اعجاز کارت اعتباری

مجید شکوهی، مدیرعامل سابق شرکت کارت اعتباری بانک ملی؛ ماهنامه عصر تراکنش / بی‌شک یکی از عواقب نامطلوب شرایط رکود اقتصادی، کاهش گردش نقدینگی در بازار و به تبع آن کاهش نقدینگی موردنیاز فروشندگان کالا و خدمات اعم از فروشندگان جزء، توزیع‌کنندگان و تولیدکنندگان است. یکی از نتایج این معضل برای فروشندگان، اجبار آن‌ها به تامین کمبودهای مالی از شبکه بانکی و موسسات اعتباری است که هزینه‌های مالی قابل‌توجهی را به آن‌ها تحمیل می‌کند.

در چنین شرایطی اگر سیستم مدیریت مالی بازار بتواند ابزاری را برای ایجاد گردش نقدینگی موردنیاز فروشندگان فراهم کند، کمک موثری برای عدم نیاز آن‌ها به تامین نقدینگی و تحمل هزینه‌های مالی خواهد کرد که در شرایط موجود قریب به یک‌سوم قیمت تمام‌شده آن‌ها را تشکیل می‌دهد.

اعطای کارت اعتباری توسط بانک‌ها و موسسات مالی به مشتریان می‌تواند ابزار مناسبی برای این منظور به‌‌شمار آید. کارت اعتباری موجب افزایش قدرت خرید مصرف‌کننده می‌شود. افزایش قدرت خرید مصرف‌کننده نیز به معنای افزایش فروش فروشنده است. با فروش بیشتر، نقدینگی و درآمد بیشتری نصیب فروشنده خواهد شد و در نتیجه نیاز وی به تامین نقدینگی از طریق دریافت تسهیلات و تحمل هزینه‌های مالی را کاهش می‌دهد.

از سوی دیگر، آمار موجود از معوقات بانکی نشان می‌دهد که بیش از 90 درصد معوقات بانکی از ارائه تسهیلات متوسط و کلان حاصل شده و بخش اندکی از این معوقات به اعتبارات و تسهیلات خرد مربوط می‌شود. این بدین معناست که با توزیع تسهیلات و اعتبارات بین طبقه مصرف‌کننده، علاوه بر اینکه می‌توان از تحمیل هزینه‌های مالی به فروشندگان کالا و خدمات؛ اعم از خرده‌فروش و توزیع‌کننده و تولیدکننده اجتناب کرد، عملا از میزان معوقات بانکی نیز کاسته خواهد شد.

نکته مهم اینکه برای استقرار این چرخه کارساز، فروشندگان کالا و خدمات باید با آگاهی از اینکه چرخه تامین نقدینگی، افزایش فروش و افزایش درآمد، به‌واسطه اعطای اعتبار به خریداران توسط بانک‌ها و موسسات اعتباری فراهم شده است، درصد کمی از سود حاصل از فروش خود را به بانک یا موسسه اعتباری تامین‌کننده اعتبار پرداخت کنند.

این نکته کلیدی مزایای بسیار مفیدی را برای سه بازیگر اصلی صنعت کارت اعتباری؛ یعنی بانک، مصرف‌کننده و فروشنده به ارمغان می‌آورد. به این صورت که در فاصله کوتاهی، بانک با درآمدهای کارمزدی اقدام به کاهش یا حذف نرخ بهره می‌کند که خود از آمال بانکداری اسلامی بدون بهره است. با کاهش نرخ بهره و به جهت ارزان بودن قیمت اعتبار، مصرف‌کننده، استفاده از اعتبار را بر استفاده از وجه نقد ترجیح می‌دهد که به‌نوبه خود می‌تواند موجبات افزایش منابع مالی برای بانک با قیمت ارزان را فراهم کند. و بالاخره در شرایط رکود، برنده اصلی این بازی فروشندگان خواهند بود که با افزایش فروش و افزایش درآمد، هزینه‌های مالی آنان نیز به‌طور قابل توجهی کاهش خواهد یافت.