پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
نشست هم‌اندیشی انجمن صنفی استارت‌آپ‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه صبح امروز 22 مهرماه در شرکت فرابورس ایران برگزار شد. در این نشست استارت‌آپ‌ها و سرمایه‌گذارها برای چندمین بار پای صحبت‌های هم نشستند و این بار هم دریافتند که اختلاف دیدگاه فراوانی با هم دارند.
در این نشست که نزدیک به ۲ ساعت و نیم به طول انجامید، اختلافات فاحش VCها و استارت‌آپ‌ها بار دیگر نمایان شد و در پایان این جلسه تقریباً همه به صورت متفق‌القول این حرف را تکرار می‌کردند که این دو گروه باید زبانی مشترک پیدا کنند و یکدیگر را بهتر بفهمند.
گلایه‌های استارت‌آپی
در ابتدای این نشست جمعی از فعالان اکوسیستم استارت‌آپی و سرمایه‌گذاری ایران به معرفی خود و کسب‌وکارشان پرداختند. مدیرعامل شتاب‌دهنده شناسا یکی از اولین نفراتی بود که به صحبت پرداخت. حامد ساجدی با اشاره به این نکته که استارت‌آپ‌ها باید بگویند دنبال چه چیزی هستند، گفت: «به غیر از سرمایه، آنها باید بگویند که چه چیزی از سرمایه‌گذارها می‌خواهند.»
خواجوی از استارت‌آپ بوکت در پاسخ به این جملات گفت: «اینکه بگوییم استارت‌آپ‌ها به جز سرمایه دنبال چه چیزی هستند، مثل این است که بگوییم سرمایه‌گذاران به جز سود به چه چیزی می‌خواهند برسند. آنها باید پول تزریق کنند و پس از آن منتظر سود باشند. چرا سرمایه‌گذاران این حوزه یک بار برای همیشه به صورت شفاف با عدد و رقم نمی‌گویند که سرمایه خود را کجا خرج کرده‌اند.»
علی مرادی فعال در حوزه مد و پوشاک تصریح کرد: «سوالی می‌خواهم طرح کنم. این پول‌ها دقیقاً کجا می‌روند؟ آنقدر سرمایه‌گذاران و شتاب‌دهندگان ایرانی کار را بر ما سخت می‌کنند و سرمایه‌ای تزریق نمی‌کنند که ما به دنبال جذب سرمایه خارجی هستیم. ما می‌خواهیم بدانیم که پول‌های سرمایه‌گذاران کجا هزینه می‌شود که اکثر استارت‌آپ‌ها مشکل جذب سرمایه دارند.»
اسلامی از استارت‌آپ دنگی‌پال با بیان اینکه بالغ بر 100 استارت‌آپ فین‌تک در صفحه اکوسیستم راه پرداخت وجود دارد، گفت: «دوستانی در این جلسه حضور دارند و از علاقه خود به سرمایه‌گذاری در فین‌تک حرف می‌زنند. علاقه‌مندیم بدانیم آنها تا به امروز بر کدام یک از این 100 استارت‌آپ سرمایه‌گذاری کرده‌اند. چرا این اتفاق در حد حرف باقی می‌ماند؟ از این دست جلسات زیاد برگزار می‌شود و هنوز به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم.»
از زبان VCها
انصاری از VC دانشگاه تهران نفر بعدی بود که به صحبت پرداخت. او با انتقاد از نوع ارائه استارت‌آپ‌ها در جلسه‌ّهای جذب سرمایه توضیح داد: «متاسفانه دوستان استارت‌آپی در پرزنت‌های خود اشتباهات فاحشی انجام می‌دهند. من از جنس استارت‌آپ‌ها هستم و حرف‌های دوستان را متوجه می‌شوم. بارها گفته‌ام که ارائه استارت‌آپ‌ها برای کمیته‌های سرمایه‌گذاری باید جذاب شود ولی می‌بینم که بسیاری از استارت‌آپ‌ها همان ارائه اول که ناموفق بوده است را در جاهای دیگر هم تکرار می‌کنند.»
از نظر صندوق‌های جسورانه عدم شفافیت در ریسک‌های ایجاد شده و مشخص نبودن بازده در استارت‌آپ‌ها یکی از مهم‌ترین ابهامات است. میلانی از صندوق سرمایه‌گذاری پارتیان با به‌حق دانستن بعضی از انتقادات وارد شده توسط استارت‌آپ‌ها، با بعضی دیگر از آنها مخالفت خود را اعلام کرد. او گفت: «اگر یک استارت‌آپ پیش ۲۰ صندوق سرمایه‌گذاری برود و هر ۲۰ صندوق جذب آن نشوند، این استارت‌آپ باید این احتمال را هم بدهد که شاید کسب‌وکار جالبی ندارد. شاید باید مدل خود را عوض کند.»
او اضافه کرد: «در نمایشگاه الکامپ استارت‌آپ‌های پرتعدادی دیدم که می‌توانم بگویم 90 درصد آنها استارت‌آپ نبودند. آنها SME یا کسب‌وکار کوچک و متوسط هستند. آنها در ۵ سال حداکثر یک X را 5X می‌کنند. در حالی که یک استارت‌آپ موفق باید در ایران بعد از ۵ سال این X را 10X بکند. کسب‌وکارهای کوچ و متوسط برای VCها جذابیتی ندارد.»
به سمت ادبیات مشترک
خاکپور از تهران پیمنت با اشاره به اینکه دو گروه VC و استارت‌آپ‌ها ادبیات مشترک ندارند، اضافه کرد: «زمانی که دو گروه با ادبیات هم آشنا نیستند، بیش از مقدار واقعی ناراحتی به وجود می‌آید. سرمایه‌گذارها معتقدند که استارت‌آپ‌ها بیزنس‌پلن درستی ندارند و استارت‌آپ‌ها از عدم سرمایه‌گذاری VCها گله می‌کنند.»
علیزاده از تأمین سرمایه بانک ملت عنوان کرد: «معمولاً نهادهای مالی در ایران هر ۵ سال یک بار عوض می‌شوند. از این نظر که استارت‌آپ‌ها به فکر سرمایه‌گذاری در بلندمدت هستند، این موضوع به ضرر آنهاست. دستورالعمل تأمین مالی جمعی شهریورماه منتشر شد و نمی‌دانیم که آینده آن چه می‌شود. دوستان فرابورس اینجا حضور دارند و امیدوارم در این مورد صحبت کنند.»
حامد ساجدی از مشخص شدن فعالیت‌های دقیق VCها خبر داد. نایب‌رییس انجمن VC ایران گفت: «به زودی مشخص می‌شود که صندوق‌های جسورانه در چه حوزه‌هایی چه کارهایی کرده‌اند. کسب‌وکارها باید مقیاس‌پذیر باشند. استارت‌آپ‌ها باید خود را جذاب کنند و زنجیره ارزش خود را بسازند.»
ساجدی ادامه داد: «یک سرمایه‌گذار زمانی به سراغ یک استارت‌آپ می‌رود که بداند یک بازی برد-برد برای هر دو طرف است. جنس همکاری VC و استارت‌آپ از جنس شراکت است. اگر اعتماد وجود نداشته باشد، اعتماد شکل نمی‌گیرد. در این شرایط اقتصادی و بحران‌های ارزی، اگر کسب‌وکارها بتوانند کاری کنند که درآمد ارزی داشته باشند و یا سرمایه‌گذار خارجی داشته باشند، تهدید ارزی امروز به فرصت تبدیل خواهد شد.»
شایان شلیله با خوب دانستن این جلسات بیان کرد: «اینکه دوستان اینجا روبه‌روی هم می‌نشینند و بازخورد می‌دهند، خیلی خوب است. در جلسه مذاکره نمی‌توان فیدبک داد. برای درک متقابل این دو گروه، چنین جلساتی باید برگزار شود و اگر بگوییم فقط استارت‌آپ‌ها دچار ضعف فنی هستند و تیم‌های خوبی ندارند، اشتباه است. قطعاً VCها هم به همان میزان تقصیر دارند.»
