پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
علی چهارلنگی، رئیس هیئت مدیره خدمات رایانه امید، در کنفرانس فینتک ایران صحبتهایش را با بیان اهمیت رگولاتوری فاوا در ایران آغاز کرد: «مجلسها در راس رگولاتوری در کشور هستند و قانونگذاری میکنند. اما آنها توان قانونگذاری در موارد تخصصی را ندارند و آن را به نهادهای متخصص واگذار میکنند. برای مثال در حوزه فناوری ارتباطات و اطلاعات، بانک مرکزی و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، دو قانونگذار مهم هستند.»
علی چهارلنگی، در ادامه، استاندارد، شفافیت، قانون، مقررات، سیاستها و پاسخگویی به نیاز جامعه را به عنوان شش وظیفه کلاسیک نهاد رگولاتور فاوا معرفی کرد.
ببینید: رگتک چیست؟ / گزارش ویدئویی
او در بیان اهمیت رگولاتوری فاوای ایران به آماری از سایت استاتیستا اشاره کرد که طبق آن، رگولاتوری فاوای ایران باید بر بازاری به حجم ۲۷.۴ میلیارد دلار نظارت کند و حجم این بازار در سال آینده به نزدیک۳۰ میلیون دلار خواهد رسید.
.
ایران هنوز به نسل چهارم رگولاتوری نرسیده است
چهارلنگی، در ادامه به معرفی نسلهای مختلف رگولاتوری بر اساس استانداردهای جهانی پرداخت. بر اساس صحبتهای او، نسل اول (G1)، انحصارگرایی همگانی قانون و نسل دوم (G2)، باز کردن بازار به روی محصولات و رقابت، آزادسازی و خصوصیسازی موردی هستند.
به گفته چهارلنگی، ایران این دو مرحله را رد کرده و به مرحله سوم (G3) رسیده است یعنی مرحله توانمندسازی، سرمایهگذاری، نوآوری و دسترسپذیری.
او فناوریهای نوین مانند بلاکچین و رمزارز را مربوط مرحله به نسل چهارم رگولاتوری، یعنی «مقرراتگذاری یکپارچه که با هدف تحقق سیاستگذاریهای اقتصادی و اجتماعی هدایت میشوند» دانست و گفت: «ما باید بدانیم که از لحاظ وضعیت رگولاتوری در مرحله سوم هستیم و پاشنه آشیلمان در اینجاست. فینتکهای ما از رگولاتور جلوترند و به رگولاتوری نسل مرحله چهارم نیاز دارند و همین مسئله آنها را با چالش روبهرو کرده است.»
به گفته چهارلنگی، سال 2007 تنها یک کشور در مرحله G4 بوده و در سال 2018 این عدد، به 65 کشور رسیده است. او از رتبه ۸۲ ایران در رتبهبندی کشورها در رگولاتوری خبر داد و اشاره کرد که ایران به همراه افغانستان، قزاقستان و ارمنستان در مرحله G3 هستند و پاکستان به G4 رسیده است.
.
برای رشد GDP باید به رگولاتوری اهمیت بدهیم
چهارلنگی در بیان اهمیت رگولاتوری برای GDP کشورها، نموداری از ITU نمایش داد. بر اساس این نمودار که عملکرد 74 کشور جهان را بررسی کرده بود، هر چه کشورها، رگولاتوری بهتری داشتند، GDP بیشتری هم داشتند. چهارلنگی نتیجه گرفت: «اگر میخواهیم GDP رشد کند، باید به رگولاتوری اهمیت بدهیم.»
به گفته چهارلنگی بر اساس مطالعاتی که درباره هشت کشور آمریکای لاتین انجام شده، یک درصد بهبود در رگولاتوری، ۲۶صدم درصد رشد GDP را سبب شده که عدد بسیار قابل توجهی است.
.
رگولاتورها از کسبوکارها عقبتر هستند
«وقتی عباراتی مانند آمنی چنل، ماینینگ و واقعیت افزوده را در گوگل جستوجو میکنید، با مطالب متعدد فارسیزبان درباره آنها روبهرو میشوید. اما آیا درباره آنها قانون یا حتی سپیدنامه یا طرحی برای قانونگذاری داریم؟»
چهارلنگی این مطلب را بیان کرد و اشاره کرد که بانکها به دلیل به رسمیت شناخته نشدن احراز هویت مجازی، برای ارائه شعبههای مجازی چالشهای زیادی را تجربه کردند. او با بیان این مقدمه، به توسعه نامتوازن رگولاتوری در ایران پرداخت گفت: «همیشه پیشگامانی هستند که فناوری بسیار نوینی را به خدمت میگیرند. سپس کارآفرینان و نیازمندان از این فناوری نو بهره میگیرند. سپس تبهکاران به آن فناوری روی میآورند و جرم تازهای پدید میآید؛ آشوب میشود و تازه نیاز به رگولاتور حس میشود، کسبوکارها را جمعآوری و دستگیر میکنند و در نهایت مقررات در رگولاتوری جدیدی تولید میشود.»
او رگولاتوری در ایران را مشابه ارابهای دانست که به جلوی اسب بسته شده و نمیتواند آن را به درستی هدایت کند.
.
دولت باید روی رگتک سرمایهگذاری کند
چهارلنگی با اشاره به پروژه Robolaw و قانونگذاری برای خودروهای بدون راننده، گفت که کشورهای توسعهیافته و از جمله اتحادیه اروپایی سالهاست که در حال سرمایهگذاریهای میلیون دلاری برای رگولاتوری فناوریهایی هستند که هنوز در جهان فراگیر نشدهاند.
او در پایان صحبتهایش پیشنهادهایی را برای شتابدهی به نهادهای رگولاتوری کنونی و آینده مطرح کرد و گفت: «رگتکها در ابتدا درآمدزا نیستند؛ پس لازم است که دولت بر روی آنها سرمایهگذاری و از آنها حمایت کند و همچنین زیرساختها و سرویسهایی را در اختیار آنها قرار دهد.»
او با اشاره به اینکه کارتهای بانکی ما هنوز استاندارد EMV را ندارد، سر راست کردن فرایندهای مالی آنلاین به کمک استانداردهای شناختهشده مانند EMV، ایزو، BPMN و IBAN را به عنوان پیشنهاد دیگر خود مطرح کرد.
جمعسپاری دانش و بهرهگیری از خرد جمعی به جای انحصارگرایی در تولید، ارزیابی و پایلوت کردن مقرراتنویسی دیگر پیشنهادهای او بودند.
چهارلنگی در بخشی از صحبتهایش، حوزههای بانکی و مالی، شفافیت و سهولت دیجیتال، سلامتی، انرژی و ناوبری را به عنوان حوزههایی با ظرفیت بالا برای سرمایهگذاری رگتک، به علاقهمندان به فعالیت در رگتک پیشنهاد کرد.