پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
چرا همتی بهترین انتخاب ممکن دولت برای ریاست بانک مرکزی بود؟ / این انتخابی است که ما از سه ماه پیش درباره‌اش گفته بودیم
امروز هیات دولت با رای قاطع به عبدالناصر همتی به‌عنوان رئیس‌کل جدید بانک مرکزی رأی اعتماد داد. دکتر حسن روحانی، همتی را فردی تحصیل‌کرده، آگاه و دارای تجربیات ارزنده در بانک و بیمه، بانشاط، فعال و دارای روحیه، قوی، خوب و دارای توان معرفی کرد. رئیس‌جمهور اصلاح نظام بانکی، سیاست‌های مالی، پولی و بهبود روابط بانکی با دنیا و توسعه پیمان‌های پولی دوجانبه، حفظ و مراقبت از ذخایر ارزی را از اولویت‌های رئیس‌کل جدید بانک مرکزی دانست و کلیه اعضای دولت را به همکاری با ایشان توصیه کرد.
سه ماه پیش در مطلب مفصلی که در ماهنامه عصر تراکنش نوشته بودم از همتی نام بردم و آنجا گفتم که «اگر از مرحوم محسن نوربخش بگذریم، در بانکداری اجماع بر سر نام یک فرد کار آسانی نیست؛ منتها در بیمه تقریباً آسان می‌شود روی نام فردی به اجماع رسید که مورد قبول بیشتر فعالان بیمه ایران باشد و آن نام «عبدالناصر همتی» است.»
آن یادداشت درباره این بود که بورس، بانکداری و بیمه در ایران تاریخچه ۱۳۰ ساله دارد ولی سه مسیر متفاوت را طی کرده‌اند. سوال اساسی آن یادداشت این بود که چگونه می‌توان به همگرانی این بازارها رسید. در همین یادداشت به‌صورت ویژه درباره عبدالناصر همتی نوشتم: «جایگاه ویژه همتی و نقش او در آرام کردن آشوب‌های بیمه و اینکه او می‌تواند مهم‌ترین چهره همگرایی این بازارها [بانک، بورس و بیمه] باشد باعث می‌شود در این نوشته اندکی بیشتر از باقی نام‌ها به او بپردازم. دکتر عبدالناصر همتی مشهور به پدر بیمه خصوصی ایران، زاده 1336 در کبودرآهنگ، استان همدان است. او دکترای اقتصاد دارد و استاد دانشگاه تهران است؛ همتی به مدت پنج سال در زمان حسن روحانی عضو کمیته اقتصادی شورای عالی امنیت ملی بود. از او به‌عنوان پدر بیمه خصوصی ایران یاد می‌شود. او برای پنج سال پیاپی مدیریت بیمه اتکایی آسیا را بر عهده داشته است. همتی از معدود مدیران ایرانی است که در دولت‌های سازندگی، اصلاحات و بهار سمت‌های مهم داشته است.»
از چین تا ماچین
با این که از نظر نگارنده همتی یکی از مهم‌ترین نام‌هایی بود که برای ریاست بانک مرکزی می‌شد به آنها فکر کرد منتها خیلی زود این خبر پخش شد که او قرار است سفیر ایران در چین باشد. حتی به صورت غیررسمی مطرح شد که مدتی است که حکم ماموریت او امضا شده و به‌مرور از بین نام‌هایی که در رسانه‌ها درباره رئیس جدید بانک مرکزی مطرح می‌شد حذف شد. همین چند هفته پیش بود که همتی به چین رفت تا دیشب که برای ماموریتی به تهران برگشته بود این شایعه پخش شد که روحانی او را به پاستور خوانده است و همین موضوع بازار حدس و گمانه‌ها را داغ کرد تا امروز صبح که در هیئت دولت رای‌گیری درباره او انجام شد.
با کناره‌گیری غول‌های اقتصاددان مانند نیلی از عرصه اجرایی نام‌هایی این اواخر مطرح می‌شد که نگران‌کننده بودند. مشکل نام‌هایی که مطرح می‌شد این بود که نه‌تنها اقتصاددان نبودند، بلکه مدیرانی بودند که حرف‌وحدیث‌های زیادی درباره آنها وجود داشت و قطعاً انتخاب آنها زمینه باز شدن دوباره شکاف‌ها را ایجاد می‌کرد.
همتی ازنظر سیاسی چهره‌ای بی‌نظر نیست با این حال کمتر کسی است که او را وابسته به طیف و جناح خاصی بداند. در همان یادداشت سه ماه پیش عصر تراکنش درباره او نوشته بودم: «توان او درزمینهٔ مدیریت هرج‌ومرج را احتمالاً باید در سال‌های اول انقلاب جست‌وجو کرد. عبدالناصر همتی با رتبه اول دوره کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه تهران را آغاز کرده بود که در سال 1359 مسئول کمیته اقتصادی جهاد دانشگاهی شد. در سال‌های 1359 تا 1373 مدارج ترقی را در سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران تا معاونت سیاسی این سازمان طی کرد. او 9 سال مدیرکل خبر و پنج سال معاون سیاسی صداوسیما بود. وی در دوران جنگ هشت‌ساله عراق علیه ایران از مسئولان تبلیغات جنگ بود. همین سال‌های حضور در عرصه تبلیغات و رسانه باعث شد تجربه‌هایی به دست بیاورد که در سال‌های بعد به کمکش در بیمه مرکزی، بانک سینا و بانک ملی آمدند.
همتی از سال 1373 تا 1385 طی سه دوره رئیس‌کل بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و رئیس شورای عالی بیمه بود و نقش کلیدی در طراحی و اجرای سیاست‌های آزادسازی و خصوصی‌سازی در صنعت بیمه داشت؛ به‌نحوی‌که در این زمینه از وی به‌عنوان پدر بیمه‌های خصوصی یادشده است. او از سال 1385 از صنعت بیمه به صنعت بانکداری رفت. او طی سال‌های 1385 تا 1392 به مدت هفت سال مدیرعامل بانک سینا بود و در زمان او موسسه مالی و اعتباری بنیاد به یکی از بانک‌های مهم بخش خصوصی تبدیل شد. ازجمله اقدامات وی در این دوره تلاش مؤثر برای لغو تحریم بانک سینا بود که به خارج شدن بانک سینا با رأی دادگاه عالی اروپا از فهرست تحریم اتحادیه اروپا منجر شد.
بعدازاین و در زمان وزارت دکتر طیب نیا، او به بانک ملی رفت؛ در بانک ملی تلاش کرد تغییرات فراوانی ایجاد کند. بال‌های او در بانک ملی محمد فطانت فرد و سید ولی اله فاطمی اردکانی بودند. فطانت فرد بعدها از همین بانک ملی به سازمان بورس رفت؛ بعدازآنکه محمدابراهیم امین، رئیس‌کل بیمه مرکزی ایران در پی انتشار فیش حقوق‌های نجومی مدیران این بانک از سمت خود استعفا کرد. وزیر اقتصاد، عبدالناصر همتی، مدیرعامل بانک ملی ایران را برای رئیس‌کلی بیمه مرکزی ایران به هیات وزیران معرفی کرد که مورد موافقت هیات وزیران قرار گرفت.»
همتی درزمانی که در بانک ملی بود منشأ تغییرات گسترده شد و با دعوت از چهره‌هایی مانند فطانت فرد و سید ولی‌اله فاطمی اردکانی مسیر تغییری در این بانک را شروع کرد که نتایج آن را همین امروز هم مشاهده می‌کنیم. محصولاتی مانند بله و بام در دوران مدیریت او کلید خوردند و امروز در فضای رخوت زده بانکداری امروز سرویس‌هایی قابل دفاع و ارزشمند هستند. این دو محصول برای بیان تغییراتی که در زمان او در بانک ملی شروع شد کافی نیستند؛ شاید مهم‌ترین تغییری که او در بانک ملی ایجاد کرد این بود که این تصور اشتباه که بانک ملی صندوق پول و وام دولت و مجلس است را تغییر داد. تا پیش از او این تصور وجود داشت که بانک ملی ملک مطلق دولت است و اهمیتی هم ندارد که یک کسب‌وکار ضررده باشد.
مسیر سخت همتی
در گفت‌وگویی که اخیراً با دکتر محمدرضا جمالی داشتم به‌صورت صریح به همه مسائلی پرداختیم که دولت و بانک مرکزی باید آنها را موردتوجه جدی قرار دهند. در همین گفت‌وگو جمالی با صراحت گفته بود که تا چهار لایه از مدیران بانک مرکزی باید تغییر کنند. ۱۷ مورد در این گفت‌وگو مطرح شده که در سال‌های اخیر تقریباً به فراموش سپرده‌شده است.
صادقانه بگویم به‌عنوان فردی که بیرون گود ایستاده و نظاره‌گرم تصور می‌کنم برای لایه اول بانک مرکزی دولت بهترین انتخاب ممکن را انجام داده است. در شرایطی که اقتصاددان‌های مطرح حاضر به حضور در میانه میدان نبودند و مدیران دولتی که به‌عنوان گزینه‌های روی میز مطرح می‌شدند توان کافی برای ایجاد همگرایی را نداشتند، همتی بهترین انتخاب ممکن بود و اگر بانک مرکزی نتواند به کمک او این دوران پرآشوب را پست سر بگذارد احتمالاً با فرد دیگری هم نمی‌تواند. حالا که همتی در رأس امور قرارگرفته امیدواریم به دغدغه‌هایی که مطرح‌شده توجه کند و مسیر پراشتباه قبلی را تکرار نکند.
برای دریافت فایل پی‌دی‌اف این مصاحبه، اینجا کلیک کنید.
در پایان هم بخش دیگری از آن یادداشت بلند عصر تراکنش درباره عبدالناصر همتی را تقدیم شما می‌کنم: «او از سال‌های 1373 تا 1385 به مدت 12 سال رئیس پیشین بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران بود. عبدالناصر همتی پس از هفت سال مدیرعاملی بانک سینا، در هشتم مهر 1392، با پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی (علی طیب نیا) و تأیید مجمع عمومی بانک ملی به‌عنوان مدیرعامل بانک ملی ایران انتخاب شد و جایگزین فرشاد حیدری در بانک ملی ایران شد. همتی در بانک ملی با همراهی محمد فطانت فرد و سید ولی اله فاطمی اردکانی اصلاحات در بانک ملی را شروع کرد. درزمانی که بیمه دچار حاشیه‌ای به نام فیش‌های نجومی شده بود، برای بار دوم با حکم طیب نیا، به ریاست بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران منصوب شد. وی درجه دکترای اقتصاد خود را در سال 1372 از دانشگاه تهران اخذ و رساله خود را با حضور در دانشگاه لندن تکمیل کرد و به اتمام رساند. در دوره مدیریت او بر بیمه، هرج‌ومرج‌های بیمه‌ای دهه‌های 60 و 70 از بین رفت و آرامش بر اوضاع بیمه حاکم شد.»
امیدواریم همان‌گونه که همتی در سال‌های پرآشوب بیمه توانست آرامش را به صنعت بیمه ایران بازگرداند همین مسیر را هم در روزهای سخت بانکداری ایران تکرار کند.