پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مدیر عامل شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران در مورد نحوه اعتبار سنجی مشتریان بانک‌ها در ایران توضیح می‌دهد. رتبه اعتباری و اعتبارسنجی در شرایطی که متغیرهای اقتصادی دائما در حال تغییر است چه معنا و مفهومی دارد؟ راستی اصلا رتبه اعتباری‌ام چند است و در چه گروهی از مشتریان بانکی طبقه بندی می‌شوم؟ برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها و چند پرسش دیگر به دیدار محمد جلیلی مدیر عامل شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران در خیابان مطهری رفتم. زمانی که جلیلی اعلام کرد رتبه اعتباری شما B+ است و از نظر سیستم اعتبارسنجی شما مشتری قابل اطمینانی هستید و رفتار بازپرداخت‌تان در حد بالاتر از متوسط قرار دارد خوشحال شدم که تمام خوش حسابی‌هایم در سیستم بانکی بالاخره در جایی به حساب آمده است.
.
در شرایط اقتصادی فعلی اعتبارسنجی چه مفهومی دارد؟
در گفت و گویی کوتاه با جلیلی پرسش اصلی‌ام بحث اعتبار سنجی در شرایط فعلی اقتصادی است؛ در زمانی که شاخص قیمت‌ها و معادلات اقتصادی دائما در حال نوسان است و شرایط بعضا برای مشتریان بانکی غیر قابل کنترل و پیش بینی است؛ در این شرایط اعتبارسنجی چه مفهومی دارد؟
پاسخ او به بحث دقت اعتبار سنجی باز می‌گردد و تاکید می‌کند در چنین شرایطی اهمیت اعتبارسنجی دو چندان است. اعتبارسنجی به جهت بازگشت مجدد منابع به سیستم بانکی و صرف این منابع در جهت مفید به حال اقتصاد کشور است. صرف نظر از اعتبارسنجی، در شرایط فعلی منطقی به نظر نمی‌رسد چراکه بانک‌ها نیز بر حسب وظیفه ذاتی ملکف به پرداخت تسهیلات هستند. پرواضح است در این شرایط باید دقت اعتبارسنجی را افزایش داد و مواردی را که در ید اختیار مشتریان نیست و باعث آسیب به اهلیت اعتباری ایشان شده از سایر عوامل تشخیص داد.
.
آیا قانون گذاری‌های مقطعی و نوسانات اقتصادی در اعتبارسنجی در نظر گرفته می‌شود؟
از جلیلی می‌پرسم یعنی شما شرایطی را که ناشی از قانون گذاری‌های مقطعی و نوسانات اقتصادی است و منجر به آسیب رتبه اعتباری مشتری شده در اعتبارسنجی در نظر نمی‌گیرید که می‌گوید: خیر اینها در محاسبات لحاظ نمی‌شود. گزارش گیری برای تعیین اعتبار در دوره زمانی 5 ساله بررسی می‌شود و مشتری‌ای که در یک دوره پنج ساله خوش حساب باشد و در مراودات با سیستم بانکی دارای بد حسابی‌های کم‌تری باشد دارای اهلیت اعتباری بیشتری است به طور مثال سیستم فردی را که چندی وام بانکی از سیستم بانکی دریافت کرده، دارای چند ضمانت نامه و چند گشایش اعتبار است و تنها در یک مورد نتوانسته با تعهد خود عمل کند، بد حساب نمی‌داند. بنابراین افزایش دقت در کنار بررسی رفتارهای در دوره زمانی 5 ساله می‌تواند منجر به دریافت گزارشات قابل اعتمادی شود. مسلما در شرایطی که از ثبات بیشتری در اقتصاد برخوردار بودیم مقطع زمانی 5 ساله به دوره‌های 2 ساله و یا کمتر تقلیل می‌یافت.
.
آیا با راه اندازی سامانه اعتبارسنجی مطالبات معوق کاهش یافت؟ بازخورد سنجی در این زمینه صورت گرفته است؟
پاسخ به این پرسش کمی مشکل است چرا که سامانه‌ای برای دریافت گزارشات در این زمینه وجود ندارد و بازخورد منسجم که مبتنی بر روشی خاص باشد وجود ندارد. هم اکنون شناسه 200 هزار شرکت حقوقی و 18.5 میلیون ایرانی در این سامانه نگهداری می‌شود و 50 سازمان عضو هستند. اینها در فرصتی 2 ساله پدید آمده و مسلما با افزایش عمر این سامانه شاهد دست آوردهای بهتری در این زمینه خواهیم‌بود .
.
در کشورهای فاقد سیستم اعتبارسنجی کمتر از 25 درصد افراد به منابع مالی دست رسی دارند، اکنون که سامانه در ایران راه‌اندازی شده است این شاخص در کشور چه وضعیتی دارد؟
براساس آمارهای بانک جهانی در 4 سال گذشته 36 درصد افراد بالغ از سیستم بانکی تسهیلات دریافت کرده‌اند. ذکر این نکته ضروری است که 36 درصد مذکور بدون ثبت آمار صندوق‌های قرض‌الحسنه هستند و تصورم دارم که با ثبت آمار ارائه تسهیلات صندوق‌های مذکور این نسبت به بیش از 60 درصد خواهد رسید. در کشورهای توسعه‌یافته 63 درصد افراد بالغ به تسهیلات بانکی دست رسی دارند و ملاحظه می‌شود که منطق بانک داری خرد در ایران بسیار پیشرفته است و این نکته ارتباط محکمی با سیستم اعتبار سنجی ندارد.
منبع: خبرآنلاین
