پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
انتشار گزارش اقتصادی شاپرک همزمان با چهاردهمین سالگرد تأسیس این شرکت
همزمان با چهاردهمین سالروز تأسیس شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک)، شماره ۱۲۶ گزارش اقتصادی این شرکت در روز دهم دی ماه، منتشر شد. این گزارش با هدف اطلاعرسانی دقیق و پشتیبانی از فرایندهای تصمیمسازی و تصمیمگیری فعالان اکوسیستم پرداخت الکترونیکی کشور تهیه شده و عملکرد شبکه پرداخت را در پنج بخش اصلی شامل جایگاه شاپرک در اقتصاد ملی، شاخصهای عملکردی شاپرک، کیفیت خدمات پرداخت الکترونیکی کارتی، بررسی عملکرد شرکتهای ارائهدهنده خدمات پرداخت و بررسی عملکرد بانکهای صادرکننده و پذیرنده مورد تحلیل قرار داده است.
بر اساس صد و بیستوششمین گزارش اقتصادی شاپرک، در آذر ماه ۱۴۰۴، شبکه پرداخت الکترونیکی کشور بالغ بر ۴.۳۷۹ میلیون تراکنش را پردازش کرده که این میزان تراکنش، گردش مالی بیش از ۲.۴۲۰ همت را در پی داشته است. این آمار نسبت به آبانماه نشاندهنده کاهش ۲.۰۳ درصدی در تعداد تراکنشها و در مقابل رشد ۸.۶۸ درصدی در مبلغ تراکنشها است. این ارقام بیانگر نقش محوری و روزافزون شاپرک در تسهیل مبادلات اقتصادی و کاهش اتکای اقتصاد به پول نقد است.
بر اساس این گزارش، تعداد تراکنشهای آذرماه ۱۴۰۴ نسبت به ماه مشابه سال ۱۴۰۳ از نظر تعدادی ۳.۹۵ درصد رشد داشته و از نظر مبلغ تراکنش نیز افزایشی معادل ۶۳.۰۷ درصد را تجربه کرده است.
همچنین ارزش اسمی تراکنشهای آذرماه ۱۴۰۴ نسبت به ماه گذشته با رشد ۸.۶۸ درصدی همراه بوده است. این در حالی است که ارزش حقیقی تراکنشها نیز رشد ۴.۲۸ درصدی را تجربه کرده است. ارزش حقیقی تراکنشها در واقع بیانگر ارزش تراکنشهای شاپرکی بدون در نظر گرفتن اثرات تورم است.
بر اساس جدیدترین گزارش اقتصادی شاپرک، مجموع ابزارهای پذیرش فعال شبکه پرداخت در پایان آذر ماه ۱۴۰۴ به حدود ۱۱ میلیون و ۸۹ هزار ابزار رسیده است. بر اساس این گزارش، تعداد ابزارهای شاپرکی در مجموع نسبت به آبانماه کاهش ۰.۸۹ درصدی را تجربه کرده است. به نظر میرسد عامل اصلی این تغییر، کاهش ۱.۱۲ درصدی تعداد ابزارهای کارتخوان فروشگاهی بوده است.
بر اساس گزارش اقتصادی شاپرک، کارتخوان فروشگاهی با سهم ۹۰.۴۳ درصدی، بیشترین تعداد تراکنش را در میان ابزارهای پذیرش به خود اختصاص داده است. پس از آن، ابزار پذیرش اینترنتی با سهم ۶.۲۷ درصد، ابزار پذیرش کدهای دستوری (USSD) با ۱.۹۷ درصد و ابزار پذیرش موبایلی با سهم ۱.۳۴ درصد در رتبههای بعدی قرار دارند.
در آذرماه ۱۴۰۴، ضریب نفوذ مجموع ابزارهای پذیرش فعال سیستمی در کشور حدود ۱.۷۹۳.۷۵ ابزار به ازای هر ۱۰ هزار نفر بالای ۱۸ سال بوده است. بیشترین سهم از این ابزارها به کارتخوانهای فروشگاهی اختصاص داشته که با حدود ۱.۷۰۲.۹۶ ابزار به ازای هر ۱۰ هزار نفر، بالاترین میزان نفوذ را به خود اختصاص دادهاند. در مقابل، ابزار پذیرش موبایلی کمترین میزان نفوذ را داشته و تنها ۰.۰۲ ابزار به ازای هر ۱۰ هزار نفر در کشور فعال بوده است. همچنین، ابزارهای پذیرش اینترنتی با حدود ۹۰.۰۸ ابزار به ازای هر ۱۰ هزار نفر بالای ۱۸ سال، در سطح میانی این ردهبندی قرار دارند.
طبق گزارش شاپرک، استانهای تهران، خراسان رضوی، فارس، اصفهان و خوزستان بهترتیب بیشترین تعداد کارتخوان فروشگاهی فعال را در آذرماه ۱۴۰۴ به خود اختصاص دادهاند.
بررسی اطلاعات مربوط به تعداد تراکنشهای موفق و ناموفق (خطادار) در کل شبکه شاپرک در آذرماه ۱۴۰۴ نشان میدهد که ۹۳.۰۰ درصد از تراکنشها موفق بوده و ۷.۰۰ درصد از آنها ناموفق (خطادار) بودهاند.
بررسی خطاهای تراکنشها در آذرماه ۱۴۰۴ نشان میدهد که خطای کاربری با سهم ۹۱.۹۳ درصدی، مهمترین عامل بروز خطاها در شبکه پرداخت بوده است. این نوع خطاها به عملکرد دارنده کارت، مانند کمبود موجودی یا فراموشی رمز مربوط میشود و ارتباطی با عملکرد شبکه پرداخت الکترونیک ندارد. در ادامه، خطای صادرکنندگی با ۶.۶۲ درصد، خطای پذیرندگی با ۰.۸۰ درصد و خطای شاپرکی با ۰.۶۵ درصد از کل خطاهای ثبتشده را به خود اختصاص دادهاند.
در این گزارش همچنین شاخص کیفیت خدمات شاپرک و شبکه پرداخت به ترتیب ۹۹.۹۵ و ۹۹.۴۳ درصد اعلام شده که نشاندهنده پایداری بالا، آمادگی عملیاتی شبکه و اعتماد عمومی به زیرساختهای پرداخت الکترونیکی کشور است. استمرار این سطح از کیفیت، حاصل نظارت مستمر، توسعه زیرساختها و ارتقای استانداردهای فنی در شبکه شاپرک عنوان شده است.
عملکرد ماهانه شرکتهای PSP در مهرماه ۱۴۰۴
بخش «بررسی عملکرد کلی شرکتهای ارائهدهنده خدمات پرداخت یا PSP» گزارش اقتصادی شاپرک به شاخصهای عملکرد تعدادی و مبلغی شرکتها پرداخته و تصویری کلی از وضعیت آنها در صنعت پرداخت الکترونیکی ترسیم کرده است.
در شاخص سهم تعدادی و سهم مبلغی تراکنشها، شرکت به پرداخت ملت در آذرماه ۱۴۰۴ به ترتیب با سهم ۲۰.۷۷ درصد و ۲۳.۰۰ درصد، جایگاه نخست بازار را به خود اختصاص داده است. در این ماه، اختلاف سهم تعدادی و مبلغی شرکت پرداخت الکترونیک سامان (دومین شرکت بازار) با شرکت به پرداخت ملت بهترتیب ۰.۳۵ درصد و ۲.۳۳ درصد گزارش شده است.
مقایسه این شاخصها با گزارش آبانماه ۱۴۰۴ نشان میدهد که در مؤلفه سهم تعدادی تراکنشها، شرکت آسان پرداخت پرشین با یک پله صعود در جایگاه هشتم قرار گرفته و شرکت کارت اعتباری ایرانکیش با یک پله نزول به جایگاه نهم رسیده است.
در مقابل، در مؤلفه سهم مبلغی تراکنشها، جابهجایی معناداری میان شرکتها مشاهده نشده است.
در آذرماه ۱۴۰۴، شرکت پرداخت الکترونیک سامان با پوشش ۲۰.۲۵ درصد از بازار تعداد تراکنشهای کارتخوان فروشگاهی، همانند ماه گذشته بالاترین سهم این ابزار پذیرش را در اختیار داشته است. همچنین شرکت به پرداخت ملت در هر دو ابزار پذیرش اینترنتی و کدهای دستوری (USSD) بهترتیب با سهمهای ۴۵.۷۶ درصد و ۴۶.۱۱ درصد، بیشترین سهم بازار را به خود اختصاص داده است. در ابزار پذیرش موبایلی نیز شرکت آسان پرداخت پرشین با پوشش ۹۸.۴۷ درصد از بازار تعداد تراکنشها، بالاترین سهم را در اختیار دارد.
در بررسی تغییرات سهم تعدادی تراکنشها، بیشترین اختلاف در ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی با افزایش ۰.۱۸ درصدی به شرکت به پرداخت ملت تعلق دارد. در ابزار پذیرش اینترنتی، بیشترین اختلاف سهم با کاهش ۱۱.۳۵ درصدی مربوط به شرکت آسان پرداخت پرشین است. همچنین در ابزار پذیرش کدهای دستوری (USSD)، شرکت تجارت الکترونیک پارسیان با کاهش ۰.۲۰ درصدی بیشترین اختلاف سهم را در میان شرکتها ثبت کرده است.
در نهایت، در ابزار پذیرش موبایلی، شرکت آسان پرداخت پرشین با افزایش ۲.۲۱ درصدی و شرکت پرداخت الکترونیک سداد با کاهش ۲.۲۱ درصدی، بیشترین تغییرات سهم تعدادی تراکنشها را به خود اختصاص دادهاند.
سهم بازار بانکهای پذیرنده
این شاخص نشاندهنده گستره فعالیت هر یک از بانکها در پذیرش تعداد و مبلغ تراکنشهای پردازش شده در شبکه شاپرک است. در نمودارهای مربوطه، ده بانک برتر با بیشترین سهم تعدادی و مبلغی در شبکه پرداخت نمایش داده شدهاند و سایر بانکها در نمودار جداگانهای تحت عنوان «سایر» آمدهاند.
طبق اطلاعات این گزارش، بانک ملت با سهم ۱۶.۱۶ درصد از تعداد تراکنشها و ۱۷.۲۵ درصد از مبلغ تراکنشها، بالاترین سهم از پذیرش تراکنشهای بازار را به خود اختصاص داده و در میان تمامی بانکهای پذیرنده، در جایگاه نخست قرار گرفته است.
