پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در پنل تخصصی «لندتک و ضرورت توسعه سواد مالی» مطرح شد؛ ایرانیان در زمینه سواد مالی چه نمره‌ای می‌گیرند؟
پنل تخصصی لندتک و ضرورت توسعه سواد مالی، که در استودیو «راهکار» در نمایشگاه الکامپ ۱۴۰۴ برگزار شد، فضایی را برای مدیران عامل چهار شرکت پیشرو در این صنعت فراهم آورد تا به بررسی دقیق وضعیت سواد مالی در ایران، چالش‌های پیشرو و راه‌حل‌های نوآورانه بپردازند. محمد مهدی اسمعیلی، مدیرعامل سیموتک؛ امین خادمی واحد، مدیرعامل اقساط مارکت؛ پیمان متقی، مدیرعامل وام‌سی و محمد تابش، مدیرعامل دارا در این پنل که با اجرای مینا حاجی، سردبیر ماهنامه عصر تراکنش برگزار شد حضور داشتند و این موضوع را مورد بررسی قرار دادند.
محمد مهدی اسمعیلی، مدیرعامل سیموتک: نسل جوان سواد مالی را به صورت تجربی می‌آموزد، اما آسیب‌پذیر است
محمد مهدی اسمعیلی، مدیرعامل سیموتک، در ابتدای صحبت‌های خود نگاهی خوش‌بینانه به آینده سواد مالی در ایران داشت. او عنوان کرد که چندان نگران این موضوع نیست، چرا که نسل جوان کشور به دلیل شرایط خاصی که وجود دارد، خود را از دوران کودکی با فضای دیجیتال وفق داده و به صورت تجربی سواد مالی را می‌آموزند. او باور دارد که در چند سال آینده، این سواد مالی به صورت خودکار تنظیم می‌شود و افراد خود را به تجربه دنیای مالی نزدیک می‌کنند. با این حال، اسمعیلی یک آسیب جدی را در این مسیر گوشزد کرد: «آموزش تجربی می‌تواند افراد را در یک سیکل ضرر و زیان قرار دهد.
او تأکید کرد: «ممکن است افراد وقتی اعتباری در دست آن‌ها قرار می‌گیرد و بیش از توان خود امکان خرید دارند، در سیکلی گرفتار شوند که به آن‌ها ضرر بزند.»
اسمعیلی تأکید کرد که بخشی از سواد مالی به عهده فعالان صنعت لندتک است و همه باید روی آن کار کنند. او با نگاهی از جنس عدالت اجتماعی و دسترسی‌پذیری به موضوع، گفت: «هرچند نسل‌های جوان‌تر خود را تنظیم می‌کنند، اما این امکان برای نسل‌های قبل از آن‌ها وجود ندارد و شرایط یادگیری در همه جای کشور یکسان نیست.»
او آموزش مالی را بسیار جدی دانست و گفت: «ممکن است من شخصاً فکر کنم که ما لندتکی‌ها ضرری نکنیم، اما بخش زیادی از مردم ضرر زیادی می‌کنند. من فکر می‌کنم همه ما که در این فضا کار می‌کنیم، مسئولیت ماست که محصولی را به مردم بدهیم که از آن ضرر نکنند.»
او با نگرانی به رفتارهایی اشاره کرد که مردم برای دریافت پول نقد، وام کالا می‌گیرند و آن را با نرخ پایین‌تری می‌فروشند. از نظر او، این مسئولیت اجتماعی به طور جدی بر گردن فعالان این صنعت است که ظرفیت آموزش جدی به مردم را دارند.
اسمعیلی در ادامه، در خصوص ایجاد «لیست سیاه» برای مشتریان بدحساب، این اقدام را در شرایط فعلی اقتصاد ضروری دانست. او گفت: «تصور کنید جمعی از دوستان لندتکی و پلتفرمی دیتا را شیر کنند. این به شدت بازدارنده است و می‌تواند به صورت اتوماتیک به کسی که وارد چرخه می‌شود، بفهماند اگر نکول کند چه هزینه‌ای برایش خواهد داشت.»
او افزود که این کار نرخ نکول را به شدت کاهش می‌دهد، هرچند چالش‌هایی نیز در این زمینه وجود دارد. او پیشنهاد کرد که می‌توان به صورت گام به گام عمل کرد و حتی از به اشتراک گذاشتن داده‌های رفتار مالی کاربران و یا حس کیفی پلتفرم‌ها نسبت به رفتار کاربران شروع کرد. به گفته او، اگر قانون بانکداری باز در کشور اجرایی شود، هیچ پلتفرمی نمی‌تواند خودداری کند و مشتریان خوش‌حساب خودشان به اشتراک‌گذاری داده‌هایشان تمایل خواهند داشت.
امین خادمی واحد، مدیرعامل اقساط مارکت: اقتصاد نامساعد، سواد مالی را بهبود می‌بخشد
امین خادمی واحد، مدیرعامل اقساط مارکت، نگاهی متفاوت به سواد مالی داشت. او معتقد است که نمی‌توانیم تا زمانی که تحریم هستیم، بر اساس آمار و نمودارهای بین‌المللی قضاوت کنیم. او افزود: «ما نمی‌توانیم در هر سطحی سواد مالی خود را با جهان مقایسه کنیم، بلکه باید در مقایسه با گذشته همین مردم بررسی را انجام دهیم.»
او شرایط اقتصادی نامساعد را عاملی می‌داند که سرعت بیشتری به سواد مالی می‌بخشد، چرا که افراد یاد می‌گیرند چگونه بازارهای مالی را رصد کنند، سپرده‌گذاری کنند و تسهیلات بگیرند. او با اشاره به تحولات خارق‌العاده در حوزه‌های مالی در سال‌های اخیر، آن‌ها را نشانه‌ای از سواد مالی افراد دانست. خادمی واحد تجربه مجموعه خود در دهه ۹۰ را مثال زد که با جامعه هدف سنتی طرف بودند و با آموزش توانستند آن‌ها را با خرید اینترنتی آشنا کنند.
خادمی واحد در خصوص توثیق دارایی، به تجربه ۱۳ ساله اقساط مارکت اشاره کرد که ۹۰ درصد فروش آن بر اساس دارایی افراد بوده است. او گفت که میزان ریسک‌پذیری لندتک‌ها به نسبت بانک‌ها بسیار پایین‌تر است و بقای یک کسب‌وکار که در اقتصاد تأثیرگذار است، بسیار مهم است. او افزود: «یک شرکت لندتک باید حداقل دو دوره ۲۴ ماهه را طی کند تا متوجه «گلوله برفی جریان پول» شود.»
او به تجربه شرکتش اشاره کرد که با برداشت اقساط از حقوق مستمر کارمندان و بازنشستگان، حتی در دوره کرونا و جنگ، نرخ نکول صفر را تجربه کرده‌اند.
خادمی واحد نیز با به اشتراک گذاشتن داده‌های مشتریان بدحساب کاملاً موافق بود. او گفت: «نه تنها با شکل‌گیری لیست سیاه موافقم، بلکه باید کل دیتای ما به شکل یک بانک به اشتراک گذاشته شود.»
او در خصوص این که با وجود چالش‌های رقابتی، راه‌حل را در اتحاد و گفت‌وگوی بین لندتک‌ها می‌بیند، گفت: «اگر داده‌های آن‌ها در شرکت‌های اعتبارسنجی دیده شود، این مشکل حل خواهد شد و فردی که اعتبارش نزد ما به اتمام رسیده، نمی‌تواند از همکار دوباره اعتبار بگیرد و ما را دور بزند.
پیمان متقی، مدیرعامل وام‌سی: افزایش سواد مالی مسئولیت اجتماعی لندتک‌ها است
پیمان متقی، مدیرعامل وام‌سی، دیدگاهی متفاوت داشت و اظهار کرد که افزایش یا کاهش سواد مالی تأثیر معناداری بر کسب‌وکار لندتک ندارد. او گفت: «من به سواد مالی بیشتر به عنوان یک مسئولیت اجتماعی نگاه می‌کنم، یعنی اگر به عنوان لندتک به افزایش این موضوع اهتمام کنیم، به کاربر کمک زیادی می‌کند.»
او افزود: «اگر این پنل پنج سال پیش تشکیل می‌شد، نظر دیگری داشت، اما امروز به دلیل ارتباط با مشتریان، متوجه شده که وضعیت سواد مالی خیلی بهتر شده، هرچند هنوز جای رشد دارد.»
او معتقد است که سواد مالی یک مسئولیت کلان است و باید صرفاً مسئولیت سیاستگذار باشد، چرا که لندتک‌ها به تنهایی نمی‌توانند خیلی اثرگذار باشند.
متقی در مورد بدحسابی، آن را یک «کاراکتر و شخصیت ضد اجتماعی» دانست که با آموزش بهبود پیدا نمی‌کند و فقط ابزار زور را می‌فهمد. او گفت: «۲۰ درصد از کاربران در دایره بدحسابان قرار می‌گیرند و اگر متحد نشویم، به صنعت آسیب می‌زنند.»
همچنین او در خصوص این که اتحاد لندتک‌ها را یک راهکار اساسی می‌داند، گفت: «اگر بدانیم که فردی در پلتفرم دیگر بدحسابی کرده است، اختیار داریم که تصمیم بگیریم به او وام بدهیم یا نه.»
او نیز به اشتراک گذاشتن میزان وام دریافتی کاربران را برای احتیاط همکاران مفید دانست. متقی راهکار رسیدن به این موضوع را گفت‌وگو می‌داند، اما هشدار می‌دهد که این گفت‌وگوها نباید به سمت تشکیل انجمن‌ها یا صنوف بوروکراتیک برود، چرا که تجربه موفقی در این زمینه وجود ندارد.
محمد تابش، مدیرعامل دارا: سواد مالی در ایران از میانگین جهانی پایین‌تر است
محمد تابش، مدیرعامل دارا، به صورت شهودی معتقد است که ایران از لحاظ سواد مالی از میانگین جهانی پایین‌تر است، هرچند که داده قابل اتکایی در این زمینه وجود ندارد. او دلیل این باور را نبود آموزش کافی در کتب درسی و نظام آموزشی می‌داند و به عدم اشاره به مفاهیمی مانند نرخ مؤثر و نرخ تورم اشاره می‌کند. با این حال، او شاهد رشد چشمگیری در سواد مالی مردم در چهار سال اخیر بوده، به ویژه در حوزه‌هایی مانند سرمایه‌گذاری در طلا، ارز دیجیتال و بورس. او آگاهی فزاینده در مورد چک و اهمیت رتبه‌بندی اعتباری در اعطای وام را نیز از نشانه‌های ارتقای سواد می‌داند.
تابش تأثیر پایین بودن سواد مالی بر لندتک‌ها را در دو جنبه اصلی بررسی می‌کند. اول، بحث نرخ نکول است که با کاهش سواد مالی افزایش می‌یابد و به لندتک‌ها آسیب می‌زند. دوم، رفتار هیجانی مردم است که می‌تواند منجر به ضرر و زیان آن‌ها و در نهایت، بی‌اعتمادی و بدبینی جامعه به این صنعت شود.
او در خصوص این که نقش شرکت‌های لندتک را در این میان، ایجاد شفافیت و گفت‌وگوهای سالم می‌داند، گفت: «باید هزینه‌ها و جرائم احتمالی به صورت شفاف به کاربران گفته شود.»
در نهایت، تابش در مورد اکوسیستم ایده‌آل گفت: «اگر امکان توثیق دارایی‌های مختلف مانند طلا، املاک یا بیمه عمر فراهم شود، هم به کاهش نرخ نکول کمک می‌کند و هم افراد را با رفتار مالی سالم آشنا می‌سازد.»
او معتقد است که این نوآوری‌ها می‌تواند چالش‌هایی مانند نرخ نکول بالا را کاهش دهد و به بهبود سواد مالی در جامعه کمک کند.