار خود کتاب‌های فراوان تالیف کرد که تا سال‌ها نیز دانشجویان اقتصاد و حسابداری به آنها نیاز دارند. افزون بر این، او بنیانگذار دانشگاه بلوچستان بود و نهالی که سال‌ها پیش در آن خاک نشاند، امروز درختی تناور و پربار و بر شده است.

عمری را به تعلیم و تعلم گذراند و در این کار یک ‌دم کاهلی بر خود روا ندید. اما، آنچه علی‌مدد را از بسیاری از کوشندگان دیگر متمایز می‌کرد، اخلاق و منش والایش بود. این راه پرفراز و نشیب را چنان طی کرد که نه بر افتاده‌ای پای نهاد و نه وسوسه چشم‌اندازهای اغواگر در او کارگر افتاد. استغنای او همانا بی‌نیازی فرزانگان بود که حتی به آب چشمه خورشید دامن ‌تر نمی‌کنند. یادش گرامی و روندگان راهش هر روز فزون‌تر باد.

 

آثار مصطفی علیمدد

فهرست کتابها

* اصول حسابداری ـ جلد ۱، با آقای نظام الدین ملک آرایی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۶۸.

* اصول حسابداری ـ جلد ۲، با آقای نظام الدین ملک آرایی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۷۰.

* مبانی و روشهای عمومی حسابداری، با آقای نظام الدین ملک آرایی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۷۴.

* حسابداری پیمانکاری، با آقای نظام الدین ملک آرایی، ویرایش اول ۱۳۶۳، ویرایش دوم ۱۳۷۸، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، هشتمین چاپ، ۱۳۸۰

* بررسی تحلیلی یا استفاده از تجزیه و تحلیل در حسابرسی، با آقای دکتر فضل الله اکبری، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۷۹

* اوراق مشارکت: سوابق، مقررات و حسابداری، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۸۰

* حسابداری استهلاک، با آقای دکتر فضل الله اکبری، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی ۱۳۷۲، پنجمین چاپ، ۱۳۷۸

* گزیده ای از قوانین و مقررات تجاری برای مدیران و حسابداران، با آقای نظام الدین ملک آرایی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۶۴

* اقتصاد ایران، تألیف جولیان باری یر، ترجمه، با آقایان تقوی، تیموری و نفیسی، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۳

* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۱، افشای رویه های حسابداری، ترجمه، با آقایان دکتر تقوی و عالی ور، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۰

* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۵، اطلاعاتی که باید در صورتهای مالی افشا شود، ترجمه، با آقایان دکتر تقوی و عالی ور، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۱

* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۹، حسابداری فعالیتهای تحقیق و توسعه، ترجمه، با آقایان گودرزی و تیموری، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۱

* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۱۰، وقایع احتمالی و رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه، ترجمه، با آقای ارباب سلیمانی، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۱

* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۱۱،حسابداری پیمانکاری، ترجمه، با آقایان ملک آرایی و عالی ور، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۱

* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۱۶، حسابداری اموال ماشین آلات و تجهیزات، ترجمه، با آقایان عالی ور و ملک آرایی، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۱

* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۱۸، شناخت درامد، ترجمه، با آقای ارباب سلیمانی، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۲

* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۲۱، حسابداری آثار تغییرات نرخ ارز، ترجمه، با آقای عباس ارباب سلیمانی، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۳

* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۳۰، موارد افشا در صورتهای مالی بانکها و مؤسسات مالی مشابه، ترجمه، با آقای عباس ارباب سلیمانی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۸۱

* رهنمودهای بین المللی حسابرسی: شامل رهنمودهای مقدمه، هدف و دامنه حسابرسی صورتهای مالی، موافقتنامه حسابرسی، اصول بنیادی حاکم بر حسابرسی و گزارش حسابرسی، ترجمه، با آقای عباس ارباب سلیمانی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سالهای ۷۰ـ۱۳۶۴

* استانداردهای بین المللی حسابرسی: شامل استانداردهای مقدمه، مبانی نظری و قرارداد حسابرسی، ترجمه، با آقای عباس ارباب سلیمانی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، سالهای ۷۶ـ۱۳۷۳

* حسابداری کالای امانی، با آقای نظام الدین ملک آرایی، انتشارات پیام، ۱۳۵۳، ویرایش دوم، انتشارات پیشبرد، ۱۳۷۰

* اشتباهات و اصلاحات، با آقای نظام الدین ملک آرایی، انتشارات پیام، ۱۳۵۴

* جریان وجوه نقد، با آقای نظام الدین ملک آرایی مدرسه عالی مدیریت گیلان، ۱۳۵۴

* بخش عمومی و اقتصاد ایران، ۱۳۵۴ منتشر نشده

 

فهرست اهم مقالات

* فرهنگ اصطلاحات حسابداری ، میراث استادان فقید ،مجله حسابرس ، شماره ۲۸،بهار ۱۳۸۴

* درآمدی بر اخلاق و آئین رفتار حسابداران حرفه ای ،مجله حسابرس ،شماره ۲۷،زمستان ۱۳۸۳

* نگاهی به شیوه تالیف زنده یاد دکتر عزیز نبوی ،مجله حسابرس ،شماره ۲۲،زمستان ۱۳۸۲

* استانداردهای حسابداری و نقد حسابداری و گزارشگری مالی در بانکهای ایران، مجله حسابرس ، شماره۲۱ ، پائیز ۱۳۸۲

* پژوهشی در ضوابط تجدید ارزیابی دارائیهای ثابت در جهان و مقررات و تجارب تجدید ارزیابی در ایران – مجله حسابرس – شماره ۱۶ – مهر و آبان ۱۳۸۱

* شورای جامعه حسابداران رسمی ایران و چالش پیش رو، مجله حسابرس، شماره ۱۲، پاییز ۱۳۸۰

* مروری تاریخی بر شکل گیری جوامع حسابداری، مجله حسابرس، شماره ۳، آبان ۱۳۷۸

* نگاهی به مبانی نظری، ضرورتها و الزامات تجدید ارزیابی داراییها، حسابداری برق شماره های ۱۹، ۲۰ و ۲۱، بهار، تابستان و پاییز ۱۳۷۸

* بحثی کارشناسانه درباره اوراق مشارکت و مسائل آن، مجله پیام امروز، شماره های ۲۶ و ۲۷ مهر و آبان ۱۳۷۷

* مروری اجمالی بر روشها و تکنیکهای تحلیل مالی، حسابداری برق، شماره های ۱۲ و ۱۳، تابستان و پاییز ۱۳۷۶

* اوراق مشارکت، سرمایه های کوچک برای طرحهای بزرگ، مجله پیام امروز، شماره ۱۵، دی ۱۳۷۵

* نگاهی به مبانی نظری سیستمها در توضیح کارکرد سیستم حسابداری، حسابرس: مجموعه مقالات شماره ۲، انتشارات سازمان حسابرسی، زمستان ۱۳۷۳

* نگاهی به عوامل نارسایی در بیان اطلاعات حسابداری، حسابرس: مجموعه مقالات، شماره ۱، انتشارات سازمان حسابرسی، تابستان ۱۳۷۲

* در تعریف سیستمی سیستم حسابداری، مجله حسابدار، شماره ۸۴-۸۳، نوروز ۱۳۷۱

* حسابداری و قانون در ایران، مجله حسابدار، شماره ۸۰ـ۷۹، شهریور و مهر ۱۳۷۰

 

جوایز علمی

* کتاب اصول حسابداری جلدهای ۱ و ۲ تألیف مشترک با آقای نظام الدین ملک آرایی به عنوان کتاب سال ۱۳۷۱ دریافت تقدیرنامه و جایزه از رئیس جمهور

* کتاب بررسی تحلیلی یا استفاده از تجزیه و تحلیل در حسابرسی تألیف مشترک با آقای دکتر فضل الله اکبری در نوزدهمین دوره انتخاب کتاب سال به عنوان کتاب درخور تقدیر در سال ۱۳۷۹

* دریافت تقدیرنامه و جایزه به مناسبت پژوهشها و خدمات انجام شده از مراجع مختلف از جمله سازمان حسابرسی و وزارت نیرو

منبع: شرقanthropology.ir

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.