پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
بایدها و نبایدهای تدوین نقشه راه بانکداری دیجیتال / چه عواملی سرمایه‌گذاری در حوزه بانکداری دیجیتال را از بین خواهد برد؟
در نشست کافه دیجیتال با محوریت «توسعه نقشه راه بانکداری دیجیتال؛ بایدها و نبایدها» مهدی شامی زنجانی، بنیان‌گذار گروه تحول دیجیتال (دیتیجی) به ارائه نکاتی درباره تدوین نقشه راه بانکداری دیجیتال پرداخت.
تعداد قابل توجهی از بانک‌های کشور در این روزها با جهت‌دهی وزرات اقتصاد در حال برنامه‌ریزی برای ترسیم نقشه راه بانکداری دیجیتال خود هستند. با توجه به نوظهور بودن مفهوم بانکداری دیجیتال در کشور این نگرانی وجود دارد که عدم درک درست از این مفهوم منجر به هدر رفتن سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در این حوزه شود. برای تبیین بهتر مفهوم بانکداری دیجیتال و اصول پیاده‌سازی آن سومین نشست کافه دیجیتال با محوریت «توسعه نقشه راه بانکداری دیجیتال؛ بایدها و نبایدها» دوشنبه ۲۴ تیرماه با سخنرانی مهدی شامی زنجانی، بنیان‌گذار گروه تحول دیجیتال (دیتیجی) در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار شد.
.
از بانکداری دیجیتال چه می‌دانیم؟
در ابتدای سومین نشست بانکداری دیجیتال مهدی شامی زنجانی، بنیان‌گذار گروه تحول دیجیتال (دیتیجی) با بیان اینکه درک درستی از بانکداری دیجیتال در کشور وجود ندارد، گفت: «بانک‌ها از نقشه راهی برای توسعه مفهومی (بانکداری دیجیتال) استفاده می‌کنند که هنوز آن را نمی‌شناسند.»
به گفته او امروزه بانکداری دیجیتال تنها گوشه‌ای از یک کسب‌وکار نیست بلکه تمام حیات کسب‌وکار را در برمی‌گیرد. شامی زنجانی ویژگی عمده عصر دیجیتال را ساختار شکنی، مدل کسب‌وکار فناوری محور، منطق پلتفرمی، اکوسیستم محوری، تجربه سازی با محوریت نوآوری و الگوریتم محوری دانست.
بنیان‌گذار گروه تحول دیجیتال در ادامه با اشاره به منطق پلتفرمی، گفت: «پلتفرم‌ها حاکمیت سیاسی کشورها را به چالش کشیده‌اند. این روزها صاحبان کسب‌وکارهای بزرگ سیاست‌مداران را به عقب می‌کشانند؛ زیرا اطلاعات دارند و اطلاعات در این عصر یعنی قدرت.»
.
نقشه راه بانکداری
بنیان‌گذار گروه تحول دیجیتال به بانک‌ها پیشنهاد کرد تا نقشه راه خود را با محوریت تقویت اکوسیستم دیجیتال طراحی کنند، هوشمندانه به همکاری با استارت‌آپ‌ها بپردازند و با بدنه آموزشی و پژوهشی حوزه دیجیتال ارتباط برقرار کنند.
او از بانک‌ها خواست تا هدف خود را برای تدوین نقشه راه نویسی گرفتن تأیید از وزارت اقتصاد قرار ندهند؛ زیرا جایگاه وزارتخانه‌ها ارائه متدلوژی و رویکرد نیست و ورود وزارت اقتصاد باید تبدیل به فرصت شود نه محملی برای دورریز تلاش.
او با بیان اینکه تدوین نقشه راه باید حداقل چهار و حداکثر شش ماه طول بکشد، گفت: «به طور مثال اگر در نقشه راه بانکی برای سال ۱۴۰۰ برنامه‌ای ارائه شده باید به اثربخشی آن نقشه راه شک کرد؛ زیرا فناوری در بازه زمانی کوتاه دستخوش تغییرات می‌شود.»
شامی زنجانی تاکید کرد که بانک‌ها باید در تدوین نقشه راه خود برای مدیریت استعدادهای دیجیتال فکری کنند؛ زیرا توسعه بانکداری دیجیتال بدون جذب استعداد مانند رفتن به یک جنگ تمام عیار بدون وجود سردارانی متبحر است.
.
تحول، قابلیت برون‌سپاری ندارد
به عقیده شامی زنجانی فراهم‌سازی بسترهای بانکداری دیجیتال بدون توجه به آموزش منابع انسانی در داخل کشور بی‌فایده است؛ زیرا در قدم اول به نیروهایی احتیاج داریم که فناوری را به خوبی بشناسند. او برای روشن شدن اهمیت این موضوع به بیانیه اخیر بانک مرکزی درباره رمزارزها اشاره کرد و گفت: «بانک مرکزی صورت مساله رمزارزها را پاک کرد. به نظر می‌رسد بانک مرکزی هنوز با این مساله آشنا نیست و می‌خواهد بررسی کند با چه چیزی مواجه است.»
بنیان‌گذار گروه تحول دیجیتال در ادامه گفت: «امروزه همه پیشنهاد می‌کنند به سمت بانکداری دیجیتال گام برداریم در صورتی که از سازوکارهای آن اطلاعی ندارند.»
.نسبت بودجه آموزشی بانکداری دیجیتال نسبت به بودجه تدوین نقشه راه بانک شما چقدر است؟ شامی زنجانی با طرح این پرسش، افزود: «بانک‌ها فکر می‌کنند که سرمایه‌گذاری در حوزه آموزش اتلاف هزینه است اما تحول موضوعی نیست که قابلیت برون‌سپاری داشته باشد. بانک‌ها می‌توانند تنها در مسیر رفتن به سوی دیجیتال از نیروهای بیرونی کمک بگیرند اما تحول یک امر درونی است و اگر بانکی می‌خواهد بداند مسیر تحول دیجیتال را تا چه اندازه موفق طی کرده باید سهم نیروی داخلی خود را در این مسیر بسنجد.»
.
نقش فرهنگ در موفقیت و شکست بانکداری دیجیتال
او با اشاره به نقش فرهنگ در موفقیت و شکست بانکداری دیجیتال، افزود: «تحول دیجیتال بیشتر مساله فرهنگی است تا موضوعی صرفاً فناورانه. ایجاد نوآوری به مراتب دشوارتر از راه‌اندازی یک مرکز نوآوری است.»
به گفته او در ایران چالش مشاوره وجود دارد. برای درستی این موضوع اگر سند نقشه راه را بدون درج نام بانک به مسئولان مربوطه آن تحویل بدهیم نمی‌توانند تشخیص دهند که سند متعلق به بانک خودشان است.
.
نقش دانشگاه در آموزش بانکداری دیجیتال
در بخش پرسش و پاسخ این نشست، بنیان‌گذار گروه دیتیجی در پاسخ به این سؤال که آیا بانکی داریم که به بلوغی رسیده باشد تا بدون هیجان‌زدگی بتوان وارد مسیر بانکداری دیجیتال شود؟ گفت: «اگر می‌خواهیم به سمت دیجیتال شدن گام برداریم باید هزینه آن را نیز بپردازیم. بعضی از فناوری‌ها نوظهور هستند و باید در مراکز تحقیقاتی ابعاد آنها مشخص شود. در هر سطح بلوغی می‌توانیم به سمت دیجیتالی شدن گام برداریم اما باید به سطح توانایی خودمان توجه کنیم.»
نقش دانشگاه در آموزش بانکداری دیجیتال یکی دیگر از پرسش‌هایی بود که در این بخش مطرح شد. شامی زنجانی در پاسخ به این سؤال، گفت: «تعدادی از دانشگاه‌ها مانند تهران، تربیت مدرس و شریف برای آموزش نیروهای انسانی اقداماتی انجام دادند اما تنها این کافی نیست. همه ما به عنوان عضوی از جامعه که می‌خواهد به رویای ایران دیجیتال تحقق ببخشد باید سعی کنیم صنعت و دانشگاه را در کنار یکدیگر قرار دهیم.»
