پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
مستند شاه جهان / اولین شهید بانکداری در ایران
ماهنامه عصر تراکنش / 130 سال پیش انگلیسیها اولین بانک را در ایران تاسیس کردند؛ بانک شاهی یا بانک شاهنشاهی که بعد از انقلاب شد یکی از ۱۲ بانک مصادرهای که نام همه آنها حالا تجارت است. بانک شاهی را مردم ایران دوست نداشتند، ولی شاهان قاجار شیفته این بانک بودند. با کمک وامهای همین بانک بود که شاهان قاجار مانند ناصرالدینشاه راهی دیار فرنگ شدند.
130 سال پیش ایران بین روس و انگلیس دستبهدست میشد و روسها هم چند سال بعد از انگلیسیها بانکی در ایران تاسیس کردند که نامش بانک استقراضی بود. برخی از تاجران ایرانی از همان زمان در مقابل این حضور روسها و انگلیسیها ایده راهاندازی اولین بانک ملی ایران را مطرح کردند. تلاشهای ایرانیها تا سال ۱۳۰۴ و تاسیس بانک سپه و سپس بانک ملی نتیجهای نداشت. منتها پیش از بانک سپه و ملی برخی از ارمنیها و زرتشتیهای ایران تجارتخانههایی تاسیس کرده بودند که تا آستانه بانک شدن هم پیش رفته بودند. یکی از این تجارتخانهها، تجارتخانه جهانیان بود که خانوادهای زرتشتی در یزد آن را پایهگذاری کرده بودند. فرد اصلی این تجارتخانه پرویز شاه جهان بود.
شاه جهان جزء کسانی بوده که کمکهای مالی زیادی به نهضت مشروطه ایران انجام دادند و همین کمکها و بعدا وام ندادن تجارتخانه جهانیان به محمدعلیشاه که مجلس را در ایران به توپ بست، باعث شد این خانواده مورد غضب شاه ایران قرار گیرند. شاه جهان به دستور محمدعلیشاه در نزدیکی خانهاش به ضرب گلوله کشته شد و بهمرور باقی اعضای این خانواده هم از ایران رفتند و نوادگان این خانواده امروز در آمریکا و کشورهای دیگر زندگی میکنند.
اگر ابروباد و مه و خورشید دستبهدست هم داده بودند، احتمالا امروز در متنهای تاریخی میخواندیم که اولین بانک ایرانی را شاه جهان در ایران تاسیس کرده بود. در ۲۰۰ سال گذشته بسیاری از کسانی که تلاش کردند دست بیگانگان را از این کشور قطع کنند، سرنوشت شومی پیدا کردند. شاه جهان را احتمالا باید اولین شهید بانکداری در ایران دانست؛ کسی که صرفا میخواست بانکی ایرانی تاسیس کند، ولی کوتهبینی شاه ایران عرصه را بر او و خانوادهاش تنگ کرد. این قصهای است که در مستند «شاه جهان» روایت میشود.
«شاه جهان» نام فیلم مستندی است به کارگردانی حسن نقاشی. این مستند را میتوانید از طریق فیلمیو یا وبسایت شبکه مستند تماشا کنید.