پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
بانک مرکزی به‌تازگی باهدف حمایت از تولید و مدیریت بهینه منابع مالی کشور، طرح کارت رفاهی متصل‌به اوراق گام را راه‌اندازی کرده است. این کارت با اعتبار فردی تا سقف ۳۰۰ میلیون تومان طراحی شده و به اجرا درآمده است.
به گزارش روابط‌عمومی بانک مرکزی، در جهت حمایت از تولید و تأمین مالی غیرتورمی خانوارها، کارت رفاهی متصل‌به اوراق گام با سقف اعتبار فردی ۳۰۰ میلیون تومان عملیاتی شد. این کارت که باهدف تأمین مالی خرید کالاهای بادوام طراحی شده، دوره بازپرداختی ۲۴ماهه دارد و تسویه آن از طریق صدور اوراق گام توسط بانک عامل به ذینفعی شرکت پذیرنده انجام می‌شود.
این ابزار مالی، با حضور رئیس‌کل بانک مرکزی و مدیران ارشد شبکه بانکی رونمایی شد. هدف اصلی از راه‌اندازی این کارت، تأمین مالی خانوار با نرخ پایین، کاهش خلق نقدینگی و تسهیل فرایند تأمین مالی خرد است. از جمله مزایای این طرح هزینه پایین تأمین مالی، نیاز کمتر به منابع بانکی در مقایسه با تسهیلات سنتی و افزایش کارایی زنجیره تولید است.
محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی در آیین رونمایی از کارت رفاهی متصل‌به اوراق گام با اشاره به سهم بیش از ۹۰ درصدی شبکه بانکی در نظام تأمین مالی کشور گفت: «بحث تأمین مالی موضوع وسیعی است که در دنیا توسط نظام بانکی، بازار سرمایه و سایر نهادها انجام می‌شود؛ ولی در کشور ما شبکه بانکی حدود ۹۲ درصد تأمین مالی کشور را بر عهده دارد و ازاین‌رو مسئولیت سنگینی بر دوش نظام بانکی هم برای تأمین مالی رشد اقتصادی و هم تأمین مالی بخش خانوار قرار دارد.
فرزین گفت: «این اوراق می‌تواند مقدمه و گامی برای حرکت به سمت تخصصی‌شدن بانک‌ها باشد به‌گونه‌ای که بانک‌های تجاری از این کارت‌ها برای تأمین مالی خرد مشتریان استفاده کنند و بانک‌های تخصصی و توسعه‌ای از اوراق گام برای تأمین مالی تولید بهره ببرند.»
به گفته بانک مرکزی، در گام نخست، این طرح با عاملیت بانک رفاه کارگران اجرایی خواهد شد. کارت رفاهی متصل‌به اوراق گام، ضمن تسهیل تأمین مالی خانوارها، از طریق اعتبارسنجی در شبکه بانکی، باعث بهبود تأمین مالی پایدار و کم‌هزینه در زنجیره تولید خواهد شد. به‌این‌ترتیب، اوراق گام صادرشده در این ابزار تعهدی، امکان انتقال در زنجیره تولید و تأمین مالی بنگاه‌های تولیدی را با خلق نقدینگی کمتر فراهم می‌کند.
تغییرات فنی لازم برای طرح کارت رفاهی متصل به اوراق گام انجام شده است
در این نشست نوش‌آفرین مومن‌واقفی، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی با اشاره به اینکه پیاده‌سازی این طرح نیاز به تغییرات عمده در زیرساخت شبکه پرداخت کشور داشت گفت: «تغییرات فنی لازم انجام شد تا این طرح عملیاتی شود.»
واقفی درباره این طرح گفت: «در اجرای این طرح، شرکت خدمات انفورماتیک و شاپرک همکاری‌های مناسبی با بانک مرکزی داشتند. همچنین بانک رفاه کارگران، شرکت اعتباری ایران کیش نیز در راه‌اندازی این طرح مشارکت داشته است. نوع جدیدی از تراکنش‌های خرید به سرویس‌های شتاب و شاپرک اضافه شده که مدل تسویه آن با سایر تراکنش‌ها متفاوت است. ذی‌نفعان این طرح می‌توانند با مراجعه به شعب بانک‌ها، کارت رفاهی خود را دریافت کرده و از آن استفاده کنند.»
به گفته معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی این طرح هنوز در مرحله آزمون است و سایر بانک‌ها و pspها نیز می‌توانند به آن بپیوندند.
بر اساس این طرح، پس از اعتبارسنجی خانوارها، کارت رفاهی بااعتبار اوراق گام تا سقف ۳۰۰ میلیون تومان (با احتساب میزان استفاده‌شده از کارت اعتباری مرابحه) صادر می‌شود. مشتریان می‌توانند با استفاده از این کارت از پذیرندگان طرف قرارداد بانک، کالاهای موردنیاز خود را خریداری کنند. فرایند تسویه‌حساب با پذیرندگان نیز از طریق صدور اوراق گام توسط بانک عامل و به ذینفعی شرکت پذیرنده انجام خواهد شد.
الگوی تأمین مالی بر پایه این ابزار باهدف تأمین مالی خانوار با نرخ پایین و خلق کمتر نقدینگی طراحی شده است و تأمین مالی توأمان خانوارها و بنگاه‌ها با یک ابزار تعهدی (اوراق گام) و افزایش کارایی تأمین مالی در کنار تأمین مالی بنگاه‌های تولیدی که محصولات آنها توسط خانوارها خریداری می‌شود و هزینه پایین تأمین مالی برای خانوار از جمله ویژگی‌های دیگر این ابزار جدید تأمین مالی است ضمن اینکه استفاده از این ابزار خلق نقدینگی کمتری در مقایسه با اعطای تسهیلات در نظام پولی کشور ایجاد می‌کند و نیاز به منابع کمتری از بانک در مقایسه با اعطای تسهیلات وجود دارد.
نحوه عملکرد و فرایند کارت رفاهی متصل‌به اوراق گام
محمد شیریجیان، معاون سیاست‌گذاری پولی بانک مرکزی در مراسم رونمایی از طرح کارت رفاهی متصل‌به اوراق گام گفت: «ابزار کارت رفاهی متصل‌به اوراق گام» متناسب با رویکرد به BNPL است که امروزه بسیاری از استارتاپ‌ها از آن استفاده می‌کنند. عملیاتی که به واسطه آن مصرف‌کنندگان نهایی ابتدا خرید خود را انجام می‌دهند و پس از آن طی بازه زمانی مشخص نسبت به بازپرداخت آن اقدام می‌کنند.»
نحوه عملکرد و فرایند کارت رفاهی متصل‌به اوراق گام به این صورت است که ابتدا بانک صادرکننده کارت رفاهی نسبت به عقد قرارداد با پذیرنده‌ها (فروشنده کالا) اقدام می‌کند سپس کارت رفاهی متصل به اوراق گام توسط بانک عامل یا مؤسسات اعتباری با رعایت الزامات اعتبارسنجی به‌ویژه استعلام وضعیت بدهی غیرجاری و استعلام چک برگشتی، به مشتری (خانوار) اعطا می‌شود.
مشتری بانک از زمان خرید نسبت به بازپرداخت اقساط طبق جدول اقساط که در بخش بعدی ارائه می‌شود، اقدام می‌کند، در این مدل، بر اساس توافق مابین بانک و پذیرنده با تجمیع خریدهای صورت‌گرفته از کارت‌های رفاهی مشتریان در بازه¬های زمانی مشخص حسب توافق، اوراق گام به ذینفعی پذیرنده به‌عنوان متقاضی گام توسط بانک به وکالت از مشتریان (متعهدین) صادر می‌شود.
در ادامه این فرایند پذیرنده به‌عنوان بنگاه متقاضی می‌تواند نسبت به انتقال اوراق گام در زنجیره تولید پسین خود به بنگاه‌های متقاضی دیگر اقدام کند و در نهایت در سررسید اوراق گام، ذی‌نفع نهایی اوراق گام چه در بازار پول و چه در بازار سرمایه باشد، نسبت به دریافت وجه اوراق گام اقدام می¬کند که پرداخت به ترتیب به طور مستقیم و غیرمستقیم توسط بانک پرداخت می‌شود.
ابزار «کارت رفاهی متصل‌به اوراق گام» پس از تجربه کارت اعتباری مرابحه، در راستای تأمین مالی خرد و خانوارها، در راهکاری در چارچوب توسعه ابزارهای تأمین مالی زنجیره تولید، طراحی شده است تا تأمین مالی خانوار به همراه تأمین مالی بخش تولید به‌صورت یکپارچه در قالب تأمین مالی زنجیره تولید صورت گیرد.
منبع
بانک مرکزی
