پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
ارزیابی دور سوم خدمات الکترونیکی ۹۳ دستگاه نشان میدهد که درمجموع ۳۸.۹۵ درصد خدمات این دستگاه‌ها الکترونیکی شده است.
به گزارش ایران، این بخشی از اظهارات عضو هیئت عامل سازمان فناوری اطلاعات است. او در نشستی که به بهانه اعلام ارزیابی‌های دور سوم الکترونیکی شدن خدمات دستگاه‌ها برگزار شد به بهبود و بلوغ وضعیت ۹۳ دستگاه در الکترونیکی شدن نسبت به یک سال اخیر اشاره کرد و افزود: «تمام دستگاه‌های دولتی به‌صورت دائمی در حال پیشرفت ارائه خدمات خود هستند.اعلام پیشرفت در خدمات الکترونیکی دستگاه‌های دولتی در حالی مطرح می‌شود که هنوز بسیاری از کاربران در مراجعه به بسیاری از سازمان‌های پررفت‌وآمد مانند سازمان تأمین اجتماعی، سازمان امور مالیاتی، سازمان ثبت و… درگیر کاغذبازی‌های همیشگی و سپری کردن طبقات مختلف برای انجام یک کار ساده هستند.»
برخورد سلیقه‌ای سازمان‌ها در ارائه خدمات و یکپارچه نشدن خدمات بین دستگاه‌ها ازجمله عواملی است که بر اساس اعلام وزارت ارتباطات باعث شده باوجود تمام سیاست‌گذاری و فراهم کردن زیرساخت‌های ارتباطی اجرای پیوسته دولت الکترونیکی برای کاربران نهایی قابل احساس نباشد.
جایگاه دولت الکترونیک ایران در جهان
آخرین آمار ارزیابی جایگاه دولت الکترونیک ایران در جهان نشان میدهد که ایران برای رسیدن به وضعیت مطلوب در این زمینه هنوز باید اقدامات جدی‌تری انجام دهد. دپارتمان امور اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد (UNDESA) هرساله وضعیت دولت الکترونیک کشورها را در مقایسه با یکدیگر مورد ارزیابی قرار میدهد که نتایج به‌دست‌آمده دربرگیرنده اطلاعاتی است که ظرفیت و توانایی یک دولت را در به‌کارگیری جامعه اطلاعاتی نشان میدهد.
بر اساس این گزارش آماری، ایران در شاخص توسعه دولت الکترونیک (EGDI) در سال 2016 در جایگاه ۱۰۶ در بین ۱۹۳ کشور جهان قرارگرفته است. این در حالی است که کشورمان ازنظر شاخص EGDI در سال 2012 در مقام ۱۰۰ جهان قرار داشت. در این بخش رتبه نخست جهانی در اختیار انگلستان با 0.9193 امتیاز است و رتبه اول منطقه نیز با 0.8915 امتیاز به کره جنوبی تعلق دارد.
امتیاز ایران در این بخش 0.4649 بوده که نشان‌دهنده فاصله زیاد آن با کشورهای برتر در این خصوص است.
در آخرین گزارش این سازمان (۲۰۱۶) برای ارزیابی شاخص توسعه دولت الکترونیک در کشورها ۴ زیر شاخص خدمات آنلاین (OSI)، زیرساخت‌های مخابراتی (TII) و سرمایه انسانی (HCI) موردبررسی قرارگرفته است.
جایگاه نه‌چندان مناسب ایران در اجرای دولت الکترونیک جهان در حالی رخ‌داده که در چند سال اخیر و مخصوصاً از زمان روی کار آمدن دولت یازدهم و حالا نیز دولت دوازدهم تلاش‌های جدی و مستمری برای به اجرا گذاشتن دولت الکترونیک در کشور انجام‌شده است.
در همین زمینه نیز بالاخره بعد از سال‌ها، فاز اول دولت همراه در هفته جهانی ارتباطات با ارائه ۵۵ خدمت افتتاح شد؛ پروژه‌ای که به گفته دبیرخانه شورای عالی فناوری اطلاعات به‌عنوان یکی از نهادهای اصلی پیگیری اجرای دولت الکترونیک در کشور می‌تواند نقش بسزایی در بهبود جایگاه ایران در جهان در بخش ارائه خدمات الکترونیکی به کاربران نهایی داشته باشد.
ارزیابی‌های دوره‌ای خدمات الکترونیکی دولت
در کنار اجرای دولت همراه و دریافت خدمات الکترونیکی دستگاه‌ها با تلاش‌های دولت یازدهم و دوازدهم حالا ۹۳ دستگاه خدمات الکترونیکی خود را در اختیار جامعه قرار داده‌اند که متخصصان و عموم جامعه با مراجعه به سامانه payesh.iran.gov.ir می‌توانند در جریان ارزیابی‌های صورت گرفته روی خدمات این ۹۳ دستگاه قرارگرفته و در خصوص آن نظراتشان را ارائه کنند. البته به گفته سازمان فناوری اطلاعات این خدمات هنوز کامل نیست و ۹۳ دستگاه دولتی به‌صورت پیوسته در حال اضافه کردن و به‌روزرسانی خدمات خودروی سامانه‌هایشان هستند.
به گفته رضا باقری اصل، عضو هیئت عامل سازمان فناوری اطلاعات، دبیرخانه شورای اجرایی فناوری اطلاعات موظف است به‌طور مستمر در دوره‌های 3 ماهه کیفیت وبگاه‌ها و خدمات الکترونیکی دستگاه‌های اجرایی که شناسه آن‌ها به تأیید سازمان اداری استخدامی رسیده است را ارزیابی و نتایج را اعلام کند. تاکنون دو دوره از این ارزیابی‌ها انجام شد و دور سوم آن نیز چند روز پیش با اعلام نتایج آن به پایان رسید.
شاخص‌های موردبررسی در مرحله سوم شامل حضور در وب، تعاملی، تراکنشی، یکپارچگی و مشارکتی بوده است که بر اساس اعلام عضو هیئت عامل سازمان فناوری اطلاعات تمامی این شاخص‌ها بر اساس روندهای استاندارد بین‌المللی مانند مدل سازمان ملل، مدل‌های بلوغ مرحله‌ای، مطالعات دولت الکترونیک در اروپا و تجربیات ۱۰ کشور درحال‌توسعه در حوزه دولت الکترونیک استخراج‌شده است.
باقری اصل در توضیح روند ارزیابی خدمات الکترونیکی دستگاه‌ها در سه دوره گذشته می‌گوید: «در مرحله اول ۹۰ شاخص، در مرحله دوم ۷۲ شاخص و در مرحله سوم ۶۲ شاخص ارزیابی‌شده‌اند. هدف مرحله اول و دوم ارتقای وضعیت حضور در وب و هدف مرحله سوم ارتقای وضعیت حضور در وب و یکپارچگی بوده است.»
بر اساس اظهارات او درنتیجه این ارزیابی‌ها مشخص شد که در انتهای سال ۹۵ با ارزیابی ۶۰ دستگاه دولت الکترونیک به میزان ۱۹.۳ درصد محقق شده؛ در پایان شهریور ۹۶ با ارزیابی ۸۳ دستگاه، میزان تحقق دولت الکترونیک ۲۸ درصد بوده و در انتهای سال ۹۶ با ارزیابی ۹۳ دستگاه دولت الکترونیک در کشور به میزان ۳۸.۹۵ درصد محقق شده است.
معرفی دستگاه‌های برتر
بر اساس ارزیابی‌های دور سوم خدمات الکترونیکی دستگاه‌ها، به ترتیب بیمه مرکزی، وزارت اقتصاد، گمرک، سازمان ملی اتاندارد، شرکت بازرگانی دولتی ایران، سازمان جمع‌آوری و فروش املاک تملیکی، سازمان امور مالیاتی، شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور، شرکت مدیریت منابع آب و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای 10 دستگاه برتر در کسب امتیاز هستند؛ اما ۱۰ دستگاهی که در رتبه انتهایی جدول ارزیابی قرارگرفته‌اند سازمان انتقال خون، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، سازمان پزشکی قانونی کشور، جهاد دانشگاهی، نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، نهضت سوادآموزی، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سازمان مدارس غیردولتی و مشارکت‌های مردمی و خانواده، شرکت تولید نیروی برق حرارتی، سازمان فضایی ایران و انستیتو پاستور ایران هستند.
به گفته باقری اصل 10 دستگاهی که بیشترین رشد را داشته‌اند پیگیری‌ها در سطح وزیر انجام‌شده است که نشان از نیاز به توجه به این موضوع در سطوح کلان مدیریتی دستگاه‌ها دارد.
اما در بین ۹۳ دستگاه، ۵ دستگاه هم بوده‌اند که باوجود تمامی مصوبه‌های دولت و تأکید بر اجرای سریع دولت الکترونیک در کشور همکاری لازم با دبیرخانه شورای اجرایی فناوری اطلاعات جهت ارزیابی خدمات الکترونیکی‌شان را نداشته‌اند.
شهلا اصولی، مدیرکل دفتر پایش و نظارت بر پیاده‌سازی دولت الکترونیکی سازمان فناوری اطلاعات در خصوص ۵ دستگاهی که همکاری با این دفتر برای ارزیابی سامانه‌های خود را نداشته‌اند می‌گوید: «متأسفانه به دلایل مختلف تاکنون ۵ دستگاه این اجازه را به ما نداده‌اند تا به سامانه‌هایشان دسترسی کامل داشته و خدمات الکترونیکی‌شان را ارزیابی کنیم؛ اما ما به‌عنوان یک کاربر معمولی توانستیم این ۵ دستگاه را ارزیابی و نتایج بررسی خدماتشان را اعلام کنیم.»
آموزش‌وپرورش، معاونت علمی ریاست جمهوری، نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، سازمان سنجش و سازمان بازنشستگی ۵ دستگاهی هستند که در این خصوص همکاری لازم را نداشته‌اند.
اما نکته جالب در این ارزیابی‌ها نبود نام هیچ‌کدام از زیرمجموعه‌های وزارت ارتباطات در بین ۱۰ دستگاه برتر ازنظر ارائه خدمات الکترونیکی است. بر اساس ارزیابی دور سوم خدمات الکترونیکی دستگاه‌ها، رتبه سازمان فناوری اطلاعات ایران ۲۳، سازمان تنظیم مقررات ارتباطات ۱۹، ستاد وزارت ارتباطات ۴۸، مرکز تحقیقات مخابرات ۵۴، پست‌بانک ۸۱ و سازمان فضایی ایران ۹۲ را کسب کرده‌اند.
رضا باقری اصل در توضیح این موضوع می‌گوید: «ارزیابی سازمان فناوری اطلاعات به‌عنوان متولی این طرح با سختگیری‌های بیشتری انجام شد و پیشرفت‌های اخیر ما نیز در این ارزیابی موردتوجه قرار نگرفته است. بااین‌حال بر اساس مصوبه اخیر هیئت عامل سازمان فناوری اطلاعات این سازمان باید تا پایان سال در بین ۱۰ سازمان برتر در ارائه خدمات الکترونیکی قرار بگیرد.»
او همچنین وعده داد زیرمجموعه‌های دیگر وزارت ارتباطات نیز در دوره‌های بعدی با بهبود و راه‌اندازی سرویس‌های جدید خود در جایگاه بهتری قرار خواهند گرفت.
کاربران ناراضی از خدمات
باوجود تمامی آمارهای ارائه‌شده از سوی سازمان فناوری اطلاعات در خصوص پیاده‌سازی دولت الکترونیکی در کشور و بهبود پله‌ای ۹۳ دستگاه در این زمینه اما همچنان کاربران در دریافت خدمات الکترونیکی سازمان‌های مختلف با مشکل مواجه هستند و در آخر بسیاری از کارها به همان شیوه سنتی و تلف شدن وقتشان در بین طبقات مختلف این سازمان‌ها سپری می‌شود.
باقری اصل در پاسخ به چرایی عدم رضایت کامل مراجعه‌کنندگان از خدمات الکترونیکی دستگاه‌های دولتی اعلام می‌کند: «متأسفانه مشاهده‌شده که در برخی از این سازمان‌ها تمایلی به الکترونیکی کردن جامع خدمات وجود ندارد و همین امر باعث شده در برخی از آن‌ها صرفاً بخش کوچکی از خدمات ماهیت الکترونیکی پیدا کنند و همین امر درنهایت سبب نارضایتی کاربران شده است. از سوی دیگر هم برخی از سازمان‌ها به‌صورت سلیقه‌ای رفتار می‌کنند و برای مثال می‌گویند امکان ارائه سرویس آنلاین ندارند چون دستگاهشان قطع است و این در حالی است که سیستم وصل و در حال کار است.»
او تأکید می‌کند که سازمان فناوری اطلاعات در تلاش برای رفع این کاستی‌هاست هرچند در این زمینه دستورات جدی از سوی مدیران ارشد می‌تواند بسیار کارساز باشد چنانچه با همکاری خوب وزیر ارشاد در دور سوم ارزیابی ارائه خدمات الکترونیکی این وزارتخانه بهبود قابل‌توجهی در ارائه خدمات الکترونیکی داشته است
باقری اصل همچنین در پاسخ به این سؤال که آیا در سامانه ارزیابی خدمات الکترونیکی دستگاه‌ها امکان ثبت رضایتمندی کاربران از خدمات دریافتی دستگاه نیز وجود دارد می‌افزاید: «در سرویس دولت همراه امکان ارزیابی خدمات از سوی کاربران وجود دارد که این به بهبود خدمات دستگاه‌ها کمک شایانی می‌کند از سوی دیگر در مصوبه ضوابط فنی و اجرایی دولت الکترونیکی مصوب سال ۹۳ تأکید شده که امکان ارزیابی یا رضایت مردم نسبت به خدمات دستگاه‌ها باید توسط خود دستگاه‌ها اعلام شود ما هم در تلاشیم که این اتفاق رخ دهد.»