پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
صحبت‌های صریح فعالان فین‌تک ایران با نمایندگان دولت و بانک مرکزی در اتاق بازرگانی تهران
در جلسه مشترک کمیسیون تحول، نوآوری و بهره‌وری اتاق بازرگانی و انجمن تجارت الکترونیک تهران نمایندگان بانک مرکزی پاسخگوی مطالبات فعالان بخش خصوصی بودند
نشست کمیسیون تحول، نوآوری و بهره‌وری اتاق بازرگانی تهران با همکاری انجمن تجارت الکترونیک تهران درباره بررسی مشکلات و چالش‌های کسب‌وکارهای دیجیتال با حضور نمایندگان بانک مرکزی امروز ۲۵ آبان ۱۴۰۴ در اتاق بازرگانی تهران برگزار شد. در این جلسه نوش‌آفرین مومن واقفی و محمدرضا مانی‌یکتا به نمایندگی از بانک مرکزی و رضا باقری اصل به نمایندگی از سازمان برنامه و بودجه حضور داشتند؛ همچنین فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز در نشست حضور داشت. محور اصلی نشست، ضرورت اصلاح ساختار سیاست‌گذاری، تقویت گفت‌وگو میان دولت و بخش خصوصی و بررسی نقش لندتک‌ها و فین‌تک‌ها در توسعه عدالت اعتباری بود.
مازیار نوربخش، رئیس کمیسیون تحول، نوآوری و بهره‌وری اتاق بازرگانی تهران، در ابتدای نشست ضمن خیرمقدم به مدعوین اعلام کرد که در دوره جدید بانک مرکزی، رویدادها و تحولات قابل توجهی در حوزه نوآوری رخ داده است. او توضیح داد که هر بار این مباحث را از سوی طرف‌های مختلف می‌شنود، نکات قابل دفاع از هر دو جهت مطرح است و تأکید کرد که بهتر است این مسائل در فضایی دوستانه و مبتنی بر گفت‌وگو بررسی شود.
حبل‌المتین فین‌تک ایران کجاست؟
رضا قربانی، مدیرعامل کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار، ارائه خود را با موضوع «خانه دوست کجاست؟ در جست‌وجوی حبل‌المتین فین‌تک ایران» مطرح کرد. او اعلام کرد که باید نهادهایی مورد توجه قرار گیرند که تحول در حوزه مالی را ایجاد می‌کنند. وی در ادامه بیان کرد که لندتک‌ها به عنوان یک مثال از فین‌تک، می‌توانند دسترسی اقشار کم‌برخوردار و فاقد سابقه اعتباری را به خدمات مالی افزایش دهند و موجب توانمندسازی بنگاه‌های کوچک و متوسط شوند. او همچنین توضیح داد که لندتک برخلاف سیستم بانکی سنتی که وثیقه‌محور است، با بهره‌گیری از ابزارهای دیجیتال مانند یک سیستم آبیاری هوشمند عمل می‌کند و دسترسی به اعتبار را به مناطق دورتر و کمتر برخوردار منتقل می‌کند تا از «خشکسالی مالی» جلوگیری شود. قربانی تأکید کرد که تحلیل داده و فناوری می‌تواند ریسک را کاهش دهد و همه فعالان مالی اعم از رگولاتور و کسب‌وکار باید بررسی کنند که آیا اقداماتشان موجب تسهیل دسترسی مردم به خدمات مالی می‌شود یا خیر که به گفته او، همین موضوع می‌تواند «حبل‌المتین فین‌تک ایران» باشد.
مطالبه بخش خصوصی برای حضور رسمی در سیاست‌گذاری
نیما قاضی، مدیر انجمن تجارت الکترونیک تهران، اعلام کرد که بخش خصوصی مطالبه کرده است تا نیمی از کرسی‌های کارگروه اقتصاد دیجیتال و ۳۰ درصد حق رأی آن به نمایندگان اکوسیستم خصوصی واگذار شود و به گفته او این مطالبه با وعده مثبت وزیر اقتصاد و موافقت اولیه سران قوا همراه شده است. او همچنین گفت که وزیر اقتصاد در نشست‌های اخیر عنوان کرده که شورای گفت‌وگوی اقتصاد دیجیتال تشکیل می‌شود و در حوزه اختلاف با بیمه مرکزی، دیدگاه استارتاپ‌ها مورد پذیرش قرار گرفته و حتی اعلام شده که اگر مشکلات حل نشود احتمال تغییر رئیس بیمه مرکزی وجود دارد. قاضی ابراز نگرانی کرد که طولانی شدن روندها موجب از دست رفتن فرصت‌ها شود و توضیح داد که سرمایه‌گذاران پیشین به دلیل برخوردهای امنیتی یا موانع ورود به بورس از کشور خارج شده‌اند. او در عین حال با وجود اختلاف نظر با بانک مرکزی، تمایل به ادامه گفت‌وگوها را مطرح کرد.
هشدار نسبت به برآورد اشتباه سرمایه مورد نیاز اکوسیستم
رضا باقری‌اصل، رئیس مرکز تحول دیجیتال و فناوری اطلاعات سازمان برنامه و بودجه، بیان کرد که سرمایه مورد نیاز اکوسیستم دیجیتال برای جهش، کمتر از تصورات و برآوردهای موجود است و افزود که رقم مطرح شده از سوی استارتاپ‌ها حتی کمتر از یک‌سوم بدهی یک بانک است. او اعلام کرد که بخش خصوصی اظهار کرده که خود می‌تواند سرمایه‌گذار جذب کند و از دولت خواسته که تنها موانع را حذف کند. باقری‌اصل گفت که سهم اقتصاد دیجیتال در نهایت ۵ تا ۶ درصد GDP است و چنین سهمی نمی‌تواند منشأ انحصار باشد و برای رفع نگرانی‌ها باید از داده، تحلیل و مدل اجرایی بهره گرفته شود. وی اظهار داشت که متن اولیه گفت‌وگوها هنوز آماده نیست و اشاره کرد از تشکل‌های رسمی پیشنهادی دریافت نکرده و تأکید کرد که مسیر دولت و اکوسیستم خصوصی متفاوت پیش رفته و باید میان آنها پل ارتباطی ایجاد شود.
نگرانی از تکرار تجربه بانک آینده در حوزه رمز‌ارز
نوش‌آفرین مؤمن‌واقفی، معاون فناوری بانک مرکزی، اعلام کرد که برخی بازیگران اکوسیستم رمز‌ارز در ذهن رگولاتور یادآور چالش‌های مربوط به بانک آینده هستند و گفت که بخشی از سخت‌گیری‌ها برای جلوگیری از شکل‌گیری تجربه مشابه صورت می‌گیرد. او افزود که بانک مرکزی پیش‌تر سیاست‌های بسته‌تری داشت اما طی شش ماه اخیر بخشی از محدودیت‌ها کاهش یافته و از توسعه کیف پول دیجیتال حمایت می‌کند. وی بیان کرد که تنها خط قرمز بانک مرکزی، موضوع پول‌شویی و فرار مالیاتی است و در سایر حوزه‌ها فضای باز و پذیرش پیشنهادها وجود دارد. او همچنین گفت که ترکیب فعلی انجمن بیشتر به حوزه رمز‌ارز اختصاص دارد و ترجیح داد آن را «انجمن رمزتک» بنامد.
ضرورت شکل‌گیری گفتمان کارشناسی مشترک
مانی یکتا، مدیر اداره نظارت بر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی نیز اظهار کرد که فقدان گفتمان سازنده نه‌تنها در سیاست‌گذاری بلکه در سطح کارشناسی دیده می‌شود و اعلام کرد که دستگاه‌های اجرایی نیز میان خود ارتباط و گفت‌وگوی منسجم ندارند. او تأکید کرد که ضعف جایگاه کشور در اقتصاد بین‌الملل مشهود است و شاید اقتصاد دیجیتال بتواند زمینه‌ای برای ارتقای جایگاه کشور فراهم کند.
پیشنهادهای پایانی نشست
در بخش پرسش و پاسخ پایانی، چند پیشنهاد از سوی حاضرین مطرح شد. وحید صیامی، کارشناس صنعت پرداخت بیان کرد که همان‌گونه که برخی نهادها برای حوزه چک استاندارد تعیین کرده‌اند، باید برای نحوه گفت‌وگوی پلیس و دستگاه قضایی با شبکه بانکی نیز استاندارد تدوین شود. او معتقد بود که نوعی نابلدی موجب شده تا برخی افراد اختیار گسترده دریافت کنند و تصمیم‌گیری‌ها با سرعت و بدون شناخت رخ دهد.
عبدالرضا عسگرخانی، مدیرعامل داریک، عنوان کرد که در حوزه طلا، از کسب‌وکارهای بدون تخلف نظرخواهی مشورتی انجام نشده و اشاره کرد که بخش قابل‌توجهی از تراکنش‌های بازار سنتی طلا، خارج از چارچوب قانونی است و نظارت موثری بر آن وجود ندارد.
توحید علی‌اشرفی مدیرعامل علی‌بابا اعلام کرد که باید فضای بی‌قانونی به‌عنوان بخشی از شرایط نوآوری و فناوری تحول‌گرا به رسمیت شناخته شود و گفت که بی‌قانونی لزوماً به معنای قانون‌شکنی نیست و می‌تواند نشانه بروز پدیده جدید باشد.
محمد حکیمی، مدیرعامل رمزینکس، بیان کرد که امروز اپلیکیشن‌های مالی جدیدی در دسترس کاربران قرار دارد که به‌گفته او امکان دریافت یوان چین با هر مبلغ و انتقال آن به هر فرد دلخواه را فراهم می‌کند و تمامی کاربران ایرانی می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. او سپس این سؤال را مطرح کرد که آیا اپلیکیشن‌های ایرانی نیز امکان ارائه چنین سطحی از دسترسی را به کاربران خارجی فراهم می‌کنند یا خیر.
حامد قنادپور، مدیرعامل تارا، اعلام کرد که بانک‌ها با مسائل جدی و خسارت‌بار مواجه هستند و توضیح داد که منابع آنها از محل دارایی‌های عمومی تأمین می‌شود و این موضوع به‌خصوص درباره بانک‌های دولتی حساسیت بیشتری دارد. او تأکید کرد که باید چارچوب مشخص و الزام‌آوری برای عملکرد این بانک‌ها تعیین شود تا از هدررفت منابع مالی جلوگیری شود.
